«Ο πλουσιότερος των ανθρώπων» είπε ο γιος του Ισίδωρος, αποχαιρετώντας τον πατέρα του. Γιατί τελικά ο πλούτος δεν είναι αυτό που νομίζουν και λατρεύουν οι πολλοί, ούτε αποκτάται με νόμιμα ή με παράνομα μέσα, ούτε μετριέται με το κυβικό! Ούτε εκφράζεται με τη μάρκα αυτοκινήτου ή του παντελονιού ή της τσάντας των κυριών, ασορτί με τα εξάποντά τους.
Ο πλούτος είναι σπάνιο και πολύτιμο εσωτερικό αγαθό που κτίζει κόσμους διαφορετικούς, ευρύτερους, ανοιχτούς, με κύρια συστατικά την ανθρωπιά, τη γενναιοδωρία, τη συμπόνοια, την καλοσύνη και κυρίως την αφειδώλευτη αγάπη!
Αυτός ήταν ο πλούτος του Τίτου! Ένα αφιέρωμα ζωής κι ένας ύμνος για την πόλη του, τους πέριξ αγαπημένους, τους κεκοιμημένους και τους ζωντανούς, το όλο! Με αστείρευτη αγάπη και πηγαίο χιούμορ, με κέφι για οτιδήποτε διασταύρωνε τους δρόμους της ψυχής του. Η Λεμεσός ευτύχησε να έχει αυτό το είδος των ανθρώπων, αν θυμηθώ, ανάμεσα σε πολλούς άλλους, τον Πλουτή Σέρβα, τον Αριστείδη Κουδουνάρη, τον Λέλλο και τον Ακκιντζή… Αυτοί είναι τελικά που έδωσαν στην πόλη τη διαφορά.
Η Λεμεσός, όσο και να την κατηγορούν και να τη ζηλεύουν πολλοί, έχει χάρες που δεν κρύβονται, μια θάλασσα πλατιά, έναν ορίζοντα ανοικτό, βουνά που την αγκαλιάζουν και κρατούν το επτασφράγιστο μυστικό της τέχνης του οίνου. Αυτά είναι τα συστατικά, το προζύμι που έδωσε στη Λεμεσό αυτό που αποκαλούμε σήμερα «χαρά της ζωής». Η μάνα μας, η πανέμορφη Καίτη από την Κοζάνη, όταν μετακόμισαν από τη Λεμεσό στη Λευκωσία, ρώτησε απορημένη ένα πρωί τον πατέρα μας.
- Να σε ρωτήσω, βρε Γιώργο, τούτοι εδώ [οι Χωραΐτες] κοιμούνται και όλη τη μέρα;
Αυτή ήταν η Λεμεσός του Τίτου. Η ακοίμητη επιφάνεια μιας πόλης που δε θα μπορέσει ποτέ να την αποκρύψει κανένα κτίριο, όσους ορόφους και ελικοδρόμια και αν έχει, ανεξάρτητα αν το έκτισε απατεώνας, ολιγάρχης ή θεοφοβούμενος. Αυτή την αναλλοίωτη επιφάνεια ερεύνησε με πάθος ο Κολώτας, αυτής έβαλε στόχο να μάθει τα μυστικά της, δούλεψε μια ζωή για να βγάλει από την αφάνεια τα σημαντικά, αυτά που δεν εμπεριέχονται σε ακαδημαϊκά βιβλία, τη ζώσα ιστορία, τις πρωτιές και τα επιτεύγματα, αλλά κυρίως τον βίο και την πολιτεία των ανθρώπων της. Είχε μια ικανότητα να φέρνει μαζί δεξιούς και αριστερούς για τον κοινό σκοπό, μαζί και ανάκατα πολιτικοί και κανταδόροι, αντάμα ο βασιλιάς Καρνάβαλος ή ο Βρακάς της Γιορτής του Κρασιού και ο εκάστοτε Πρόεδρος της Δημοκρατίας!
Είχε όραμα για την πόλη και τον τόπο του που κατάθετε ανελλιπώς ως Δημοτικός Σύμβουλος, το ΤΕΠΑΚ, το αρχείο της Πόλης, δράση έντονη και χιουμοριστική στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το γνωστό το Κονδύλιον ξανακτυπά, γιατί όπως έγραψε και ο ποιητής… καινούριους τόπους δεν θα βρεις, δεν θα βρεις άλλες θάλασσες. Η πόλις θα σε ακολουθεί. Στους δρόμους θα γυρνάς τους ίδιους.
Θα αναπολώ πάντα με νοσταλγία τις συνεργασίες μας που είχαν αφετηρία και τέρμα την πολύβουη ιστορία της Λεμεσού! Η ιστορία της ΚΕΟ, της ΕΜΕ και της Λαϊκής Τράπεζας, η τριλογία που κάποιος καταράστηκε και ποτέ δεν είδε το φως της δημοσιότητας, είναι εκεί κρυμμένη και περιμένει! Όλα τα πιο πάνω γράφτηκαν με τη βοήθεια και τη συνεργασία του Τίτου, με τις γνώσεις του που με γενναιοδωρία μου πρόσφερε, δικαιολογώντας πάντα ότι ήμουν εν μέρει Λεμεσιανή, ολίγον Χωραΐτισσα και κυρίως Βαρωσιώτισσα.
Ποιος μπορεί να ξεχάσει την έκθεση «Εύοινος Νήσος», δια χειρός Γιώργου Παπαδόπουλου, που εκπροσώπησε επάξια το 2006 τη Λεμεσό στην Πάτρα, τότε Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης! Το ταξίδι, η τρελή παρέα που απαρτιζόταν από τον Γιώργο Παπαδόπουλο, τον Τίτο, τον Κώστα Κακογιάννη, τη Σκεύη Αντωνιάδου και την υποφαινόμενη [οι μετέπειτα βαπτισθέντες Γιώρκοι], αξέχαστες ώρες, νύχτες και μέρες στην Πάτρα, στη Ναύπακτο όπου μεταφέραμε όχι μόνο την έκθεση, αλλά και τους ήχους και τη χαρά της ζωής της Λεμεσού, όπου βέβαια βρήκαμε ευήκοον ους.
Τα βιβλία μας! Πριν χαθούν τ’ αχνάρια. Λεμεσός, η παλιά πολιτεία, μέσα από τον φακό του Edward [Voskeritchian], στα χρόνια της δόξας της πάλαι ποτέ Λαϊκής Τράπεζας. Ένα αρχείο υπέροχων φωτογραφιών μιας πόλης αρχόντισσας! Τι μεγαλύτερο δώρο μπορούσε κανείς να κάνει στον Τίτο; Έψαξε κάθε φωτογραφία, βρήκε την ονομασία του δρόμου, του κτιρίου, του αρχιτέκτονα, τα ονόματα της παρέας που απεικονίζονται, τους ιδιοκτήτες των μαούνων του λιμανιού, κάθε λεπτομέρεια την ερεύνησε μέσα από άλλα αρχεία, μέσα από τις γνωριμίες του για την κάθε οικογένεια της Λεμεσού. «H Λεμεσός, Ταξίδι στους χρόνους μιας πόλης», η έκδοση του Δήμου Λεμεσού που του έδωσε χαρές και ώρες αμέτρητες στις βιβλιοθήκες για να ανιχνεύσει ακριβώς ένα συγκεκριμένο στοιχείο που έψαχνε, τα ειπωμένα και τα ανείπωτα μιας πόλης που έκρυβε μέσα της και την Ελλάδα του Χριστόδουλου Σώζου και την Αλεξάνδρεια του Καβάφη!
Αυτός ήταν ο πλούτος του Τίτου! Η οικογένειά του, ο Κωστής, η Νάνα, οι κουμπάροι, τα γλέντια, τα φαγοπότια, το Άρσος, ο Χαμπής, ο Άκης Ζαμπάρτας, τα πρωινά στον μόλο, τα βράδια με τον Σαββόπουλο και την Ελευθερία, τον Πανίκο Σχοινή, τον Μάριο Παπαδόπουλο, τη Διάσταση, τους Κανταδόρους, τους εκάστοτε βασιλιάδες Καρνάβαλους, τα γέλια, τα τραγούδια. Ξεχνάς;
Θα μας λείψει.
* Φωτογραφία του Γιώργου Παπαδόπουλου: Η παρέα στην έκθεση «η Εύοινος Νήσος» Πάτρα, 2006.
Ελεύθερα, 14.1.2024
