Η Ελεγκτική Υπηρεσία αποφάσισε να ασκήσει έλεγχο στις διαδικασίες υπό τις οποίες το κράτος ενδέχεται να εξετάσει θέμα συμμετοχής του, είτε ως συνέταιρος είτε ως εγγυητής, στο έργο που προωθεί η ιδιωτική εταιρεία EuroAsia Interconnector για ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου με την Κρήτη και ίσως αργότερα με το Ισραήλ. Η ίδια η εταιρεία έχει προϋπολογίσει το έργο στο 1,94 δισ. ευρώ.
Πληροφορίες του Φιλελευθέρου αναφέρουν ότι ήδη η Ελεγκτική Υπηρεσία έχει επικοινωνήσει με αρμόδια υπουργεία και έχει ζητήσει λεπτομερή ενημέρωση για όλες τις πρόσφατες εξελίξεις γύρω από το έργο και την όποια διαβούλευση κρατικών αξιωματούχων με τη EuroAsia, προς την κατεύθυνση της οικονομικής συνδρομής του κράτους, με κάποιο τρόπο.
Υπό το φως των πληροφοριών για εμπλοκή της Ελεγκτικής Υπηρεσίας στα όσα λαμβάνουν χώρα γύρω από το έργο της διασύνδεσης, ζητήσαμε ενημέρωση από τον εκπρόσωπο της Υπηρεσίας, Μάριο Πετρίδη.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Υπέγραψε για καλώδια η EuroAsia – Πότε θα υλοποιηθεί το έργο
Ρωτήσαμε γιατί η παρέμβαση της Ελεγκτικής γίνεται τώρα και όχι νωρίτερα, αφού το έργο είναι υπό μελέτη και προώθηση εδώ και περίπου 12 χρόνια. Ο κ. Πετρίδης απάντησε ότι «μέχρι σήμερα το έργο δεν αφορούσε κρατικές δαπάνες. Τώρα, όμως, εντάχθηκε στο ΣΑΑ (Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας) για χρηματοδότηση €100 εκατ. και συζητείται η περαιτέρω εμπλοκή της Δημοκρατίας. Επιπλέον, εφόσον πρόκειται για έργο κοινού ενδιαφέροντος, η ΡΑΕΚ έχει χαρακτηρίσει τη συγκεκριμένη δραστηριότητα ως ρυθμιζόμενη δραστηριότητα και έχει ήδη καθορίσει τη μεθοδολογία αναπροσαρμογής των επιτρεπόμενων εσόδων και διατιμήσεων της Γραμμής Διασύνδεσης Κύπρου – Κρήτης, κάτι που επηρεάζει άμεσα τους Κύπριους φορολογούμενους, στους οποίους θα καταλήγει αυτή η χρέωση».
Όλα άλλαξαν…
Ρωτήσαμε τον κ. Πετρίδη ποιος είναι ο βασικός λόγος που υποχρεώνει την Ελεγκτική Υπηρεσία να παρέμβει και να ζητήσει ενημέρωση προς αξιολόγηση των όποιων αποφάσεων. Απάντησε πως «στην πράξη, πρόκειται για ένα έργο το οποίο ξεκίνησε από έναν ιδιώτη, που με μηδαμινά ίδια κεφάλαια βρέθηκε να εκτελεί ένα έργο δύο δισ. ευρώ, να λαμβάνει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ από την ΕΕ, να λαμβάνει €100 εκατ. από την Κυπριακή Δημοκρατία και να απαιτεί πρόσθετα εκατοντάδες εκατομμύρια από την Κυπριακή Δημοκρατία, όπως και από το ελληνικό κράτος. Ενώ στην αρχή έλεγε ότι το έργο θα ολοκληρωθεί μέχρι το 2023 και ότι δεν θέλει στήριξη από τα τρία κράτη, αλλά θα βρει μόνος του τα κεφάλαια, ξαφνικά όλα άλλαξαν».
Τι θα ελέγξει η Ελεγκτική
Ως προς το τι ακριβώς θα ελέγξει η Ελεγκτική Υπηρεσία, ο κ. Πετρίδης εξήγησε: «Εγείρονται πολλά θέματα που πλέον απασχολούν την Υπηρεσία μας. Κατ’ αρχάς, πώς θα εμπλακεί η Δημοκρατία και θα γίνει συνεταίρος με έναν ιδιώτη, χωρίς να έχουν ακολουθηθεί οποιεσδήποτε διαδικασίες για την επιλογή του; Υπουργοί που ως μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου ανήγαγαν το έργο σε θέμα συμμαχίας τριών κρατών, μετά εργοδοτήθηκαν από την εταιρεία. Επίσης (σ.σ. θα ελέγξουμε και) για τα €100 εκατ. του ΣΑΑ.
Είναι αυτά κρατική ενίσχυση; Επίσης, τηρήθηκαν διαδικασίες δημοσίων συμβάσεων; Έγιναν μεν προκηρύξεις, αλλά η κατακύρωση έγινε με αδιαφάνεια από την ίδια την ιδιωτική εταιρεία ως Φορέας Υλοποίησης. Είναι χαρακτηριστικό ότι αντί να υπάρχει δυνατότητα προσφυγής στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών, οι όποιες ενστάσεις θα υποβάλλονταν πάλι στην ίδια την εταιρεία. Για παράδειγμα, το έργο στην Κοφίνου θα γίνει από κοινοπραξία στην οποία μετέχει εταιρεία που είναι η ίδια μέτοχος στον Φορέα Υλοποίησης. Δηλαδή, ο Φορέας Υλοποίησης κατακύρωσε σε μέτοχό του. Επίσης, τα συμβόλαια που πρόσφατα υπογράφτηκαν για τα καλώδια κατακυρώθηκαν σε τιμή αρκετά υψηλότερη από την προκήρυξη».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Παρέμβαση EuroAsia για τα οφέλη της ηλεκτρικής διασύνδεσης
Σωστά μίλησε ο υπουργός
Αναφορικά με την πρόθεση της Κυβέρνησης, όπως την εξέφρασε ο υπουργός Ενέργειας, για πραγματοποίηση μελέτης βιωσιμότητας (και ωφελιμότητας) του έργου, ο εκπρόσωπος της Ελεγκτικής Υπηρεσίας είπε: «Θεωρούμε δεδομένο ότι, αν η Δημοκρατία θα συμμετάσχει στο έργο ως συνέταιρος ή έστω ως εγγυητής, θα πρέπει να αξιολογηθεί η βιωσιμότητα και προσιτότητα του έργου. Αυτά πρέπει υποχρεωτικά να γίνουν με βάση τον Νόμο Πλαίσιο. Και για αυτό εμείς χαιρετίζουμε τις αναφορές του υπουργού (σ.σ. Ενέργειας) για αξιολόγηση του έργου.
Αν μπορούμε να συνοψίσουμε τις ανησυχίες μας», κατέληξε ο κ. Πετρίδης, «δεν αντιλαμβανόμαστε γιατί αυτό το έργο δεν υλοποιείται, είτε από τον ίδιο τον ιδιώτη, με ιδιωτικά κεφάλαια, είτε -διαφορετικά- από τα τρία ενδιαφερόμενα κράτη, που θα βρουν τους ιδιώτες που θα το εκτελέσουν με ανοικτές διαδικασίες και γιατί θα πρέπει να έχουμε συνεταίρο έναν ιδιώτη που δεν έβαλε κεφάλαια αλλά θα εισπράττει τα όποια κέρδη. Αυτά θα δούμε. Και επειδή στο έργο φαίνεται ότι θα μπουν κυπριακά, ελληνικά και ευρωπαϊκά λεφτά, θα δούμε αν και πώς θα συνεργαστούμε με το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο και το Ελληνικό Ελεγκτικό Συνέδριο».
