Ο Νίκος Χριστοδουλίδης αναλαμβάνοντας την Προεδρία της Δημοκρατίας ξεκίνησε μια προσπάθεια προκειμένου να πείσει τόσο την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και το διεθνή παράγοντα ότι μέσα από τις προτάσεις του μπορεί να υπάρξει αμοιβαίο όφελος για όλους τους εμπλεκόμενους στο Κυπριακό και παράλληλα μπορεί να ανοίξει ο δρόμος για επανέναρξη των συνομιλιών. Στην τελευταία συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου, στις 30 Μαρτίου, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης κατέγραψε πως θα μπορούσε μέσα από ένα δούναι και λαβείν, αμοιβαίου οφέλους, θα μπορούσε να επανεκκινήσει η προσπάθεια στο Κυπριακό.
Σύμφωνα με πληροφορίες μας, από τα όσα ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ανέφερε, ενημερώνοντας την πολιτική ηγεσία, προκύπτουν τα εξής:
– Πρώτον, η Λευκωσία είναι έτοιμοι να συζητήσει τα θέματα που αφορούν τις ευρωτουρκικές σχέσεις και για τα οποία η Τουρκία έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς θα αποκομίσει οφέλη. Αυτά τα θέματα είναι: Ευρωπαϊκά κονδύλια, αναβάθμιση τελωνειακής ένωσης, συμμετοχή σε PESCO και EDA, μεταναστευτικό, αεροπορικές συνδέσεις, ξεπάγωμα διαπραγματευτικών κεφαλαίων, και άλλα.
– Δεύτερον, για να ανοίξει ο δρόμος για τα πιο πάνω θα πρέπει η Τουρκία αφενός να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και αφετέρου να δώσει κάτι προς την Κυπριακή Δημοκρατία, όπως είναι στο εμπάργκο στα τουρκικά λιμάνια (θα μπορούσε να ανοίξει κάποιο λιμάνι για κυπριακά πλοία) και στο να τερματίσει να μπλοκάρει τη συμμετοχή της ΚΔ σε διεθνείς οργανισμούς.
– Τρίτον, πέραν από το όφελος προς την κατεύθυνση του Κυπριακού, αλλά και τους εμπλεκόμενους, η Λευκωσία εκτιμά πως μέσω αυτής τη οδού κερδισμένη θα βγει και η Δύση (ΕΕ-ΝΑΤΟ) καθώς θα φέρνει την Τουρκία πιο κοντά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αποτρέποντάς της να πλησιάζει όλο και περισσότερο την πλευρά της Ρωσίας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Τριμερής: Σημαντική η ενεργειακή συνεργασία (εικόνες)
Για την κυπριακή κυβέρνηση είναι παράλληλα ξεκάθαρο πως παράλληλα με τη θετική ατζέντα τρέχουν και οι επιπτώσεις από τυχόν νέες επεκτατικές πράξεις της Τουρκίας.
Το θέμα του απεσταλμένου: Ένα από τα ερωτήματα που υφίστανται, από την πρώτη στιγμή που ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης διατύπωσε την πρόταση για ενεργότερη εμπλοκή της ΕΕ, είναι κατά πόσο υπάρχει η διάθεση από πλευράς Ένωσης να διορίσει κάποιο απεσταλμένο πριν αυτό γίνει από πλευράς Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών. Αυτός ο προβληματισμός προκύπτει από το γεγονός ότι η ΕΕ στα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Οκτώβριος 2020, είχε τη θέση πως θα διορίσει δικό της αποσταλμένο μετά που θα ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις (appointing a representative to the UN good office mission).
Η αδυναμία που παρουσιάζεται αυτή τη στιγμή στην κατεύθυνση της επανεκκίνησης των συνομιλιών, λόγω της τουρκικής άρνησης να συμφωνήσει σε διορισμό απεσταλμένου των Ηνωμένων Εθνών, εμφανίζεται και ως εμπόδιο στο να γίνουν κινήσεις από ευρωπαϊκής πλευράς. Κυβερνητικοί κύκλοι ανέφεραν στον «Φ» ότι αυτό που επιδιώκει ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης μέσα από την πρότασή του είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση να υποβοηθήσει την προσπάθεια των Ηνωμένων Εθνών. Από τις έως τώρα επαφές που έχουν γίνει προκύπτει πως η πλευρά των Ηνωμένων Εθνών δεν έχει να προσφέρει κάποια κίνητρα ώστε η τουρκική πλευρά να αλλάξει στάση στο Κυπριακό, και όλοι συμφωνούν πως αυτά τα κίνητρα μπορεί να τα δώσει η ΕΕ.
Τουλάχιστον από τα όσα ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ανέφερε στο Εθνικό Συμβούλιο, προκύπτει ότι τόσο σε επίπεδο ευρωπαϊκών θεσμών όσο και από πλευράς Γενικού Γραμματέα υπήρξε θετική ανταπόκριση στην ενεργότερη εμπλοκή της ΕΕ. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εμφανίστηκε και έτοιμη να επιλέξει η ίδια την προσωπικότητα μόλις της δοθούν οδηγίες από πλευράς Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Θετικός και ο Σαρλ Μισέλ ο οποίος θεωρεί πως η Τουρκία χρειάζεται να έχει οφέλη ώστε να επανακάμψουν οι αγορές. Θετική και η προσέγγιση του ΓΓ ΟΗΕ ο οποίος ωστόσο ξεκαθαρίζει πως από δικής τους πλευράς κινήσεις μπορούν να γίνουν μετά τις τουρκικές εκλογές του Μάη.
Έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης
Το κεφάλαιο ενέργεια τέθηκε στο τραπέζι του Εθνικού Συμβουλίου όταν ο γενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ ρώτησε τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη γιατί δεν περιέλαβε στην πρωτοβουλία του τα ενεργειακά κίνητρα και τις ενεργειακές εξελίξεις στην περιοχή. Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης απάντησε ξεκαθαρίζοντας ότι ο ίδιος διαφωνεί με αυτή την προσέγγιση γιατί από τη μια εκτιμά πως είναι χρονοβόρο και από την άλλη θα χρησιμοποιείται με στόχο την αμφισβήτηση της κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στο να εξεταστεί το ενδεχόμενο η ενέργεια να αποτελέσει ένα από τα κίνητρα για την Τουρκία φάνηκε να συμφωνεί και ο ΔΗΣΥ με την πρόεδρό του Αννίτα Δημητρίου να τονίζει πως είναι ένα θέμα που νοιάζει την ΕΕ.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης έλαβε πάντως ψήφο εμπιστοσύνης, στο να μην αποτελέσει η ενέργεια κίνητρο προς Τουρκία, από τον τέως ΠτΔ, Νίκο Αναστασιάδη. Πέραν της αναφοράς περί «άψογων χειρισμών μέχρι σήμερα», σημείωσε πως ορθώς δεν περιλαμβάνεται το ενεργειακό στο τραπέζι γιατί κάτι τέτοιο θα χρησιμοποιηθεί από την Τουρκία να μετατοπίσει τη συζήτηση από το Κυπριακό στην ενέργεια.
