Αν προσγειωνόταν ένας εξωγήινος την τελευταία εβδομάδα στην Κύπρο κι άκουγε τις απανωτές εξαγγελίες για άνοιγμα θεάτρων και κινηματογράφων και για τις δέσμες μέτρων στήριξης του πολιτισμού, θα νόμιζε ότι αφίχθη στον κουλτουροπαράδεισο. Ειδικά δε αν αντίκριζε το σλάιντ με τον χαμογελαστό Υπουργό δίπλα στην πληροφορία για τα «πρόσθετα 4 εκατομμύρια ευρώ», θ’ άνοιγε ενστικτωδώς την ομπρέλα μην τον βρουν στο κεφάλι τίποτα ουρανοκατέβατοι παράδες.
Δεν κατάφερε ο Πρόδρομος Προδρόμου ν’ αντισταθεί σε μια χαριτωμένη αυτολιβανιστική πινελιά. Άνθρωπος είναι κι αυτός και μάλιστα ιθυντήρ, έχει ανάγκη από λίγη επιβεβαίωση, λίγη φιγούρα, λίγη πολιτική κεφαλαιοποίηση. Τόσα και τόσα έχει ακούσει ο φουκαράς από τη ρημάδα εκείνη μέρα που ανέλαβε αυτό το κερατένιο χαρτοφυλάκιο -ειδικά απ’ αυτούς τους αχάριστους φωνακλάδες, τους καλλιτέχνες. Κι αφού δεν έχει κανέναν να τον θυμιατίζει, θυμιατίζεται μόνος του. Ειδικά τώρα που νομίζει ότι άνοιξε η κάνουλα και θα τους μπουκώσει το στόμα με χρυσάφι, να πάψουν την γκρίνια.
Αυτή τη φορά είπε να αποφύγει τις βαρύγδουπες δηλώσεις του στιλ «πρώτη φορά που ο κόσμος της πολιτιστικής δημιουργίας τυγχάνει τέτοιας ενίσχυσης», όπως είχε πράξει το καλοκαίρι εντυπωσιοθηρεύοντας άγαρμπα στην καμπούρα των απελπισμένων. Αλλά να μην πάρει κι αυτός λίγη δόξα τώρα που γύρισε ο τροχός; Ανθρώπινο. Το τρομαχτικό βέβαια είναι ότι κατά βάθος μπορεί να έχει κι ένα δίκιο, ο μπαγάσας. Να τα λέμε αυτά.
Αυτή η πολιτεία ποτέ δεν ασχολήθηκε σοβαρά με τον πολιτισμό, τον είχε αφήσει στο έλεος της τύχης και της φιλοτιμίας μιας δράκας ρομαντικών. Κι η εκάστοτε κυβέρνηση γινόταν πάντα υπόδειγμα περισυλλογής και φειδωλίας όταν επρόκειτο να συζητήσει την οικονομική ενίσχυση του τομέα. Αντίθετα, ο πολιτισμός ήταν ο πρώτος που άκουγε το «χρατς» όταν έπεφτε το άσπλαχνο ψαλίδι των περικοπών κάθε φορά που το αβύθιστο καράβι της οικονομίας έμπαζε νερά. Ένα ψίχουλο λοιπόν παραπάνω είναι περισσότερο από το τίποτα. Απ’ αυτή τη σκοπιά, έχει δίκιο όταν κομπάζει περί διπλασιασμού του ετήσιου ποσού στήριξης.
Κάποιος κακοπροαίρετος θα μπορούσε να συνδέσει αυτό το ξαφνικό χουβαρνταλίκι -τηρουμένων πάντα των αναλογιών- με τις επικείμενες βουλευτικές εκλογές. Προσωπικά, δεν θα συμφωνήσω. Κάπου ο κόμπος είχε φτάσει στο χτένι κι άρχισαν να βγαίνουν στην επιφάνεια και περιπτώσεις απασχολούμενων στον δημιουργικό τομέα που βρέθηκαν στα όρια της ανέχειας. Άσε που μπορεί οι άνθρωποι του πολιτισμού να «μην ξανάτυχαν τέτοιας ενίσχυσης», αλλά δεν τους ξανάτυχε και τέτοιο καραβοτσάκισμα.
Το πλήγμα που δέχτηκε η δημιουργική βιομηχανία τον τελευταίο χρόνο –παγκοσμίως- τη φέρνει ενώπιον μιας κρίσης από την οποία ουδείς γνωρίζει αν και πότε θα εξέλθει. Ειδικότερα όμως στην Κύπρο, όπου οι δομές και τα πλαίσια για την ανάπτυξη και προστασία του Πολιτισμού και των ανθρώπων του είναι υποτυπώδη, η καρδάρα που γέμιζε στάλα- στάλα και με πολύ κόπο και ιδρώτα τις τελευταίες έξι δεκαετίες έμοιαζε έτοιμη να χυθεί.
Επ’ ουδενί ο Πρόδρομος Προδρόμου δεν θα ήθελε να βάψει τα χέρια του με αίμα και να καταγραφεί στα κιτάπια της ιστορίας ως ο άνθρωπος που κατευόδωσε τον Πολιτισμό στην Κύπρο και του χάραξε την ταφόπλακα. Υποθέτω ότι θα ήταν δίκαιο να του πιστώσουμε ότι όταν συνειδητοποίησε πως έφτασε ο κόμπος στο χτένι πίεσε κι αυτός για να πείσει στο Υπουργικό Συμβούλιο ότι ήρθε η ώρα να ρίξουμε ένα λάσο για τον κακομοίρη που ταλαντεύεται στο χείλος του γκρεμού. Βέβαια, δεν ήρθε και κανένας μποναμάς, μην υπερβάλλουμε. Άσε που υπάρχουν ακόμη κλάδοι που παραμένουν στο «περίμενε», όπως λ.χ. οι μουσικοί.
Ωστόσο, καθώς αναμένουμε και τις εξελίξεις με το Υφυπουργείο και την κατοχύρωση της ιδιότητας του καλλιτέχνη κι αφού φαίνεται ότι ιδρώνουν τελικά τ’ αυτιά των ιθυνόντων στο ΥΠΠΑΝ και το ΥΠΟΙΚ, ας υποκριθούμε ότι είμαστε καλόπιστοι κι ότι γύρισε επιτέλους ο τροχός. Με την κυβέρνηση να έχει τόσα μέτωπα –και τι μέτωπα!- ανοιχτά και να διψά για λίγες σταγόνες εντυπώσεων και αντιπερισπασμού, με τις βουλευτικές εκλογές να πλησιάζουν επικίνδυνα και τα κόμματα να μην αφήνουν τίποτα να πέσει χάμω, ίσως είναι μια καλή ευκαιρία. Όχι για επανάπαυση, αλλά για περαιτέρω πιέσεις προς όλες τις κατευθύνσεις με όχημα πάντα τη δίκαιη διεκδίκηση.
Όσο για τον Υπουργό της Παιδείας και του Πολιτισμού κτλ, επειδή φαίνεται ότι ρίχνει καμιά ματιά και σ’ αυτή τη στήλη – οποία τιμή!- θα τον συμβούλευα ν’ αφήσει τη μάχη των εντυπώσεων που είναι εκ προοιμίου χαμένη και να στραφεί στη μάχη της ουσίας. «Μπράβο» δεν πρόκειται ν’ ακούσει από κανέναν, πολλώ δε μάλλον από τους ανθρώπους του πολιτισμού. Είναι ακατάπειστοι και καχύποπτοι από τη φύση τους. Αν ήθελε να ακούει επευφημίες και χειροκροτήματα ας γινόταν καλλιτέχνης, να τρέφεται μόνο απ’ αυτά. Η στήριξη δεν είναι ελεημοσύνη και καλά θα κάνουν εκεί στα υψηλά δώματα να μη φέρονται σαν να είναι φιλανθρωπικό ίδρυμα. Μιλάμε για μια επένδυση που αφορά πρώτιστα το κοινό.
