Πριν από 25 χρόνια καλέσαμε Αυστριακούς εμπειρογνώμονες να μελετήσουν το κυκλοφοριακό πρόβλημα της Λευκωσίας και να υποδείξουν τρόπους να αντιμετωπιστεί. Το 2000 η μελέτη ήταν έτοιμη και μιλούσε για πολλές μονοδρομήσεις, χώρους στάθμευσης και πολλά άλλα.
Πληρώθηκαν με πολλές δεκάδες χιλιάδες ευρώ, αλλά έκαναν ολοκληρωμένη δουλειά οι άνθρωποι, Με χάρτες και συγκεκριμένες πρακτικές και γρήγορες λύσεις, όχι θεωρίες περί της βιώσιμης αστικής ανάπτυξης και ακαδημαϊκές πρασινάδες για τα ποδήλατα και την πεζοπορία. Να κάνετε αυτό κι αυτό κι αυτό, έλεγαν, κουκιά καθαρισμένα.
Μετά 25 χρόνια είναι άγνωστο πού βρίσκεται αυτή η μελέτη. Προφανώς, δεν άρεσε σε κάποιους από τους άριστους των αρίστων, που παίρνουν αποφάσεις και την έκρυψαν βαθιά σε συρτάρια. Όμως, το πρόβλημα επιδεινώθηκε. Η Λευκωσία είναι πλέον μια πόλη της κυκλοφοριακής απελπισίας. Και κάθε υπουργός Μεταφορών κατεβάζει ιδέες για να ανακουφίσει το κυκλοφοριακό.
Παράδειγμα, ο προηγούμενος υπουργός: Το 22, εφτά μήνες πριν λήξουν τα δέκα χρόνια της κυβέρνησης που δεν έκανε τίποτε, ο Γιάννης Καρούσος, ανακοίνωνε ότι θα αντιμετωπίσει την κυκλοφοριακή συμφόρηση της πρωτεύουσας με λεωφορειολωρίδες, μονοδρομήσεις και κλιμακωτά ωράρια σε σχολεία και δημόσια υπηρεσία. Σε αυτή τη στήλη, ρωτούσαμε αν θα βάλουμε στοιχήματα υπέρ ή εναντίον της εφαρμογής των σχεδίων. Πάει κι αυτό, τελείωσε! Ούτε καν τα ωράρια.
Σήμερα, όποιον αξιωματούχο ρωτήσεις, θα σου πει: Δεν λύνεται το κυκλοφοριακό. Παρασκηνιακά. Διότι δημοσίως συνεχίζουν όλοι να δηλώνουν ότι έχουν σχέδια και θα το λύσουν. Την αλήθεια όμως την ζουν καθημερινά όσοι είναι υποχρεωμένοι να διακινούνται στην ευρωπαϊκή μας πρωτεύουσα. Ειδικά στο κέντρο της. Όπου για να διανύσουν αποστάσεις των τριών, τεσσάρων χιλιομέτρων μπορεί και να χρειαστούν 30 με 40 λεπτά. Κάποτε και περισσότερα, άμα πέσουν στα (ατελείωτα) έργα. Σε μια πόλη που συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια μικρή ενορία!
Πώς είναι δυνατό να μας λένε ότι ο μόνος τρόπος να λυθεί το κυκλοφοριακό είναι να μάθουμε να κινούμαστε με λεωφορεία και με ποδήλατα; Τουλάχιστον, ας βρεθεί μια κυβέρνηση και ένα δημαρχείο να πάρουν έστω και κάποια προσωρινά μέτρα. Διότι, όσες αποφάσεις πήραν μέχρι τώρα απλώς επιδεινώνουν το πρόβλημα. Κλείνουν, για παράδειγμα, ένα κομμάτι της κεντρικής Μακαρίου, κάνουν και το υπόλοιπο κομμάτι μονόδρομο και νομίζουν πως κάνουν πράσινη πολιτική. Μα, αν δεν εφαρμοστεί ολοκληρωμένο σχέδιο, να λαμβάνει υπόψη τις συνέπειες κάθε απόφασης, τότε πρόκειται για μιλλοσφοτζιήσματα. Σπασμωδικές ενέργειες με οδυνηρό αποτέλεσμα. Το οποίο ζουν οι πολίτες και όχι αυτοί που παίρνουν τις αποφάσεις.
Αν θα γίνουν μονοδρομήσεις, για παράδειγμα, ας ανασύρουν τους χάρτες που ετοίμασαν οι Αυστριακοί εμπειρογνώμονες πριν 25 χρόνια (επαναλαμβάνω) να τους επικαιροποιήσουν και να τους εφαρμόσουν.
Υπάρχει, λένε, «Στρατηγικό Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας ευρύτερης αστικής περιοχής της πόλης της Λευκωσίας». Το βρήκα στη σελίδα των Δημοσίων Έργων. Στην εισαγωγή του λέει ότι στη Λευκωσία, η χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς είναι χαμηλή (περίπου 2-4%) και το ίδιο ισχύει για το ποδήλατο και το περπάτημα (περίπου 4%), ενώ η χρήση αυτοκινήτου υπερβαίνει σήμερα το 85% των μετακινήσεων. Πώς στο καλό το ποδήλατο και το περπάτημα θα φτάσει από το 4% στο 85%.
Αραδιάζει κάμποσες ιδέες το στρατηγικό σχέδιο: «Αποθάρρυνση της χρήσης ιδιωτικών οχημάτων. Ουσιαστική αναβάθμιση της σημασίας, του ρόλου & της αποτελεσματικότητας των Δημοσίων Συγκοινωνιών. Δημιουργία των απαραίτητων συνθηκών & υποδομής για την ενθάρρυνση χρήσης φιλικών προς το περιβάλλον μέσων μεταφοράς (ποδηλασία, πεζοπορία)». Για την ποδηλασία ειδικά λένε πολλά. «Βελτίωση της ασφάλειας κυκλοφορίας των ποδηλάτων. Καθιέρωση της ποδηλασίας ως ανεξάρτητου & ασφαλούς τρόπου κινητικότητας».
Τι ωραία σχέδια! Όνειρα, θα λέγαμε. Αυτά μπορούν να πραγματοποιηθούν σε διακόσια χρόνια. Έστω, σε εκατό. Αφού πρώτα διασφαλιστεί ότι αν κυκλοφορούμε τα ποδήλατα δεν θα σκοτωνόμαστε στους δρόμους. Σήμερα, όμως; Δεν μας λυπούνται; Υπάρχουν πιο γρήγοροι τρόποι να γίνουν ανακουφιστικές παρεμβάσεις. Αφού γίνονται έργα στη Διγενή Ακρίτα και στην Ευαγόρου, για παράδειγμα, ας ανοίξει η Μακαρίου. Ή, ας μπουν ωράρια για το πότε θα μπαίνουν σε ζωτικούς άξονες της πόλης (όλων των πόλεων) φορτηγά, σκυβαλοφόρα, τρακτέρ, μπουλντόζες, αυτό κάνουν άλλες χώρες.
Υπάρχουν ειδικοί να δώσουν λύσεις. Όχι ο υποφαινόμενος, αλλά ούτε ο υπουργός ή ο δήμαρχος. Φτάνει να αναλάβει κάποιος την ευθύνη. Υπάρχει κανείς; Ή, άστο στους επόμενους να έχουμε το κεφάλι μας ήσυχο!
