Ο δρ Άλκης Πιερίδης έφυγε προχθές αλλά άφησε πίσω ένα σπουδαίο επιστημονικό έργο. Όσοι το βίωσαν, μόνο ευγνώμονες αισθάνονται. Ένας εξ αυτών, ο καρδιολόγος Λάκης Αναστασιάδης μας απέστειλε το κεφάλαιο που αφορά τον δρα Άλκη Πιερίδη, από το πολύτιμο βιβλίο του «Κυπρίων Ιατρών Έργα- η ιατρική στην Κύπρο 1950- 2015», Εκδόσεις Εν Τύποις.
Αξίζει να διαβαστεί:
«Οι προσπάθειες των νεφροπαθών μαζί με τη σθεναρή συμπαράσταση της κοινής γνώμης τελικά καρποφόρησαν. Το 1983 προσλαμβάνεται ο νεφρολόγος Άλκης Πιερίδης για να δημιουργήσει τμήμα Νεφρολογίας στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας. Ο Άλκης Πιερίδης με σπουδές στο Πανεπιστήμιο Leeds του Ηνωμένου Βασιλείου συνέχισε στο περίφημο Mayo Clinic, Rochester, στη Μινεσότα, Η.Π.Α. όπου διακρίνεται ακαδημαϊκά στη Νεφρολογία. Ιδρύοντας και διευθύνοντας το Νεφρολογικό τμήμα του Γ.Ν.Λ. το 1983, το κατέστησε πρότυπο για τις Κυβερνητικές υπηρεσίες.
Τριάντα χρόνια αργότερα ο γιατρός Πιερίδης θα γράψει:
«Η αρχή ήταν πολύ δύσκολη με πολλαπλά συνεχή εμπόδια… Χαρακτηριστική η αντίδραση του τότε διευθυντή του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας ο οποίος, κατά την πρώτη μέρα της εργασίας μου, όταν πήγα να τον γνωρίσω, μου είπε: “ Μα ήρτες; Tι θα σε κάμουμε;”»
Ο Άλκης Πιερίδης έφερε καινούργια θέσμια και σύγχρονες πρακτικές στην οργάνωση και διοίκηση ενός δημόσιου ιατρικού τμήματος. Εκπαίδευσε γιατρούς, νοσηλευτές και τεχνικούς, αναβάθμισε το τμήμα αιμοκάθαρσης, εισήγαγε νέες διαγνωστικές και θεραπευτικές μεθόδους της νεφρολογίας, εισήγαγε την έρευνα στο Γ.Ν.Λ. και συνεργάστηκε σε ερευνητικά προγράμματα με το Ινστιτούτο Γενετικής και Νευρολογίας Κύπρου καθώς και με κοινωνικούς φορείς και προετοίμασε το έδαφος για τις μεταμοσχεύσεις νεφρών που θα ακολουθούσαν.
Το 1984 με δική του πρωτοβουλία γεννιέται ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Φίλων Νεφροπαθών, ο οποίος τις επόμενες δεκαετίες πρόσφερε οικονομική βοήθεια στούς νεφροπαθείς καθώς και για ερευνητικά προγράμματα στο Ινστιτούτο Γεννητικής και Νευρολογίας Κύπρου και στο τμήμα Βιολογικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κύπρου. Γιορτάζοντας πανηγυρικά τα 30χρονα του στο Προεδρικό Μέγαρο στις 5/11/ 2014, ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Φίλων Νεφροπαθών ανακοίνωσε ότι οι συνολικές εισπράξεις του – κατά τα 30 χρόνια δραστηριότητας του – απέφεραν το ποσό των 2,5 εκατομυρίων ευρώ τα οποία διατέθηκαν υπέρ των νεφροπαθών, την αγορά μηχανημάτων, την ιατρική έρευνα, ιατρικά συνέδρια και άλλα. Αισθητή παράλειψη από την ηγεσία του Συνδέσμου ήταν η οποιαδήποτε αναφορά ή μνημόνευση του έργου των πρωτεργατών νεφροπαθών και των οργανώσεων τους που άνοιξαν το δρόμο στον Παγκύπριο Σύνδεσμο Φίλων Νεφροπαθών.
Ο γιατρός Άλκης Πιερίδης θυμάται σήμερα και μας δηλώνει:
«Οι δυσκολίες που αντιμετώπισα ήταν πράγματι τεράστιες. Υπήρξαν αντιδράσεις από το κατεστημένο, που δημιουργούσαν πολλαπλά συνεχή εμπόδια. Η μονάδα αιμοκάθαρσης βρισκόταν σε πρωτόγονα επίπεδα, αφού ούτε σύστημα παροχής αποστειρομένου νερού δεν υπήρχε και το περιβάλλον αθλιότατο . Όμως η επιμονή, η μεγάλη στήριξη από τους λιγοστούς νοσηλευτές αλλά και τους ίδιους τους ασθενείς, οι οποίοι πρώτοι αντιλαμβάνονταν τα νέα ψηλά επίπεδα της προσφερόμενης ιατρικής, βοήθησαν στην εδραίωση και ανάπτυξη του νέου Tμήματος….Tα πρώτα χρόνια ήταν σκληρά. Μαζί μου ήταν μόνο ο συνάδελφος Καραμπέτ Κάτσιο. Έπρεπε να διοργανωθούν και τα Tμήματα των νοσοκομείων των άλλων πόλεων. Ταξίδια σε Λεμεσό, Πάφο, Λάρνακα με υπερωρίες και διανυκτερεύσεις…. Σιγά σιγά μεγάλωσε και η ιατρική ομάδα με τους Χαράλαμπο Πατσιά, Άκη Λαζάρου, Χριστόφορο Σταύρου και Μιχάλη Ζαβρό.»
Ο γιατρός Πιερίδης φρόντισε να δημιουργηθούν σύγχρονα τμήματα αιμοκάθαρσης και σε όλες τις άλλες πόλεις. Διενήργησε την πρώτη διαδερμική βιοψία νεφρού και τροχιοδρόμησε τη χειρουργική αντιμετώπιση στην Κύπρο του υπερπαραθυρεοδισμού, μιας επιπλοκής της χρόνιας νεφροπάθειας και των φαιοχρωμοκυτωμάτων, επινεφριδιακών όγκων που προκαλούν σοβαρή δευτεροπαθή αρτηριακή υπέρταση. Διαγνώστηκαν οι πρώτες περιπτώσεις με το σύνδρομο Conn, ενώ έγιναν άνω των 50 επιτυχών επινεφριδεκτομών τα επόμενα 20 χρόνια. Προωθήθηκε η διαδερμική διάνοιξη νεφρικών αρτηριών σε ασθενείς που παρουσίαζαν σοβαρές νεφροαγγειακές στενώσεις.
Το 1984 οργάνωσε την πρώτη Τράπεζα Ιστοσυμβατότητας Νεφρών με υπεύθυνη την δρα Ντία Παπαϊωάννου την οποίαν διαδέχθηκε αργότερα η δρ Αγάθη Βαρναβίδου, προετοιμάζοντας το έδαφος για τις μεταμοσχεύσεις νεφρών που θα ακολουθούσαν το 1986 στο Παρασκευαϊδειο Μεταμοσχευτικό Κέντρο, στη Λευκωσία.
Με πρωτοβουλια του γιατρού Πιερίδη διοργανώνεται το Μάιο 1986, στη Λευκωσία , το 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Νεφρολογίας με τη συμμετοχή διακεκριμένων Ελλαδιτών, Αμερικανών και Άγγλων επιστημόνων. Ο νέος νεφρολόγος Άκης Λαζάρου, ο οποίος αργότερα θα στελεχώσει το νεφρολογικό τμήμα του Νοσοκομείου Λεμεσού, δήλωνε τότε:
«Στην Κύπρο, έχει ήδη εξοπλισθεί και αναμένεται να λειτουργήσει σύντομα Κέντρο Μεταμοσχεύσεων Νεφρών… Το ποσοστό επιτυχίας των μεταμοσχεύσεων είναι γύρω στο 60% με 90% στα δύο χρόνια»,
Το Τμήμα Νεφρολογίας του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας μεγάλωσε και υπήρξε υπόδειγμα για άλλα Τμήματα να αναβαθμιστούν και εκσυγχρονιστούν. Απέδειξε πόσο λανθασμένο είναι το κυβερνητικό σύστημα να μην επιτρέπει την πρόσληψη νέων γιατρών να ηγηθούν των Τμημάτων αλλά να ακολουθείται το σύστημα της αυτόματης προαγωγής και της μονιμότητας των γιατρών μέχρι της συνταξιοδότησής τους. Το σωστό δρόμο έδειξε η ιδιωτική πρωτοβουλία με ένα θαρραλέο βήμα τον Οκτώβριο του 1986– τη δημιουργία του Παρασκευαϊδειου Χειρουργικού και Μεταμοσχευτικού Κέντρου στη Λευκωσία».
