Η πρώην κατοικία του Βαλεντίνου Χαραλάμπους στους Καπέδες αποτελεί μέρος του μεγάλου πολιτιστικού χώρου που πρόκειται να γίνει από το Celadon Centre for the Arts.
Η χρηματοδότηση από το υφυπουργείο Τουρισμού, για μεγάλη ανάπτυξη πολιτιστικού χώρου πολλαπλών χρήσεων στους Καπέδες, κινδυνεύει να χαθεί λόγω του ότι η Πολεοδομία βρίσκεται υπό αναδιάρθωση ενόψει της έναρξης της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και αδυνατεί να εξετάσει την αίτηση για πολεοδομική άδεια του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Celadon Centre for the Arts. Τα σχέδια προβλέπουν την αξιοποίηση της κατοικίας που ανήκε παλιά στον κεραμίστα Βαλεντίνο Χαραλάμπους και τη δημιουργία πολιτιστικού κέντρου με χώρους φιλοξενίας για καλλιτέχνες, καθώς και την οργάνωση εργαστηρίων, εκθέσεων, συνεδρίων, παραστάσων κ.ά.
Το πρόγραμμα χρηματοδότησης του Υφυπουργείου Τουρισμού για την αναβίωση ορεινών και δυσπρόσιτων περιοχών, που ανακοινώθηκε στις αρχές Απριλίου του τρέχοντος έτους, στοχεύει στην αναζωογόνηση αυτών των περιοχών μέσω, μεταξύ άλλων, του πολιτιστικού τουρισμού. Ωστόσο, όπως εξηγούν μέλη του ΜΚΟ, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της χρηματοδότησης, η υπάρχουσα πολεοδομική άδεια έπρεπε να αλλάξει: Ο λόγος είναι ότι προνοούνται πέντε ανεξάρτητες μονάδες, οι οποίες αποσκοπούν στη δημιουργία εισοδήματος από ενοικιάσεις για τη χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων του ΜΚΟ και την παροχή κατοικιών σε καλλιτέχνες για μια χρονική περίοδο.
Το Yφυπουργείο Τουρισμού όμως δεν δέχεται μικτή χρήση χώρων, επομένως η αίτηση σχεδιασμού έπρεπε να διαφοροποιηθεί για άδεια πολιτιστικού χώρου πολλαπλών χρήσεων και να υποβληθεί μαζί με την αίτηση χρηματοδότησης μέχρι τις 30/06/24, διαφορετικά η χρηματοδότηση θα απορριφθεί.
«Υποβάλαμε την πολεοδομική αναθεωρητική αίτηση στα μέσα Μαΐου τονίζοντας τον επείγοντα χαρακτήρα της χρηματοδότησης. Δεν μας αναφέρθηκε τίποτα σε σχέση με την αδυναμία διεκπεραίωσης αιτήσεων από την πολεοδομική υπηρεσία, λόγω μετακίνησης και αναδιάρθρωσης υπηρεσιών στο πλαίσιο του ανασχηματισμού. Η νέα υπηρεσία δεν θα ξεκινήσει πριν την 01/07/24 και μέχρι τότε δεν θα διεκπεραιωθεί καμία αίτηση», αναφέρουν μέλη του Celadon Centre for the Arts. Όπως σημειώνουν, έχουν περιγράψει αυτό το πρόβλημα στο υφυπουργείο Τουρισμού, όπως και το γεγονός ότι υπάρχουν και άλλα άτομα που βρίσκονται σε αυτή τη δύσκολη θέση.
Το Υφυπουργείο απάντησε ότι δεν μπορεί να κάνει τίποτε. «Τόνισαν για άλλη μια φορά το γεγονός ότι καμία αίτηση δεν θα γίνει δεκτή χωρίς τη σχετική πολεοδομική άδεια. Το γραφείο της επαρχιακής πολεοδομίας αρνείται να εξετάσει την αίτησή μας λόγω της μετακίνησης και της αναδιάρθρωσης του τμήματος».
Όπως επισημαίνουν τα μέλη του Celadon Centre for the Arts, η ακαμψία και των δύο κρατικών φορέων θέτει σε κίνδυνο ένα έργο που όχι μόνο θα φέρει ευημερία στην περιοχή των Καπέδων, αλλά θα βάλει πιο σταθερά την Κύπρο στο χάρτη της διεθνούς σύγχρονης τέχνης και σκέψης. Το πιο σημαντικό είναι ότι πρόκειται για ένα έργο που στοχεύει στην προώθηση της τέχνης στο κυπριακό περιβάλλον, στην προσέλκυση διαφορετικών επισκεπτών στο νησί, ειδικά στις ορεινές περιοχές, και στη συμμετοχή της κοινότητας στα διάφορα έργα του οργανισμού. Επιπλέον είναι ένα έργο που θα μεταφέρει στις επόμενες γενιές το κληροδότημα του Βαλεντίνου Χαραλάμπους.
Για τον κίνδυνο να χαθεί η χρηματοδότηση λόγω της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ο «Φ» προσπάθησε να επικοινωνήσει τηλεφωνικά με το Επαρχιακό Γραφείο Πολεοδομίας και Οικήσεως Λευκωσίας, χωρίς καμιά ανταπόκριση.
Τέχνη, περιβάλλον και τα αρχεία Κυπρίων καλλιτεχνών
Το 2022 το Celadon Centre for the Arts αγόρασε το μικρό ξύλινο σπίτι που ανήκε στον διάσημο Κύπριο κεραμίστα Βαλεντίνο Χαραλάμπους. Εκεί περνούσε τα καλοκαίρια του, ώσπου έγινε πολύ αδύναμος για να ταξιδέψει. Το αρχικό σχέδιο ήταν το σπίτι, το οποίο χρειάζεται συντήρηση, να μετατραπεί σε πολιτιστικό κέντρο που θα προσφέρει artists residencies και διαμονή για καλλιτέχνες, εργαστήρια, εκθέσεις, συνέδρια, παραστάσεις και άλλες συναφείς πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Ο Βαλεντίνος Χαραλάμπους είναι γνωστός για τους πειραματισμούς του με γυαλώματα, επιχρίσματα που βασίζονται σε φυσικές χρωστικές από ορυκτά, συμπεριλαμβανομένου του σελαδονίτη, που συνέλεξε στις αναζητήσεις του για υλικό στη γύρω περιοχή. Στον κήπο του ακινήτου βρίσκεται τώρα μια μεγάλη πέτρα σελαδονίτη, την οποία συνέλεξε σε μια από τις εξορμήσεις του, και από την οποία πήρε το όνομά του ο ΜΚΟ.
Το Celadon Centre for the Arts σχεδιάζει να παρέχει μια πλατφόρμα για την προώθηση και την ανάπτυξη νέας τέχνης και ιδεών. «Μέσω μιας σειράς πολυεπιστημονικών προγραμμάτων, στα οποία συμμετέχουν πολιτιστικοί παραγωγοί από διαφορετικούς κλάδους, στοχεύουμε να προσφέρουμε ευκαιρίες για δημιουργική ανάπτυξη, ανταλλαγή, έρευνα, δημιουργία, εκπαίδευση και συμμετοχή της κοινότητας. Τα προγράμματα που θα αναπτύσσονται θα ενθαρρύνουν τη μελέτη, την έρευνα και την εξάσκηση της τέχνης και θα οικοδομούν την κατανόηση και εκτίμηση του ρόλου της στην κοινωνία. Τα δύο πρώτα μας προγράμματα θα ασχοληθούν με την τέχνη και το περιβάλλον και τα αρχεία Κύπριων καλλιτεχνών» σημειώνουν τα μέλη του ΜΚΟ.
