Η νέα πολιτική κρίση στη Γαλλία φέρνει ξανά στο προσκήνιο την ευαλωτότητα της Ευρωζώνης απέναντι στα δημοσιονομικά ελλείμματα και την πολιτική αστάθεια. Οι επενδυτές και οι διεθνείς οίκοι προειδοποιούν ότι η ψηφοφορία εμπιστοσύνης στις 8 Σεπτεμβρίου θα αποτελέσει καθοριστικό σημείο όχι μόνο για το Παρίσι, αλλά και για τη σταθερότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Η κατάρρευση της κυβέρνησης Μπαϊρού θεωρείται από τις αγορές σχεδόν βέβαιη, με πιθανότητες άνω του 80%, ενώ ήδη αναμένονται υποβαθμίσεις από τους οίκους αξιολόγησης και διεύρυνση των spreads των γαλλικών ομολόγων.
Σχέδιο λιτότητας και κοινωνικές αντιδράσεις
Ο πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού αιφνιδίασε ζητώντας ψήφο εμπιστοσύνης, με στόχο να διασφαλίσει στήριξη για τον προϋπολογισμό του 2026. Το σχέδιο προβλέπει αυξήσεις φόρων και περικοπές δαπανών ύψους 43,8 δισ. ευρώ, μεταξύ των οποίων πάγωμα συντάξεων, επιβολή εισφοράς στους εύπορους και κατάργηση δύο αργιών.
Το έλλειμμα της Γαλλίας ανήλθε σε 5,8% του ΑΕΠ το 2024, ενώ η κυβέρνηση επιδιώκει μείωση σε 4,6% έως το 2026. Ωστόσο, η ψηφοφορία έρχεται μόλις δύο ημέρες πριν από μαζικές κινητοποιήσεις που προγραμματίζονται για τις 10 Σεπτεμβρίου, αυξάνοντας την πολιτική πίεση.
Οι εκτιμήσεις των διεθνών οίκων
Η ING προειδοποιεί ότι η πολιτική κρίση θα επιβαρύνει μια ήδη αδύναμη οικονομία, με ρυθμό ανάπτυξης μόλις 0,8% φέτος. Η καθυστέρηση στις μεταρρυθμίσεις ενδέχεται να επιδεινώσει την πορεία του χρέους.
Η Goldman Sachs υπογραμμίζει ότι η κρίση υπενθυμίζει στους επενδυτές την ευαλωτότητα της Ευρωζώνης και εκτιμά πως το έλλειμμα θα κινηθεί υψηλότερα από τους κυβερνητικούς στόχους, με την ανάπτυξη να παραμένει κάτω από την τάση (0,6% το 2025 και 0,9% το 2026).
Η Scope Ratings εκτιμά ότι η πολιτική αστάθεια θα εμποδίσει τη μείωση του ελλείμματος, προβλέποντας 5,6% το 2025 και 5,3% το 2026, ενώ βλέπει αύξηση του χρέους στο 122% του ΑΕΠ έως το 2030.
Υποβαθμίσεις στον ορίζοντα
Από τον Σεπτέμβριο ξεκινά νέος κύκλος αξιολογήσεων: Fitch (12/9), DBRS (19/9), Scope (26/9), Moody’s (24/10) και S&P (28/11). Η Societe Generale προβλέπει υποβάθμιση από τη Fitch, αρνητικές προοπτικές από τη Moody’s και σταθερή στάση από την S&P.
Τρία σενάρια για τις αγορές
Σύμφωνα με τη Societe Generale, το spread του γαλλικού 10ετούς θα διαμορφωθεί ανάλογα με την έκβαση:
- Διατήρηση κυβέρνησης Μπαϊρού: μείωση στα 65–70 μ.β. (λιγότερο πιθανό).
- Νέος πρωθυπουργός χωρίς εκλογές: εύρος 80–85 μ.β.
- Πρόωρες εκλογές: διεύρυνση στις 90 μ.β., με κίνδυνο πολιτικής αβεβαιότητας και καθυστερήσεων στις μεταρρυθμίσεις.
Η κρίση στη Γαλλία αποτελεί καμπανάκι για την Ευρώπη: αν η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης δυσκολεύεται να σταθεροποιήσει τα δημόσια οικονομικά της, ολόκληρο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα τίθεται υπό πίεση.
