Σε τροχιά πλήρους υλοποίησης βρίσκεται το κυβερνητικό σχέδιο στήριξης και αποκατάστασης των πυρόπληκτων περιοχών της Ορεινής Λεμεσού, μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές που έπληξαν την επαρχία. Όπως διαβεβαιώνουν τα αρμόδια Υπουργεία και Υφυπουργεία, οι παρεμβάσεις προχωρούν συντονισμένα, με στόχο την αποκατάσταση του κοινωνικού ιστού, των υποδομών και της οικονομικής δραστηριότητας των πληγέντων.
Το σχέδιο περιλαμβάνει μέτρα σε πέντε βασικούς άξονες: Κοινωνική προστασία, οικονομική ενίσχυση, αποκατάσταση περιουσιών και υποδομών, στήριξη του πρωτογενούς τομέα και περιβαλλοντική αποκατάσταση.
Ακολουθεί συνοπτική αποτύπωση των μέτρων και της πορείας υλοποίησής τους:
Οικονομική και κοινωνική στήριξη των πληγέντων
Ενίσχυση Κοινοτικών Συμβουλίων: Ήδη από τις 25 Ιουλίου 2025 καταβλήθηκαν κονδύλια για την κάλυψη άμεσων αναγκών στις πληγείσες κοινότητες, με δυνατότητα πρόσθετης στήριξης όπου απαιτηθεί.
Εφάπαξ βοήθεια σε νοικοκυριά: Καταβλήθηκαν συνολικά €2,2 εκατ. σε 286 οικογένειες, ανάλογα με την έκταση της ζημιάς στην κύρια κατοικία.
Προσωρινή στέγαση και επιδότηση ενοικίου: Οι δικαιούχοι έχουν ήδη λάβει το σχετικό ποσό για την πρώτη τριμηνία, με επιδότηση έως και €800 ανά οικογένεια, συν επιπλέον ποσό για εξαρτώμενα τέκνα.
Ψυχοκοινωνική Στήριξη: Παρεχόμενη υποστήριξη σε συνεργασία με ΟΚΥπΥ και Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας, ενώ έχουν καλυφθεί οικονομικά 189 οικογένειες για επείγουσες ανάγκες.
Αποκατάσταση κατεστραμμένων κατοικιών και περιουσιών
Η διαδικασία εκτιμήσεων και αποζημιώσεων για 718 υποστατικά (532 κατοικίες και 186 άλλα) βρίσκεται σε εξέλιξη. Το κράτος αναλαμβάνει την πλήρη αποκατάσταση μη ασφαλισμένων κατοικιών με βάση τρέχουσες τιμές, ενώ στις περιπτώσεις κατοικιών με ασφάλιση καλύπτεται το αφαιρετέο ποσό.
Ανάλογα με την αδειοδότηση της κατοικίας, η οικονομική στήριξη χορηγείται σε δόσεις (25% προκαταβολή, 25% μελετητικά, 50% με πρόοδο εργασιών).
Ανακούφιση μέσω φορολογικών και διοικητικών μέτρων
Αναστολή μισθωμάτων σε Τουρκοκυπριακές περιουσίες για ένα χρόνο.
Απαλλαγή πληγέντων από κοινοτικά τέλη, ενοίκια και φόρους.
Επανέκδοση ταξιδιωτικών εγγράφων χωρίς τέλη.
Κάλυψη λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος έως €500 και απαγόρευση διακοπής μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου 2025.
Στήριξη γεωργών, κτηνοτρόφων και πρωτογενούς τομέα
Αποζημιώσεις: Έχουν ήδη καταβληθεί πλήρεις αποζημιώσεις για απώλειες εισοδήματος γεωργών και κτηνοτρόφων.
Ειδικά σχέδια επανεκκίνησης: Μέσω δύο σχεδίων καλύπτεται έως και 80% (ή 65%) του κόστους για επαγγελματίες και μη επαγγελματίες αγροκτηνοτρόφους που επιθυμούν να επαναδραστηριοποιηθούν.
Έργα υποδομής: Ολοκληρώθηκε η αποκατάσταση της υδροδότησης και του ηλεκτρικού ρεύματος, ενώ σε εξέλιξη βρίσκονται αντιπλημμυρικά έργα και ενέργειες για την πρόληψη βραχοπτώσεων.
Περιβαλλοντική αποκατάσταση: Ετοιμάστηκε σχέδιο αναδάσωσης και διαχείρισης άγριας ζωής, με τεχνητά ποτίστρα και παρεμβάσεις σε κοινόχρηστους χώρους.
Στήριξη μικρών επιχειρήσεων και τουριστικών καταλυμάτων
Προβλέπονται προκαταβολές (€3.000) και ενίσχυση για αποκατάσταση εξοπλισμού και εμπορευμάτων.
Καλύπτονται μισθοί για πληγέντες εργαζόμενους και αυτοτελώς εργαζόμενους μέχρι και τον Οκτώβριο 2025.
Για τουριστικά καταλύματα σε παραδοσιακές οικοδομές, δόθηκε εφάπαξ χορηγία €1.000 ανά κλίνη, ενώ επίκειται και ενίσχυση 40% επί του κύκλου εργασιών.
Ολοκληρωμένες παρεμβάσεις για ανάκαμψη
Με διαφάνεια και αποτελεσματικότητα, η κυβέρνηση προχωρά στην υλοποίηση ενός πολυδιάστατου σχεδίου, με στόχο όχι μόνο την αποκατάσταση αλλά και τη βιώσιμη αναγέννηση των πυρόπληκτων περιοχών.
Η πρόοδος των μέτρων θα συνεχίσει να παρακολουθείται στενά και να επικαιροποιείται, με γνώμονα τη στήριξη των πολιτών και την επιστροφή της ζωής στους ορεινούς οικισμούς της Λεμεσού σε κανονικούς ρυθμούς.
Μέτρα με έμφαση στη γεωργοκτηνοτροφική αποκατάσταση και αντιπλημμυρική προστασία
Μέσα από ένα ευρύ και πολυεπίπεδο πλέγμα παρεμβάσεων που ήδη βρίσκεται σε εφαρμογή, δίνονται τόσο άμεσες όσο και μεσοπρόθεσμες λύσεις στους κατοίκους, με επίκεντρο την αγροτική ανασυγκρότηση, την αποκατάσταση των υποδομών και τη θωράκιση από πλημμυρικά φαινόμενα.
Το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε στις 30 Ιουλίου ένα ειδικό πακέτο ύψους €18,5 εκατ. για την αποκατάσταση εξοπλισμού και υποδομών σε επαγγελματίες και ερασιτέχνες αγρότες, μελισσοκόμους και κτηνοτρόφους. Ήδη έχουν υποβληθεί 1.141 αιτήσεις αποκατάστασης μέχρι τις 9 Οκτωβρίου, ενώ από τις 7 Αυγούστου πραγματοποιήθηκαν επιτόπιοι έλεγχοι, με την αξιολόγηση των αιτήσεων να ολοκληρώνεται μέχρι τις 24 Οκτωβρίου.
Οι πρώτες 598 επιστολές πορισμάτων έχουν ήδη αποσταλεί, ενεργοποιώντας τις πρώτες προκαταβολές έως 30% για επανεκκίνηση δραστηριοτήτων. Οι υπόλοιποι δικαιούχοι θα ενημερωθούν με την ολοκλήρωση της διαδικασίας.
Επίσης, ολοκληρώθηκαν οι εργασίες αποκατάστασης της υδροδότησης στις πληγείσες κοινότητες, ενώ για την κοινότητα Λόφου η εργασία αναμένεται να ξεκινήσει αύριο. Συνολικά, έχουν εκτελεστεί και κοστολογηθεί εργασίες ύψους €193.149, ενώ έχει ξεκινήσει η καταβολή €45.000 για υλικά που αγόρασαν Κοινοτικά Συμβούλια.
Παράλληλα, προκηρύχθηκε το Σχέδιο Χορηγιών για την προμήθεια γεννητριών, με εκτιμώμενη δαπάνη €500.000. Το σχέδιο προβλέπει 100% χρηματοδότηση για πυρόπληκτες κοινότητες και 80% για τις υπόλοιπες, με 45 κοινότητες να έχουν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον. Η αξιολόγηση των αιτημάτων αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι αρχές Νοεμβρίου.
Η Κυβέρνηση έχει δρομολογήσει, μέσω των αρμόδιων τμημάτων, έργα θωράκισης των περιοχών από πλημμύρες, με κατασκευές τύπου gabions (συρματοκιβώτια). Από τα 20 προκαθορισμένα σημεία παρέμβασης, έχουν ολοκληρωθεί τα 3, ενώ έως τις 24 Οκτωβρίου αναμένεται και η κατακύρωση του 5ου συμβολαίου για την Α’ Φάση, η οποία προβλέπεται να ολοκληρωθεί εντός Νοεμβρίου.
Η Β’ Φάση θα αξιολογηθεί μετά τις πρώτες βροχοπτώσεις και την ολοκλήρωση της παρούσας φάσης.
Το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης ολοκλήρωσε επισκοπήσεις 110 χλμ. ασφαλτοστρωμένων δρόμων εντοπίζοντας 60 σημεία κινδύνου. Οι εισηγήσεις για σταθεροποίηση έχουν αποσταλεί στους αρμόδιους φορείς.
Παράλληλα, έχουν ολοκληρωθεί οι επισκοπήσεις για βραχοπτώσεις και πρανή σε επικίνδυνα σημεία, με ιδιαίτερη αναφορά στα σπήλαια Αγίου Τίμωνα και Αποστόλου Βαρνάβα. Αντίστοιχα, προβλήματα εντοπίστηκαν στην κοινότητα Βουνί, με τις αρμόδιες υπηρεσίες να έχουν ήδη ενημερωθεί.
