Είναι οι εργαζόμενοι πρόθυμοι να δεχτούν μειώσεις μισθών, με αντάλλαγμα την ευελιξία στην εξ αποστάσεως εργασία; Αυτό είναι το ερώτημα που επιχειρεί να απαντήσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, για ένα θέμα που απασχολεί έντονα τους Ευρωπαίους εργαζόμενους και είναι ιδιαίτερα επίκαιρο και στην Κύπρο, ως προς τη νομοθετική του ρύθμιση και στο Δημόσιο, αφού προηγήθηκε η έγκριση νόμου για τον ιδιωτικό τομέα.
Στην Κύπρο, εντός Νοεμβρίου ο Υπουργός Εργασίας θα καθορίσει με διάταγμα το κόστος τηλεργασίας, το οποίο θα πρέπει να καλύπτει ο εργοδότης, στον ιδιωτικό και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, τομείς για τους οποίους υπάρχει ήδη σχετική νομοθεσία για την τηλεργασία, από το 2023.
Η ΕΚΤ, σε δημοσίευσή της, παραπέμπει στην Έρευνα Καταναλωτικών Προσδοκιών (CES) που διενήργησε και σημειώνει ότι ένα υβριδικό πρότυπο εργασίας παραμένει η πιο κοινή και προτιμώμενη επιλογή μεταξύ των εργαζομένων που εργάζονται εξ αποστάσεως.
Μέχρι τον Μάιο του 2025, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, το 55,7% των εργαζομένων δεν εργαζόταν καθόλου από το σπίτι, το 11,9% εργαζόταν από το σπίτι περίπου μία ημέρα την εβδομάδα, το 21,9% εργαζόταν από το σπίτι για δύο έως τέσσερις ημέρες την εβδομάδα («υβριδική εργασία») και το 10,6% εργαζόταν από το σπίτι πέντε ή περισσότερες ημέρες την εβδομάδα.
Στη μελέτη, που υπογράφουν οι António Dias da Silva και Marco Weissler, σημειώνεται ότι η σύγκριση των πραγματικών προτύπων τηλεργασίας των εργαζομένων με τα επιθυμητά πρότυπα τηλεργασίας αποκαλύπτει ορισμένες σημαντικές διαφορές.
Το μεγαλύτερο χάσμα παρατηρείται για τους εργαζόμενους που εργάζονται επί του παρόντος από το σπίτι μία ημέρα την εβδομάδα, ακολουθούμενοι από εκείνους που δεν εργάζονται ποτέ από το σπίτι και στη συνέχεια από εκείνους που εργάζονται πλήρως εξ αποστάσεως. «Συνολικά, ένα υβριδικό πρότυπο εργασίας φαίνεται να είναι η προτιμώμενη επιλογή εξ αποστάσεως εργασίας, με τους περισσότερους υβριδικούς εργαζόμενους (84%) να εκφράζουν ικανοποίηση με την τρέχουσα ρύθμισή τους. Είναι ενδιαφέρον ότι το 43% των εργαζομένων που εργάζονται πλήρως εξ αποστάσεως θα προτιμούσαν να περνούν λιγότερες ημέρες εργασίας μακριά από το γραφείο. Αυτό υποδηλώνει ότι η εξ αποστάσεως εργασία μπορεί να καθοδηγείται περισσότερο από την ανάγκη ή τις απαιτήσεις του εργοδότη παρά από την προτίμηση», αναφέρεται στην μελέτη.
Καταγράφεται επίσης ότι οι εργαζόμενοι δεν είναι διατεθειμένοι να θυσιάσουν ένα μεγάλο μέρος των μισθών τους για ένα υβριδικό πρότυπο εργασίας, παρά την υψηλή ικανοποίησή τους με τις τρέχουσες ρυθμίσεις εργασίας από το σπίτι.
Τον Μάιο του 2025 ζητήθηκε από τους ερωτηθέντες να υποθέσουν ότι ο εργοδότης τους δεν επιτρέπει την εργασία από το σπίτι και να δηλώσουν το επίπεδο μείωσης του μισθού που θα ήταν διατεθειμένοι να δεχτούν (ως ποσοστό του τρέχοντος μισθού τους) με αντάλλαγμα την επιλογή να εργάζονται από το σπίτι δύο ή τρεις ημέρες την εβδομάδα.
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι το 70% των εργαζομένων δεν θα ήταν διατεθειμένοι να δεχτούν μείωση μισθού για να εργαστούν από το σπίτι. Ωστόσο, το 13% των εργαζομένων θα δεχόταν μείωση μισθού μεταξύ 1% και 5%, ενώ το 8% θα δεχόταν μείωση μεταξύ 6% και 10%. Η μέση μείωση μισθού που θα δεχόντουσαν οι εργαζόμενοι για να εργάζονται δύο ή τρεις ημέρες την εβδομάδα από το σπίτι είναι 2,6%.
Στη μελέτη, οι αρθρογράφοι καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι τα προσωπικά και επαγγελματικά χαρακτηριστικά επηρεάζουν την εκτίμηση που νιώθουν οι εργαζόμενοι για την επιλογή της εργασίας από το σπίτι.
Οι νεότεροι εργαζόμενοι τείνουν να εκτιμούν περισσότερο την τηλεργασία από τους μεγαλύτερους σε ηλικία εργαζόμενους. Οι εργαζόμενοι με παιδιά στο νοικοκυριό τους τείνουν να εκτιμούν ιδιαίτερα την τηλεργασία, όπως και όσοι έχουν μεγαλύτερες μετακινήσεις για να πάνε στον χώρο εργασίας τους.
Αντίθετα, το εισόδημα, το επίπεδο εκπαίδευσης και το φύλο φαίνεται να έχουν μικρή επίδραση στην εκτίμηση που νιώθουν οι εργαζόμενοι για την τηλεργασία.
