Ένα από τα θέματα που απασχολεί από εδώ και στο εξής είναι τι γίνεται με το άνοιγμα τραπεζικού λογαριασμού αν έρθει κάποιος στην Κύπρο ως φοιτητής, κυρίως Ελλαδίτες, και τι γίνεται αν οι  Κύπριοι που πάνε για σπουδές στην Ελλάδα θέλουν να ανοίξουν λογαριασμό. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με άτομα που εργάζονται είτε στην μια είτε στην άλλη χώρα. Ο «Φ» παρουσιάζει τις κατευθυντήριες γραμμές μέσω των ευρωπαϊκών νομοθεσιών και τα βήματα που πρέπει να γίνουν. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πόσο θα κοστίσει στον Κύπριο φοιτητή το νοίκι στην Ελλάδα

Ως πρώτο βήμα όλοι οι Ελλαδίτες φοιτητές είναι απαραίτητο να εκδώσουν το «κίτρινο χαρτί» yellow slip (Άδεια Παραμονής) το οποίο αποτελεί νόμιμο αποδεικτικό έγγραφο παραμονής για πάνω από 90 μέρες στο εξωτερικό, ακόμα και λόγω σπουδών. Εκδίδεται από την Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης της Αστυνομίας Κύπρου. Χρειάζεται φωτοτυπία ενοικιαστηρίου συμβολαίου του σπιτιού στην Κύπρο ή πρόσφατο λογαριασμό της ΑΗΚ του σπιτιού στην Κύπρο στον οποίο να αναγράφονται τα στοιχεία και η διεύθυνση. Φωτοτυπία ταυτότητας ή διαβατηρίου, βεβαίωση φοίτησης από το Πανεπιστήμιο, τραπεζικές κινήσεις (Statement) των τελευταίων 3 μηνών του λογαριασμού από τον οποίο γίνεται ανάληψη χρημάτων στην Κύπρο με την τραπεζική κάρτα (εκδίδεται από την Τράπεζα), φωτοτυπία της Ευρωπαϊκής  Κάρτας Ασφάλισης Ασθένειας (εκδίδεται από το ταμείο στο οποίο είστε ασφαλισμένος στην Ελλάδα). Οι φοιτητές που θέλουν να εκδώσουν «κίτρινο χαρτί» για σκοπούς εργοδότησης θα πρέπει να προσκομίσουν Βεβαίωση Εργοδότησης αντί για Βεβαίωση Φοίτησης και να βγάλουν στη συνέχεια Αριθμό Κοινωνικών Ασφαλίσεων από την Αρμόδια Υπηρεσία.

Κύπριοι στην Ελλάδα

Ως προς το βασικό για τις σπουδές είναι η κατοικία. Σε αυτή την περίπτωση πρέπει να γίνει συμβόλαιο ενοικίασης και ο ιδιοκτήτης πρέπει να δηλώσει τον ΑΦΜ του ενοικιαστή στη φορολογική του δήλωση. Η μόνη εξαίρεση που αναφέρεται στη νομοθεσία και στις σχετικές εγκυκλίους είναι η περίπτωση που «αφορά μόνο βραχυχρόνιες μισθώσεις παραθεριστικών κατοικιών σε αλλοδαπούς μισθωτές, οι οποίοι δεν έχουν υποχρέωση ΑΦΜ (τουριστικές μισθώσεις και για περίοδο μέχρι τρεις μήνες εντός του ίδιου έτους) καθώς και μισθώσεις σε αλλοδαπούς φοιτητές που διαμένουν στην Ελλάδα στο πλαίσιο των ανταλλαγών με το πρόγραμμα ERASMUS για χρονικό διάστημα μέχρι έξι μήνες.

Η έκδοση τραπεζικού λογαριασμού από Κύπριο φοιτητή σε ελληνική τράπεζα, προϋποθέτει την προσκόμιση όλων των εγγράφων που αφορούν και τους Έλληνες πελάτες της τράπεζας, μεταξύ των οποίων αποδεικτικό ύπαρξης ΑΦΜ και συμβολαίου με ελληνική εταιρεία τηλεφωνίας. Μάλιστα, για την έκδοση λογαριασμού κάποιες τράπεζες θέλουν ΑΦΜ της ξένης χώρας, και όλες τις βεβαιώσεις μεταφρασμένες (π.χ. αν δεν υποβάλλουν δήλωση ή αν ζουν με τους γονείς τους ή αν δεν έχουν υποχρέωση να έχουν ΑΦΜ ή να υποβάλουν δήλωση, ή ότι στη χώρα τους δεν έχουν ΑΦΜ και τι σύστημα αντίστοιχο έχουν κ.λπ.). Τα βασικά στοιχεία που πρέπει να δηλώσει ο φοιτητής είναι η διεύθυνση της κατοικίας, ο αριθμός του διαβατηρίου, σ’ ορισμένες περιπτώσεις βεβαίωση σπουδών από την σχολή φοίτησης και προσκόμιση λογαριασμού κοινής ωφελείας. 

Η Ευρώπη δίνει κατεύθυνση

-Αν διαμένετε νομίμως σε χώρα της ΕΕ δικαιούστε να ανοίξετε έναν «βασικό λογαριασμό πληρωμών». Οι τράπεζες δεν μπορούν να απορρίψουν την αίτησή σας για άνοιγμα βασικού λογαριασμού πληρωμών με το αιτιολογικό ότι δεν κατοικείτε στη χώρα όπου βρίσκεται η τράπεζα.

-Μια τράπεζα μπορεί να αρνηθεί να σας ανοίξει λογαριασμό αν δεν πληροίτε τους κανόνες της ΕΕ σχετικά με το ξέπλυμα χρημάτων και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας. Σε ορισμένες χώρες της ΕΕ, οι τράπεζες μπορεί να αρνηθούν να σας ανοίξουν βασικό τραπεζικό λογαριασμό, αν έχετε ήδη παρόμοιο λογαριασμό σε άλλη τράπεζα της ίδιας χώρας. Αν καταθέσετε αίτηση για το άνοιγμα βασικού λογαριασμού πληρωμών εκτός της χώρας όπου ζείτε, οι τράπεζες σε ορισμένες χώρες της ΕΕ ίσως σας ζητήσουν να αποδείξετε ότι έχετε πραγματικό συμφέρον να κάνετε κάτι τέτοιο, π.χ. αν ζείτε σε μια χώρα και εργάζεστε σε μια άλλη.

-Ο «βασικός λογαριασμός πληρωμών» είναι ένας λογαριασμός που καλύπτει τις συνήθεις συναλλαγές της καθημερινής σας ζωής, όπως: καταθέσεις, αναλήψεις μετρητών, είσπραξη και καταβολή πληρωμών (π.χ. άμεσες χρεώσεις και αγορές με κάρτα). Με το άνοιγμα τέτοιου λογαριασμού δικαιούστε επίσης μια κάρτα πληρωμών την οποία μπορείτε να χρησιμοποιείτε για την ανάληψη χρημάτων και την πληρωμή αγορών που πραγματοποιείτε είτε ηλεκτρονικά είτε στα καταστήματα. Όπου ισχύει, η τράπεζα πρέπει να σας παρέχει πρόσβαση σε ηλεκτρονικές τραπεζικές υπηρεσίες μέσω του λογαριασμού σας. Ωστόσο, οι τράπεζες δεν υποχρεούνται να σας παρέχουν διευκολύνσεις υπερανάληψης ή άλλες πιστωτικές διευκολύνσεις.

-Προτού ανοίξετε λογαριασμό, η τράπεζα οφείλει να σας δώσει ένα έγγραφο όπου απαριθμούνται οι σημαντικότερες υπηρεσίες που παρέχονται σε σχέση με τον λογαριασμό καθώς και όλα τα σχετικά τέλη που ενδεχομένως σας επιβαρύνουν. Πρόκειται για το ονομαζόμενο «δελτίο πληροφόρησης περί τελών». Μπορείτε να το χρησιμοποιείτε για να συγκρίνετε το κόστος των λογαριασμών σε διάφορες τράπεζες. Η τράπεζά σας οφείλει επίσης να σας παρέχει, τουλάχιστον μια φορά το χρόνο, δήλωση όπου επεξηγούνται τα τέλη που χρεώνονται στον τραπεζικό σας λογαριασμό. Αυτή η «δήλωση τελών» πρέπει επίσης να περιέχει πληροφορίες για τα επιτόκια που ισχύουν για τον λογαριασμό σας. Σε ορισμένες χώρες της ΕΕ, οι τράπεζες ίσως εξακολουθούν να χρεώνουν ετήσιο τέλος για έναν τέτοιο βασικό λογαριασμό πληρωμών. Το τέλος αυτό πρέπει να κινείται σε λογικά επίπεδα.

-Μπορείτε να αλλάξετε τραπεζικό λογαριασμό, μεταβαίνοντας σε άλλη τράπεζα στην ίδια χώρα της ΕΕ. Η νέα σας τράπεζα οφείλει να σας βοηθήσει στις διαδικασίες. Αν επιθυμείτε να αλλάξετε λογαριασμό στην ίδια χώρα, θα δηλώσετε στη νέα σας τράπεζα ότι επιθυμείτε να μεταφέρετε τις επαναλαμβανόμενες πληρωμές στον νέο σας λογαριασμό. Αυτή, στη συνέχεια, θα διασφαλίσει ότι η παλιά σας τράπεζα θα της διαβιβάσει όλα τα στοιχεία σας και θα ακυρώσει τυχόν πάγιες εντολές. Η νέα σας τράπεζα πρέπει επίσης: να ενημερώσει τους τρίτους, π.χ. τον εργοδότη, τον φορέα κοινωνικής σας ασφάλισης και τους παρόχους κοινωφελών υπηρεσιών, ότι έχετε αλλάξει λογαριασμό να δημιουργήσει τις νέες πάγιες εντολές σας να δεχτεί σχετικές άμεσες χρεώσεις στον νέο λογαριασμό.

Η τράπεζά σας πρέπει να σας χρεώνει για τις πληρωμές σε ευρώ σε ολόκληρη την ΕΕ το ίδιο επιτόκιο όπως και για τις ισοδύναμες εθνικές συναλλαγές. Αυτό αφορά:

– μεταφορές ποσών μεταξύ τραπεζικών λογαριασμών που τηρούνται σε διαφορετικές χώρες της ΕΕ

– αναλήψεις από μηχανήματα ανάληψης μετρητών (ΑΤΜ) σε χώρες της ΕΕ

– πληρωμές με χρεωστική ή πιστωτική κάρτα σε όλη την ΕΕ

– συναλλαγές άμεσης χρέωσης.

Προσοχή στις χρεώσεις καρτών

Οι τράπεζες που έχουν την έδρα τους σε χώρες της ΕΕ εκτός της ζώνης του ευρώ οφείλουν επίσης να εφαρμόζουν αυτόν τον κανόνα και δεν επιτρέπεται να σας χρεώνουν για τις πληρωμές σε ευρώ προς μια άλλη χώρα της ΕΕ ή στο εσωτερικό αυτής περισσότερο από όσο χρεώνουν για τις εγχώριες πληρωμές στο εθνικό τους νόμισμα. Αν έχετε προβλήματα με τις πληρωμές που κάνετε εντός της ΕΕ, θα πρέπει να απευθυνθείτε στην τράπεζά σας ή στον πάροχο της κάρτας σας. Οφείλουν να απαντήσουν γραπτώς στην καταγγελία σας εντός 15 ημερών (ή εντός 35 ημερών το πολύ σε ορισμένες εξαιρετικές περιπτώσεις). Οφείλουν επίσης να έχουν θεσπίσει επίσημη διαδικασία υποβολής καταγγελιών για τους καταναλωτές.

Αν χρειάζεστε βοήθεια σε ό,τι αφορά την αναγνώριση των δικαιωμάτων σας, μπορείτε να επικοινωνήσετε με το FIN-NET για τυχόν προβλήματα με παρόχους χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, ή με το ECC-Net για προβλήματα με εμπόρους. Αν έχετε προβλήματα με τις πληρωμές που κάνετε εντός της ΕΕ, θα πρέπει να απευθυνθείτε στην τράπεζά σας ή στον πάροχο της κάρτας σας. Οφείλουν να απαντήσουν γραπτώς στην καταγγελία σας εντός 15 ημερών (ή εντός 35 ημερών το πολύ σε ορισμένες εξαιρετικές περιπτώσεις). Οφείλουν επίσης να έχουν θεσπίσει επίσημη διαδικασία υποβολής καταγγελιών για τους καταναλωτές.

Πληροφορίες για τα τέλη

Προτού ανοίξει κάποιος λογαριασμό, η τράπεζα οφείλει να δώσει ένα έγγραφο όπου απαριθμούνται οι σημαντικότερες υπηρεσίες που παρέχονται σε σχέση με τον λογαριασμό καθώς και όλα τα σχετικά τέλη που ενδεχομένως σας επιβαρύνουν. Πρόκειται για το ονομαζόμενο «δελτίο πληροφόρησης περί τελών». Μπορεί να το χρησιμοποιείτε για να συγκρίνετε το κόστος των λογαριασμών σε διάφορες τράπεζες.

Η τράπεζά σας οφείλει επίσης να σας παρέχει, τουλάχιστον μια φορά το χρόνο, δήλωση όπου επεξηγούνται τα τέλη που χρεώνονται στον τραπεζικό σας λογαριασμό. Αυτή η «δήλωση τελών» πρέπει επίσης να περιέχει πληροφορίες για τα επιτόκια που ισχύουν για τον λογαριασμό σας.