«Μεγάλο ποσοστό των φορολογικών οφειλών καλύπτεται από τη δήμευση ακίνητης ιδιοκτησίας και τραπεζικών λογαριασμών»
Το Τμήμα Φορολογίας ήδη έχει προβεί στη βελτίωση και απλούστευση της ηλεκτρονικής υποβολής των Δηλώσεων Εισοδήματος
Μερικά εκατομμύρια θα απολέσει το κράτος από την υιοθέτηση αντισταθμιστικών μέτρων για να εξισορροπηθούν οι επιπτώσεις για την επιβολή 19% ΦΠΑ στις αγοραπωλησίες οικοπέδων για εμπορικούς σκοπούς. Ο Έφορος Φορολογίας Γιάννης Τσαγκάρης, σε συνέντευξή του στον «Φ», επισημαίνει πως δεν υπάρχουν ενδείξεις για τα ακριβή έσοδα που θα έχει η Κυβέρνηση από την εφαρμογή του εναρμονιστικού νομοσχέδιου. Παράλληλα παραθέτει τα βήματα που θα πρέπει να ακολουθήσουν οι φορολογούμενοι για να ενταχθούν στο σχέδιο δόσεων για τις ληξιπρόθεσμες φορολογικές οφειλές. Ο κ. Τσαγκάρης αναφέρεται και στα μέτρα που λαμβάνει το Τμήμα για ενίσχυση της φοροεισπρακτικής πολιτικής.
-Τέθηκε σε εφαρμογή η νομοθεσία για τις ληξιπρόθεσμες φορολογικές οφειλές με δόσεις; Σε ποίες ενέργειες πρέπει να προχωρήσουν οι φορολογούμενοι;
Σύμφωνα με την ήδη δημοσιευθείσα γνωστοποίηση (K.Δ.Π. 200/2017) στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 23/6/2017, η οποία θέτει σε εφαρμογή τον περί της Διαδικασίας Ρύθμισης Ληξιπρόθεσμων Φορολογικών Οφειλών Νόμο του 2017 (Ν.4(I)/2017), η ρύθμιση των φορολογικών οφειλών ξεκίνησε από τη Δευτέρα 3 Ιουλίου 2017.
Οποιοδήποτε υλικό (νομοθετικό πλαίσιο, έντυπα αίτησης και ένστασης, οδηγίες, ενημερωτικό υλικό κ.ά.) αφορά στην εφαρμογή του Νόμου έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Τμήματος (www.mof.gov.cy/tax) κάτω από την ενότητα «Ληξιπρόθεσμες Οφειλές» και ενημερώνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Για τις δύο πρώτες εβδομάδες εφαρμογής της σχετικής νομοθεσίας, οι οφειλέτες θα μπορούν να διευθετούν τις εφάπαξ πληρωμές στα Γραφεία Είσπραξης Φόρων στα κατά τόπους Επαρχιακά Γραφεία του Τμήματος Φορολογίας, λαμβάνοντας έκπτωση 95% επί των τόκων και χρηματικών επιβαρύνσεων του οφειλόμενου ποσού προς το Τμήμα, που εμπίπτει στη ρύθμιση. Για τις εφάπαξ πληρωμές, ο οφειλέτης θα πρέπει να συμπληρώνει το Έντυπο (ΤΦ2005Ε)2017 και θα προσέρχεται στα Γραφεία Είσπραξης Φόρων όπου θα το παραδίδει, θα γίνεται ο έλεγχος της έγκαιρης υποβολής και άλλων κριτηρίων, και θα παραλαμβάνει επιστολή με την περιγραφή της ρύθμισης στην οποία εμπίπτει. Στο ίδιο έντυπο ο οφειλέτης θα προβαίνει στην αποδοχή της ρύθμισης και θα προβαίνει στην αποπληρωμή της τελικής οφειλής μετά την έκπτωση. Στην ιστοσελίδα του Τμήματος, υπάρχουν αναλυτικές οδηγίες για τη συμπλήρωση του εν λόγω εντύπου.
Με τη λήξη των δυο πρώτων εβδομάδων εφαρμογή της νομοθεσίας, η ρύθμιση τόσο για εφάπαξ όσο και για πέραν των δύο δόσεων θα γίνεται μέσω της Κυβερνητικής Διαδικτυακής Διόδου Ασφαλείας «Αριάδνη». Ο οφειλέτης θα πρέπει να έχει εξασφαλίσει πρόσβαση στην Κυβερνητική Διαδικτυακή Δίοδο Ασφαλείας «Αριάδνη» με ηλεκτρονική αίτηση και ταυτοποίηση από τα κατά τόπους Κέντρα Εξυπηρέτησης του Πολίτη (ΚΕΠ) για φυσικά πρόσωπα ή στα Επαρχιακά Γραφεία Ταχυδρομείων (ΚΕΠΟ) για νομικά πρόσωπα. Αφού εξασφαλιστεί η πρόσβαση στην Κυβερνητική Διαδικτυακή Δίοδο Ασφαλείας «Αριάδνη», ο οφειλέτης θα προχωρά στην ηλεκτρονική αίτηση για ρύθμιση των φορολογικών οφειλών που εντάσσονται στη ρύθμιση, επιλέγοντας το πλάνο που επιθυμεί.
Για οφειλές μικρότερες των €100.000 ο οφειλέτης μπορεί να διακανονίσει μέχρι και 54 δόσεις, δεδομένου ότι το ποσό της δόσης υπερβαίνει τα €50. Για οφειλές που ξεπερνούν τις €100.000 οι δόσεις μπορεί να φτάσουν μέχρι 60 με μικρότερο ποσό δόσης τα €1.852. Η αίτηση θα τυγχάνει ελέγχου και ο οφειλέτης θα ενημερώνεται ηλεκτρονικά για την εγκεκριμένη ρύθμιση φορολογικής οφειλής. Οι πληρωμές θα γίνονται μέσω τραπεζικών ιδρυμάτων.
Στις περιπτώσεις όπου δεν τηρείται η ρύθμιση, αυτή τερματίζεται και επανέρχεται η φορολογική οφειλή στην αρχική της μορφή.
-Σύντομα θα επιβληθεί 19% ΦΠΑ στις αγοραπωλησίες οικοπέδων για εμπορικούς σκοπούς. Ωστόσο υπάρχουν γκρίζες ζώνες. Σε ποιες τελικά περιπτώσεις θα επιβάλλεται ΦΠΑ;
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το συγκεκριμένο μέτρο έχει προωθηθεί λόγω της υποχρέωσης της Κύπρου να εφαρμόσει το ευρωπαϊκό κεκτημένο και να αποφύγει τυχόν χρηματικές κυρώσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για μη συμμόρφωση.
Πρώτα θα πρέπει να συμφωνηθεί η βάση φορολόγησης και για να γίνει αυτό θα πρέπει πρώτα να καθοριστεί τι είναι τα «οικοδομήσιμα γήπεδα». Αυτό θα γίνει αφού ψηφιστεί το επίμαχο νομοσχέδιο που βρίσκεται ακόμη ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικών της Βουλής των Αντιπροσώπων. Γίνονται συνεχώς συζητήσεις ώστε να συμφωνηθεί το αντικείμενο του φόρου.
-Πώς κρίνετε τα αντισταθμιστικά μέτρα που προωθούνται; Έχουν κοστολογηθεί από το Τμήμα σας;
Το πιο σημαντικό μέτρο είναι η άσκηση του δικαιώματος από το κράτος για επιβολή ΦΠΑ επί των μισθώσεων που γίνονται προς φορολογούμενους που πραγματοποιούν φορολογητέες συναλλαγές. Το μέτρο αυτό θα δώσει τη δυνατότητα σε πρόσωπα που κτίζουν κτήρια με πρόθεση την ενοικίαση σε επιχειρήσεις, να διεκδικήσουν τον φόρο που κατέβαλαν για την ανέγερση (φόρος εισροών). Το κράτος βεβαία θα έχει απώλειες μερικών εκατομμυρίων ευρώ από το εν λόγω μέτρο.
-Πόσα έσοδα εκτιμάται πως θα εισρεύσουν στα κρατικά ταμεία από την επιβολή ΦΠΑ στα οικόπεδα;
Δεν υπάρχει κάποια ένδειξη για τα ακριβή έσοδα από την επιβολή του συγκεκριμένου μέτρου λόγω της έλλειψης ολοκληρωμένης πληροφόρησης τόσο από το Τμήμα μου όσο και από το Τμήμα Κτηματολογίου, κυρίως για τις εξαιρούμενες συναλλαγές, αλλά και την έλλειψη προβλέψεων της έκτασης εφαρμογής του μέτρου.
-Από την τελευταία ετήσια έκθεση του Τμήματος Φορολογίας έχει διαφανεί πως δεν έχουν αποδώσει τα αναμενόμενα τα μέτρα για την είσπραξη των φορολογικών οφειλών. Εξετάζεται το ενδεχόμενο να διαφοροποιηθούν τα μέτρα με στόχο να καταστούν πιο αυστηρά;
Το γεγονός ότι τα καθυστερημένα έσοδα παραμένουν στα ίδια επίπεδα, δεν σημαίνει ότι δεν απέδωσαν τα εισπρακτικά μέτρα που λαμβάνει το Τμήμα. Πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι το Τμήμα Φορολογίας είναι «ένας ζωντανός οργανισμός» όπου σε καθημερινή βάση πραγματοποιείται επιβολή φορολογίας και είσπραξη οφειλών. Συνεπώς υπάρχει καθημερινή αυξομείωση των οφειλόμενων φόρων. Όπως επισημαίνεται στην ετήσια έκθεση, φαίνεται να έχει αποδώσει σε μεγάλο βαθμό η συνεργασία του Τμήματος με τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα κατά την εξέταση και διενέργεια αναδιάρθρωσης δανείων. Συγκεκριμένα, κατά την αναδιάρθρωση δανείων, το Τμήμα εισπράττει φόρους που συνδέονται με ακίνητα που συνδέονται με τα δάνεια υπό αναδιάρθρωση, αλλά και μέρος των υπόλοιπων φορολογικών οφειλών που εκκρεμούν.
Επιπλέον, ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των φορολογικών οφειλών καλύπτεται από τη δήμευση ακίνητης ιδιοκτησίας, ενώ από την πιλοτική εφαρμογή της δήμευσης τραπεζικών λογαριασμών τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά.
-Η Βουλή ψήφισε νομοσχέδιο για την ηλεκτρονική υποβολή των φορολογικών δηλώσεων. Ποίο θα είναι το όφελος για το Τμήμα και για τους φορολογούμενους;
Το μέτρο αυτό εισάγεται μέσα στο γενικότερο πνεύμα της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης μέσω της καλλιέργειας ηλεκτρονικής κουλτούρας. Η εφαρμογή της υποχρεωτικής ηλεκτρονικής υποβολής Δηλώσεων Εισοδήματος φυσικών προσώπων θα αποφορτίσει το Τμήμα από την παραλαβή, αρχικοποίηση και καταχώρηση του περιεχομένου των Δηλώσεων Εισοδήματος που υποβάλλονται σε έντυπη μορφή, οι οποίες ξεπερνούν τις 220 χιλιάδες ετησίως, ενώ παράλληλα θα διευκολύνει τους φορολογούμενους απαλλάσσοντάς τους από τις ουρές που παρατηρούνται κατά την περίοδο που πλησιάζει την καταληκτική ημερομηνία υποβολής δήλωσης.
Το Τμήμα Φορολογίας ήδη έχει προβεί στη βελτίωση και απλούστευση της ηλεκτρονικής υποβολής των Δηλώσεων Εισοδήματος, προβαίνοντας στην υπολογισμό των συνόλων αλλά και στη μεταφορά των ποσών εισοδήματος στο μέρος του υπολογισμού του φόρου, πράγμα που κάνει την υποβολή πολύ πιο σύντομη και εύκολη.
Με την εφαρμογή της υποχρεωτικής υποβολή Δηλώσεων Εισοδήματος φυσικών προσώπων, το Τμήμα Φορολογίας θα εξυπηρετεί τους φορολογούμενους ως προς την ηλεκτρονική υποβολή των Δηλώσεων Εισοδήματος μέσω των Κέντρων Εξυπηρέτησης Φορολογουμένων (ΚΕΦ) που σύντομα θα λειτουργούν στα κατά τόπους Επαρχιακά Γραφεία του Τμήματος.
-Στην έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για το 2016 αναφέρεται πως εντοπίστηκαν γιατροί, λογιστές, διαιτητές και αισθητικοί που δεν πλήρωναν φόρο. Πόσες περιπτώσεις εντοπίσατε τελικά ανά κατηγορία και πόσα εισέπραξε το κράτος;
Από τη σύσταση του Τμήματος Φορολογίας, ως μέρος του Τομέα Σχεδιασμού και Παρακολούθησης, λειτουργεί η Μονάδα Διαχείρισης Κινδύνου. Η Μονάδα ασχολείται με τον εντοπισμό και διαχείριση των μεγαλύτερων κινδύνων (εσωτερικών και εξωτερικών) προς το Τμήμα, π.χ. μη υποβολή φορολογικών δηλώσεων, υποδηλώσεις εισοδημάτων κ.ά.. Ο Τομέας, με βάση τα ευρήματα της Μονάδας Διαχείρισης Κινδύνου, πραγματοποιεί κατά καιρούς εκστρατείες συμμόρφωσης, μέρος των οποίων είναι και οι διάφορες επαγγελματικές ομάδες στις οποίες αναφέρεστε.
Από τον εντοπισμό μέχρι την είσπραξη φόρου, μεσολαβεί η επιβολή φορολογίας που άλλοτε γίνεται από τα ευρήματα του Τμήματος και άλλοτε με υποβολή αρχικών ή αναθεωρημένων Δηλώσεων Εισοδήματος που μπορεί να υποβάλλει ο φορολογούμενος. Αυτό το διάστημα, λαμβάνοντας υπόψη τα χρονικά περιθώρια που δίνει η σχετική νομοθεσία, μπορεί να διαρκέσει αρκετό χρόνος, αφού πρέπει να δοθεί στον φορολογούμενο ο απαραίτητος χρόνος να συμμορφωθεί. Το Τμήμα θα είναι σε θέση να υπολογίσει τα αποτελέσματα όταν εκπνεύσουν τα χρονικά περιθώρια. Πέραν των πιο πάνω, το Τμήμα Φορολογίας θεωρεί πιο σημαντική την εθελούσια συμμόρφωση των φορολογουμένων, παρά να στηρίζεται στα αποτελέσματα εκστρατειών συμμόρφωσης.
Στα θρανία οι λειτουργοί του Τμήματος Φορολογίας
Σε δύο φάσεις έγινε η εκπαίδευση του προσωπικού
-Πρόσφατα οι λειτουργοί του Τμήματος σας της Άμεσης Φορολογίας, έχουν εκπαιδευτεί από τον Οίκο Επαγγελματικών Υπηρεσιών EY (Ernst & Young) για θέματα Φ.Π.Α. μετά από επιχορήγηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Πώς έχουν ωφεληθεί από αυτό το πρόγραμμα οι λειτουργοί σας;
Το πρόγραμμα εκπαίδευσης κρίθηκε απαραίτητο, τόσο από τη Διοίκηση όσο και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μετά την ενοποίηση των πρώην δυο φορολογικών Τμημάτων στο Τμήμα Φορολογίας, έτσι ώστε να μπορεί και να είναι σε θέση το προσωπικό να εφαρμόζει όλους τους νόμους για τους οποίους είναι υπεύθυνο το Τμήμα Φορολογίας. Η επιλογή του ελεγκτικού οίκου έγινε με τη διαδικασία προσφορών και της χαμηλότερης τιμής, με την επιχορήγηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Το πρόγραμμα εκπαίδευσης των λειτουργών του Τμήματος Φορολογίας πραγματοποιήθηκε σε δυο φάσεις και περιλάμβανε εκπαίδευση του προσωπικού της έμμεσης φορολογίας στις νομοθεσίες της άμεσης φορολογίας, και την εκπαίδευση του προσωπικού της άμεσης φορολογίας στη νομοθεσία ΦΠΑ. Αν και τα οφέλη αναμένεται να διαφανούν στο εγγύς μέλλον, το προσωπικό έχει αποκομίσει μια σφαιρική εικόνα και γνώση όλων των νομοθεσιών, πράγμα που προσθέτει στην επαγγελματική αξία όλων και στη συμβολή τους στη λειτουργία του Τμήματος.
-Η Ernst & Young προχώρησε σε εισηγήσεις για περαιτέρω αναβάθμιση του Τμήματος Φορολογίας και της ευχρηστίας της Περί Φ.Π.Α. Νομοθεσίας. Πώς βλέπετε αυτές τις εισηγήσεις και ποιες θα είναι οι ενέργειές σας προς υλοποίησή τους;
Διάφοροι ελεγκτικοί οίκοι έρχονται σε επαφή με το Τμήμα Φορολογίας για θέματα νομοθεσίας, συχνά μέσω του αρμόδιου Συνδέσμου Εγκεκριμένων Ελεγκτών Κύπρου (ΣΕΛΚ), είτε μέσα στα πλαίσια δημόσιας διαβούλευσης που συχνά πραγματοποιείται πριν και κατά τη διάρκεια σύνταξης τροποποιητικών νομοσχεδίων, είτε με δικές τους πρωτοβουλίες.
Το Τμήμα Φορολογίας είναι πάντα στη διάθεση του επαγγέλματος για υποβολή προτάσεων, οι οποίες στη συνέχεια τυγχάνουν μελέτης και αξιολόγησης σε συνεργασία πάντα με το Υπουργείο Οικονομικών.
Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι η περί ΦΠΑ Νομοθεσία που εφαρμόζεται στη Δημοκρατία είναι πλήρως εναρμονισμένη με την Ευρωπαϊκή Οδηγία και δεν επιδέχεται πολλές αλλαγές.
