«Για να μπορούμε να έχουμε όλοι αντίληψη της πραγματικότητας και με βάση αυτή να προχωρούμε», έλεγε στο φινάλε της εύστοχης παρέμβαση της εξηγώντας την ιδιομορφία της πολυποίκιλης πολιτικά παρουσίας στην εκδήλωση διαμαρτυρίας για την μαντίλα, στα κατεχόμενα την Τρίτη 8.04.2025, η ειδική σε τουρκικά θέματα Μαρία Σιακαλλή. Αυτό το σημαντικό αξίωμα, πήρα ως αφορμή την περασμένη Κυριακή και πρόσδεσα το χάρτινο καράβι των άρθρων μου, σε ένα ερώτημα και μια απάντηση: «Πως; Μα όπως νουθετεί ο Κύπριος λογοτέχνης και πολιτικός Λουκής Ακρίτας τον ανιψιό του σπουδαίο πολιτικό και συγγραφέα Τάκη Χατζηδημητρίου: «Να είσαι γέφυρα επικοινωνίας. Όχι αδιέξοδο!». Αυτές οι έξι λέξεις αποτελούν μια αυστηρή πολιτική προσταγή του θείου -σπουδαίου Κύπριου λογοτέχνη και δημοσιογράφου, υφυπουργού Παιδείας στην κυβέρνηση Γεώργιου Παπανδρέου, Λουκή Ακρίτα (1908-1965), προς τον ανιψιό του Τάκη Χατζηδημητρίου, το 1963. Ο Λουκής έγραψε τότε στον Τάκη μια επιστολή που κατά την ταπεινή μου άποψη θα πρέπει να αποτελεί -ιδιαίτερα στη σημερινή εποχή της πολιτικής πενίας- μανιφέστο για κάθε πολιτικό που θεωρεί εαυτόν υπόχρεο στο μέλλον της πατρίδας…
Ο σεβαστός Τάκης Χατζηδημητρίου μίλησε ακροθιγώς για αυτή τη σημαντική επιστολή κατά την τελετή που έγινε προς τιμή του από το ΑΚΕΛ, στις 2.04.2025, στη Λευκωσία. Με αυτή την αφορμή τον παρακάλεσα να μου δώσει αντίγραφο της επιστολής και το έκαμε χωρίς ενδοιασμό, πράγμα για το οποίο του είμαι ευγνώμον. Την παραθέτω αυτούσια:
18.12.1963
Αγαπητέ Τάκη,
Έτυχε τελευταία, να διαβάσω ωρισμένα πολιτικά άρθρα σου και σημειώνω τη γνώμη μου.
Α) Το κείμενο είναι καλό. Και κάποτε πολύ καλό, με νεύρο, με ύφος. Η συνεχής δουλειά ωφελεί.
Β) Οι απόψεις όμως, είναι συζητήσιμες, εάν προάγουν ή όχι το Κυπριακό. Εδώ είχα την ευκαιρία να σου μιλήσω δια μακρών και γνωρίζεις τις βάσιμες επιφυλάξεις μου όσον αφορά την ορθότητα και την ωφελιμότητα της πολιτικής σου. Ο ανεδαφικός εξτρεμισμός δεν προάγει την Κυπριακή υπόθεση σήμερα. Απλούστατα διασπά το εθνικό μέτωπο και αναστέλλει την εξελικτική πορεία στην αυτοδιάθεση. Πρέπει να αποκτήσεις την ευθύνη του δημοσίου ανδρός και όχι να είσαι οπλισμένος με τη ρομφαία ενός πρωτοπόρου δημοσιογράφου. Είναι κάτι το βασικό που δεν φαίνεται να το έχεις υπόψη σου.
Γ) Σε καμιά περίπτωση δεν δικαιολογείται η δριμύτητα της προσωπικής επίθεσης. Και σε τούτο το σημείο σε κατακρίνω απόλυτα. Δεν ασκείς πολιτική, σχεδόν είσαι υβριστής. Αυτό σε μειώνει, σε καθιστά όργανό των εξτρεμιστών, και προκαλείς πρόωρα αντιθέσεις. Αυτό ούτε την υπόθεσή σου προάγει ούτε την προσωπικότητά σου καλοσυνιστά.
Σε καλώ σαν υπεύθυνος οδηγός σου ν’ αναθεωρήσεις τη στάση σου. Να υψωθείς με ευπρέπεια , σοβαρότητα και ευγένεια. Να ξεπεράσεις την ευθυνολογία του παρελθόντος . Να συμβάλεις στη στερέωση του Εθνικού Μετώπου- όλοι οι Κύπριοι μαζί. Η ιστορία ας μας κρίνει κάποτε όλους. Και φυσικά με στόχο την αυτοδιάθεση να συμβάλουμε σε μια αναπροσαρμογή των συνθηκών της Κύπρου. Να μη μονοπωλείς τον πατριωτισμό και να μη είσαι τιμητής. Να είσαι γέφυρα της ιστορίας, όχι κραυγαλέος κήρυκας.
Θέλω να συνειδητοποιήσεις την υπέρτατη ευθύνη σου στο στίβο της Κυπριακής πολιτικής.
Να μου φιλήσεις όλους τους δικούς μας
Λουκής Ακρίτας
Πρόκειται για ένα κείμενο μόλις 250 λέξεων, με ένα λακωνικό μεν βαρυσήμαντο δε, μάθημα πολιτικής λειτουργείας και δημοσιογραφίας που εκτιμώ ότι θα πρέπει να διδάσκεται σε όλα τα σοβαρά πανεπιστήμια και να θυροκολληθεί στη Βουλή.
Αρχικά ο Λ. Ακρίτας διατυπώνει «βάσιμες επιφυλάξεις για την ορθότητα και την ωφελιμότητα της πολιτικής» του τότε Τάκη και υποδεικνύει ότι «ο ανεδαφικός εξτρεμισμός δεν προάγει την Κυπριακή υπόθεση», καθότι «διασπά το εθνικό μέτωπο και αναστέλλει την εξελικτική πορεία στην αυτοδιάθεση». Προκύπτει ότι έχει απόλυτη αντίληψη των αδυναμιών και των κινδύνων που αντιμετώπιζε η ΚΔ και της ανάγκης για εξελικτική πορεία, και όχι εξανδραποδισμό της με τις διακοινοτικές συγκρούσεις, τους θύλακες και τις μαζικές δολοφονίες, που άρχισαν τρεις μέρες μετά την επιστολή, δηλαδή 21.12.1963. «Πρέπει να αποκτήσεις την ευθύνη του δημοσίου ανδρός και όχι να είσαι οπλισμένος με τη ρομφαία ενός πρωτοπόρου δημοσιογράφου. Είναι κάτι το βασικό που δεν φαίνεται να το έχεις υπόψη σου», λέει ο ώριμος 55χρονος πολιτικός στον παθιασμένο 30χρονο ανιψιό του. Και συνεχίζει αυστηρά: «Σε καμιά περίπτωση δεν δικαιολογείται η δριμύτητα της προσωπικής επίθεσης. Και σε τούτο το σημείο σε κατακρίνω απόλυτα. Δεν ασκείς πολιτική, σχεδόν είσαι υβριστής. Αυτό σε μειώνει, σε καθιστά όργανό των εξτρεμιστών, και προκαλείς πρόωρα αντιθέσεις. Αυτό ούτε την υπόθεσή σου προάγει ούτε την προσωπικότητά σου καλοσυνιστά»… Στον επίλογο ο Λ. Ακρίτας δεν αποποιείται την υποχρέωση της καθοδήγησης και λέει στον Τάκη: «Σε καλώ σαν υπεύθυνος οδηγός σου ν’ αναθεωρήσεις τη στάση σου. Να υψωθείς με ευπρέπεια, σοβαρότητα και ευγένεια. Να ξεπεράσεις την ευθυνολογία του παρελθόντος . Να συμβάλεις στη στερέωση του Εθνικού Μετώπου- όλοι οι Κύπριοι μαζί. Η ιστορία ας μας κρίνει κάποτε όλους»… Εδώ ταπεινά σημειώνω την εκτίμηση μου ότι στην Κύπρο η ιστορία επιβάλλεται από την άρχουσα ελίτ και την εκκλησία οι οποίες αναδεικνύουν σαν «ιστορικές μορφές», κατά κανόνα πρόσωπα αμφιβόλου ποιότητας… Η προσδοκία του Ακρίτα ήταν «με στόχο την αυτοδιάθεση να συμβάλουμε σε μια αναπροσαρμογή των συνθηκών της Κύπρου», όχι να την καταστρέψουμε ούτε να τη διχοτομήσουμε…
Πάντως, σημειώνω το μεγαλείο ψυχής του Τ. Χατζηδημητρίου, ο οποίος έδωσε προς δημοσίευση μια τόσο προσωπική επιστολή η οποία μοιάζει με συνταγή ειδικού γιατρού προς ένα βαριά ασθενή και ξεροκέφαλο πελάτη του! Όμως η πορεία του σεβαστού Τ. Χατζηδημητρίου με τα 91 χρόνια που κουβαλά στις πλάτες του τον καθιστά όντως γέφυρα επικοινωνίας, συνεννόησης και πατριωτικής συμπόρευσης με την τ/κ κοινότητα. Κι αυτό το απέδειξε με την του πολιτική δράση αλλά και την πολύτιμη συγγραφική του παρακαταθήκη ως επίσης και με την σοφή παρουσία του στην ηγεσία της Δικοινοτικής Τεχνικής Επιτροπής (2008-2022) μαζί με τον Τ/Κ Αλί Τουντζάι, για τη διάσωση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, η οποία παίρνει φως από το παρελθόν και το μεταλαμπαδεύει στο μέλλον, βάζοντας υπογραφή αξιοσύνης στην ιστορία του τόπου και του πολιτισμού.
