Την πρώτη φορά η έκπληξη μπορεί να δικαιολογηθεί, άτε και τη δεύτερη και την τρίτη. Όταν όμως το φαινόμενο επαναλαμβάνεται, τότε δεν μπορεί κανείς να εμφανίζεται έκπληκτος. Η νέα «έκπληξη» ότι τα Ηνωμένα Έθνη δεν κράτησαν πρακτικά στη συνάντηση της 4ης Ιουλίου 2017 μόνο εκνευρισμό μπορεί να προκαλεί. Γιατί στα τόσα παθήματα που δέχθηκαν όχι μόνο η νυν αλλά διαχρονικά όλες οι ηγεσίες του τόπου από διάφορους ξένους μεσολαβητές και απεσταλμένους δεν κατάφεραν ακόμα και σήμερα να διδαχθούν. Το πρόβλημα λοιπόν δεν είναι με τον τέως ειδικό σύμβουλο, ούτε και με τους προηγούμενους. Το πρόβλημα βρίσκεται στους εκάστοτε ηγέτες μας.
Και τα γεγονότα του Κραν Μοντάνα μάς διδάσκουν ότι ακόμα και στις πιο κρίσιμες στιγμές δεν είμαστε σε θέση να φυλάμε να νώτα μας. Στις 30 Ιουνίου 2017 ο Γενικός Γραμματέας θέτει έξι παραμέτρους προς τα εμπλεκόμενα μέρη επί των οποίων ζητά να διεξαχθούν οι συνομιλίες. Αυτές οι παράμετροι καταγράφονται από τον Έσπεν Μπαρθ Άιντε και όταν τις παρουσιάζει στις δύο πλευρές (Αναστασιάδη και Ακιντζί) υπάρχει αντίδραση επί του περιεχομένου. Αμφιβολίες για το πώς είχαν καταγραφεί και πώς ερμηνεύονται οι παράμετροι εκφράστηκαν την ίδια και την επόμενη μέρα κατά τη σύσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας με την πολιτική ηγεσία.
Αποφασίζεται τότε –και αυτό ήταν σωστό– να ζητηθούν διευκρινίσεις επί των επίμαχων σημείων της δήλωσης του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών. Ο Άιντε επικοινωνεί με τον ΓΓ του ΟΗΕ και ξεκαθαρίζει επί ενός έκαστου σημείου τι ακριβώς εννοούσε. Επιστρέφει πίσω στις 4 Ιουλίου και τους διαβάζει προφορικά την απάντηση του Αντόνιο Γκουτέρες.
Σήμερα λέμε ότι στα χαρτιά των Ηνωμένων Εθνών δεν εντοπίστηκε οτιδήποτε σχετικό με εκείνη την προφορική δήλωση του Άιντε στις συναντήσεις με τις δύο πλευρές. Γιατί, όπως είπε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, σε όλες τις άλλες συναντήσεις για το κάθε τι τα Ηνωμένα Έθνη κρατούσαν πρακτικά και που να ήξεραν ότι σ’ αυτό δεν θα το έπρατταν.
Συγγνώμη, αλλά αυτό δεν είναι σοβαρή δικαιολογία. Εφόσον είχαν εντοπιστεί «ύποπτες» ή «περίεργες» κινήσεις από πλευράς Άιντε όταν παρουσίασε τις παραμέτρους του ΓΓ, αυτό που όφειλε να πράξει ήταν το πολύ απλό. Να ζητήσει από την πλευρά των Ηνωμένων Εθνών να τεθεί και γραπτώς το εν λόγω κείμενο. Αλλά και αργότερα, υπήρξαν αναφορές από πολιτικούς ηγέτες που έλεγαν πως είχαν μιλήσει με τον Άιντε και τους έλεγε πως δεν υπάρχει «έγγραφο της 4ης Ιουλίου», όπως έλεγε ο Αναστασιάδης. Αναφορά για την οποία έπρεπε να γίνει η ανάλογη διερεύνηση προς την κατεύθυνση των Ηνωμένων Εθνών.
Είναι εμφανές ότι η αδυναμία πρόληψης που διακατέχει διαχρονικά την ελληνοκυπριακή πλευρά επιχειρείται για πολλοστή φορά να καλυφθεί πίσω από την έκπληξη της στιγμής. Μέχρι να ξεχαστεί και να έρθει το επόμενο και το μεθεπόμενο στραβοπάτημα. Το να δηλώνεται σήμερα ότι τάχατες μας ξεγέλασαν ή μας την έφεραν πισώπλατα, είναι απλώς αστειότητες.
Το ελάχιστο που θα μπορούσε να γίνει ήταν να ληφθούν όλα ανεξαιρέτως τα απαραίτητα μέτρα ώστε ο κάθε μεσολαβητής να αισθάνεται τον φόβο και την ανησυχία πως δεν μπορεί να παίζει τα όποια παίγνια. Εάν ο συγκεκριμένος μεσολαβητής ήξερε πως δεν μπορεί να κάνει παιχνίδια, θα ήταν προσεκτικός και στο τι λέει και ποιους βλέπει. Τώρα πλέον είναι αργά ακόμα και για δικαιολογίες.
bimbishis@phileleftheros.com
