Διαψεύστηκαν οι ελπίδες χιλιάδων δανειοληπτών ότι η κρίση της Credit Suisse θα ανάγκαζε την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να κάνει πίσω και να μην προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης ενώ εξακολουθεί να υπάρχει η επιμονή στην υλοποίηση του σχεδιασμού μέχρι το καλοκαίρι, με δύο ακόμη αυξήσεις από 25 μονάδες βάσης. Και αυτό αναμφίβολα έχει προβληματίσει την αγορά και τους αναλυτές, ειδικά μετά τους τριγμούς που υπήρξαν στο τραπεζικό σύστημα.

Η ΕΚΤ διατηρεί ως πρωταρχικό στόχο τη μείωση του πληθωρισμού κάτω από το 2% μέχρι το 2025 και η Κριστίν Λαγκάρντ έχει διαμηνύσει ότι δεν υπάρχει ταβάνι στα επιτόκια, ωστόσο πληθαίνουν οι φωνές εκείνες που ζητούν από την ΕΚΤ να λάβει υπόψη της τις επιπτώσεις που δημιουργούνται στην πραγματική οικονομία που προκαλεί η αύξηση του κόστους χρήματος (κίνδυνος αύξησης κόκκινων δανείων, επιβράδυνση του ρυθμού πιστωτικής επέκτασης ).

Στο μέτωπο του πληθωρισμού, οι εκτιμήσεις είναι ότι ο σκληρός πυρήνας του, δηλαδή η ακρίβεια στα είδη διατροφής, δεν πρόκειται να εμφανίσει σημαντική αποκλιμάκωση πριν από το φετινό καλοκαίρι, παρά το γεγονός ότι έχει επιστρέψει η ομαλότητα στο κομμάτι του ενεργειακού κόστους. Και αυτό, διότι θα πρέπει να ολοκληρωθεί ο κύκλος, του αυξημένου κόστους παραγωγής από τον πρωτογενή τομέα έως και την βιομηχανία.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Μάλιστα κάποιοι αναλυτές σημειώνουν ότι η επιβάρυνση του χρηματοοικονομικού κόστους, λόγω αύξησης των επιτοκίων θα επιβαρύνουν την κατάστασης και προφανώς θα καθυστερήσουν την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού στα είδη διατροφής. Η ανατροφοδοτούμενη αυτά κατάσταση, όπως είναι φυσικό προκαλεί ανησυχία σε πολλά επίπεδα και πλέον όλοι αναμένουν την αντίδραση όταν η αύξηση των επιτοκίων περάσει στην αγορά.

Το δεύτερο κομμάτι είναι οι τράπεζες και οι δανειολήπτες. Αυτή η αύξηση των επιτοκίων είναι ακόμα πιο δυσβάσταχτη για τα νοικοκυριά που βλέπουν των πληθωρισμό (Φεβρουάριος σε ετήσια βάση) να τρέχει με 14,41% στο ψωμί, στα λαχανικά 25,04%, στο ελαιόλαδο 18,58% και  γάλα 15,78%. Αν ολοκληρωθεί ο σχεδιασμός της ΕΚΤ και μέχρι τον προσεχή Ιούλιο μεσολαβήσουν άλλες δύο αυξήσεις επιτοκίων ύψους 25 μονάδων βάσεως την κάθε φορά, τότε ένας δανειολήπτης που έχει για παράδειγμα ένα δάνειο ύψους 150.000 ευρώ και περίοδο αποπληρωμής τα 20 χρόνια θα πληρώσει το επόμενο 12μηνο επιπλέον σχεδόν 4 δόσεις σε σχέση με αυτά που πλήρωνε τον περασμένο Ιούλιο. Η δόση για το εν λόγω δάνειο ήταν στα τον Ιούλιο του 2022 στα €809 και σήμερα στα €1.050 και σε πολύ λίγες ημέρες η δόση θα εκτιναχθεί στα 1.097. Για τους δανειολήπτες είναι πλέον σαφές ότι η τελευταία αύξηση δεν θα είναι η τελευταία ακόμα κι αν η ΕΚΤ αποφασίσει, προσωρινό φρένο, αφού οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό είναι ότι θα παραμείνει πολύ υψηλός για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα (κατά μέσο όρο σε 5,3% το 2023, 2,9% το 2024 και 2,1% το 2025).

Οι τράπεζες θέλουν το συμφέρον τους

Παρ’ όλα αυτά, οι τράπεζες, προς το παρόν τουλάχιστον, δεν διαπιστώνουν προβλήματα στις αποπληρωμές των δανείων. Τα δάνεια που δόθηκαν την τελευταία δεκαετία ήταν με αυστηρά κριτήρια, άρα είναι πιο ανθεκτικά. Τα δάνεια που δόθηκαν τις καλές εποχές της στεγαστικής πίστης και άντεξαν στην οικονομική κρίση πλησιάζουν στην αποπληρωμή τους και έχουν πληρώσει δηλαδή μεγαλύτερο τμήμα των τόκων και έχουν πολύ μικρή ευαισθησία στην άνοδο των επιτοκίων. Οι οδηγίες που έχουν οι τράπεζες από τις εποπτικές αρχές είναι να κινούνται προληπτικά, πριν «κοκκινήσει» το δάνειο και είναι πιο πρόθυμες σε σχέση με το παρελθόν να διευκολύνουν τους δανειολήπτες που αντιμετωπίζουν παροδικά προβλήματα. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τα ήδη ρυθμισμένα δάνεια που είναι και τα πιο ευαίσθητα. Στις αρχές του μήνα η Κριστίν Λαγκάρντ εξέφρασε τη βεβαιότητα, που είχε όμως χαρακτήρα προτροπής, ότι πολλές τράπεζες είναι έτοιμες να επανεξετάσουν τους όρους δανείων και έτοιμες να κατανείμουν τις αποπληρωμές με την πάροδο του χρόνου. «Και όχι από φιλανθρωπία. Οι τράπεζες έχουν τη νόμιμη δουλειά τους και αποτελούν μέρος της λύσης. Είναι προς το συμφέρον τους να αποφεύγουν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και να έχουν δανειολήπτες με καλή πίστωση».

Τα «γεράκια» της ΕΚΤ είναι αμείλικτα

Mία μόλις ημέρα μετά τη νέα γραμμή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ότι δεν θα προαναγγέλλει μελλοντικές κινήσεις της για τα επιτόκια, αλλά θα παίρνει αποφάσεις ξεχωριστά σε κάθε συνεδρίαση με βάση τα δεδομένα που θα υπάρχουν, «γεράκια» του διοικητικού συμβουλίου της έκαναν δηλώσεις που την αμφισβητούν. Ο Σλοβάκος, Πέτερ Κάζιμιρ και ο Λιθουανός, Γκεντιμίνας Σίμκους, δήλωσαν, εν μέσω αναταραχής στον τραπεζικό κλάδο, ότι οι αυξήσεις των επιτοκίων πρέπει να συνεχιστούν λόγω του άκαμπτου δομικού πληθωρισμού. Ο Κάζιμιρ έγραψε σε ανάρτηση σε blog ότι η ΕΚΤ πρέπει να προχωρήσει με περισσότερες αυξήσεις επιτοκίων. «Γνωρίζω πολύ καλά ότι η κατάσταση είναι ευαίσθητη… αλλά δεν έχουμε φθάσει ακόμη στο τέλος». Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Σίμκους δήλωσε σε δημοσιογράφους στο Βίλνιους ότι πιστεύει πως η αύξηση (16 Μαρτίου)  δεν ήταν η τελευταία.