Εκσυγχρονίζεται το Οικογενειακό Δίκαιο με δέσμη οκτώ νομοσχεδίων, τέσσερα από τα οποία βρίσκονται ενώπιον της Επιτροπής Νομικών της Βουλής για συζήτηση. Δικαστής Οικογενειακού Δικαστηρίου θα εξετάζει όλες τις αιτήσεις που αφορούν το διαζύγιο, παιδιά θα καταθέτουν κεκλεισμένων των θυρών, ενώ οι λόγοι διαζυγίου θα είναι οι ίδιοι για όλες τις θρησκευτικές ομάδες στην Κύπρο.
Παράλληλα, όπως έχει συμφωνηθεί μετά από διαβούλευση της υπουργού Δικαιοσύνης Στέφης Δράκου με εκπροσώπους της Εκκλησίας, των δικηγόρων και των θρησκευτικών ομάδων, η διαδικασία συνδιαλλαγής διαρκεί έξι εβδομάδες αντί τρεις μήνες που είναι σήμερα, ενώ η σχετική αίτηση στον οικείο Επίσκοπο θα μπορεί να υποβάλλεται και ηλεκτρονικά. Οι αλλαγές που έρχονται αναμένεται ότι θα ψηφιστούν πριν τα Χριστούγεννα, όπως είναι και ο στόχος της Επιτροπής Νομικών, ώστε το 2023 να συζητηθεί το άλλο πακέτο νομοσχεδίων που αφορά στη γονική μέριμνα των παιδιών όπου θα είναι 50-50.
Όπως πληροφόρησε την Επιτροπή η κ. Δράκου, μετά από διαβουλεύσεις που είχε με την Εκκλησία, τους δικηγόρους και τις θρησκευτικές ομάδες καθώς και κάποια κόμματα, διαγράφονται από το Σύνταγμα οι λόγοι διαζυγίου, οι οποίοι ήταν οι ίδιοι με τις πρόνοιες του καταστατικού χάρτη της Εκκλησίας. Οι λόγοι διαζυγίου θα καθορίζονται με νόμους. Επιπρόσθετα, σύμφωνα με τις αλλαγές που έγιναν, ένας δικαστής του Οικογενειακού Δικαστηρίου, θα μπορεί να εκδικάζει όλες τις αιτήσεις που θα καταθέτει ένας σύζυγος. Για παράδειγμα, με την αίτηση διαζυγίου να ξεκινά και η διαδικασία της γονικής μέριμνας, διατροφής, περιουσιακών διαφορών. Τώρα αυτά μπορεί να εξετάζονται από διαφορετικούς δικαστές με αποτέλεσμα να μην υπάρχει συνάφεια. Σε συνεννόηση με το Ανώτατο Δικαστήριο θα διερευνηθεί κατά πόσο κάτι τέτοιο χρειάζεται νομοθετική ρύθμιση ή μπορεί να επιτευχθεί μέσω διαδικαστικού κανονισμού.
- Απλοποιούνται οι διαδικασίες για τα διαζύγια – Τι αλλάζει
- Γάμος από τα 18 έτη και… συναινετικά διαζύγια
Σύμφωνα με την κ. Δράκου, με το νομοσχέδιο που αφορά «τον περί απόπειρας συνδιαλλαγής και πνευματικής λύσης γάμου Νόμο», παραμένει η διάσταση απόψεων των εμπλεκομένων, σημειώνοντας όμως ότι κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η εισήγηση, που συγκεράζει στο μεγαλύτερο βαθμό της χρονικής περιόδου που πρέπει να μεσολαβήσει μεταξύ της γνωστοποίησης της πρόθεσης διαζυγίου στον Επίσκοπο και της καταχώρησης της αίτησης διαζυγίου, μειώνεται από τους 3 μήνες στις 6 εβδομάδες.
Αναφορικά με το νομοσχέδιο, που αφορά τον «περί Οικογενειακών Δικαστηρίων Νόμο», η κ. Δράκου είπε ότι εισάγεται πρόνοια ώστε να δίδεται η δυνατότητα στο Δικαστήριο, μετά από αίτημα ενός διάδικου ή όποτε ανήλικος συμμετέχει στη διαδικασία ή μέρος αυτής να διεξαχθεί κεκλεισμένων των θυρών, ώστε να διασφαλιστεί η ιδιωτική ζωή των διάδικων και του παιδιού. Σε ό,τι αφορά το συναινετικό διαζύγιο, για το οποίο είχε εκφράσει διαφορετική θέση η Επίτροπος Προστασίας του Παιδιού, στο κατά πόσο πρέπει να είναι υποχρεωτική η έκδοση απόφασης για θέματα επιμέλειας και επικοινωνίας με τα τέκνα ταυτόχρονα με την έκδοση διαζυγίου, η υπουργός είπε ότι θέση τους είναι ότι η πρόνοια πρέπει να παραμείνει ως έχει.
Η υπουργός Δικαιοσύνης αναφέρθηκε εκτενέστερα στην υποχρέωση ενημέρωσης του οικείου Επισκόπου για την πρόθεση αίτησης διαζυγίου, αναφέροντας ότι ο σχετικός νόμος εξαιρεί από την υποχρεωτική αυτή διαδικασία, τις περιπτώσεις όπου ο επικαλούμενος λόγος διαζυγίου είναι η αφάνεια του συζύγου, η σοβαρή ψυχική νόσος του συζύγου, ενώ εισάγεται με το νομοσχέδιο η επιπλέον εξαίρεση όταν ο επικαλούμενος λόγος είναι ο ισχυρός κλονισμός λόγω βίας στην οικογένεια. «Υιοθετώντας την εισήγηση του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, είπε, θα αφαιρέσουμε την εξαίρεση όπου o επικαλoύμεvoς λόγoς για τη λύση του γάμου είναι η ψυχική νόσος του άλλου συζύγου, καθώς μια τέτοια εξαίρεση μπορεί να θεωρηθεί δυσμενής διάκριση κατά προσώπου που πάσχει από κάποια ψυχική ασθένεια».
Επιπλέον, υιοθετείται η εισήγηση της Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, για να μπορεί να ενεργοποιηθεί η εξαίρεση του ισχυρού κλονισμού λόγω βίας στην οικογένεια, ώστε να μην απαιτείται η έκδοση καταδικαστικής απόφασης ή καταχώρηση ποινικής υπόθεσης, αλλά θα αρκεί βεβαίωση από την Αστυνομία ή τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας ότι έχει υποβληθεί επίσημα παράπονο.
Αρκετή συζήτηση έγινε χθες για την εισήγηση των δικηγόρων ώστε να αναβαθμιστούν οι κλίμακες των προέδρων των Οικογενειακών Δικαστηρίων από Ανώτερους Επαρχιακούς Δικαστές σε Προέδρους Επαρχιακούς Δικαστές. «Θεωρούμε ότι δεν μπορεί να υιοθετηθεί αυτή τη στιγμή η εισήγηση αυτή, ανέφερε η υπουργός Δικαιοσύνης, καθότι το Ανώτατο Δικαστήριο δεν συμφωνεί και κατά τη γνώμη μας οι οποιεσδήποτε οικονομικές προεκτάσεις πρέπει να συνυπολογιστούν».
Σε σχέση με την εισήγηση των δικηγόρων για προσαρμογή της πρόνοιας του βασικού Νόμου που αφορά στις εφέσεις, ώστε να συνάδει με τις πρόνοιες των νόμων της πρόσφατης μεταρρύθμισης της ανώτατης βαθμίδας των δικαστηρίων, σημειώνεται ότι ήδη εκκρεμεί σχετικό νομοσχέδιο ενώπιον της Επιτροπής σας με τίτλο «Ο περί Οικογενειακών Δικαστηρίων (Τροποποιητικός) Νόμος του 2020», ο οποίος τροποποιεί τη σχετική πρόνοια ανάλογα.
Για την εισήγηση που υποβλήθηκε αναφορικά με την τροποποίηση του άρθρου 17 του Νόμου ώστε να υποχρεούται το Δικαστήριο να εκδώσει διάταγμα αποκλειστικής χρήσης της οικογενειακής εστίας από τον ένα σύζυγο, σε περίπτωση άσκησης έμφυλης ή/και οικογενειακής βίας, το ζήτημα αυτό ρυθμίζεται ήδη από τους ειδικούς νόμους.
Σε δηλώσεις του ο πρόεδρος της Επιτροπής Νομικών, Νίκος Τορναρίτης, ανέφερε ότι σε δύο βδομάδες θα ξεκινήσει η κατ’ άρθρο συζήτηση των νομοσχεδίων, ώστε να ψηφιστούν μέχρι τον Δεκέμβριο.
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
Πάνω απ’ όλα το συμφέρον του παιδιού
Οι αλλαγές στο θέμα άργησαν. Οι προηγούμενες έγιναν όταν ήταν πρόεδρος της Επιτροπής Νομικών ο Παναγιώτης Δημητρίου με την επαναστατική τότε τροποποίηση του άρθρου 111, όπου τα διαζύγια θα εκδίδονταν από πολιτικά δικαστήρια με τη συμμετοχή κληρικού. Ουδέποτε εφαρμόστηκε ο νόμος και η Εκκλησία με την πάροδο του χρόνου δέχθηκε τις αλλαγές αυτές. Τώρα πρέπει όλοι να βάλουν το συμφέρον των παιδιών πάνω απ’ όλα και να δίνεται εξ ημισείας η γονική μέριμνα, εκεί και όπου είναι εφικτό. Στην περίπτωση όμως που υπάρχει βία, τότε ο γονέας που ευθύνεται να πληρώνει και το τίμημα.
