Σε προχωρημένο στάδιο βρίσκεται η εφαρμογή του ολοκληρωμένου σχεδίου στήριξης και ανασυγκρότησης των περιοχών της ορεινής Λεμεσού που επλήγησαν από τις καταστροφικές πυρκαγιές του περασμένοι Ιουλίου. Με συντονισμένες ενέργειες από όλα τα αρμόδια Υπουργεία και Υφυπουργεία, η κυβέρνηση προχωρά με ταχύ ρυθμό στην αποκατάσταση των ζημιών και την ενίσχυση των πληγέντων, θέτοντας στο επίκεντρο τη διαφάνεια και την άμεση ενημέρωση των πολιτών. Η πρόοδος εφαρμογής των εξαγγελθέντων μέτρων, όπως καταγράφεται σε επίσημα στοιχεία, αποτυπώνει την ουσιαστική κινητοποίηση της Πολιτείας και την άμεση ανταπόκριση στις ανάγκες των κατοίκων των πυρόπληκτων κοινοτήτων.
Η ανταπόκριση της Πολιτείας υπήρξε άμεση. Από τις πρώτες ημέρες, εγκρίθηκε χρηματοδότηση €335.000 προς τα κοινοτικά συμβούλια για κάλυψη έκτακτων αναγκών. Παράλληλα, τέθηκαν σε εφαρμογή μέτρα προσωρινής στέγασης, ψυχολογικής υποστήριξης και μηνιαίων επιδομάτων σε εργαζομένους και αυτοεργοδοτούμενους που επλήγησαν.
Πληγέντες φιλοξενούνται προσωρινά σε ξενοδοχεία και φοιτητικές εστίες του ΤΕΠΑΚ, με το υπουργείο Εσωτερικών και την Πολιτική Άμυνα να εργάζονται εντατικά για την εξατομικευμένη κάλυψη των στεγαστικών αναγκών. Παράλληλα, λειτουργούν δύο κέντρα ψυχολογικής υποστήριξης σε Σούνι και Άγιο Θεράποντα.
58 άτομα διαμένουν σε προσωρινούς χώρους φιλοξενίας εκ των οποίων τα 23 έχουν προβεί σε διευθετήσεις για τη στέγασή τους. Στο μεταξύ, 170 ενήλικες και 61 παιδιά έχουν φύγει από χώρους προσωρινής διαμονής και έχουν επιστρέψει στις οικίες τους ή έχουν εξεύρει μόνιμη στέγη.
Από την 1η Σεπτεμβρίου, εφαρμόζεται, επίσης, σχέδιο επιδότησης ενοικίου για πληγέντες, με παροχές ύψους €800 ανά τρίμηνο και €200 για κάθε εξαρτώμενο τέκνο, ανάλογα με τη ζημιά στην κύρια κατοικία. Έχουν υποβληθεί 115 αιτήσεις. Για μόνιμη κατοικία που έχει καταστραφεί ολοσχερώς με μέγιστη διάρκεια 24 μηνών. Για μόνιμη κατοικία που έχει υποστεί μερική καταστροφή και έχει καταστεί μη κατοικήσιμη για μέγιστη διάρκεια 6 μηνών. Για ενοικιαστές πληγεισών κατοικιών για μέγιστη διάρκεια 3 μηνών.
Οι Κοινωνικές Υπηρεσίες έχουν ενισχύσει την παρουσία τους στις πληγείσες κοινότητες. Ήδη, 253 οικογένειες δέχθηκαν κοινωνική υποστήριξη, ενώ 189 εξ αυτών έλαβαν και χρηματοδοτική βοήθεια για κάλυψη βασικών ή εξειδικευμένων αναγκών.
Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται και η διαδικασία αποζημιώσεων για καταστροφές σε ιδιωτικές περιουσίες, γεωργικές μονάδες και μικρές επιχειρήσεις: 710 υποστατικά έχουν καταγραφεί με ζημιές, εκ των οποίων 224 κατοικίες καταστράφηκαν ολοσχερώς. Ήδη, εγκρίνονται αποζημιώσεις για τις πρώτες 217 περιπτώσεις. Ολοκληρώθηκε η καταβολή ποσών σε 279 νοικοκυριά, ύψους €2,2 εκατ. (€10.000 ανά νοικοκυριό συν €2.000 ανά εξαρτώμενο τέκνο για κατοικίες που καταστράφηκαν ολοσχερώς και €5.000 ανά νοικοκυριό συν €1.000 ανά εξαρτώμενο τέκνο για κατοικίες που υπέστησαν μερική καταστροφή).
Σε 1.307 αγρότες και κτηνοτρόφους καταβλήθηκαν €3,23 εκατ. μέχρι τις 18 Σεπτεμβρίου, ενώ συνολικά προβλέπονται κονδύλια ύψους €23,5 εκατ. Η αποκατάσταση των γεωργοκτηνοτροφικών μονάδων προχωρά, με 1.141 αιτήσεις σε αξιολόγηση και πρώτες προκαταβολές έως και 30%.
Στον τομέα της επιχειρηματικότητας, 35 επιχειρήσεις κατέγραψαν ζημιές. Δέκα εξ αυτών έλαβαν προκαταβολές ύψους €3.000, ενώ προβλέπεται ενίσχυση έως €300.000 ανάλογα με τη φύση των ζημιών.
Σε εξέλιξη βρίσκονται και οι αποζημιώσεις για οχήματα και μηχανήματα, με 130 οχήματα και 277 μηχανήματα να έχουν δηλωθεί ως κατεστραμμένα. Ο συνολικός προϋπολογισμός για το σκέλος αυτό ανέρχεται σε €2 εκατ.
Έχει ολοκληρωθεί η αποκατάσταση της υδροδότησης στις περισσότερες κοινότητες, με συνολικές δαπάνες ύψους €193.149. Επιπλέον, το 90% του έργου ηλεκτροδότησης έχει αποκατασταθεί. Προβλέπεται πλήρης λειτουργία τις επόμενες ημέρες. Οι εργασίες έχουν ολοκληρωθεί σε Κοιλάνι (Αρδευτικό Τμήμα) και Άγιο Γεώργιο Συλίκου, ενώ για την Λόφου, μετά από αίτημα της κοινότητας η εργασία προγραμματίστηκε να εκτελεστεί μετά τις 05/10/2025.
Μεγάλη βαρύτητα δίνεται και στην περιβαλλοντική αποκατάσταση, με παρεμβάσεις για απομάκρυνση αποβλήτων, καθαρισμό περιοχών και έργα αντιπλημμυρικής προστασίας.
Από την 1η Αυγούστου ξεκίνησαν εκτεταμένες εργασίες συλλογής αποβλήτων, με τοποθέτηση ειδικών skip για διαλογή σε 15 κοινότητες. Έχουν ήδη απομακρυνθεί 125 skip, 14 hook και 3 φορτηγά με απορρίμματα, ενώ το Τμήμα Περιβάλλοντος έχει παράσχει τεχνική καθοδήγηση για σωστή διαχείριση και αποθήκευση. Ανάλογα μέτρα λαμβάνονται για θρυμματισμό κλαδεμάτων, καθώς και για την ασφαλή διαχείριση αμιαντούχων αποβλήτων σε τρεις κοινότητες (Άγιος Αμβρόσιος, Βουνί, Άγιος Θεράπων).
Έργα αντιπλημμυρικής προστασίας, gabions και διαχείριση ροής υδάτων
Παράλληλα, έχει ξεκινήσει η υλοποίηση αντιπλημμυρικών έργων με τη χρήση gabions (κλωβοί με πλέγμα, γεμάτοι με στερεό υλικό) και τεχνικών κατασκευών σε κρίσιμα σημεία. Ήδη, έχουν καθοριστεί οι περιοχές παρέμβασης, έχουν προκηρυχθεί διαγωνισμοί, και έως το τέλος Οκτωβρίου αναμένεται η ολοκλήρωση της πρώτης φάσης. Η δεύτερη φάση προγραμματίζεται για το πρώτο τρίμηνο του 2026, υπό την προϋπόθεση κατάλληλων καιρικών συνθηκών.
Σημειώνονται, ωστόσο, καθυστερήσεις σε περιπτώσεις όπου απαιτούνται διατάγματα επίταξης για επεμβάσεις σε ιδιωτικά τεμάχια, καθώς δεν ταυτίζεται πάντα η εγγραφή με τη φυσική κοίτη ποταμών. Η όλη διαδικασία έχει επιφέρει καθυστέρηση στην έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών, ωστόσο, θα καταβληθεί προσπάθεια για ολοκλήρωση του μεγαλύτερου αριθμού των gabions της Φάσης Α μέχρι το τέλος Οκτωβρίου.
Το Τμήμα Δασών έχει ξεκινήσει διαδικασίες για δενδροφυτεύσεις σε συνεργασία με τα κοινοτικά συμβούλια, με στόχο τη φύτευση χιλιάδων νέων φυτών κατά την περίοδο Νοεμβρίου – Φεβρουαρίου. Το πρόγραμμα «Φυτεύω για το Κλίμα» αναμένεται να συνεισφέρει με έως και 100.000 φυτά ετησίως.
Παράλληλα, έχουν τοποθετηθεί τεχνητά ποτίστρα και διανέμεται τροφή για τη στήριξη της άγριας πανίδας, ενώ ετοιμάζεται συγκριτική περιβαλλοντική μελέτη για υποβολή στην ΕΕ, στο πλαίσιο της αίτησης για χρηματοδότηση από το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με καταληκτική ημερομηνία την 15η Οκτωβρίου 2025.
Η κυβέρνηση διαμηνύει πως η στήριξη προς τις πυρόπληκτες κοινότητες της ορεινής Λεμεσού δεν είναι περιστασιακή, αλλά διαρκής και συστηματική. Οι παρεμβάσεις καλύπτουν όλες τις πτυχές, από την αποκατάσταση υποδομών και περιβάλλοντος, μέχρι την ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής ζωής.
Η πρόοδος των δράσεων παρακολουθείται σε εβδομαδιαία βάση, ενώ οι αρμόδιοι υπουργοί διατηρούν συνεχή επαφή με τις τοπικές Αρχές και τους κατοίκους. Στόχος, όπως τονίζουν κυβερνητικές πηγές, είναι η πλήρης αποκατάσταση και η οικοδόμηση πιο ανθεκτικών κοινοτήτων, με σεβασμό στην τοπική ταυτότητα και τις ιδιαίτερες ανάγκες της περιοχής.
Ήδη, έχει ολοκληρωθεί η υποβολή εκθέσεων αξιολόγησης από όλα τα εμπλεκόμενα τμήματα (ΥΠΕΣ, Πυροσβεστική, Τμήμα Δασών) ενώ η αίτηση στο Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ (EUSF) πρέπει να υποβληθεί έως τις 15 Οκτωβρίου 2025.
