Τις τελευταίες δεκαετίες, όταν οι αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων σκαρφάλωναν, οι επενδυτές συνήθως πουλούσαν χρυσό και αγόραζαν τίτλους του αμερικανικού δημοσίου.
Αυτή η “παράδοση” έσπασε τον Φεβρουάριο του 2022, όταν οι χρηματοπιστωτικές αρχές στη Δύση προχώρησαν στη δέσμευση των περιουσιακών στοιχείων της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας μετά την εισβολή του Βλαντίμιρ Πούτιν στην Ουκρανία.
“Το γεγονός μάς ξύπνησε”, λέει η Lina Thomas, αναλύτρια εμπορευμάτων στην Goldman Sachs. “Οι επενδυτές διακρατούν κρατικά ομόλογα ή ευρώ επειδή δεν ενέχουν κίνδυνο, αλλά αν αυτά τα περιουσιακά στοιχεία ‘παγώσουν’ ή δεσμευθούν, τότε υπάρχει πρόβλημα”.
Σύμφωνα με την Goldman Sachs, η Ρωσία φρόντισε να επαναπατρίσει τα αποθέματα χρυσού που διατηρούσε στο εξωτερικό.
Αλλά η δέσμευση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων δεν είναι πρόβλημα μόνο για τη Μόσχα. Ζημιώνεται το παγκόσμιο σύστημα όταν επιβάλλεις κυρώσεις, λέει η Thomas, μιλώντας σε διαδικτυακό σεμινάριο που διοργάνωσε η εταιρεία συμβούλων ενεργειακών επενδύσεων Verite).
Από τη στιγμή που έχει κλονιστεί η πίστη των επενδυτών ότι οι ΗΠΑ θα μπορέσουν να περιορίσουν το κρατικό τους έλλειμμα ύψους τρισ. δολαρίων, τα κρατικά ομόλογα δεν είναι το ασφαλές καταφύγιο που ήταν, οπότε και άλλες κεντρικές τράπεζες ανά τον κόσμο στρέφονται στον χρυσό.
Πριν το 2022, οι κεντρικές τράπεζες αγόραζαν 17 τόνους χρυσό τον μήνα, εξηγεί η Thomas. Μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία ο μηνιαίος μέσος όρος έχει αυξηθεί στους 22 τόνους, και από την αρχή του έτους στο εντυπωσιακό νούμερο των 94 τόνων.
Η Κίνα (η Νο1 χώρα παγκοσμίως στην εξόρυξη χρυσού, που περιορίζει τις εξαγωγές) στοχεύει να αυξήσει κατά 20% τα αποθέματά της. Το Νο2 στην παραγωγή και ο μεγαλύτερος εξαγωγέας χρυσού στον κόσμο, η Ρωσία, πούλησε μεγάλες ποσότητες του κίτρινου μετάλλου εν μέσω φρενίτιδας, μέσω κρατών όπως η Αρμενία και το Καζακστάν.
Η “αγάπη” των κεντρικών τραπεζών για τον χρυσό θα κρατήσει τουλάχιστον ακόμη δύο χρόνια. Επαρκής ζήτηση, εκτιμά η Goldman Sachs, για να στείλει την τιμή του στα 4.000 δολάρια η ουγγιά, στο +30% από τα σημερινά επίπεδα των 3.400 δολαρίων.
Πολλές κεντρικές τράπεζες αποθηκεύουν τον χρυσό τους στην Ελβετία, η οποία διαθέτει τεράστιες δυνατότητες φύλαξης. Όσο η τιμή του χρυσού αυξάνεται, τόσο φθηνότερη γίνεται η αποθήκευσή του.
Θα αντιστραφεί αυτή η τάση αν υπάρξει ειρηνευτική συμφωνία για την Ουκρανία; Όχι ιδιαίτερα, υποστηρίζει η Τόμας, που η διδακτορική της διατριβή είχε ως θέμα την ιστορία του δολαρίου ως ασφαλούς περιουσιακού στοιχείου. “Εφόσον διαβείς τον Ρουβίκωνα, δύσκολα επιστρέφεις”, σημειώνει. Οι μακροχρόνιοι επενδυτές μπορεί να χρειαστούν και 20 χρόνια για να ανακτήσουν την εμπιστοσύνη τους και να πουλήσουν ξανά χρυσό, συμπληρώνει η Thomas.
Αλλά να πουλήσουν, για να αγοράσουν τι; Bitcoin; Ασήμι; πετρέλαιο;
Ο Daan Struyven, αναλυτής εμπορευμάτων της Goldman, τονίζει ότι η ανάλυση κινδύνου-απόδοσης ευνοεί τον χρυσό. Τόσο η τιμή του Bitcoin όσο και του χρυσού έχουν ενισχυθεί πολύ την τελευταία τριετία. Η περιορισμένη προσφορά ενός περιουσιακού στοιχείου “τονώνει την επενδυτική εμπιστοσύνη υποσκελίζοντας τις ανησυχίες για τον ανεξέλεγκτο πληθωρισμό που μπορεί να προκληθεί από την επιθετική αύξηση της προσφοράς χρήματος”.
“Το Bitcoin είναι πιο ευμετάβλητο και επιρρεπές στην πτώση και πιο εκτεθειμένο στις μετοχές τεχνολογίας. Το Bitcoin και οι χρηματαγορές πάνε καλά όταν υπάρχει θετική διάθεση για ρίσκο”, τονίζει ο Struyven.
Δύσκολα οι εταιρείες εξόρυξης χρυσού θα βρουν νέα, μεγάλα κοιτάσματα. Τα καλά αποθέματα έχουν εξαντληθεί, η εμβάθυνση χρειάζεται χρόνο. Κάθε χρόνο οι μεταλλωρύχοι αυξάνουν κατά 1% τον χρυσό που κυκλοφορεί.
Όσον αφορά το πετρέλαιο, η Goldman Sachs εκτιμά πως το αμερικανικό αργό θα υποχωρήσει στα 50 δολάρια το βαρέλι έως τα μέσα του 2026, καθώς η αύξηση της προσφοράς υπερβαίνει την υποτονική ζήτηση.
Γιατί να μην αγοράσετε ασήμι; H Thomas αναφέρει τρεις λόγους: Το ασήμι “μαυρίζει” με την πάροδο του χρόνου, και υποβαθμίζεται. Ο χρυσός διατηρεί τη λάμψη του, είναι σπανιότερος και επειδή είναι 100 φορές πιο πολύτιμος, μπορείτε να μεταφέρετε τα δισεκατομμύρια σας σε μορφή χρυσού απλώς με μια βαλίτσα και όχι με ολόκληρη… αυτοκινητοπομπή αν έχετε μετατρέψει τα χρήματά σας σε ασήμι. Επιπλέον, οι κεντρικές τράπεζες δεν ενδιαφέρονται να αγοράσουν ασήμι. Δεν αναγνωρίζεται ως αποθεματικό περιουσιακό στοιχείο από το ΔΝΤ και δεν υπάρχει σε κανέναν σύγχρονο ισολογισμό κεντρικής τράπεζας. Το ασήμι είναι περισσότερο ένα βιομηχανικό μέταλλο, και επειδή η ζήτηση του είναι προκυκλική δεν είναι καλό αντιστάθμισμα σε περίπτωση οικονομικής ύφεσης.
Η αγορά του χρυσού αξίζει μόλις το 0,5% της αξίας των χρηματαγορών, σημειώνει η Thomas. Ακόμη και μια μικρή μετατόπιση στην κατανομή του έχει μεγάλο αντίκτυπο. Για τις κεντρικές τράπεζες όσο ψηλότερα σκαρφαλώνει η τιμή του χρυσού, τόσο πιο εύκολη γίνεται η αποθήκευση του μετάλλου.
Απόδοση – επιμέλεια: Μιχάλης Παπαντωνόπουλος
