Η δημοσιοποίηση του επίσημου περιεχομένου των εκθέσεων του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών σε σχέση με την Κύπρο –ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ και Καλές Υπηρεσίες στο Κυπριακό– έδειξε πως καμιά αλλαγή δεν επήλθε στο αρχικό κείμενο και οι παραλείψεις και λάθη για τα οποία η Λευκωσία είχε διαμαρτυρηθεί παρέμειναν περίπου ως είχαν. Στις δύο εκθέσεις καταγράφονται αναφορές οι οποίες επιμελώς στόχευαν στο να είναι βολικές στη νέα ρητορική της τουρκικής πλευράς για δύο κράτη και αναζήτηση άλλης μορφής λύσης του Κυπριακού.
Από την έκθεση για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ αφαιρέθηκε η αναφορά που υπήρχε για την εισφορά της κυπριακής καθώς επίσης και της ελληνικής κυβέρνησης για ειρηνευτική δύναμη των Ηνωμένων Εθνών. Να σημειωθεί ότι η Τουρκία δεν προσφέρει οποιοδήποτε ποσό για την ειρηνευτική δύναμη στην Κύπρο.
Στην προηγούμενη έκθεση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, της 10ης Ιουλίου 2020, στο κεφάλαιο «Οικονομικές και διοικητικές πτυχές» αναφέρονταν τα εξής:
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Τρικλοποδιές πριν την Πενταμερή μέσω εκθέσεων
«Η Γενική Συνέλευση, με το ψήφισμα 73/314, καθώς και με την απόφαση 73/555 της 3ης Ιουλίου 2019, διέθεσε το ποσό των $50,8 εκατομμυρίων για τη διατήρηση της ΟΥΝΦΙΚΥΠ για την περίοδο από την 1η Ιουλίου 2019 έως την 30ή Ιουνίου 2020, συμπεριλαμβανομένης της εθελοντικής συνεισφοράς του ενός τρίτου του καθαρού κόστους της αποστολής, που ισοδυναμεί με $17,1 εκατομμύρια, από την Κυβέρνηση της Κύπρου και την εθελοντική συνεισφορά ύψους $6,5 εκατομμυρίων από την Κυβέρνηση της Ελλάδας».
Στην έκθεσή του που δημοσιοποιήθηκε χθες και φέρει ημερομηνία 8 Ιανουαρίου 2021 ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών αναφέρει στη σχετική παράγραφο στο κεφάλαιο «Οικονομικές και διοικητικές πτυχές»:
«Η Γενική Συνέλευση, με το ψήφισμα 74/285 της 30ής Ιουνίου 2020, ενέκρινε το ποσό των $51,7 εκατομμυρίων δολαρίων για τη διατήρηση της ΟΥΝΦΙΚΥΠ για την περίοδο από την 1η Ιουλίου 2020 έως την 30ή Ιουνίου 2021».
Οι άλλες δύο παράγραφοι κάτω από τη συγκεκριμένη ενότητα παραμένουν ως είχαν χωρίς κάποια ουσιαστική αλλαγή.
Η διαγραφή αναφοράς από πλευράς των Ηνωμένων Εθνών για τη Λευκωσία δεν θεωρείται τυχαία και σχετίζεται με τις γνωστές απαιτήσεις της τουρκικής πλευράς η οποία διαμαρτύρεται στην όποια αναφορά σε Κυπριακή Δημοκρατία. Αυτό, σύμφωνα με πληροφορίες μας, ήταν ένα από τα θέματα που ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είχε εγείρει κατά την τελευταία του συνάντηση με την ειδική αντιπρόσωπο του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, μετά τη σχετική υπόδειξη του Προέδρου Αναστασιάδη, η Ελίζαμπεθ Σπέχαρ φέρεται να επεσήμανε πως η όποια αλλαγή στο αρχικό κείμενο που στάλθηκε προς τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας είναι από δύσκολη έως και απίθανη. Πράγμα που επιβεβαιώθηκε λίγα 24ωρα μετά με τη δημοσιοποίηση της έκθεσης.
Η Ελίζαμπεθ Σπέχαρ στην ίδια συνάντηση φέρεται να υποσχέθηκε στον Πρόεδρο Αναστασιάδη ότι κατά την προφορική παρουσίαση προς το Συμβούλιο Ασφαλείας, η οποία θα γίνει σήμερα, θα υπάρξει αναφορά στις εισφορές των κυβερνήσεων Κύπρου και Ελλάδας.
Αυτό δεν φαίνεται να διορθώνει την κατάσταση, αφού το κείμενο θα μείνει ως έχει γραφεί και θα θεωρείται ως η βάση για τη συνέχεια όταν θα έρθει η επόμενη έκθεση σε έξι μήνες. Γιατί το μεγαλύτερο μέρος των περιοδικών εκθέσεων του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ είναι πανομοιότυπες.
Δόθηκε στάτους «μειονοτήτων»
Η έκθεση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών περιλαμβάνει μια ακόμα αρνητική αναφορά με την οποία επιχειρείται να προσδώσει «κρατική οντότητα» στο κατοχικό καθεστώς. Ενώ στις προηγούμενες αντίστοιχες εκθέσεις του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών οι όποιες αναφορές στους Ελληνοκύπριους και τους Μαρωνίτες που διαμένουν στα κατεχόμενα ήταν προσεκτικές. Για παράδειγμα, στην έκθεση του Ιουλίου ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών μιλά σε διάφορα σημεία για «κοινότητες [εννοεί τα χωριά] Ελληνοκυπρίων και Μαρωνιτών».
Στην παρούσα έκθεση και πιο συγκεκριμένα στην παράγραφο 30 ο Γενικός Γραμματέας αναφέρει τα εξής:
«Σε συμμόρφωση με τους όρους εντολής της, η αποστολή [της ΟΥΝΦΙΚΥΠ] συνέχισε να συνεργάζεται με τις μειονότητες Μαρωνιτών και Ελληνοκυπρίων που διαμένουν στο βορρά…».
Η αναφορά σε ύπαρξη «μειονοτήτων» στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου εγείρει και πάλι ερωτηματικά για τη σκοπιμότητα που ενδεχομένως να κρύβεται πίσω από τη συγγραφή της εν λόγω αναφοράς. Σύμφωνα με τη διεθνή πρακτική η αναφορά σε μειονότητες παραπέμπει στην ύπαρξη κρατικής οντότητας και όχι σε μια υπό κατοχή περιοχή.
Παρέμεινε το κενό σ’ ό,τι αφορά τη μορφή λύσης του Κυπριακού
Ενώ από την αρχή είχε σημειωθεί η απουσία αναφοράς από πλευράς του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για την επιδιωκόμενη μορφή λύσης του Κυπριακού, εντούτοις και η έκθεση για τις Καλές Υπηρεσίες κυκλοφόρησε με το κενό να παραμένει.
Σε ολόκληρη την έκθεση οι μόνες αναφορές σε ομοσπονδία υπάρχουν στις συνημμένες ενημερωτικές αναφορές των δύο ηγετών (με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να τη θεωρεί βάση της λύσης και τον κ. Τατάρ να θεωρεί ότι ως επιλογή έχει εξαντληθεί) και στην 10η παράγραφο όπου παραθέτει τη δήλωση του Προέδρου της Δημοκρατίας, μετά τη συνάντησή του με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη στις 3 Νοεμβρίου, υπό την αιγίδα της Ελίζαμπεθ Σπέχαρ.
Ο ΓΓ ΟΗΕ ενώ αναφέρεται στις προσπάθειες που καταβάλλει για λύση του προβλήματος, αποφεύγει να μιλήσει για το ποιος θα είναι ο τελικός στόχος. Συγκεκριμένα, αναφερόμενος στηΝ προσπάθεια πραγματοποίησης της άτυπης συνάντησης ο ΓΓ ΟΗΕ σημειώνει:
«Ο σκοπός αυτής της συνάντησης θα είναι να καθοριστεί εάν υπάρχει κοινό έδαφος για τα μέρη να διαπραγματευτούν μια βιώσιμη, διαρκή λύση του κυπριακού προβλήματος εντός ενός προβλέψιμου ορίζοντα. Σκοπεύω να προσκαλέσω τις πλευρές και τις εγγυήτριες δυνάμεις σε αυτήν την άτυπη συνάντηση το συντομότερο δυνατό το 2021. Όπως έχω πει πολλές φορές, αυτή η φορά πρέπει να είναι διαφορετική, και αυτή η άτυπη συνάντηση 5+1 θα συμβάλει στην αποσαφήνιση της πραγματικής έκτασης της ομοιότητας των οραμάτων και να περιγράψει τα απαραίτητα βήματα για την πορεία προς τα εμπρός».
