Σε σειρά ενεργειών προχωρούν πλέον αρκετές κοινότητες της επαρχίας Λεμεσού –και όχι μόνο– στον απόηχο της φονικής πυρκαγιάς που σάρωσε περισσότερα από 120 τετραγωνικά χιλιόμετρα γης, καταστρέφοντας εκατοντάδες σπίτια, υποστατικά, καλλιέργειες και ζώα, ενώ η Κύπρος θρηνεί δύο ανθρώπινες ζωές που στην προσπάθειά τους να γλιτώσουν από τις φλόγες, έχασαν τη ζωή τους.
Αρκετές κοινότητες έχουν λάβει πρωτοβουλίες. Η κοινότητα Δωρού, για παράδειγμα, ανακοίνωσε τη δημιουργία καναλιού «Έκτακτης Ανάγκης» σε εφαρμογή κινητού, για άμεση ενημέρωση των κατοίκων σε περιπτώσεις πυρκαγιών, θεομηνιών, σεισμών και πλημμυρών. Αντίστοιχα, η κοινότητα Ευρύχου προχώρησε σε έκτακτη συγκέντρωση, ύστερα από κάλεσμα του κοινοτικού συμβουλίου, στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι της Πυροσβεστικής, του Τμήματος Δασών και ομάδες εθελοντών. Θέμα της συνάντησης η διαχείριση του κινδύνου πυρκαγιάς και η προστασία των περιοχών τους.
Στην κοινότητα Κάτω Μύλου, οι κάτοικοι και οι απόδημοι κλήθηκαν με ανακοίνωση να καθαρίσουν τα οικόπεδα, τα χωράφια, τις εγκαταλελειμμένες κατοικίες και τα περιβόλια τους μέχρι τις 23 Αυγούστου.
Τέτοιες ενέργειες, ωστόσο, θα έπρεπε να είχαν προηγηθεί πριν από τη φονική πυρκαγιά και πριν από τη θερινή περίοδο.
Ο «Φ» απευθύνθηκε στον πρόεδρο της Ένωσης Κοινοτήτων Λεμεσού, Λευτέρη Περικλή, ζητώντας του να σχολιάσει κατά πόσο φέρουν ευθύνες οι κοινοτικές Αρχές για την ετοιμότητα και τις καθυστερημένες ενέργειες. «Αυτό που θέλω να πω έντιμα και πολιτισμένα είναι πως όλα αυτά –ομάδες σε εφαρμογές, καθαριότητα στους κοινόχρηστους χώρους, καθαρισμός χωραφιών– έπρεπε να είχαν γίνει».
Ο ίδιος σημειώνει πως τέτοιες πρωτοβουλίες, ακόμη κι αν ξεκινούν μετά από ένα τραγικό γεγονός, είναι θετικές. «Το να δημιουργούμε ομάδες σε εφαρμογές όπως το Viber, καλό είναι, κακό δεν είναι. Και ναι, αν κάποιες κοινότητες το έκαναν αυτό τώρα, μετά την πυρκαγιά, πολύ καλά έκαναν. Μπορεί να βοηθήσει. Μπορεί και όχι. Αλλά είναι μια αρχή».
«Η καθαριότητα είναι καθημερινή ευθύνη»
Ο κ. Περικλή αναφέρθηκε και στην ευθύνη των κατοίκων. «Η καθαριότητα δεν είναι θέμα μιας στιγμής. Είναι καθημερινό καθήκον του κοινοτικού συμβουλίου και ειδικά του κοινοτάρχη. Αλλά, με συγχωρείτε, δεν είναι ο κοινοτάρχης που πετά τα σκουπίδια, είναι οι ίδιοι οι κάτοικοι. Χωρίς να μεμφόμαστε τους κατοίκους, μπορεί να μην τους δίνουμε και τη διέξοδο για το πού να πάρουν τα άχρηστα υλικά που έχουν. Όμως ο κοινοτάρχης δεν μπορεί με ένα αυτοκίνητο να κάνει τον αστυνομικό ή τον αγροφύλακα».
Τόνισε, επίσης, τις δυσκολίες, αναφέροντας ότι «δεν είναι εύκολο να ελέγχεις κάθε περαστικό που πετά υλικά όπου να ’ναι. Πόσες φορές δεν κοιμήθηκε κοινοτάρχης, τρέχοντας με το αυτοκίνητο να δει ποιος πετά, πού και γιατί. Δεν λέω ότι οι συνάδελφοι κοινοτάρχες δεν πρέπει να μεριμνούν, αλλά πρέπει να δούμε και τα όρια».
Ζητήματα αυστηρότητας και κρατικής στήριξης
Στο ερώτημα αν οι κοινοτικές Αρχές δείχνουν ελαστικότητα αντί για αποφασιστικότητα, ο πρόεδρος της Ένωσης Κοινοτήτων Λεμεσού απάντησε καταφατικά, λέγοντας ότι θα έπρεπε να είμαστε πιο αυστηροί.
«Ας έρθει κάποιος να μου δείξει πώς να καθαρίσω πρακτικά 10.000 τετραγωνικά μέτρα γης με βουνά και υψώματα, και όχι μια πλατεία στην πόλη. Σε πολλά σημεία δεν φτάνει καδενοφόρο, που βρίσκεται στην περιφέρεια των κοινοτήτων. Δεν λέμε ότι δεν έχουμε ευθύνες». Τόνισε δε ότι θα πρέπει να είναι πιο αυστηροί στο θέμα της καθαριότητας και της πρόληψης. «Εκεί και όπου μπορούμε να κάνουμε την καθαριότητα και όποιος δεν μπορεί να ανταποκριθεί, να πληρώσει. Και εάν δεν το δέχεται, ας πάει Δικαστήριο», τόνισε.
Υπογράμμισε ότι δεν παρακάμπτουν τις παραλείψεις που τους αναλογούν και πως δεν είναι αλάνθαστοι. «Το Τμήμα Δασών έχει τον δικό του τρόπο σκέψης. Το ίδιο και το κράτος. Δηλαδή, αν ένας κοινοτάρχης φέρει ένα τρακτέρ και κάνει αντιπυρική ζώνη και έχει εκεί περιουσία ένας πολίτης, την άλλη μέρα θα πάει φυλακή. Όταν, όμως, καεί το χωριό, θα έρθουν να πουν γιατί δεν το έκανε. Ας αποφασίσουν τι θέλουν από τους κοινοτάρχες. Οι κάτοικοι, πολλές φορές, δεν αναλαμβάνουν ευθύνες και είμαστε πάντα σε αντιπαράθεση, με την έννοια ότι δεν εφαρμόζουν εκείνα που πρέπει να κάνουν και το κράτος το ίδιο, πάλι, σε αντιπαράθεση με τον κόσμο».
Αναφέρθηκε σε παράδειγμα από την κοινότητα Σανίδα, σημειώνοντας πως μια μέρα πριν την πυρκαγιά, ο κοινοτάρχης του χωριού του έστειλε επιστολή για να κάνει αντιπυρικές ζώνες. «Ξεκίνησε, αλλά δεν προχώρησε γιατί, σύμφωνα με το Τμήμα Δασών, το τεμάχιο ήταν κρατικό και δεν χρειαζόταν αντιπυρική ζώνη εκεί. Αφού αποφάσισαν οι ειδικοί, ο κοινοτάρχης τι φταίει;».
Ανάγκη εξοπλισμού
Ο Λευτέρης Περικλή αναφέρθηκε και στην ανάγκη για καλύτερο εξοπλισμό, αναφέροντας ότι οι περισσότερες κοινότητες έχουν προμηθευτεί ένα μικρό πυροσβεστικό όχημα –μονοκάμπινο ή διπλοκάμπινο– με χωρητικότητα περίπου 800-900 λίτρα. «Ο στόλος αυτός πρέπει να ανανεώνεται. Το κράτος αρνείται σε κάποιες κοινότητες να δώσει αυτό το όχημα επειδή “υπάρχει σε άλλη κοντινή κοινότητα”. Δεν γίνεται έτσι. Αφού έχουμε πάρει τόσα χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης, ας εξοπλιστούν όλες οι κοινότητες. Αν δεν σβήσεις τη φωτιά όταν ανάψει, όλα καίγονται».
Καταγγελίες για εκμετάλλευση με σκοπό αποζημίωση από το κράτος
Ο πρόεδρος της Ένωσης Κοινοτήτων Λεμεσού εξέφρασε, επίσης, την ανησυχία του για φαινόμενα παραπληροφόρησης και καταχρήσεων. Έφερε ως παράδειγμα περίπτωση που έλαβε χθες, για περιστατικό που τελικά δεν ευσταθούσε. «Μου είπε φιλικό μου πρόσωπο: “Λευτέρη, έλαβα ένα μήνυμα που λέει πως μια γυναίκα βρίσκεται μέσα στο αυτοκίνητό της, σε συγκεκριμένη κοινότητα και κανείς δεν την έχει δει μέχρι σήμερα”. Ήταν ψευδές μήνυμα. Της είπα: “Πες της κυρίας ή του κυρίου να με πάρουν τηλέφωνο προσωπικά”. Εγώ έχω μιλήσει με όλους τους συναδέλφους και γνωρίζω όλες τις περιπτώσεις», μας ανέφερε. Προειδοποίησε ότι τέτοια περιστατικά υποδηλώνουν προσπάθεια εξαπάτησης και εκμετάλλευσης της κατάστασης.
Άλλο ένα περιστατικό είναι ότι κάποιο πρόσωπο προσπαθούσε –ενώ η πόρτα του απλώς υπέστη πολύ μικρή ζημιά (γδάρσιμο)– κρατώντας λίβερι, να προκαλέσει περισσότερη ζημιά στην πόρτα, ώστε να του την επισκευάσει το κράτος. «Αυτό μου το είπαν οι ίδιοι οι κοινοτάρχες».
Άλλη περίπτωση είναι γυναίκα που διαθέτει σπίτι ακατοίκητο εδώ και 40 χρόνια, λέει τώρα πως ήταν η πρώτη της κατοικία. «Νομίζει ότι θα ξεγελάσει οποιονδήποτε. Έχουμε ανθρώπους που διαμένουν στο εξωτερικό και θυμήθηκαν τώρα ότι έχουν ζημιές σε σπίτια ακατοίκητα, τα οποία δεν συντηρούσαν ούτε πλήρωναν φόρους για χρόνια. Χρωστούν χιλιάδες ευρώ σε φορολογίες στις κοινότητες και τώρα απαιτούν αποζημιώσεις από το κράτος».
