…..ἐς Κύπρον δ’ ἐλθοῦσα θυώδεα νηόν ἔδυνεν ἐς Πάφον˙ ἔνθα δέ oἱ τέμενος βωμός τε θυώδης…..
H Πάφος είναι συνυφασμένη με την ελληνική μυθολογία και τον θρύλο της γέννησης της Αφροδίτης στις ακτές της. Aυτό είχε ως αποτέλεσμα να μεγαλώσει τη φήμη της και, από τα παλιά χρόνια, πιστοί από διάφορες περιοχές να την επισκέπτονται καθημερινά για τη λατρεία της θεάς.
Κάνοντας μια ιστορική αναδρομή, η Πάφος πριν το 1974 ήταν μια μικρή γραφική πόλη, με πολύ αργούς ρυθμούς ανάπτυξης, λιγοστές υπηρεσίες και με ελάχιστο τουριστικό ρεύμα. Άλλωστε, πώς μπορούσε να προσελκύσει επισκέπτες μια μικρή πόλη χωρίς τις απαραίτητες τουριστικές υποδομές και κυρίως χωρίς αεροδρόμιο, λιμάνι και επαρκές οδικό δίκτυο; Οι ντόπιοι ασχολούνταν κυρίως με τον πρωτογενή τομέα της οικονομίας και μεγάλο μέρος του πληθυσμού μετακινείτο τόσο σε άλλες πόλεις της Κύπρου όσο και στο εξωτερικό, για ένα καλύτερο μέλλον.
Πριν το 1974, στην Πάφο λειτουργούσαν ελάχιστες ξενοδοχειακές μονάδες, που μετρούνταν στα δάκτυλα ενός χεριού.
Μετά την τουρκική εισβολή και την κατοχή από τους Τούρκους των παραδοσιακών τουριστικών περιοχών, η κατάσταση αλλάζει παντελώς και η Πάφος μετατρέπεται σε ένα πολύ σημαντικό τουριστικό κέντρο. Η απώλεια των κυριότερων εγκαταστάσεων της τουριστικής βιομηχανίας και σημαντικών πλουτοπαραγωγικών πηγών που βρίσκονταν στη Βόρεια Κύπρο, δημιουργούσαν την επιτακτική ανάγκη μεγάλων επενδύσεων, ώστε να δημιουργηθούν συνθήκες ανάπτυξης και απασχόλησης. Έπειτα από διάφορα μέτρα, κίνητρα και σχέδια της Κυβέρνησης, ξεκίνησε σιγά σιγά η ανάπτυξη στην Πάφο, με επίκεντρο τον τουριστικό τομέα.
Την περίοδο αυτή, ο πληθυσμός της Πάφου αυξήθηκε κατά πολύ, αφού μεγάλος αριθμός Ελληνοκυπρίων προσφύγων είχε εγκατασταθεί στην επαρχία της Πάφου. Μεγάλη και άμεση ήταν και η ανάγκη στέγασης των εκτοπισμένων/προσφύγων Ελληνοκυπρίων, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη και του τομέα των Κατασκευών/ Ανάπτυξης Γης. Παράλληλα, η εγκατάσταση πολλών προσφύγων επαγγελματιών στον γεωργικό τομέα συνέτεινε στην απογείωση του κλάδου, που βοήθησε αισθητά την οικονομία της επαρχίας. Νέες καλλιέργειες και νέοι τρόποι παραγωγής είναι το χαρακτηριστικό της εποχής αυτής. Η αρχικά υποτονική ανάπτυξη του τουριστικού προϊόντος στην επαρχία συνέτεινε θετικά στην ανάπτυξη της γεωργικής παραγωγής. Η ανάπτυξη αυτή έδωσε το έναυσμα για την εκκίνηση της μεταποιητικής βιομηχανίας και αρκετές μονάδες αναπτύχθηκαν ευρύτερα.
Μετά την αύξηση του πληθυσμού αυξήθηκε σημαντικά και η κατανάλωση αγαθών, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη της εμπορικής δραστηριότητας. Ταυτόχρονα με την ανάπτυξη του βιομηχανικού τομέα, δημιουργήθηκαν ευνοϊκές συνθήκες ανάπτυξης για το εξαγωγικό εμπόριο, με ευεργετικά αποτελέσματα στην οικονομία της Πάφου. Την περίοδο αυτή αρχίζει να δημιουργείται και η υποδομή για την ανάπτυξη της βιομηχανίας με τη δημιουργία της Α’ Βιομηχανικής Περιοχής στην κοινότητα της Μεσόγης. Ο Συνεργατισμός δημιουργεί τις πρώτες βιομηχανικές μονάδες στο Ανατολικό, οι οποίες δραστηριοποιούνται στην επεξεργασία γεωργικών προϊόντων.
Η Εκκλησία, στην προσπάθεια της να συμβάλει στην ανάπτυξη της οικονομίας της επαρχίας και στην εργοδότηση προσφύγων που εγκαταστάθηκαν στην Πάφο, δημιούργησε την περίοδο 1975 – 1976 δύο σημαντικές βιομηχανικές μονάδες εξαγωγικού προσανατολισμού. Πιο συγκεκριμένα, οι βιομηχανίες είναι η ΒΜS METAL PIPES INDUSTRIES, η οποία παράγει μεταλλικές σωλήνες, τις οποίες εξάγει κυρίως στις ΗΠΑ και η ΚΟΣΜΟΠΛΑΣΤ, η οποία παράγει πλαστικά προϊόντα. Τα επόμενα χρόνια, μεγάλα δημόσια έργα υποδομής ολοκληρώνονται, με εμφανή τα οφέλη στη μετέπειτα ανάπτυξη των τοπικών επιχειρήσεων και της τοπικής οικονομίας. Τέτοια έργα είναι ο Διεθνής Αερολιμένας της Πάφου και τα Αρδευτικά Έργα Πάφου και Πόλης Χρυσοχούς.
Από το 1980 μέχρι σήμερα παρατηρείται μια θεαματική ανάπτυξη στην επαρχία, με βασικό πυλώνα την τουριστική βιομηχανία, με τη συνεχή ανέγερση νέων σύγχρονων τουριστικών μονάδων. Η Πάφος σήμερα διαθέτει περίπου 30,000 κλίνες, εκ των οποίων πάνω από το 60% αφορά ξενοδοχειακές μονάδες κατηγορίας 4 και 5 αστέρων. Προσελκύει κάθε χρόνο περίπου το 39% των συνολικών τουριστικών αφίξεων.
Το 2019 η Πάφος κατέγραψε ρεκόρ αφίξεων κατά τη διάρκεια ενός έτους, προσελκύοντας συνολικά περίπου 1,500,000 αφίξεις και εισοδήματα για την ίδια περίοδο περίπου 1,2 δισ. σε τουριστικό συνάλλαγμα.
Ο τομέας της ανάπτυξης γης παρουσιάζει σημαντική ανάκαμψη, με την Πάφο να παραμένει πρωταθλήτρια στις πωλήσεις ακινήτων.
Η όμορφη επαρχία της Πάφου, η οποία θεωρείται η νέα κοσμοπολίτικη περιοχή της Κύπρου, συνεχίζει να είναι πόλος έλξης για τους αγοραστές και επενδυτές και τους επιχειρηματίες, κυρίως από την Ευρώπη, αλλά και από υπηκόους τρίτων χωρών.
* Λειτουργός ΕΒΕ Πάφου
