Ο Ναρέντρα Μόντι είναι ο τελευταίος από τους ξένους ηγέτες που επισκέπτονται την Κύπρο και περπατά κατά μήκος της γραμμής καταπαύσεως του πυρός. Ο Ντέιβιντ Λαμί, υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας, επισκέφθηκε την Κύπρο συναντήθηκε με Πρόεδρο της Δημοκρατίας και Υπουργό Εξωτερικών, περπάτησε κατά μήκος της Πράσινης Γραμμής και έφυγε από το αεροδρόμιο Λάρνακας. Στα κατεχόμενα, σπανίως έως και καθόλου δεν μεταβαίνουν ξένοι αξιωματούχοι που επισκέπτονται νησί.
Μέχρι πρόσφατα όμως το αφήγημα ήταν εντελώς διαφορετικό: Σπανίως να περπατήσει ξένος αξιωματούχος έως την Πράσινη Γραμμή, οι ξένοι αξιωματούχοι είχαν πάντοτε στο πρόγραμμά τους επίσκεψη και στα κατεχόμενα. Και όταν Βρετανός υπουργός ερχόταν στο νησί μπορεί να έφτανε από το αεροδρόμιο Λάρνακας, αλλά συνήθως η αναχώρηση ήταν από το Ακρωτήρι. Ο Ντέιβιντ Λάμι ωστόσο έφτασε και αναχώρησε από το ίδιο σημείο εισόδου στην Κυπριακή Δημοκρατία, το αεροδρόμιο Λάρνακας. Κάποιοι εκ των προκατόχων του ακόμα δεν έχουν χωνέψει την άρνηση Προέδρου της Δημοκρατίας για συνάντηση και γιατί θα έβλεπαν μόνο τον Κύπριο ομόλογό τους.
Η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη είχε ξεκινήσει από την αρχή μια συστηματική προσπάθεια προκειμένου όλοι οι ξένοι αξιωματούχοι που πραγματοποιούν επίσημη επίσκεψη στην Κυπριακή Δημοκρατία: α) αποφεύγουν επισκέψεις στα κατεχόμενα και β) όταν το πρόγραμμα το επιτρέπει να πηγαίνουν μέχρι την γραμμή καταπαύσεων.
Ένα δεδομένο στο παρελθόν
Στο παρελθόν οι πλείστοι εκ των ξένων αξιωματούχων, ιδιαίτερα σε υπουργικό επίπεδο, παρά το γεγονός ότι ήταν επίσημοι προσκεκλημένοι της κυπριακής κυβέρνησης, ή σε συνεννόηση με τους αξιωματούχους της Κυπριακής Δημοκρατίας, φρόντιζαν να μεταβαίνουν και στα κατεχόμενα. Η συνήθης πρακτική ήταν η επίσκεψη στα κατεχόμενα να τοποθετείται στις εκτός προγράμματος επαφές του ξένου αξιωματούχου, κατά κανόνα στο τέλος των επίσημων επαφών με τους αξιωματούχους της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Το γεγονός αυτό το εκμεταλλευόταν στο μάξιμουμ το κατοχικό καθεστώς προβάλλοντας τις επισκέψεις ως «επίσημες» στη λεγόμενη «τουρκική δημοκρατία βόρειας Κύπρου». Η απάντηση που δινόταν από την πλευρά των επισκεπτών ήταν πως πήγαιναν στα κατεχόμενα για να συζητήσουν το Κυπριακό και με την άλλη πλευρά.
Πήγαιναν στην οικία και όχι στο γραφείο!
Υπήρξαν και περιπτώσεις με ευτράπελα, και με έντονο παρασκήνιο προκειμένου η συνάντηση να μην πραγματοποιηθεί στο γραφείο του Τουρκοκύπριου ηγέτη – το οποίο η τουρκική πλευρά αναφέρει ως «προεδρικό μέγαρο» – αλλά σε παρακείμενο κτίριο, που ήταν η οικία του εκάστοτε Τουρκοκύπριου ηγέτη.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η επίσκεψη του τότε αντιπροέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, το 2014. Μετά τη συνάντηση που είχε με τον τέως Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, μετέβη στα κατεχόμενα «για συνάντηση με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ντερβίς Έρογλου στην οικία του τελευταίου».
Αλλαγή τακτικής εδώ και δύο χρόνια
Ωστόσο, την τελευταία διετία, η κυπριακή κυβέρνηση ξεκίνησε μια συστηματική προσπάθεια προκειμένου να μπει ένα τέλος στην εκμετάλλευση των επίσημων επισκέψεων στην Κυπριακή Δημοκρατία για παράλληλη επίσκεψη στα κατεχόμενα.
Πρώτον, για να τερματιστεί η προσπάθεια του κατοχικού καθεστώτος το οποίο εκμεταλλευόταν την όλη κατάσταση κάνοντας λόγω για «επίσημες επισκέψεις» και ότι εκεί υπήρχε ένα «ξεχωριστό κράτος».
Δεύτερον, να μπει ένα τέλος στις όποιες κινήσεις ξένων οι οποίοι εκμεταλλεύονταν την επίσημη πρόσκληση στην Κυπριακή Δημοκρατία προκειμένου να μεταβούν και στα κατεχόμενα για να στείλουν μηνύματα τα οποία σε ορισμένες περιπτώσεις ήταν διφορούμενα και προκαλούσαν περισσότερο θόρυβο από την ίδια την επίσκεψη.
Η πρακτική των επισκέψεων κατά μήκος της γραμμής καταπαύσεως του πυρός, όπως σημειώνουν κυβερνητικοί κύκλοι, δίνουν ένα πολύ πιο ισχυρό μήνυμα ως προς τις πραγματικότητες της κατοχής στην Κύπρο, από οτιδήποτε άλλο.
Η ανάρτηση Ντέιβιντ Λάμι
Το περασμένο Σάββατο, με ανάρτησή του στο «Χ» ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών πρόβαλε βίντεο με την επίσκεψή του στην Κύπρο. Στο βίντεο, που γυρίστηκε στην Κύπρο, ο κ. Λάμι αναφέρει ότι η Κύπρος «έχει μια μοναδική θέση στην Ανατολική Μεσόγειο και είναι ζωτικής σημασίας για την περιφερειακή ασφάλεια και σταθερότητα». Εδώ, προσθέτει, «στην Πράσινη Γραμμή, βρετανικά στρατεύματα συμμετέχουν με υπερηφάνεια στην μακροχρόνια ειρηνευτική αποστολή του ΟΗΕ».
Πρόσφατες επισκέψεις
Ο πρωθυπουργός της Ινδίας, Ναρέντρα Μόντι, συνοδευόμενος από τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη και τον δήμαρχο Λευκωσίας κ. Προύντζο επισκέφθηκε την γραμμή κατάπαυσης του πυρός και εξ αποστάσεως ενημερώθηκε για το κατεχόμενο τμήμα του νησιού. Η επίσκεψη πραγματοποιήθηκε στις 16 Ιουνίου.
Την ίδια διαδρομή είχε ακολουθήσει περίπου ένα μήνα προηγουμένως, στις 8 Μαΐου, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Τασούλας, κατά την πρώτη του επίσημη επίσκεψη στο νησί μετά την ανάληψη των καθηκόντων του. Ενώ στις αρχές Μαρτίου την περιοχή επισκέφθηκε το βασιλικό ζεύγος της Ολλανδίας.
