Αν σας αρέσει η ροκ, πολύ πιθανόν να έχουν μοιραστεί τη σκηνή με κάποιο από τα είδωλά σας, καθώς το εντυπωσιακό βιογραφικό τους περιλαμβάνει συνεργασίες με τους Robert Plant, Neil Young, The Who, Deep Purple, Kiss, Guns and Roses, Kings of Leon, Slash, Tom Morello, Lenny Kravitz, The Cult και πολλούς άλλους.
Γνωστοί σε Ευρώπη και ΗΠΑ για τις heavy μελωδίες τους, τους πολιτικούς τους στίχους και τις δυναμικές τους εμφανίσεις, η Delila Paz και ο Edgey Pires – ή οι The Last Internationale – έρχονται στην Κύπρο μέσα στον καύσωνα του Αυγούστου για να ξεσηκώσουν το κοινό στο Φεστιβάλ Φέγγαρος (03/08). Σε συνέντευξη τους στον Φιλελεύθερο και το in-Cyprus, οι The Last Internationale τονίζουν ότι η ροκ μουσική σήμερα ‘δεν έχει βάθος και ποίηση,’ ενώ σημειώνουν ότι οι μουσικοί πρέπει να αρχίσουν να βλέπουν τους εαυτούς τους ως εργάτες και να οργανωθούν.
– Ποια είναι η έμπνευση πίσω από το όνομα του συγκροτήματος;
Edgey: Το όνομα προέρχεται από τη Διεθνή (δηλ. την Κομμουνιστική Διεθνή). Και οι δύο προερχόμαστε από εργατικές οικογένειες, αγωνιζόμαστε για τις αξίες και τα ιδανικά μας κι αυτό σίγουρα φαίνεται στους στίχους. Θέλαμε επίσης ένα όνομα που να ακούγεται κάπως επείγον. Και δεν υπάρχει τίποτα πιο επείγον από ένα όνομα όπως το The Last Internationale.
– Σε προηγούμενες συνεντεύξεις σας, αναφέρατε ότι μεγαλώνοντας, τα παιδιά της ηλικίας σας άκουγαν ποπ, αλλά εσείς αρχίσατε να ψάχνετε τη folk και τα blues. Πώς ήταν να μεγαλώνετε με διαφορετικές απόψεις και διαφορετικά ακούσματα από τους άλλους, και πότε αποδεχτήκατε την ταυτότητα σας;
Delila: Όταν αρχίσαμε να ακούμε αυτή τη μουσική, ήταν ήδη ‘αρχαία’. Αλλά για εμάς ήταν καταπληκτική και πολύ διαφορετική από την ποπ της εποχής. Όταν ξεκινήσαμε το συγκρότημα αντλήσαμε έμπνευση από παλαιότερους μουσικούς, όπως η Nina Simone και ο Bob Dylan. Νιώθουμε ότι τότε υπήρχε πολύ περισσότερο βάθος στη μουσική, στιχουργικά. Μιλούσε για πράγματα για τα οποία η ροκ δεν μιλάει τώρα. Γι’ αυτό θέλουμε να συνεχίσουμε τη ‘γενεαλογία’ αυτών των καλλιτεχνών.
– Ποια σύγχρονα συγκροτήματα ή καλλιτέχνες θαυμάζετε;
Edgey: Ένας από τους κύριους λόγους για τους οποίους ξεκινήσαμε αυτό το συγκρότημα, είναι επειδή θέλαμε να κάνουμε κάτι που δεν υπάρχει πλέον στο ροκ. Κανείς δεν κάνει ποίηση, απλά δεν υπάρχει στην ροκ μουσική. Τελεία και παύλα. Τόσο τα δημοφιλή όσο και τα underground ροκ συγκροτήματα είναι πολύ επιφανειακά και ρηχά. Δεν κάνουν αυτό που προσπαθούσαν να κάνουν τα ροκ συγκροτήματα στο παρελθόν. Υπάρχουν μερικά τοπικά συγκροτήματα, αλλά δεν πρόκειται για μαζικό φαινόμενο, όπως παλιά. Δεν υπάρχει καμία απολύτως κουλτούρα μουσικής διαμαρτυρίας στη ροκ. Κανείς δεν προσπαθεί πια να γράψει τραγούδια διαμαρτυρίας και ποίηση.
– Πολλοί άνθρωποι έχουν τις προσωπικές τους απόψεις, αλλά διστάζουν να τις εκφράσουν μέσω της δουλειάς τους, επειδή φοβούνται τις αντιδράσεις ή ότι πηγαίνοντας κόντρα στο κατεστημένο θα βρουν κλειστές πόρτες και λιγότερες ευκαιρίες στο μέλλον. Πώς ξεπερνάτε αυτό τον φόβο στη δική σας δουλειά για να εκφράζεστε ελεύθερα;
Delila: Ποτέ δεν μας ενδιέφερε αν θα κάνουμε εχθρούς. Και κάναμε ένα σωρό εχθρούς στη δουλειά μας επειδή πάντα υπερασπιζόμαστε τις αξίες μας. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο αφήσαμε τις ΗΠΑ και επικεντρωθήκαμε στην Ευρώπη. Επίσης, θέλαμε να είμαστε εντελώς ανεξάρτητοι. Δεν πρέπει να φοβάσαι τις κλειστές πόρτες ή τους ανθρώπους που μιλάνε για σένα.
– Πώς πιστεύετε ότι η Ευρώπη διαφέρει από τις ΗΠΑ;
Edgey: Φίλε, θα μπλέξω σε μπελάδες τώρα. Οι ΗΠΑ και η Ευρώπη αρχίζουν να μοιάζουν πολύ. Περάσαμε πολύ χρόνο στην Ευρώπη και μπορώ να σας πω με 100% σιγουριά ότι οι Ευρωπαίοι δεν καταλαβαίνουν τους Αμερικανούς και οι Αμερικανοί δεν καταλαβαίνουν τους Ευρωπαίους. Όλη μου τη ζωή άκουγα στερεότυπα για τους Αμερικανούς, τόσο πολύ που άρχισα να τα πιστεύω. Αλλά αφότου ταξίδεψα πολύ στην Ευρώπη και τώρα που βρισκόμαστε συνεχώς εδώ (σ.σ. διαμένουν στην Πορτογαλία), μπορείς να δεις πολλές ομοιότητες. Ένα στερεότυπο είναι ότι οι ΗΠΑ αγαπούν τον πόλεμο. Αλλά βλέπω ότι η Ευρώπη τελευταία έχει αρκετή όρεξη για πόλεμο. Βλέπω την Ευρώπη να λογοκρίνει ανθρώπους και να φυλακίζει δημοσιογράφους, αλλά η Αμερική πήρε το στερεότυπο για αυτό. Οι Ευρωπαίοι γελούν με τη δημοσιογραφία μας, αλλά τώρα δεν μπορείς να ανοίξεις ούτε έναν τηλεοπτικό σταθμό στην Πορτογαλία ή πιθανώς σε οποιοδήποτε μέρος της Ευρώπης και να δεις ή να διαβάσεις κάτι που να είναι αλήθεια. Όλα είναι προπαγάνδα. Και όλο και περισσότερα McDonald’s εμφανίζονται. Στη γειτονιά μας στην Πορτογαλία μόλις άνοιξε ένα KFC. Τα McDonald’s είναι εδώ, στο δίπλα τετράγωνο είναι τα Burger King.
– Σήμερα, όταν μιλάμε για το μέλλον, συνήθως είμαστε απαισιόδοξοι, αλλά παρά τις αρνητικές εξελίξεις, αν κάποιος κοιτάξει τις ΗΠΑ, μπορεί να δει ότι τα πράγματα κινούνται. Υπάρχει αντίσταση και κινήματα διαμαρτυρίας. Πώς το αξιολογείτε αυτό, ως Αμερικανοί;
Edgey: Αν μου έλεγες πριν από 10 χρόνια ότι ο κόσμος θα είναι όπως είναι σήμερα, θα σε θεωρούσα τρελό. Ο κόσμος γύρισε εντελώς ανάποδα. Η Αριστερά στις ΗΠΑ δεν είναι αυτό που είναι η Αριστερά στη Γαλλία ή το Ηνωμένο Βασίλειο. Η Αριστερά στις ΗΠΑ είναι οι πολεμοκάπηλοι. Είναι η πολεμική μηχανή. Το ίδιο και η Δεξιά, αλλά οι νεοσυντηρητικοί στις Ηνωμένες Πολιτείες, αυτοί που κινούν όλα τα νήματα, ξεκινώντας πολέμους, πλέον προτιμούν το Δημοκρατικό Κόμμα. Είναι το κόμμα του πολέμου, συμπεριφέρονται σαν Ρεπουμπλικάνοι. Και είναι αυτοί που λογοκρίνουν, είναι αυτοί που διώχνουν ανθρώπους από το Facebook και κλείνουν λογαριασμούς. Αλλά τώρα ο κόσμος στις Ηνωμένες Πολιτείες άρχισε να αντιλαμβάνεται ότι οι Ρεπουμπλικάνοι και οι Δημοκρατικοί είναι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Είναι αυτός ο κόσμος που αντιστέκεται στον αυταρχισμό και στα κατασταλτικά στοιχεία του κράτους. Απλοί, καθημερινοί άνθρωποι που δεν ταυτίζονται απαραίτητα με τους Ρεπουμπλικάνους, τους δεξιούς ή τους αριστερούς. Είναι εκεί. Έχουν κινήματα, τα οποία πολλά μέλη της Αριστεράς δεν μπορούν να υποστηρίξουν λόγω των δικών τους περιορισμών και επειδή η σκέψη τους λειτουργεί μέσα σε ένα πολύ στενό πλαίσιο. Νομίζω λοιπόν ότι βρισκόμαστε σε μια ενδιαφέρουσα συγκυρία όπου ο κόσμος μπορεί πραγματικά να αλλάξει ιδεολογικά. Κάτι νέο θα μπορούσε να προκύψει. Είμαι αισιόδοξος γι’ αυτό, κατά κάποιο τρόπο.
– Έχετε πει ότι το πιο σημαντικό στοιχείο που λείπει από τη μουσική σήμερα είναι η κοινότητα. Τι εννοούσατε, λαμβάνοντας υπόψη ότι έρχεστε να παίξετε σε ένα φεστιβάλ, το οποίο αποτελεί κατεξοχήν ένα χώρο όπου δημιουργούνται κοινότητες;
Edgey: Μιλάμε πολύ γι’ αυτό και συχνά ο κόσμος παρεξηγεί τι εννοούμε. Λέμε συνέχεια ότι δεν υπάρχει κουλτούρα αλληλεγγύης ή κοινότητες μέσα στη ροκ. Για κάποιο λόγο, οι λέξεις κουλτούρα και ροκ δεν αναφέρονται ποτέ η μία δίπλα στην άλλη. Ενώ στη χιπ χοπ, σχεδόν πρέπει να πεις τη λέξη κουλτούρα μετά τη χιπ χοπ, είναι η κουλτούρα του χιπ χοπ. Το ροκ δεν έχει καμία κουλτούρα. Θα μπορούσα να σας δώσω ένα τέλειο παράδειγμα από κάτι που διάβασα στις ειδήσεις. Στο Πόρτο υπάρχει ένα μέρος όπου κάνουν πρόβες πολλές ροκ μπάντες (Centro Comercial Stop). Είναι ένα κτίριο με 100 και κάτι δωμάτια και χώρους για πρόβες. Το μέρος είναι υποβαθμισμένο. Ήταν εγκαταλελειμμένο. Παλιά ήταν καταστήματα λιανικής πώλησης, μέχρι που άρχισαν να μπαίνουν μουσικοί μέσα και να κάνουν καταλήψεις. Μπήκαν μέσα και πήραν τον έλεγχο. Όταν πήγα εκεί τους είπα ότι θα τους διώξουν. Το είπα αμέσως και οι άνθρωποι σοκαρίστηκαν. Τους είπα ότι βρίσκεστε μέσα σε ένα σπουδαίο εμπορικό φιλέτο στο κέντρο της πόλης. Θα φτιάξουν ένα ξενοδοχείο, θα κάνουν κάτι με αυτό. Σήμερα (18 Ιουλίου) το έκλεισαν. Μπήκαν οι αρχές μέσα και έκλεισαν 105 χώρους πρόβας. Τους είχα πει ότι έτσι λειτουργεί το κεφάλαιο. Πρέπει να αναπτυχθεί και να καταπιεί τα πάντα στο πέρασμά του για να παράξει κέρδος. Εσείς (οι μουσικοί) πρέπει να οργανωθείτε. Δεν μπορείτε απλά να πίνετε μπύρες, να αράζετε και να λέτε ‘μπράβο’ ένας στον άλλον. Οργανώστε μια συντεχνία, κάποιο είδος συλλογικότητας, βάλτε χρήματα στο ταμείο, φτιάξετε το μέρος και προσπαθήστε να γίνετε νόμιμοι. Πρέπει να οργανωθείτε μεταξύ σας και να ετοιμαστείτε γι’ αυτούς όταν έρθουν να σας διώξουν. Αυτό ακριβώς εννοώ. Αν οι μουσικοί έβλεπαν τους εαυτούς τους ως εργαζόμενους και οργανώνονταν, εγγυώμαι ότι θα ήταν ακόμη μέσα στο κτίριο. Αυτό εννοούμε όταν λέμε ότι δεν υπάρχει κοινότητα στη ροκ. Πρέπει να στηρίζουμε ο ένας τον άλλον.
– Πώς θα απαντούσατε στο επιχείρημα ότι η μουσική δεν πρέπει να είναι πολιτικοποιημένη;
Delila: Ότι αυτό δεν βγάζει κανένα απολύτως νόημα. Όλοι ζούμε στον κόσμο και είμαστε μέρος του. Ας πούμε ότι θέλεις να γίνεις ερημίτης, αλλά αν πρόκειται να γίνεις μουσικός, συμβαίνουν πράγματα γύρω σου, όπως ότι ο Julian Assange είναι στη φυλακή. Ακόμα κι αν τραγουδάς για κάτι δικό σου. Το προσωπικό είναι πολιτικό. Είναι απλά μια φράση που λένε στους καλλιτέχνες ότι δεν πρέπει να πολιτικοποιούνται. Νομίζω ότι αυτό είναι απλά τεμπέλικο. Θέλουν να γράφεις τεμπέλικους στίχους.
Edgey: Ορισμένοι καλλιτέχνες αναγκάζονται να πολιτικοποιηθούν και νιώθουν υποχρεωμένοι να το κάνουν επειδή θα ωφελήσει την καριέρα τους. Για παράδειγμα, τώρα είναι εύκολο να κάνεις επίθεση στον Τραμπ. Δεν υπάρχουν πολιτικές αντιδράσεις, δεν θα σου συμβεί τίποτα, αν μη τι άλλο, θα ανταμειφθείς γι’ αυτό. Αυτό πιστεύω ότι είναι μια πράξη δειλίας. ‘Έμεινες σιωπηλός καθ’ όλη τη διάρκεια της διακυβέρνησης Ομπάμα και κατά το μεγαλύτερο μέρος της διακυβέρνησης Τραμπ, μέχρι που έγινε κουλ να τον κριτικάρεις. Και τώρα, μόλις εκλέγηκε ο Μπάιντεν, πολλοί μουσικοί άρχισαν να τον επαινούν και έπαιξαν στην ορκωμοσία του. Όταν όμως βομβαρδίζει οικογένειες και σκοτώνει αθώα παιδιά, δεν λέει κανείς τίποτα. Αλλά εξακολουθείς να υποστηρίζεις την πολεμική μηχανή μέσω της σιωπής σου. Είναι σαν οι μουσικοί να μην ζουν στην πραγματικότητα, απλά κάνουν ό,τι τους συμφέρει. Και απλά θέλουν περισσότερους χορηγούς και περισσότερα λεφτά, χωρίς να ταράξουν τα νερά ή να αναστατώσουν τη δισκογραφική εταιρεία. Θέλουν όμως να δείχνουν επαναστάτες μιλώντας κατά του Τραμπ, κάτι που είναι πανεύκολο.
– Θα θέλατε να στείλετε ένα μήνυμα στο κοινό στην Κύπρο που θα έρθει να σας δουν στις 3 Αυγούστου;
Delila: Κύπρος, ανυπομονούμε να πατήσουμε στο έδαφός σας και να ροκάρουμε! Θα βρεθώ κι εγώ ανάμεσα στο κοινό κάποια στιγμή. Αν θέλετε να βγείτε στη σκηνή, απλά κάντε οπτική επαφή μαζί μου. Πάντα ανεβάζω κόσμο επάνω!
INFΟ 11ο Φεστιβάλ Φέγγαρος, Κάτω Δρυς, 3-5 Αυγούστου. Οι Last Internationale εμφανίζονται την πρώτη μέρα, στις 10.30μ.μ. fengaros.com
