Όταν δεν πάει ο Μωάμεθ στο βουνό… Κάπως έτσι σκέφτηκαν στη Γαλλία και δημιούργησαν μια κινητή μονάδα μουσείο, η οποία περιοδεύει σε όλη τη χώρα, προσφέροντας την ευχέρεια σε πληθυσμούς που δεν έχουν επαφή με μουσεία και πολιτιστικές εκδηλώσεις να πάρουν μια γεύση.
Μία έρευνα του υπουργείου Πολιτισμού της Γαλλίας έδειξε πως τα τελευταία δέκα χρόνια παρατηρείται γενική μείωση στην επισκεψιμότητα των μουσείων, ενώ παράλληλα ορισμένες κοινωνικές κατηγορίες και άνθρωποι που ζουν σε αγροτικές περιοχές σπάνια πηγαίνουν να δουν μια έκθεση. Το κενό αυτό ανέλαβαν να καλύψουν το Κέντρο Pompidou και ο οργανισμός Mumo, που ιδρύθηκε ακριβώς με αυτό τον στόχο: να προσφέρει περιοδεύουσα τέχνη. Στα πλαίσια αυτά, ανατέθηκε στους Hérault Arnod Architectures και στον καλλιτέχνη Krijn de Koning, να μετατρέψουν ένα μεγάλο κλειστό φορτηγό σε μουσειακό χώρο, ειδικά σχεδιασμένο για παιδιά και ενήλικες που δεν έχουν συνηθίσει να περνούν τις πόρτες πολιτιστικών ιδρυμάτων.
Το αποτέλεσμα είναι ένα φορτηγό που μετατρέπεται σε έναν άνετο εκθεσιακό χώρο ο οποίος καταφέρνει να αναπαράγει τις συνθήκες ενός μικρού μουσείου, ενώ ταυτόχρονα μπορεί να λειτουργεί ως ένα πολυλειτουργικό εργαλείο, προσαρμόσιμο σε διαφορετικές χρήσεις.
Ο βασικός όγκος του οχήματος ανοίγει, με τις πλαϊνές επιφάνειες να ανοίγουν και πολλά πάνελ να ξεδιπλώνονται οριζόντια και κάθετα σχηματίζοντας μια μπροστινή βεράντα σαν σκηνή θεάτρου που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για διάφορους σκοπούς. Η κύρια λειτουργία του χώρου αυτού είναι να υποδέχεται το κοινό σε έναν υπερυψωμένο χώρο πριν από την είσοδο στην αίθουσα έκθεσης, που βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο. Οι επισκέπτες μπορούν να αφήσουν τα παλτά τους σε ελεγχόμενους θαλάμους που βρίσκονται στο πλάι της αίθουσας, όπως θα έκαναν και σε ένα οποιοδήποτε μουσείο. Τους χειμερινούς μήνες, η βεράντα κλείνει με μια ημιδιαφανή κουρτίνα για την προστασία των επισκεπτών από το κρύο.
Ο χώρος αυτός μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί ως υπαίθρια σκηνή για παραστάσεις ή συναυλίες ή ακόμα και για κινηματογραφικές προβολές.
Στον σχεδιασμό έχουν ληφθεί υπόψιν και τα άτομα με κινητικά προβλήματα: ένας ανελκυστήρας που είναι αποθηκευμένος κάτω από το φορτηγό μπορεί να τοποθετηθεί κατόπιν αιτήματος, παρέχοντας πρόσβαση σε μια πλαϊνή πόρτα δίπλα στην κύρια είσοδο.
Η αίθουσα έκθεσης αποτελεί τον πυρήνα της εγκατάστασης. Είναι ένας εκλεπτυσμένος χώρος, 35 τ.μ., όπου τα τεχνικά στοιχεία είναι προσεκτικά κρυμμένα ώστε να μην παρεμβαίνουν στην θέαση των έργων. Εξ ου και οι επιφάνειες -οροφή και τοίχοι- είναι λευκοί και το πάτωμα ανοιχτό γκρι. Στο κεντρικό, κοίλο τμήμα της οροφής είναι ενσωματωμένα τα συστήματα φωτισμού και εξαερισμού, τα οποία δεν φαίνονται.
Οι πίνακες στερεώνονται απευθείας τους «τοίχους», οι οποίοι είναι εξοπλισμένοι με σύστημα απόσβεσης για να απορροφούν τους κραδασμούς του φορτηγού και να προστατεύουν τα έργα τέχνης. Στο κέντρο, τρία λευκά βάθρα χρησιμεύουν για την έκθεση έργων τέχνης ενώ παράλληλα ενσωματώνουν στη βάση τους συστήματα εξαερισμού.
Ένας υπερυψωμένος χώρος που εκτείνεται από την αίθουσα της έκθεσης, σε στενό σχήμα, χρησιμεύσει ως αίθουσα προβολής με καθίσματα, ως χώρος έκθεσης γλυπτών ή ως ένα έργο από μόνο του, σχεδιασμένο από τον Krijn de Koning.
Πέρα από τη λειτουργικότητά του, το κινητό μουσείο είναι από μόνο του έργο τέχνης, φτιαγμένο από τον Krijn de Koning ο οποίος καθόρισε και την χρωματική παλέτα: ένα έντονο κόκκινο έρχεται σε αντίθεση με την πράσινη πρόσοψη, ενώ και τα δυο μαζί έρχονται σε αντίθεση με το λευκό του εκθεσιακού χώρου. Η χρωματική αντίθεση μεταξύ των χώρων τονίζει τη διαφορετική λειτουργία: τα χρωματιστά δωμάτια είναι χώροι που μπορούν να μεταβληθούν και να επαναδιαμορφωθούν. Η αίθουσα της έκθεσης, εξ ολοκλήρου λευκή, είναι ένα μέρος συγκέντρωσης, περισυλλογής και ηρεμίας. Τα καθίσματα είναι κατασκευασμένα από παραλληλεπίπεδα με επιφάνειες βαμμένες σε διάφορες αποχρώσεις του κόκκινου στη βεράντα και σε αποχρώσεις του πράσινου για εκείνες που προορίζονται για το εσωτερικό. Οι έγχρωμοι όγκοι είναι διατεταγμένοι κάθετα στο πίσω μέρος, σχηματίζοντας μία σκακιέρα χρωμάτων με μια ποικιλία αποχρώσεων που μπορούν να διαμορφωθούν με διαφορετικούς τρόπους. Τα χρωματιστά μπλοκ μπορούν να αναμειχθούν και να συνδυαστούν ανάλογα με τις ανάγκες, σε απροσδόκητες ρυθμίσεις που δημιουργούν διαφορετικές συνθέσεις κάθε φορά.
Το φορτηγό έχει αρχίσει ήδη την περιοδεία του, σταθμεύοντας σε δημόσιους χώρους των κοινοτήτων που επισκέπτεται και η υποδοχή που τυγχάνει είναι ενθουσιώδης.
Ελεύθερα 18.2.2024
