Αρνητική είναι η γνωμοδότηση της Περιβαλλοντικής Αρχής στην πρόταση του Τμήματος Δημοσίων Έργων για την κατασκευή 15 αποσπασμένων κυματοθραυστών κατά μήκος του παραλιακού μετώπου από το ακρωτήριο Κίτι έως την περιοχή του αεροδρομίου Λάρνακας. Το φιλόδοξο έργο, με τίτλο «Μελέτη βελτίωσης και προστασίας του παραλιακού μετώπου από το ακρωτήριο Κίτι μέχρι την περιοχή αεροδρομίου Λάρνακας», απορρίφθηκε λόγω σημαντικών και μη αναστρέψιμων περιβαλλοντικών επιπτώσεων στις προστατευόμενες περιοχές του Δικτύου Natura 2000 και στους ευαίσθητους παράκτιους οικοτόπους της περιοχής.
Σε έκθεση Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης επισημαίνεται ότι μετά την αξιολόγηση όλων των δεδομένων, διαπιστώνεται ότι η κατασκευή του προτεινόμενου έργου, ενδέχεται να έχει σημαντικές αρνητικές μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στην Ειδική Ζώνη Διατήρησης (ΕΖΔ) Αλυκές Λάρνακας, ειδικά στους στόχους διατήρησης που αφορούν διατήρηση ή/και βελτίωση της κατάστασης διατήρησης των οικοτόπων που παρατηρούνται στην περιοχή και για τον λόγο αυτό δεν μπορεί να προχωρήσει η υλοποίηση του.
Πιθανή προώθηση του προτεινόμενου έργου, σημειώνεται, θα επιφέρει αλλαγές στο παράκτιο σύστημα της περιοχής και είναι πιθανόν να προκαλέσει απώλεια παράκτιων και αμμοθινικών οικοτόπων εντός της προστατευόμενης περιοχής Αλυκές Λάρνακας, με σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στους στόχους διατήρησης της προστατευόμενης περιοχής που αφορούν τη διατήρηση ή/και βελτίωση της κατάστασης διατήρησης των οικοτόπων που παρατηρούνται στην περιοχή. Επιπρόσθετα, λόγω των σημαντικών εκτάσεων παράκτιων και αμμοθινικών οικοτόπων που καταγράφονται στην περιοχή, θα τεθεί σε κίνδυνο η εκπλήρωση και σε εθνικό επίπεδο, των υποχρεώσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας που απορρέουν από την Οδηγία 92/43/ΕΟΚ και αφορούν τη διατήρηση των οικοτόπων και της άγριας ζωής, ενώ ενδέχεται να υποβαθμίσει σε εθνικό επίπεδο τη φυσική αξία της προστατευόμενης περιοχής των Αλυκών Λάρνακας.
Το έργο χωριζόταν σε τρεις υποπεριοχές:
• Υποπεριοχή 1 (από το ακρωτήριο Κίτι έως το δυτικό άκρο της παραλιακής θωράκισης με φυσικούς ογκόλιθους στο δημοτικό διαμέρισμα Περβολιών): Στην παραλία «Φάρος – Περβόλια» προβλεπόταν η καθαίρεση του υφιστάμενου κυματοθραύστη, ο οποίος προκάλεσε φαινόμενο tombolo και έντονη συγκέντρωση ιζημάτων και η κατασκευή δύο νέων αποσπασμένων κυματοθραυστών.
• Υποπεριοχή 2 (από το δυτικό άκρο της παραλιακής θωράκισης με φυσικούς ογκόλιθους στο δημοτικό διαμέρισμα Περβολιών έως το συγκρότημα κατοικιών «Yialos Village by Cybarco»): Προτεινόταν η κατασκευή 13 επιπλέον κυματοθραυστών, ίδιας μορφής, με στόχο την αντιμετώπιση της διάβρωσης σε εκτεταμένο τμήμα του παραλιακού μετώπου.
• Υποπεριοχή 3 (από το δυτικό όριο των Αλυκών Λάρνακας έως το ανατολικό της περιοχής μελέτης – περιοχή αεροδρομίου Λάρνακας): Καμία παρέμβαση δεν σχεδιαζόταν, καθώς όλη η έκταση εμπίπτει εντός της προστατευόμενης περιοχής των Αλυκών Λάρνακας.
Σημειώνεται ότι, εντός της υποπεριοχής αυτής, 700 μέτρα από τον τελευταίο έξαλο κυματοθραύστη που προτείνεται να κατασκευαστεί, ο παραλιακός δρόμος που οδηγεί στον Σταθμό Επεξεργασίας Λυμάτων και στη Μονάδα Αφαλάτωσης έχει υποστεί διάβρωση και βρίσκονται σε εξέλιξη έκτακτα έργα θωράκισης με φυσικούς ογκόλιθους, ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο περαιτέρω διάβρωσης και ανάγκης διαπλάτυνσης του δρόμου.
Απειλή για τη χελώνα Caretta caretta
Στην περιοχή φωλεοποιούν και τρέφονται άτομα της θαλάσσιας χελώνας Caretta caretta, με τα τελευταία χρόνια να καταγράφεται μείωση στις φωλιές, ενώ επεμβάσεις όπως οι κυματοθραύστες έχουν δημιουργήσει νέους κινδύνους για τα χελωνάκια λόγω αυξημένης θήρευσης και εγκλωβισμού. Η κατασκευή επιπλέον σκληρών έργων εκτιμάται ότι θα εντείνει το φαινόμενο.
Παράλληλα, οι προβλεπόμενες παρεμβάσεις θα οδηγήσουν σε απώλεια σημαντικών οικοτόπων όπως οι κινούμενες θίνες (2110) και η μονοετής βλάστηση της παλιρροϊκής ζώνης (1210), που αντιστοιχούν σε ποσοστά έως και 10% της συνολικής έκτασής τους σε εθνικό επίπεδο.
Σύμφωνα με την έκθεση πραγματογνωμοσύνης του ειδικού ακτομηχανικού, η ακτή μετά από δεκαετίες φαίνεται να έχει βρει μια σχετική δυναμική ισορροπία. Η κατασκευή νέας αλυσίδας κυματοθραυστών θεωρείται ότι θα διαταράξει αυτή την ισορροπία, δημιουργώντας νέες συνθήκες αστάθειας και αυξάνοντας ενδεχομένως τη διάβρωση, ιδίως σε περιοχές όπου δεν προβλέπονται άμεσες επεμβάσεις.
Επιπλέον, η θέση και το ύψος των κυματοθραυστών θεωρείται ανεπαρκές για ακραία καιρικά φαινόμενα και ενδεχόμενη ανύψωση της στάθμης της θάλασσας, γεγονός που ενισχύει τις αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα του έργου.
Παράνομα έργα και σωρευτικές επιπτώσεις
Η Περιβαλλοντική Αρχή έλαβε υπόψη και τις σωρευτικές επιπτώσεις από ήδη εκτελεσμένα έργα στην ευρύτερη περιοχή, όπως η κατασκευή 14 προβόλων και θωρακίσεων χωρίς την προηγούμενη περιβαλλοντική αξιολόγηση, καθώς και τις ανεξέλεγκτες επεμβάσεις για διαμόρφωση παραλιών με άμμο, μετακίνηση βοτσάλων και χρήση βαρέων μηχανημάτων.
Οι επεμβάσεις αυτές έχουν ήδη συμβάλει στην απώλεια άμμου, την υποβάθμιση του παράκτιου τοπίου και τη μείωση των καταγεγραμμένων φωλιών χελωνών στην περιοχή.
Η Περιβαλλοντική Αρχή, λαμβάνοντας υπόψη τη νομοθεσία, τα διαχειριστικά σχέδια των περιοχών Natura 2000 και την έκθεση πραγματογνωμοσύνης, γνωμοδότησε αρνητικά για την προώθηση του έργου. Προτείνει την υιοθέτηση εναλλακτικής, ήπιας προσέγγισης προστασίας της ακτογραμμής, με περιορισμένες παρεμβάσεις, όπως αποβάθρες επί πασσάλων, συχνές σκάλες πρόσβασης στη θάλασσα και επανασχεδιασμό υφιστάμενων κυματοθραυστών.
