Ερωτήματα εγείρονται για τον διορισμό του Μάκη Κωνσταντινίδη στην Ανεξάρτητη Αρχή κατά της Διαφθοράς, ένα σώμα που όπως φανερώνει και η ονομασία του θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη διαφύλαξη αρχών στον δημόσιο τομέα.

Την τελευταία φορά που ο κ. Κωνσταντινίδης είχε διοριστεί σε αρμόδιο πόστο κρατικού οργανισμού, είχε δεχθεί πυρά και κατηγορήθηκε ανοικτά κι επώνυμα για ασυμβίβαστο και πιο συγκεκριμένα, ότι με απόφασή του εξυπηρέτησε ιδιωτικά συμφέροντα.

Τίθεται, λοιπόν, εύλογα το ερώτημα κατά πόσον θα μπορέσει να εκτελέσει τα καθήκοντά του σε ένα νευραλγικό πόστο, όπως αυτό που ανέλαβε στην παρούσα χρονική περίοδο μετά από απόφαση του Πρόεδρου της Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη.

600.000 ευρώ στην Hermes

Στις 12 Νοεμβρίου του 2014 ο Μάκης Κωνσταντινίδης ευρισκόμενος στη θέση του πρόεδρου του Δ.Σ. των Κυπριακών Αερογραμμών αποφάσισε να προχωρήσει σε πληρωμή ποσού €600.000 στην Hermes Airports, διαχειρίστρια εταιρεία των αεροδρομίων Λάρνακας και Πάφου. Επρόκειτο για μέρος χρημάτων που διεκδικούσε η Hermes από τις Κυπριακές Αερογραμμές και τα οποία αμφισβητούνταν από στελέχη του Δ.Σ. του κρατικού αερομεταφορέα.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

Η πληρωμή εκείνη είχε προκαλέσει αντιδράσεις ανάμεσα σε μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου των ΚΑ. Όχι μόνο γιατί κατά τη συγκεκριμένη περίοδο γίνονταν προσπάθειες για διάσωση του εθνικού αερομεταφορέα. Ο κυριότερος λόγος ήταν ότι έξι ημέρες προηγουμένως και συγκεκριμένα στις 6 Νοεμβρίου (2014), το Δ.Σ. της κρατικής αεροπορικής εταιρείας είχε λάβει απόφαση περί του αντιθέτου. Να μη γίνει καμία πληρωμή, δηλαδή, στην Hermes. Κι όχι μόνο αυτό. Τα διοικητικά στελέχη των ΚΑ είχαν καταλήξει να καταγγείλουν την Hermes στην Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισμού «για καταχρηστική εκμετάλλευση δεσπόζουσας θέσης».

Πρακτικό της συνεδρίας στις 06/11/2014 παρουσίαζε, μάλιστα, τον κ. Κωνσταντινίδη να τοποθετείται ξεκάθαρα εναντίον της πληρωμής οποιουδήποτε ποσού στην Hermes, αλλά και υπέρ της καταγγελίας της τελευταίας στην Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισμού (ΕΠΑ). Το τι μεσολάβησε στις έξι ημέρες που ακολούθησαν δεν ήταν ξεκάθαρο.

Δεν ενημέρωσε κανέναν

Ο κ. Κωνσταντινίδης τότε είχε κατηγορηθεί ότι έλαβε την πιο πάνω απόφαση για καταβολή των €600.000, χωρίς να λάβει έγκριση από το Δ.Σ. των Κυπριακών Αερογραμμών του οποίου ηγείτο μετά από διορισμό του από τον Νίκο Αναστασιάδη. Επιπλέον, φερόταν να μην είχε ενημερώσει κανένα συνάδελφό του στο διοικητικό συμβούλιο. Ζήτησε έγκριση μετά που προχώρησε στην πληρωμή.

Η σχέση Hermes-Woolworth Properties

Πέραν τούτων, υπήρχε και μια άλλη ιδιάζουσα ιδιότητα του κ. Κωνσταντινίδη. Όταν αποχώρησε από τον δημόσιο τομέα (θήτευσε στη θέση του γενικού διευθυντή στο τότε υπουργείο Συγκοινωνιών και Έργων από το 2005 μέχρι και το 2011) μεταπήδησε στον ιδιωτικό τομέα και συγκεκριμένα στην Woolworth Properties, αναλαμβάνοντας θέση συμβούλου.

Η εταιρεία στην οποία, λοιπόν, είχε καθήκοντα ο κ. Κωνσταντινίδης συνδεόταν με τα οικονομικά συμφέροντα της Hermes Airports, στην οποία αποφάσισε να καταβάλει τις €600.000. Αναλυτικά:

• Η Woolworth Properties ανήκε στον εταιρικό Όμιλο CTC, του οποίου ήταν εκτελεστικός πρόεδρος ο γνωστός επιχειρηματίας Νίκος Σιακόλας.

• Η CTC, κατείχε ποσοστό 11,34% στο μετοχικό κεφάλαιο της Hermes Airports Ltd.

• Η CΤC συμμετείχε και κατά 20% στην εταιρεία CTC – ARI Airports Ltd, η οποία υπέγραψε συμφωνία με την Hermes Airports Ltd για αποκλειστική διαχείριση και λειτουργία των εμπορικών δραστηριοτήτων των αεροδρομίων Λάρνακας και Πάφου, για περίοδο 25 ετών (από την 1η Ιουλίου 2006).

• Στη CTC – ARI Airports Ltd, συμμετείχε επίσης η Woolworth (Cyprus) Properties Public Ltd με ποσοστό 20%.

Αυτές οι πληροφορίες που καταγράφονται για τη σύνδεση των εν λόγω εταιρειών είχαν δοθεί επίσημα στη δημοσιότητα από τον ίδιο τον κ. Σιακόλα τον Μάιο του 2006. Ταυτόχρονα, δεν αφήνουν αμφιβολία για τη σχέση της Woolworth Properties με τον Όμιλο CTC και κατ’ επέκταση την Hermes.

Ασυμβίβαστο

Στη βάση όλων των πιο πάνω στοιχείων, έγινε ξεκάθαρα λόγος για ασυμβίβαστο. Ο κ. Κωνσταντινίδης όφειλε να δηλώσει τη σχέση του με τη Woolworth Properties και ότι τα συμφέροντά της συνδέονται με αυτά της Hermes Airports. Αντ’ αυτού, ως πρόεδρος του Δ.Σ. των Κυπριακών Αερογραμμών, αποφάσισε να ενεργήσει υπέρ της Hermes Airports και να της καταβάλει εκ μέρους της κρατικής αεροπορικής εταιρείας ένα αμφισβητούμενο ποσό χωρίς να ενημερώσει εκ των προτέρων.

Καταγγελία στο Προεδρικό

Μια ημέρα μετά την πρωτοβουλία του Μάκη Κωνσταντινίδη να καταβληθούν οι €600.000 στην Hermes Airports, συνάδελφός του στο διοικητικό συμβούλιο των Κυπριακών Αερογραμμών τού πρόσαψε ανοικτά στο Προεδρικό Μέγαρο ότι εξυπηρετούσε τα συμφέροντα ιδιωτικών εταιρειών.

Ο λόγος για τον Ανδρέα Πέτρου. Σε πρακτικό σύσκεψης υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη, το εν λόγω μέλος του Δ.Σ. του εθνικού αερομεταφορέα, ανέφερε επί λέξει: «Η μόνη έγνοια του κ. Κωνσταντινίδη είναι πώς θα πληρώσει τον κ. Σιακόλα».

Στη σύσκεψη στο Προεδρικό Μέγαρο που πραγματοποιήθηκε στις 13/11/2014 πέραν από τον Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη και επτά μέλη του διοικητικού συμβουλίου των Κυπριακών Αερογραμμών, συμμετείχαν οι ακόλουθοι αξιωματούχοι (σε παρένθεση η ιδιότητα που είχε έκαστος): Χάρης Γεωργιάδης (υπουργός Οικονομικών), Μάριος Δημητριάδης (υπουργός Συγκοινωνιών και Έργων), Κωνσταντίνος Πετρίδης (υφυπουργός παρά τω Προέδρω), Κωνσταντίνος Ηροδότου (έφορος Αποκρατικοποιήσεων), Ρέα Γεωργίου (γενική λογίστρια), Νίκος Νικολάου (διευθυντής τμήματος Πολιτικής Αεροπορίας).

Είχε συζητηθεί και το θέμα των αμφισβητούμενων οικονομικών αξιώσεων από την Hermes Airports. 

«Εταιρεία στην οποία ήταν σύμβουλος»

Ακολούθησαν ραγδαίες εξελίξεις την τελευταία εβδομάδα του Νοεμβρίου (2014). Στις 25 του μηνός ο κ. Κωνσταντινίδης παραιτήθηκε από την προεδρία των Κυπριακών Αερογραμμών. Τις επόμενες ημέρες παύθηκαν από τη θέση τους τέσσερα μέλη του Δ.Σ. Ο λόγος για τους Δημήτρη Γιαννάκη, Πανίκο Χειμώνα, Αντρέα Πέτρου και Πάμπο Γαβριήλ. Μάλιστα, σε κοινή ανακοίνωσή τους στις 28/11/2014 σημείωναν μεταξύ άλλων ότι «ο κ. Κωνσταντινίδης φρόντισε να γίνει πληρωμή ποσού €600.000 σε εταιρεία στην οποία ήταν σύμβουλος και ζήτησε εκ των υστέρων έγκριση, αλλά έξι από τα οκτώ μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου αρνήθηκαν να την εγκρίνουν και τώρα πέντε από τα έξι εκείνα μέλη βρίσκονται εκτός Συμβουλίου».

Ο ίδιος ο κ. Κωνσταντινίδης τον Δεκέμβριο του 2014 είχε ερωτηθεί από δημοσιογράφο για τα όσα του καταλόγιζαν συνάδελφοί του στο Δ.Σ. των Κυπριακών Αερογραμμών, αναφέροντας πως η Hermes δεν είχε σχέση με τη Woolworth Properties. Είχε κάνει λόγο «για διαφορετική νομική οντότητα».

Μ. Κωνσταντινίδης: «Ουδέν… πιο ανόητο»

«Ουδέν… πιο ανόητο». Με αυτή τη φράση σχολίασε ο Μάκης Κωνσταντινίδης στον «Φ» τα όσα του καταλογίζονταν τότε, περί εξυπηρέτησης ιδιωτικών συμφερόντων ενόσω ήταν πρόεδρος των Κυπριακών Αερογραμμών. 

Ο σύμβουλος της Woolworth Properties και στέλεχος -πλέον- της Αρχής Κατά της Διαφθοράς, επιβεβαίωσε όλα τα πιο πάνω γεγονότα όταν τέθηκαν υπόψη του. Ωστόσο, βάσει των όσων μας ανέφερε, θεωρεί πως δεν τίθεται θέμα ασυμβίβαστου.

Εξήγησε ότι την επίμαχη περίοδο βρισκόταν στη θέση συμβούλου της Woolworth Properties, το αντικείμενο της οποίας ήταν πολύ διαφορετικό απ’ αυτό της Hermes Airports. Πρόσθεσε ότι έδιδε συμβουλές στην Woolworth Properties σε ό,τι αφορά περιουσιακά στοιχεία τα οποία αφορούσαν τεμάχιο γης στην Πόλη Χρυσοχούς, που προοριζόταν τότε για δημιουργία γηπέδων γκολφ. Είπε ακόμη, πως ένας από τους ρόλους του στην ίδια εταιρεία ήταν να τη συμβουλεύει με στόχο την τήρηση διαφανών διαδικασιών.

Του υποδείξαμε πως τα πρακτικά συνεδρίας του Δ.Σ. του εθνικού αερομεταφορέα τον παρουσίαζαν (06/11/2014) να τάσσεται εναντίον οποιασδήποτε πληρωμής προς την Hermes και έξι μέρες μετά να αποφασίζει μόνος του να καταβάλει στην εταιρεία 600.000 ευρώ, και απάντησε: «Εντός των έξι ημερών μεσολάβησαν κάποια γεγονότα. Ο νομικός σύμβουλος των ΚΑ, Πόλυς Πολυβίου, με ενημέρωσε ότι η Hermes θα δέσμευε αεροπλάνο των ΚΑ αν δεν ανταποκρινόμασταν. Και ότι αν γινόταν αυτό θα έκλειναν αυτόματα οι ΚΑ. Υπήρχε και σχετική απόφαση τριών υπουργών από τον Σεπτέμβριο την οποία πληροφορήθηκα με καθυστέρηση. Έτσι αποφάσισα μόνος μου να κάνω την πληρωμή. Το μόνο που ήθελα ήταν να μείνουν ζωντανές οι ΚΑ και με τον Πόλυ Πολυβίου να κάνουμε αλλαγές στο πτητικό πρόγραμμα για να σώσουμε την εταιρεία». 

Σε ερώτημά μας γιατί δεν μερίμνησε να λάβει έγκριση των μελών του Δ.Σ. των Κυπριακών Αερογραμμών πριν κάνει την πληρωμή, απάντησε ως ακολούθως: «Σε τέτοια διοικητικά συμβούλια και όταν οι συνθήκες είναι τέτοιες, πρέπει να λαμβάνεις άμεσα αποφάσεις. Με είχαν ενημερώσει κι από την Hermes ότι θα δέσμευαν αεροπλάνο. Δεν υπήρχε χρόνος».

«Πού αποδίδετε το γεγονός ότι τέσσερις συνάδελφοί σας στο Δ.Σ. των ΚΑ σας κατηγορούσαν για το ίδιο γεγονός;» τον ρωτήσαμε. Ανταπάντησε ότι «πάντα υπάρχει αυτή η τάση σε συμβούλια ημικρατικών οργανισμών».

Κατέληξε λέγοντας ότι «αυτή είναι η πραγματικότητα» και τόνισε ότι δεν πήρε «ούτε σεντ για τις 82 ημέρες που βρισκόταν στην προεδρία» της κρατικής αεροπορικής εταιρείας.

• Στις 3 Μαΐου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, διόρισε τα πέντε μέλη της Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς. Αφού πρώτα παρέλαβε από το γνωμοδοτικό συμβούλιο τον κατάλογο 15 ατόμων, κατέληξε στους ακόλουθους: Χάρης Πογιατζής (επίτροπος Διαφάνειας), Μάκης Κωνσταντινίδης, Ελένη Πατέρα, Νίκος Ζαμπακίδης, Τατιάνα Ζαχαριάδου (μέλη).