Η απάντηση από το Πεκίνο είναι «Ναι». Ένα από τα πιο αναμενόμενα κτήρια του 2024 ήταν η Βιβλιοθήκη του Πεκίνου που μόλις άνοιξε τις πύλες της. Σχεδιασμένη από το νορβηγικό γραφείο Snohetta, το οποίο εισήλθε στη διεθνή σκηνή αρχές της χιλιετίας με τη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας. 

Το εξωτερικό κέλυφος του κτηρίου δίνει την εντύπωση ενός δάσους. Ενός τεχνητού δυστοπικού δάσους. Και το εσωτερικό ενός ανάλογου τοπίου με λόφους δέντρα τα οποία διασχίζονται από ένα ποτάμι που εξυπηρετεί ως διάδρομος. Τους συμβολισμούς αυτούς ήθελαν να δώσουν οι αρχιτέκτονες, ενσωματώνοντας ένα μεταμορφωτικό όραμα για τις βιβλιοθήκες, αποκαθιστώντας τη χρησιμότητα τους στην ψηφιακή εποχή και τοποθετώντας την καλλιέργεια των ανθρώπινων δυνατοτήτων στην πρώτη γραμμή. Ο σχεδιασμός του προέκυψε κατόπιν αρχιτεκτονικού διαγωνισμού που είχε προκηρυχθεί από τις δημοτικές αρχές το 2018, στον οποίο επικράτησε η λύση του νορβηγικού γραφείου Snοhetta.

Οι Snοhetta είδαν τη βιβλιοθήκη όχι ως αποθήκη βιβλίων, αλλά ως κέντρο μάθησης, πολιτισμού και κοινωνικοποίησης. Ενσωματώνει χώρους για συνέδρια, εκθέσεις, παραστάσεις και αποκατάσταση παλιών βιβλίων, ξεφεύγοντας από την τυπολογία του παρελθόντος. «Ο ρόλος που διαδραματίζουν οι βιβλιοθήκες στην κοινωνία και ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι τις χρησιμοποιούν έχουν αλλάξει πολύ. Πλέον χρειάζεται να λειτουργούν ως ζωντανοί κοινοτικοί χώροι, επιτρέποντας την κοινωνική αλληλεπίδραση και την ανταλλαγή γνώσεων» εξηγεί ο Robert Greenwood εκ μέρους της αρχιτεκτονικής ομάδας.

Στο κέντρο του κτηρίου, ένα φόρουμ ύψους 16 μέτρων καλωσορίζει τους επισκέπτες και λειτουργεί ως η κύρια αρτηρία κυκλοφορίας στο εσωτερικό. Περιτριγυρισμένο από σκαλοπάτια σε σχηματισμούς σαν αναβαθμίδες που παραπέμπουν σε λόφους, το φόρουμ αντικατοπτρίζει το τοπίο του κοντινού ποταμού Tonghui. Τα σκαλοπάτια χρησιμεύουν ως μια ανεπίσημη ζώνη για χαλάρωση, συζήτηση ή διάβασμα. Αυτή η κεντρική ανοιχτή περιοχή είναι πλήρως προσβάσιμη και ενσωματώνει ένα από τα μεγαλύτερα συστήματα αυτόματης αποθήκευσης και ανάκτησης βιβλίων στον κόσμο. Μικρότεροι ημι-ιδιωτικοί χώροι ανάγνωσης είναι ενσωματωμένοι στους «λόφους». Το εσωτερικό βρίσκεται κάτω από μια στέγη που μοιάζει με πέργκολα, εμπνευσμένη από τα δέντρα ginkgo (τοπικό δέντρο ηλικίας 290 εκατομμυρίων ετών), φέρνοντας το φως της ημέρας μέσα από τα μικρά ανοίγματα ανάμεσα στα πέταλα. Τα αληθινά δέντρα ginkgo στις εισόδους ενισχύουν την όλη ατμόσφαιρα.

Η βιβλιοθήκη διαθέτει τον μεγαλύτερο κλιματιζόμενο χώρο ανάγνωσης στον κόσμο και το μεγαλύτερο φέρον γυάλινο σύστημα της Κίνας, αξιοποιώντας μια καινοτόμο τεχνολογία για βελτιωμένη εμπειρία επισκεπτών και περιβαλλοντική ευθύνη. Ο βιώσιμος σχεδιασμός του κτηρίου έχει κερδίσει το GBEL Three Star της Κίνας, το υψηλότερο πρότυπο βιωσιμότητας στη χώρα. Εκτός των άλλων ενσωματώνει τεχνολογίες για ελαχιστοποίηση του αποτυπώματος άνθρακα. Χρησιμοποιεί αρθρωτά εξαρτήματα με ένα εξορθολογισμένο δομικό πλέγμα για τη μείωση των απορριμμάτων. Οι κολώνες είναι εξοπλισμένες με τεχνολογίες κλιματισμού, φωτισμού, ακουστικού ελέγχου και συλλογής βρόχινου νερού. Τα τζάμια προσαρμόζονται ανάλογα με την έκθεση στον ήλιο, ενώ στην οροφή είναι ενσωματωμένα φωτοβολταϊκά στοιχεία για παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας.

Η βιβλιοθήκη βρίσκεται στην περιοχή Tongzhou, ένα υποκέντρο του Πεκίνου που θεωρείται η ανατολική πύλη της πρωτεύουσας. Ως ένα από τα τρία νέα μεγάλα πολιτιστικά κτίρια στο Tongzhou, η Βιβλιοθήκη καθιερώνει περαιτέρω την περιοχή ως μια ζωντανή συνοικία και ως επέκταση του αστικού ιστού της πόλης. Αποτελεί βασικό πυλώνα σε ένα φιλόδοξο masterplan που στοχεύει στη μετατροπή της περιοχής από μια σχετικά υπανάπτυκτης σε έναν ζωντανό καλλιτεχνικό και πολιτιστικό προορισμό.

Ελεύθερα 25.2.2024