Ο ηγέτης της Χαμάς Γιαχία Σινουάρ θα γιόρταζε το θάνατό του, αν ζούσε για να τον δει, και ο κόσμος θα έπρεπε να κάνει το ίδιο – αν και για πολύ διαφορετικούς λόγους.
Το Ισραήλ επιβεβαίωσε τη δολοφονία του 62χρονου τρομοκράτη μέσω εξετάσεων DNA την Πέμπτη, αφού σκοτώθηκε, μαζί με άλλους δύο άνδρες, σε σύγκρουση με ισραηλινούς στρατιώτες στη νότια Γάζα. Ο Σινουάρ θεωρούσε τον εαυτό του ως έναν σύγχρονο Σαλαντίν – τον ηγέτη που ένωσε έναν διχασμένο αραβικό κόσμο και ανακατέλαβε την Ιερουσαλήμ από τους χριστιανούς σταυροφόρους το 1.187 – καθώς και έναν “μάρτυρα” για το παλαιστινιακό ζήτημα.
Ωστόσο, ο Σαλαντίν ήταν όλα όσα δεν ήταν ο Σινουάρ: ένας συνετός στρατιωτικός διοικητής και ιπποτικός πολιτικός, ο οποίος σεβόταν την ανθρώπινη ζωή και τις θρησκευτικές διαφορές. Ο Σινουάρ έφερε την καταστροφή στον ίδιο του το λαό με μια πράξη που είχε σκοπό να πυροδοτήσει έναν περιφερειακό πόλεμο εναντίον του Ισραήλ. Δεν ήταν μάρτυρας. Ήταν ένα τέρας.
Ο θάνατος του Σινουάρ μπορεί να μετατραπεί σε ευκαιρία για τους Παλαιστίνιους. Πέρασε χρόνια εκτρέποντας τεράστια χρηματικά ποσά για την ανθρωπιστική βοήθεια στην κατασκευή σηράγγων, βαθιά κάτω από τις πόλεις της Γάζας, προετοιμάζοντας τον πόλεμο που προκάλεσε με την τρομοκρατική επίθεση κατά Ισραηλινών τον περασμένο Οκτώβριο. Οι Παλαιστίνιοι πολίτες δεν κλήθηκαν να προστατευτούν στις σήραγγές του από τους βομβαρδισμούς που ήξερε ότι θα ακολουθούσαν. Ο ρόλος τους ήταν να πεθάνουν στις πόλεις πάνω από τις σήραγγες.
Οι οπαδοί του μπορούν τώρα να βάλουν ένα τέλος σε αυτή την παραφροσύνη απελευθερώνοντας τους υπόλοιπους Ισραηλινούς ομήρους που κρατούν και να διαπραγματευτούν κάτι που θα ισοδυναμούσε με επιείκεια στην παράδοση και την εξορία. Μοιράστηκαν τον ίδιο σκοπό με τον Σινουάρ και τον ακολούθησαν στα πιο σκοτεινά μέρη. Ωστόσο, αυτός ήταν, τελικά, ο δικός του πόλεμος. Ήταν ο αρχιτέκτονάς του και, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν μοιράστηκε τις λεπτομέρειες του σχεδιασμού ή του χρονοδιαγράμματός του ούτε με την τότε πολιτική ηγεσία της Χαμάς στο Κατάρ, ούτε με την τεχεράνη.
Ενώ βρισκόταν σε ισραηλινή φυλακή για τη δολοφονία υποτιθέμενων συνεργατών του, ο Σινουάρ, ως γνωστόν, αντιστάθηκε τόσο πολύ σε μια συμφωνία του 2011 για την απελευθέρωση περισσότερων από 1.000 Παλαιστινίων – συμπεριλαμβανομένου του ιδίου – για έναν μόνο Ισραηλινό στρατιώτη, που στη φυλακή τον έβαλαν σε απομόνωση για να επιτραπεί η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων, οι οποίες ολοκληρώθηκαν με λιγότερο αδιάλλακτους ηγέτες της Χαμάς. (Ο Σινουάρ ήθελε να προστεθούν στην ανταλλαγή ακόμη και όσοι κρίθηκαν ένοχοι για τις χειρότερες τρομοκρατικές επιθέσεις εναντίον Ισραηλινών). Οι Παλαιστίνιοι στη Γάζα θα ευχαριστήσουν τους διαδόχους του Σινουάρ μόνο αν υπάρξει μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός τώρα που έφυγε.
Ο θάνατος του Σινουάρ είναι εξίσου μια τεράστια νίκη για τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου, την οποία θα πρέπει να εκμεταλλευτεί γρήγορα. Ο κίνδυνος εκδίκησης κατά των υπόλοιπων ομήρων που κρατά η Χαμάς είναι μεγάλος.
Το Ισραήλ πρέπει να στείλει μήνυμα στη Χαμάς και στους μεσολαβητές της κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα ότι βλέπει τον θάνατο του Σινουάρ ως μια ευκαιρία να τερματιστούν οι μάχες. Ο Νετανιάχου μπορεί να κηρύξει τη νίκη. Στη συνέχεια μπορεί να καλέσει τη Χεζμπολάχ να τιμήσει τον ισχυρισμό της ότι θα σταματήσει να επιτίθεται στο Ισραήλ αν επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός στη Γάζα. Θα μπορούσε να προσφερθεί να αποσύρει τις ισραηλινές δυνάμεις από τον νότιο Λίβανο, εφόσον η Χεζμπολάχ κάνει το ίδιο – όπως διέταξε ένα ψήφισμα του ΟΗΕ να κάνει αυτή η τεράστια, ανεπίσημη ένοπλη πολιτοφυλακή το 2006.
Το αποτέλεσμα θα είναι ότι ο Νετανιάχου θα πετύχει τους δηλωμένους πολεμικούς στόχους του και στα δύο μέτωπα – επιστροφή ομήρων από τη Γάζα, δημιουργώντας συνθήκες για την επιστροφή των εκκενωμένων Ισραηλινών στα σπίτια τους στο Βορρά και προκαλώντας πρωτοφανή ζημιά και στις δύο τρομοκρατικές ομάδες.
Δυστυχώς, δεν είναι αυτή η πιθανή έκβαση. Είναι αδύνατο να γνωρίζουμε τι θα θέλουν να κάνουν οι διάδοχοι του Σινουάρ, αλλά κάποιοι σίγουρα θα υποστηρίξουν τη σφαγή των ομήρων και τη συνέχιση του πολέμου. Ο Νετανιάχου, εν τω μεταξύ, θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τον θάνατο του Σινουάρ ως απόδειξη ότι η χρήση βίας για την επιβολή μιας νέας τάξης πραγμάτων στην περιοχή αποδίδει. Η πραγματικότητα είναι ότι το Ισραήλ δεν θα μπορέσει να πετύχει τη μόνιμη ασφάλεια που επιθυμεί μέχρι να διευθετήσει με τον έναν ή τον άλλο τρόπο το παλαιστινιακό ζήτημα – αλλά είναι πλέον σαφές ότι αυτός δεν είναι ένας όρος που αποδέχεται ο Νετανιάχου.
Αντί για αποκλιμάκωση, μπορεί να επιλέξει να διπλασιάσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις του Ισραήλ στη Γάζα, στο Λίβανο και εναντίον του Ιράν. Κανένας από αυτούς τους πολέμους δεν έχει εύκολη έξοδο, υπόσχονται μακρόχρονη κατοχή και δυνητικά σοβαρές ανθρώπινες απώλειες για το Ισραήλ. Πράγματι, θα διακινδύνευε τελικά να αποτύχει σε όλους αυτούς τους πολεμικούς στόχους.
Αν αυτός είναι ο δρόμος που θα επιλέξει ο Νετανιάχου, θα δώσει στον Σινουάρ, μετά τον θάνατό του, τον πόλεμο που δεν μπόρεσε να εξασφαλίσει εν ζωή.
Απόδοση – Επιμέλεια: Στάθης Κετιτζιάν
