Η διαφορετικότητα αυτή τη φορά ήταν πως όσοι κάθισαν και έβαλαν κάτω συγκεκριμένα σενάρια που αφορούσαν την πορεία της Κύπρου στο μέλλον υπό τη σκιά του Κυπριακού το έπραξαν χωρίς να έχουν στο πίσω μέρος του μυαλού τους μια συγκεκριμένη πολιτική γραμμή η σκοπιμότητα. Έβαλαν κάτω την κοινή λογική σε συνδυασμό με τις εμπειρίες της έως τώρα πορείας στο Κυπριακό και της τακτικής που ακολουθείτε και από τις δυο πλευρές.
Χρειάστηκε να περάσουν σχεδόν πέντε δεκαετίες από τα γεγονότα του 1974 προκειμένου να βρεθεί μια ομάδα Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων για να καθίσουν κάτω και να βάλουν στο τραπέζι συγκεκριμένα σενάρια του Κυπριακού και το πως οι διάφορες τακτικές που ακολουθούνται θα μπορούσαν να επηρεάσουν το μέλλον. Έπραξαν κάτι που καμιά κυβέρνηση μέχρι τώρα και καμιά πολιτική ηγεσία (στο σύνολό της) δεν τόλμησε να σκεφτεί. Δεν είναι υπερβολή να λεχθεί ότι διαχρονικά κυριαρχούσε ένας φόβος και μια ατολμία σε επίπεδο ηγεσίας, προφανώς γιατί θεωρούσε πως εάν γίνει γνωστό ότι συζητά μια πρόταση – τα συν και τα πλην – αυτομάτως σήμαινε ότι την υιοθετούσε. Αυτή η φοβία ενδεχομένως να οφείλεται και στη προσέγγιση ότι η κυπριακή ηγεσία συζητά μόνο όσα είναι έτοιμη να αποδεχθεί. Και ως εκ τούτου δεν συζητά κάτι άλλο από φόβο μήπως και στο τέλος το δεχθεί.
Εκτός Κύπρου, στον υπόλοιπο κόσμο, στα σημαντικά ζητήματα είχαν μια αντίληψη των πραγμάτων. Το συζητώ και το προβληματίζομαι για μια θέση ή άποψη που προέρχεται από την αντίθετη πλευρά, δεν ήταν συνώνυμο της αποδοχής ή συγκατάβασης. Στην Κύπρο επιχειρείται από την δεκαετία του ’60 να κινούνται όλα στη λογική ενός οφέλους μόνο προς τη μια πλευρά. Δηλαδή εάν, π.χ., εκεί που η ελληνοκυπριακή πλευρά έβλεπε κέρδη, η τουρκοκυπριακή εντόπιζε απώλειες ή το αντίθετο. Αλλά και κατ’ αυτό τον τρόπο προσπαθούσαν να το περάσουν οι ηγεσίες στις αντίστοιχες κοινότητες.
Κοιτάζοντας κανείς με προσοχή τα τέσσερα σενάρια που ετοίμασε και δημοσιοποίησε χθες μια ομάδα 36 Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων είναι εμφανές πως θα προσέξει την πραγματικότητα του σήμερα και σίγουρα θα δει ποια θα είναι η πορεία του τόπου ακολουθώντας μια από τις τέσσερις πορείες. Οι τρεις είναι λίγο ή πολύ γνωστές, είτε τις βιώνουμε εδώ και πέντε δεκαετίες είτε τις βιώσαμε κάποια στιγμή στο παρελθόν. Το μόνο σενάριο που φαίνεται μέχρι στιγμής να μην έχει δοκιμαστεί είναι αυτό της ανθεκτικής ειρήνης, η οποία για να μπορέσει να επιτευχθεί είναι οι δύο πλευρές στο νησί να αποφασίσουν ότι θέλουν να βρουν λύση από μόνοι τους.
Διαβάζοντας κανείς τα τέσσερα σενάρια στην ιστοσελίδα cyprusfutures.org ο καθένας μπορεί να κοιτάζει την πορεία των πραγμάτων μέσα από τη δική του ξεχωριστή οπτική γωνία. Γιατί διαφορετικά θα τα δούμε εμείς οι κοινοί θνητοί, διαφορετικά οι επιχειρηματίες και διαφορετικά οι πολιτικοί. Πέραν και πάνω όμως από όλους εμάς εκείνοι οι οποίοι θα πρέπει να συζητήσουν τα σενάρια αυτά είναι οι πολιτικοί ηγέτες οι οποίοι την Πέμπτη θα επανέλθουν σε σύνοδο Εθνικού Συμβουλίου για να ενημερωθούν από την Πρόεδρο Χριστοδουλίδη και να δουν που βρίσκεται αυτή την περίοδο το Κυπριακό.
Πέραν όμως από τη γνωστή γενική ανασκόπηση ίσως θα πρέπει να αρχίσουν να μελετούν σοβαρά και σε βάθος τα συν και τα πλην της κάθε κίνησης και κάθε απόφασης. Και το έργο της ομάδας των Κυπρίων μπορεί να τους βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση. Για τους ίδιους τους πολιτικούς μας ηγέτες αυτό είναι κάτι το πρωτοφανές, το ξέρουμε, αλλά ήδη σε δεκάδες χώρες του εξωτερικού είναι μια συνταγή που ακολουθείται και έχει δώσει θετικά αποτελέσματα.
Εξάλλου και οι κινήσεις του Προέδρου Χριστοδουλίδη κινούνται προς την ίδια την κατεύθυνση αφού επιδιώκει – όπως και ο ίδιος το έχει διατυπώσει – σε δημιουργία συνθηκών αμοιβαίου οφέλους για τις δύο κοινότητες στην Κύπρο, την Τουρκία και την ΕΕ. Συνθήκες αμοιβαίου οφέλους όμως δεν μπορεί να επιτευχθούν χωρίς να εξεταστούν όλες οι παράμετροι και χωρίς να μπουν όλα τα σενάρια στο τραπέζι.
