Η αβεβαιότητα, η πολιτική αδυναμία εκπόνησης καθαρής νομοθεσίας για τις εκποιήσεις, η απουσία σχεδίων στήριξης για τους πραγματικά δυσπραγούντες δανειολήπτες και το απελπιστικά αργό δικαστικό σύστημα είναι οι βασικοί παράγοντες που διαιωνίζουν το υψηλότατο ποσοστό των κόκκινων δανείων.
Την ανάλυση αυτή έκανε σε συνέντευξή του στον «Φ», ο πρόεδρος του Δημοσιονομικού Συμβουλίου, Δημήτρης Γεωργιάδης. Οι αδυναμίες αυτές προκαλούν τεράστιο κόστος στην κυπριακή οικονομία, ενώ ταυτόχρονα επιτείνουν τα κοινωνικά προβλήματα και ενθαρρύνουν τους στρατηγικούς κακοπληρωτές. Το Δημοσιονομικό Συμβούλιο δεν ανησυχεί από τη μικρή μείωση των αφίξεων τουριστών φέτος και την αποδίδει στην ανάκαμψη των ανταγωνιστικών αγορών της Αιγύπτου και της Τουρκίας. Ο κ. Γεωργιάδης κρούει κώδωνα κινδύνου για το συνταξιοδοτικό και καλεί τους Κύπριους πολίτες να αλλάξουν νοοτροπία και να εντείνουν την αποταμίευση.
Ποια είναι η εικόνα αυτή τη στιγμή στο θέμα των εκποιήσεων. Από τη μια πλευρά, έχουμε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να αναπέμπει τον νόμο που ενέκρινε η Βουλή και, από την άλλη, πολιτικές δυνάμεις να στέκονται ιδιαίτερα επιφυλακτικά στο συγκεκριμένο μέτρο…
Είναι διπλό το θέμα. Το ένα σκέλος έχει να κάνει με την ουσία του ίδιου του νόμου και το δεύτερο έχει να κάνει με τη γενική αβεβαιότητα που προκαλείται. Από το 2013 που παρουσιάστηκε το πρόβλημα, έπρεπε να ετοιμαστεί νομοθετικό πλαίσιο σε ένα χρόνο. Έχουν περάσει πέντε χρόνια από το 2014 και υπάρχει τώρα αβεβαιότητα. Τη μια φορά νιώθουν οι τράπεζες ότι είναι αδικημένες και υπολογίζουν ότι θα έλθει αλλαγή της νομοθεσίας, άρα δεν προχωρούν τις διαδικασίες, την άλλη οι δανειολήπτες νιώθουν ότι είναι αδικημένοι και πιέζουν πολιτικά για αλλαγές. Κι ενώ τις αναμένουν, δεν προχωρούν καμία διαδικασία. Έτσι για πέντε χρόνια υπάρχει στασιμότητα που προκαλεί ζημιά στο σύνολο της οικονομίας, στις τράπεζες και στους ίδιους τους δανειολήπτες.
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Όλα θα κριθούν στο παρασκήνιο για τις εκποιήσεις
Για παράδειγμα, κάποιος που είχε ακίνητο υποθηκευμένο το 2014 και θα μπορούσε να συμβιβαστεί με την τράπεζά του, σχημάτισε την εντύπωση πως η νομοθεσία θα είναι προς όφελός του και, ως εκ τούτου, απέφυγε να συμβιβαστεί. Στα πέντε χρόνια, η αξία του ακινήτου του ουσιαστικά δεν έχει μεταβληθεί, ενώ το υπόλοιπο του δανείου του αυξήθηκε κατά 30%-40%. Αν αποφασίσει σήμερα αυτός ο άνθρωπος να συμβιβαστεί, θα επωμισθεί κόστος. Του προκαλέσαμε ζημιά, έστω και καλοπροαίρετα. Επιπρόσθετα, υπάρχει αβεβαιότητα στην οικονομία, πιο αρνητικές αξιολογήσεις, πιο αρνητική εικόνα προς τους ξένους επενδυτές να έλθουν στην Κύπρο.
Φταίνε μόνο τα κόκκινα δάνεια;
Φταίει και η αδυναμία μας να έχουμε ένα αξιόπιστο θεσμικό πλαίσιο. Θέλει κάποιος να επενδύσει στη χώρα σου και ακούει ότι, κάθε έξι μήνες, αλλάζει το περιβάλλον στο οποίο δραστηριοποιείται. Δεν θα έλθει. Ας δούμε, για παράδειγμα, την Ελληνική Τράπεζα. Αγόρασε το χαρτοφυλάκιο της Κυπριακής Συνεργατικής Τράπεζας με «Χ» δεδομένα. Και, ξαφνικά, σε έξι μήνες τα δεδομένα αλλάζουν. Η νοοτροπία μας, που έχει ως αποτέλεσμα να μην έχουμε καταφέρει σε πέντε χρόνια να έχουμε κάτι ξεκάθαρο, προκαλεί τεράστια ζημιά.
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Υπογραφές για ΕΣΤΙΑ με το βλέμμα στις εκποιήσεις
Είναι και το δικαστικό σύστημα που καθυστερεί στην εκδίκαση υποθέσεων…
Ακριβώς. Όταν έχεις επιπρόσθετα ένα δικαστικό σύστημα που χρειάζεται 7-8-10 χρόνια να δικάσει αυτές τις υποθέσεις, ωθεί τους ξένους επενδυτές να αποφεύγουν την Κύπρο. Έχουν, άλλωστε, πολλές επιλογές. Ας πούμε, ότι κάποιος θέλει να χτίσει και να λειτουργήσει ένα ξενοδοχείο στην Κύπρο. Δεν θα θέλει, όμως, να τρέχει στα δικαστήρια, όσο δίκιο κι αν έχει. Θα πάει κάπου αλλού. Είχαμε την HSBC στην Κύπρο, μέτοχο της Λαϊκής. Δεν λέω πως ήταν άγια η HSBC, αλλά από τη στιγμή που συνειδητοποίησαν ότι είχαμε ένα αδιαφανές, γραφειοκρατικό σύστημα, με πολιτικές παρεμβάσεις και εποπτεία που δεν λειτουργούσε σωστά, τα μάζεψε και έφυγε. Και ποιος την αντικατέστησε; Κάποιος που ήξερε να χρησιμοποιεί και να λειτουργεί μέσα σε αυτό το σύστημα.
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Μάχη για το γόητρο και οι νόμοι εκποιήσεων στο ράφι
Μας έμεινε η ρετσινιά
Έχει θέμα ακόμα η Κύπρος στο εξωτερικό με τη ρετσινιά ότι ξεπλένει χρήμα ολιγαρχών;
Δεν έχω συγκεκριμένα στοιχεία, αλλά σίγουρα η ρετσινιά υπάρχει, διότι υπάρχουν δημοσιεύματα στον ξένο Τύπο. Ούτε ξέρω αν και σε ποιο βαθμό γίνεται κάτι τέτοιο. Σίγουρα, υπάρχουν άλλα κέντρα, τα οποία ξεπλένουν περισσότερα χρήματα και χωρίς προβλήματα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΕΝΤΥΠΟ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟ
