Μια πρώτη ανάγνωση των σημερινών δηλώσεων του ηγέτη του ιρανικού καθεστώτος Αγιατολάχ Αλί Χαμενέι οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η Τεχεράνη έχει αποφασίσει να το πάρει μέχρι τέλους με τις ΗΠΑ και φυσικά το Ισραήλ.
Αυτό συμβαίνει όμως;
Μιλώντας σε πλήθος οπαδών του καθεστώτος με αφορμή την επέτειο του θανάτου του Αγιατολάχ Χομεϊνί, ο Χαμενέι εμφανίστηκε ακραία προκλητικός έναντι της Ουάσινγκτον. «Η πρόταση που παρουσίασαν οι Αμερικανοί είναι 100% αντίθετη με τα συμφέροντά μας… Οι αγενείς και αλαζονικοί ηγέτες της Αμερικής απαιτούν επανειλημμένα να μην έχουμε πυρηνικό πρόγραμμα. Ποιοι είστε εσείς για να αποφασίζετε αν το Ιράν πρέπει να έχει εμπλουτισμό;», είπε ο Χαμενέι.
Το Ισραήλ το οποίο συν τοις άλλοις αντιμετωπίζει και μια εσωτερική κυβερνητική κρίση με την πλατφόρμα των θρησκευτικών κομμάτων (UTJ) να βρίσκεται με τους επτά βουλευτές της με το ένα πόδι έξω από την κυβέρνηση Νετανιάχου για το θέμα της υποχρεωτικής στράτευσης των υπερορθοδόξων, μελετά όλα τα ενδεχόμενα, μη αποκλειομένου και του βομβαρδισμού των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν.
Ωστόσο αυτό είναι η αναγκαστικά η τελευταία επιλογή για την Ιερουσαλήμ η οποία δεν θέλει να θέσει σε κίνδυνο τις σχέσεις με την Ουάσινγκτον αλλά και με αραβικά κράτη του κόλπου, ειδικά τη ανομολόγητη σχέση με τους Σαουδάραβες η οποία δεν περνά και τις καλύτερές της μέρες.
Το Ριάντ το οποίο ζητά επίμονα πυρηνική τεχνολογία μαζί και την άδεια ουσιαστικά από τις ΗΠΑ, θα ήταν ίσως και πιο ευτυχές από τους Ισραηλινούς να δει το πυρηνικό πρόγραμμα των μουλάδων της Τεχεράνης να τελειώνει, καθώς το Ιράν είναι ο αντίπαλός του στην περιοχή.
Όμως και οι Σαουδάραβες όπως και άλλοι στην περιοχή, με πρώτα τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα τα οποία έχουν εξομαλύνει και διατηρούν στενές σχέσεις με το Ισραήλ, φοβούνται την εξέλιξη ενός τέτοιου πολέμου, καθώς το Ιράν τους έχει απειλήσει ότι δεν θα μείνουν στο απυρόβλητο.
Το τελευταίο είναι και η ανησυχία του Ισραήλ. Η καταστροφή του πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν δεν σημαίνει και καταστροφή του οπλοστασίου του, ειδικά του πυραυλικού, το οποίο κανείς δεν μπορεί να προσπεράσει, εκτός βέβαια και εάν οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να στηρίξουν μια τέτοια κίνηση, κάτι που αυτή τη στιγμή τουλάχιστον δεν προκρίνουν.
Ωστόσο, το ζήτημα των πυρηνικών του Ιράν είναι ζήτημα επιβίωσης για το Ισραήλ. Σύμφωνα με τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) η Τεχεράνη έχει αυξήσει κατά πολύ τον εμπλουτισμό ουρανίου και δεν είναι μακριά από τον στόχο της και το Ισραήλ απλά δεν είναι σε θέση να αποδεχθεί ένα πυρηνικό Ιράν. Συν τοις άλλοις η Ιερουσαλήμ δεν προσπερνά επίσης το γεγονός ότι η καταστροφή της Χεζμπολάχ και η πτώση του Άσαντ στη Συρία δημιουργούν μια τεράστια και ίσως μοναδική ευκαιρία για να τελειώνει το ζήτημα με τους μουλάδες της Τεχεράνης η οποία ήδη έχει αρχίσει να ανασυντάσσει με όποιον τρόπο μπορεί τη Χεζμπολάχ στο Λίβανο.
Το Ισραήλ, λοιπόν, δεν πρόκειται να κάνει πίσω από τις κόκκινες γραμμές του και αυτό ίσως να εξηγεί και την αποτυχία μέχρι στιγμής της Τεχεράνης να εξασφαλίσει κάτι καλύτερο από τις ΗΠΑ στις συνομιλίες.
Παραταύτα, ο Λευκός Οίκος φέρεται να πρότεινε την Κυριακή ένα ενδιάμεσο, προσωρινό, σχέδιο με βάση το οποίο θα επιτραπεί ο εμπλουτισμός ουρανίου σε χαμηλά επίπεδα από το Ιράν, η Ουάσινγκτον θα διευκολύνει την κατασκευή πυρηνικών αντιδραστήρων για ειρηνικούς σκοπούς ενώ ένα κονσόρτιουμ με γειτονικά κράτη θα επιβλέπει τον εμπλουτισμό.
Ωστόσο, μόλις το Ιράν επωφεληθεί από αυτή την τεχνολογία θα είναι υποχρεωμένο να εγκαταλείψει τον εμπλουτισμό αποδεικνύοντας έμπρακτα ότι δεν προχωρά με τα πυρηνικά όπλα. Το Ιράν δεν το απέρριψε, πάντα σύμφωνα με αποκαλύψεις της New York Times οι οποίες όμως δεν διαψεύστηκαν.
Πέρα λοιπόν από τους λεονταρισμούς του Χαμενέι, η Τεχεράνη βρίσκεται ενώπιον σκληρών αποφάσεων, γνωρίζοντας ότι μια στρατιωτική αναμέτρηση ενδέχεται να οδηγήσει ακόμα και σε ανατροπή του καθεστώτος.
Το σίγουρο είναι πως εξωθεί τα πράγματα στα άκρα, όσο πιο προσεκτικά μπορεί, παρά το οξύμωρο του πράγματος. Το κάνει όμως χωρίς να είναι σε θέση να γνωρίζει πότε μπορεί να δώσει την αφορμή ώστε οι ΗΠΑ να δώσουν με τη σειρά του το πράσινο φως στο Ισραήλ να χτυπήσει. Ή απλά να πουν ότι το χτύπημα ήταν «απρεπές», όπως είπε τις προάλλες ο Τραμπ το κύρος του οποίου δοκιμάζεται και εσωτερικά στις ΗΠΑ από την στάση του Ιράν.
Εξάλλου, «απρεπές» θα ήταν το χτύπημα μέσω συνομιλιών. Εάν φτάσουν σε τέλμα, η συζήτηση αναπόφευκτα αλλάζει.
