Η φόρμουλα που συμφωνήθηκε χθες μεταξύ του υπουργού Οικονομικών Μάκη Κεραυνού και των συγκυβερνώντων κομμάτων ΔΗΚΟ και ΔΗΠΑ αλλά και του ΔΗΣΥ για τη φορολογική μεταρρύθμιση χαρακτηρίζεται ως win – win συνδιαλλαγή.
Η μεν Κυβέρνηση εξασφάλισε την απαιτούμενη πλειοψηφία για ένα εγκριθεί χωρίς προβλήματα και ανεπιθύμητες τροποποιήσεις μια φορολογική μεταρρύθμιση που την ικανοποιεί στα πλείστα σημεία, τα δε κόμματα της συμπολίτευσης, μαζί με τον ΔΗΣΥ, κέρδισαν το δικαίωμα να εμφανίσουν τις χθεσινες τελικές πινελιές, που ευνοούν πολλές δεκάδες χιλιάδες πολίτες, ως δική τους πρωτοβουλία, με το ανάλογο πολιτικό όφελος, εν μέσω προεκλογικής εκστρατείας. Για τη συμπολίτευση είναι η δεύτερη κυβερνητική πάσα, μετά τον πρόσφατο ανασχηματισμό και την υπουργοποίηση πρωτοκλασάτων στελεχών της, με εξαίρεση την ΕΔΕΚ.
Μετά τη χθεσινή εξέλιξη, για την οποία ο Φιλελεύθερος προϊδέασε με το χθεσινό ρεπορτάζ σε θέση κυρίου θέματος, θεωρείται δεδομένο πως από την 1η Ιανουαρίου 2026 θα τεθεί σε ισχύ η φορολογική μεταρρύθμιση.
Οι πλείστες -και σημαντικότερες- αλλαγές που συμφωνήθηκαν χθες με τον υπουργό Οικονομικών θα ενσωματωθούν στα νομοσχέδια μέσω κομματικών τροπολογιών και όχι μέσω διαφοροποιημένων νομοσχεδίων από την Κυβέρνηση. Η μοναδική αλλαγή που θα επέλθει άμεσα από την κυβερνητική πλευρά θα είναι αυτή που αφορά τη φορολογική ελάφρυνση κάποιων ομάδων φορολογουμένων με οικογενειακό εισόδημα μέχρι 90 χιλιάδες ευρώ, αντί μέχρι 80,000 που προβλέπει σήμερα το σχετικό νομοσχέδιο.
Οι αλλαγές που συμφωνήθηκαν εκτιμάται ότι θα επιφέρουν δημοσιονομικό κόστος €110 εκατ. τον χρόνο.
Τι συμφωνήθηκε
Το πάρε- δώσε Κυβέρνησης και κομμάτων άρχισε την περασμένη Δευτέρα στη Βουλή και συνεχίστηκε κατά τη χθεσινή συνάντηση στο υπουργείο Οικονομικών, για να σφραγιστεί η εξής συμφωνία:
- Το αφορολόγητο θα αυξηθεί από τις €20.500 που προτείνει σήμερα η Κυβέρνηση στις €22 χιλ. Δηλαδή €1,500 περισσότερα από τον αρχικό σχεδιασμό. Το άνοιγμα της ψαλίδας του αφορολόγητου ανεβάζει το κόστος για το κράτος κατά €45 εκατ. Σήμερα το αφορολόγητο είναι €19,500
- Αυξάνεται η οροφή των ετήσιων εισοδημάτων για φοροελαφρύνσεις -σε συνάρτηση με τον αριθμό των τέκνων- και θα ανεβαίνει κλιμακωτά. Με τη διαφοροποίηση των εισοδηματικών κριτηρίων διευρύνεται ο αριθμός των δικαιούχων που θα επωφελούνται των επιπρόσθετων φορολογικών εκπτώσεων. Αναλυτικά, σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», για οικογένεια με ένα παιδί το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα που θα επιτρέπει φορολογική έκπτωση ανεβαίνει στις €90 χιλ. Για δύο παιδιά το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα ανεβαίνει στις €100 χιλ. Επίσης, οικογένεια με τρία ή τέσσερα παιδιά το ύψος το ετήσιου εισοδήματος ανεβαίνει στις €150 χιλ. ενώ η οροφή ανεβαίνει στις €200 χιλ. για πολύτεκνες οικογένειες, με πέραν των πέντε παιδιών.
- Αυξάνεται το ύψος των ποσών των φοροεκπτώσεων που θα παραχωρούνται για τα τέκνα και φοιτητές μιας οικογένειας (μέχρι 23 ετών για γυναίκες και μέχρι 24 για άνδρες), τα οποία θα υπολογίζονται κλιμακωτά. Συγκεκριμένα, για οικογένεια με ένα παιδί η φορολογική έκπτωση παραμένει στα €1000, όπως προνοεί το κυβερνητικό νομοσχέδιο. Για οικογένεια με δύο παιδιά η φορολογική έκπτωση αυξάνεται στα €1250 για κάθε τέκνο. Για οικογένεια με πέραν των τριών παιδιών η έκπτωση θα είναι της τάξης των €1500 για κάθε τέκνο.
- Ανεβαίνει στις €2000 η έκπτωση για τους τόκους, η οποία θα παραχωρείται για εξυπηρετούμενα στεγαστικά δάνεια και για ενοίκια. Το αρχικό νομοσχέδιο προέβλεπε για τη συγκεκριμένη κατηγορία έκπτωση €1500. Στα €1000 παραμένει η έκπτωση για πράσινες επενδύσεις σε οικίες και για την αγορά ηλεκτρικού οχήματος.
- Αλλάζουν οι φορολογικές κλίμακες. Για εισοδήματα από €22.001 μέχρι €32.000 ο φόρος θα είναι 20%. Εισοδήματα από €32.001 μέχρι €42.000 θα φορολογούνται με 25%. Ετήσιες απολαβές από €42.001 μέχρι €72.000 ο φορολογικός συντελεστής θα είναι 30%. Τα εισοδήματα πέραν των €72.001 θα υπόκεινται σε φορολογία 35%. Υπενθυμίζεται πως στα νομοσχέδια προβλέπεται αύξηση του αφορολόγητου στις €20.500 και διεύρυνση των φορολογικών κλιμάκων. Από €20.501 μέχρι €30 χιλ. το εισόδημα θα φορολογείται με 20%. Εισοδήματα από €30.001 –€40 χιλ. θα φορολογούνται με 25%. Εισοδήματα από €40.001 μέχρι €80 χιλ. θα φορολογούνται με 30% και εισοδήματα άνω των €80 χιλ. θα φορολογούνται με 35%.
Με τις κομματικές τροπολογίες, σε κάποιες περιπτώσεις χιλιάδων φορολογουμένων θα ικανοποιηθεί (μέσω των εκπτώσεων) και η δέσμευση που έδωσε προεκλογικά ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας για αύξηση του αφορολόγητου στις €24.000.
Παράλληλα, τα κόμματα θα προχωρήσουν και στην κατάθεση τροπολογίας για την κατάργηση του τέλους χαρτοσήμων, από το οποίο το κράτος σήμερα εισπράττει €35 εκατ., ενώ με την πρόταση της Κυβέρνησης προνοούνταν έσοδα €20 εκατ.
Μέτρα κατά της φοροδιαφυγής
Φυσικά, για τις αλλαγές η Κυβέρνηση θέτει όρους και προϋποθέσεις. Συγκεκριμένα, προϋπόθεση για να αποδεχθεί το Υπουργείο Οικονομικών τις τροπολογίες είναι τα κόμματα να μην «πειράξουν», δηλαδή να μην αποδυναμώσουν καθόλου, τα μέτρα κατά της φοροδιαφυγής αλλά και τις αντικαταχρηστικές ρήτρες που περιλαμβάνονται στα νομοσχέδια.
Ήδη, οι κυβερνητικές προτάσεις έχουν εμπλουτιστεί με ασφαλιστικές δικλείδες, για συγκεκριμένα εργαλεία που θα έχει στη διάθεσή του το Τμήμα Φορολογίας και αφορούν το σφράγισμα των επιχειρήσεων με φορολογικές εκκρεμότητες, τη δέσμευση μετοχών για οφειλές πέραν των €100 χιλ. κλπ.
Χθες, ο υπουργός Οικονομικών Μάκης Κεραυνός δήλωσε πως το υπουργείο θα αποδεχθεί αύξηση του αφορολόγητου και την κλιμακωτή αύξηση των εισοδηματικών κριτήριών, προσθέτοντας πως «ειδικά για πέντε παιδιά και πάνω αυξάνεται το όριο για να ανακουφιστούν έως και για €200 χιλ.». Είπε, επίσης, πως συμφώνησαν με τα κόμματα να καταργηθεί το τέλος χαρτοσήμων. «Υπήρξε μεγάλη σύγκλιση απόψεων και αναμένω ότι στα περιθώρια αυτά που αποδέχθηκε η Κυβέρνηση θα υποβληθούν τροποποιήσεις από τα κόμματα για να προχωρήσουμε με φορολογική μεταρρύθμιση» συμπλήρωσε. Διαβεβαίωσε πως οι αλλαγές είναι εντός των δημοσιονομικών δυνατοτήτων του κράτους.
Κομματική συναίνεση
Η πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών και αναπληρώτρια πρόεδρος του ΔΗΚΟ Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, δήλωσε πως χαιρέτισε τη θετική στάση του υπουργού Οικονομικών στις τροπολογίες που θα κατατεθούν από τα κόμματα, προσθέτοντας πως το ΔΗΚΟ στα θέματα της οικονομίας επιδιώκει τη συναίνεση και τη συνεργασία. Καταλήγοντας, είπε πως τη φορολογική μεταρρύθμιση θα συνεχίσει η Κύπρος να παραμένει ελκυστικό επιχειρηματικό κέντρο.
Από την πλευρά του ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Ονούρφιος Κουλλάς, δήλωσε πως για να υπάρξει θετικό αποτέλεσμα για την Κύπρο, χρειάζεται να υπάρχει πλειοψηφία στη Βουλή και η συναίνεση της κυβέρνησης. «Προχωρούμε σε κοινή κατεύθυνση για το καλό της οικονομίας, βελτιώσεις για τους πολίτες με προτεραιότητες να στηριχθεί η μεσαία τάξη, οι οικογένειες με φοιτητές και να κρατήσουμε ευνοϊκό επιχειρηματικό περιβάλλον» πρόσθεσε.
Ο βουλευτής της ΔΗΠΑ Αλέκος Τρυφωνίδης, σημείωσε πως υπήρξε σύγκλιση για τις τροπολογίες, οι οποίες θα βοηθήσουν τους χαμηλόμισθους, μεσαία τάξη, τους χαμηλοσυνταξιούχους, τους μονογονίους και γενικά να στηρίξουν τις επιχειρήσεις». Όπως είπε, οι τροπολογίες είναι εντός των δημοσιονομικών πλαισίων και δεν θέτουν σε κίνδυνο την οικονομία του τόπου.
Έκπληξη και δυσφορία από τους υπόλοιπους
Η συμμαχία ΔΗΣΥ, ΔΗΚΟ, ΔΗΠΑ -και ΕΔΕΚ- προκάλεσε την έκπληξη αλλά και τη δυσφορία των υπόλοιπων κοινοβουλευτικών κομμάτων, καθώς θεωρούσαν πως οι τροπολογίες τους κινούνταν προς την ίδια κατεύθυνση. Κομματικά στελέχη του ΑΚΕΛ εξέφρασαν τη δυσφορία τους γιατί έμειναν εκτός της συνάντησης. Όπως μας λέχθηκε, η κοινή φόρμουλα στην οποία κατέληξαν χθες κάποια κόμματα με τον κ. Κεραυνό προσεγγίζει και τις δικές του τροπολογίες.
Ο βουλευτής του ΕΛΑΜ Σωτήρης Ιωάννου δήλωσε στον «Φ» πως τις τροπολογίες που αποδέχθηκε η Κυβέρνηση τις έθεσε από τον περασμένο Σεπτέμβριο στον υπουργό το ΕΛΑΜ. Όπως είπε, είχαν προτείνει κλιμακωτή αύξηση της οροφής του ετήσιου εισοδήματος αλλά και την κλιμακωτή παραχώρηση έκπτωσης, ανάλογα με τον αριθμό των τέκνων.
Την έντονη δυσαρέσκεια του εξέφρασε και ο πρόεδρος των Οικολόγων Σταύρος Παπαδούρης, χαρακτηρίζοντας ως ατόπημα να μην κληθούν στη χθεσινή συνάντηση όλα τα κόμματα. Είπε, επίσης, πως πολλές από τις προτάσεις που συμφωνήθηκαν είχαν προταθεί και από το κίνημα.
Από πλευράς του υπουργείου Οικονομικών μάς λέχθηκε πως η χθεσινή συνάντηση δεν έγινε με πρωτοβουλία του αρμόδιου υπουργού αλλά με πρωτοβουλία των κομμάτων που συμμετείχαν στη σύσκεψη.
