Διεθνής «μέγγενη» για παύση επίθεσης

 

Προχθές βράδυ, οι ζώνες Ταλ Αμπιάντ και Ρας αλ Άιν, σφυροκοπήθηκαν από την Πολεμική Αεροπορία και το πυροβολικό, κατά την εισβολή τουρκικών χερσαίων δυνάμεων σε συνεργασία με τους Σύρους αντικαθεστωτικούς εταίρους τους.

 

Οι «Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις» που συνεργάζονται με την κουρδική πολιτοφυλακή «Μονάδες Προστασίας του Λαού», ισχυρίζονται πως απώθησαν «επιτυχώς» την τουρκική επίθεση. Στις πρώτες μάχες και βομβαρδισμούς σκοτώθηκαν συνολικά 15 άνθρωποι, ανάμεσα στους οποίους ήταν και 8 άμαχοι.

 

Ο Τραμπ από τη δική του μεριά, ενώ έδωσε στις αρχές της βδομάδας το «πράσινο φως» για να αποχωρήσουν οι δυνάμεις των ΗΠΑ από τις περιοχές των Κούρδων, προχθές δήλωσε πως η επιχείρηση είναι «κακή ιδέα» και πως θα «καταστρέψει την τουρκική οικονομία» αν ο Ερντογάν «εξαφανίσει τον κουρδικό πληθυσμό» της βορειοανατολικής Συρίας.

 

 

Δύο γερουσιαστές, ένας Δημοκρατικός κι ένας Ρεπουμπλικάνος, παρουσίασαν προχθές βράδυ σχέδιο νόμου που προβλέπει σκληρές κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας αν δεν αποσύρει τις ένοπλες δυνάμεις της, ενώ παράλληλα, συνεδριάζει εκτάκτως το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Επισήμως, στόχος της Τουρκίας είναι να δημιουργηθεί μια «ζώνη ασφαλείας» προορισμένη να απομακρύνει περισσότερο τις κουρδικές θέσεις από τα τουρκικά σύνορα και να μετατραπεί στον χώρο όπου θα επαναπατριστούν Σύροι πρόσφυγες, σύμφωνα με τον Ερντογάν. Οι πρόσφυγες αυτοί θα επιστραφούν σε περιοχές όπου ζουν σήμερα Κούρδοι και όπου βρίσκονται τα περισσότερα προσφυγικά camps εντός των συνόρων της Συρίας. Μιλάμε για 2 εκατ. επιστροφές περίπου.

 

 

Η έναρξη της επιχείρησης καταδικάστηκε από πολλές χώρες, που φοβούνται ότι θα επικρατήσει χάος που θα μπορούσε να οδηγήσει στη δυναμική επανεμφάνιση του Ισλαμικού Κράτους, δεδομένου μάλιστα ότι τα camps των τζιχαντιστών και των οικογενειών τους, ελέγχονται από τις κουρδικές στρατιωτικές δυνάμεις. Ο Πρόεδρος Τραμπ διαβεβαιώνει πως η Τουρκία θα επωμιστεί τη φύλαξη αυτών των κλειστών κέντρων. Παρόλα αυτά, οι όροι της «συμφωνίας» Τραμπ-Ερντογάν κατά την τηλεφωνική τους επικοινωνία πριν την εισβολή, παραμένουν άγνωστοι.

 

 

 

Το Ισλαμικό Κράτος είχε στον έλεγχό του περίπου 34.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα συριακού εδάφους. Οι Κούρδοι διαθέτουν περίπου 60.000 μαχητές στην περιοχή. Κορυφαία στιγμή αντίστασης ήταν η ανακατάλυψη της Ράκκα με την υποστήριξη των ΗΠΑ.

 

Στα camps των τζιχαντιστών φυλάσσονται 10.000 πρώην μαχητές του ISIS, περίπου 8.000 εκ των οποίων είναι από τη Συρία και το Ιράκ και 2.000 από το εξωτερικό, ανάμεσά τους περίπου 800 Ευρωπαίοι. Η Τουρκία προειδοποιεί πως θα στείλει πίσω στην Ευρώπη τους τζιχαντιστές που έχουν ευρωπαϊκή ιθαγένεια.

Παράλληλα, στα camps αυτά βρίσκονται 70.000 συγγενείς των μαχητών του Ισλαμικού Κράτους, εκ των οποίων περίπου οι 11.000 είναι συγγενείς των ξένων μαχητών, στη συντριπτική τους πλειοψηφία γυναίκες και παιδιά.

 

 

Η Τουρκία έχει ανακοινώσει ότι προτίθεται να μεταφέρει εκεί ένα σημαντικό μέρος των προσφύγων που έχει στο έδαφός της. Έχει βέβαια υποστηρίξει ότι δεν επιθυμεί να αλλάξει μόνιμα τη δημογραφία της περιοχής, υποστηρίζοντας ότι ήταν το PKK αυτό που προσπάθησε να αλλάξει τα δημογραφικά δεδομένα της βορειοανατολικής Συρίας. Ωστόσο, θεωρείται δεδομένο ότι η μετακίνηση ενός μεγάλου αριθμού προσφύγων στην περιοχή θα προκαλέσει εντάσεις, δεδομένου ότι στην περιοχή υπάρχουν ούτως ή άλλως τοπικοί πληθυσμοί, κουρδικοί αλλά και αραβικοί. Υπενθυμίζουμε ότι σε μικρότερη κλίμακα την ίδια πρακτική ακολούθησε και στην περιοχή του Αφρίν.

 

 

 

Παρότι η Τουρκία είναι ούτως ή άλλως αναμειγμένη στη συριακή κρίση από την πρώτη στιγμή, ενισχύοντας δυνάμεις που ήθελαν να ανατρέψουν την κυβέρνηση Άσαντ, τώρα τα πράγματα είναι διαφορετικά. Η τωρινή εισβολή παρουσιάζεται ως μεγαλύτερη από τις δύο προηγούμενες και ως τέτοια μπορεί να σημαίνει και πολύ μεγαλύτερη τουρκική εμπλοκή και κόστος, οικονομικό αλλά και σε ανθρώπινες ζωές. Από μια κλίμακα εμπλοκής και μετά είναι ένα ερώτημα εάν ο Ταγίπ Ερντογάν θα το παρουσιάζει με όρους νικηφόρου τουρκικού εθνικισμού ή θα εισπράττει πολιτική φθορά από κάτι που θα μπορούσε ίσως να εξελιχθεί σε ένα «μικρό Βιετνάμ της Τουρκίας».

 

Η κρίσιμη παράμετρος εδώ θα είναι ο βαθμός πραγματικής πολεμικής εμπλοκής και κυρίως η διάρκεια της όλης επιχείρησης. Όμως, αυτό μας φέρνει στο πραγματικό ερώτημα και την πραγματική πρόκληση: ποια η σχέση της εισβολής με τα σχέδια για την επόμενη μέρα στη Συρία.

Οι Σουνίτες Μουσουλμάνοι αποτελούν το 69% με 74% του πληθυσμού της Συρίας και οι Σουνίτες Άραβες αποτελούν το 59%–60% του πληθυσμού. Οι περισσότεροι Κούρδοι (8,5%) και οι περισσότεροι Τουρκομάνοι (3%) είναι Σουνίτες και ευθύνονται για τη διαφορά μεταξύ των Σουνιτών και των Σουνιτών Αράβων, ενώ το 13% των Σύρων είναι Σιίτες (ιδιαίτερα οι Αλαουίτες), 10% Χριστιανοί (η πλειοψηφία είναι Αντιόχειοι Ελληνορθόδοξοι, ενώ οι υπόλοιποι είναι Σύροι Ορθόδοξοι, Ελληνοκαθολικοί ή ανήκουν σε άλλες καθολικές ιεροτελεστίες) και ένα 3% είναι Δρούζοι.

 

 

Οι Δρούζοι αριθμούν περίπου 500.000 άτομα, και είναι συγκεντρωμένοι κυρίως στην νότια περιοχή του Τζαμπάλ αλ-Ντρούζε. Η οικογένεια του Προέδρου Μπασάρ Αλ-Άσαντ είναι Αλαουίτες και οι Αλαουίτες κυριαρχούν στην κυβέρνηση της Συρίας και κατέχουν βασικές στρατιωτικές θέσεις. Οι Χριστιανοί (2,5 εκατομμύρια), από τους οποίους ένας σημαντικός αριθμός βρίσκεται στους πληθυσμούς των Παλαιστινίων προσφύγων της Συρίας, χωρίζονται σε διάφορα δόγματα: οι Χαλκηδόνιοι Αντιόχειοι Ορθόδοξοι αποτελούν το 45,7% του χριστιανικού πληθυσμού, οι Καθολικοί (Μελκίτες, Αρμένιοι Καθολικοί, Συριακοί Καθολικοί, Μαρωνίτες, Χαλδαίοι Καθολικοί και Λατίνοι) αποτελούν το 16.2%. η Αρμενική Αποστολική Εκκλησία το 10,9% ενώ οι Σύροι Ορθόδοξοι αποτελούν το 22,4%. Η Ασσυριακή Εκκλησία της Ανατολής και αρκετές μικρότερες χριστιανικές Εκκλησίες καταλαμβάνουν το υπόλοιπο ποσοστό.

 

Τα παραπάνω νούμερα πρέπει ωστόσο να αναθεωρηθούν καθώς τα τελευταία χρόνια υπάρχουν μεγάλες μετακινήσεις πληθυσμών εντός και εκτός της χώρας.

 

 

Το νοητό Κράτος του Κουρδιστάν μοιράζεται μεταξύ της Τουρκίας (νοτιοανατολικές επαρχίες), του Ιράκ (βόρειες επαρχίες), του Ιράν (βορειοδυτικές επαρχίες) και της Συρίας (βορειοανατολικές επαρχίες). Το Κουρδιστάν ως χώρα των Κούρδων έχει μια εδαφική επιφάνεια 475.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα και είναι ίση περίπου με την έκταση της Γαλλίας.

Ο πληθυσμός των Κούρδων εκτιμάται στα 36-45 εκατομμύρια κατά προσέγγιση (Kurdish Institute of Paris, εκτίμηση 2017). Στην Τουρκία ζουν από 15-20 εκατομμύρια κατά προσέγγιση. Στο Ιράν περίπου 12 εκατομμύρια, στο Ιράκ 8 και στη Συρία 3. Εκτός του ευρύτερου Κουρδιστάν, ζουν 2 εκατομμύρια άνθρωποι κουρδικής καταγωγής.

 

Ο συνολικός πληθυσμός των Κούρδων δεν έχει καταγραφεί ουδέποτε με ακρίβεια, για λόγους πολιτικής σκοπιμότητας 

 

Πηγή: O Φιλελεύθερος