Το γεγονός ότι ο Αμερικανός Πρόεδρος – ο συγκεκριμένος Πρόεδρος ο Ντόναλντ Τραμπ, έδωσε τα κλειδιά της αμερικανικής πρεσβείας στο Κίεβο, στην Τζούλι Ντέιβις, την πρέσβειρα των ΗΠΑ στην Κύπρο, μέχρις ότου διοριστεί νέος Αμερικάνος πρέσβης στη θέση της Μπρίτζετ Μπρινκ, η οποία έφυγε τον περασμένο μήνα από την ουκρανική πρωτεύουσα, δεν είναι καθόλου μονοσήμαντο αφού η Ντέιβις, θα κουμαντάρει ταυτόχρονα δύο πρεσβείες.

Με τη μια μάλιστα να είναι η πλέον καυτή διπλωματική αποστολή στον πλανήτη, το Κίεβο, μια πρωτεύουσα που συχνά-πυκνά βομβαρδίζεται. Ωστόσο η Ντέιβις ξέρει πολύ καλά την περιοχή καθώς δούλεψε στο παρελθόν σε πρεσβείες των ΗΠΑ σε Ουκρανία, Γεωργία, και Ρωσία, καθώς και ως Αναπληρώτρια Μόνιμη Αντιπρόσωπος της αποστολής των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ.  Μια προηγούμενη ειδική αποστολή της Ντέιβις ήταν ως Ειδική Απεσταλμένη των ΗΠΑ για τη Λευκορωσία με έδρα το Βίλνιους της Λιθουανίας. Ο διορισμός της είχε επικυρωθεί το 2020 και σηματοδοτούσε την αναβάθμιση της διπλωματικής εκπροσώπησης της Ουάσιγκτον στην Λευκορωσία, καθώς οι ΗΠΑ είχαν να διορίσουν πρέσβη στη συγκεκριμένη χώρα από το 2008.  Εξ αυτών θεωρείται ότι η Ντέιβις γνωρίζει πολύ καλά κάποιες από τις χώρες που έχουν σοβιετικό παρελθόν. Ξέρει τη «κοινή» γλώσσα αφού μιλά ρωσικά, ξέρει τις ιδιαιτερότητες των οικονομιών τους, ξέρει τα στρατιωτικά τους χαρακτηριστικά,  ενώ στην Ουκρανία όπου θήτευσε σε κρίσιμες μέρες γνωρίζει πρόσωπα και καταστάσεις, όπως αυτά της περιόδου της λεγόμενης «Επανάστασης της Αξιοπρέπειας». Πρόκειται για το Κίνημα που  ξέσπασε στις 20 Φεβρουαρίου του 2014, με διαδηλώσεις «κατά της διαφθοράς, του αυταρχισμού, της εγκληματοποίησης του κράτους» καθώς και λόγω της άρνησης του προέδρου της χώρας Βίκτορ Γιανουκόβιτς να συνεχίσει την ενταξιακή πορεία της Ουκρανίας στην Ε.Ε., λόγω  στενών σχέσεων με τη Μόσχα. Μετά από σειρά βίαιων συγκρούσεων που προκάλεσαν οι «ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας Μπερκούτ» στο Κίεβο, εναντίον χιλιάδων διαδηλωτών με δεκάδες νεκρούς, το Κοινοβούλιο της Ουκρανίας κατέληξε στην αποπομπή Γιανουκόβιτς. Στη συνέχεια ξεκίνησαν πολλές συγκρούσεις στα ανατολικά της χώρας από φιλορώσους αυτονομιστές. Αποκορύφωμα αυτής της περιόδου ήταν η ρωσική εισβολή στην Κριμαία και η προσάρτησή της.

Τώρα, η πρέσβης Τζούλι Ντειβις αναλαμβάνει τα νέα της καθήκοντα ως επιλογή του Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο, σε μία εξαιρετικά κρίσιμη συγκυρία για τις διαπραγματεύσεις που αφορούν στον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανια. Σύμφωνα με την απεσταλμένη της ΕΡΤ στις ΗΠΑ Λένα Αργύρη, που επικαλείται πηγές στην Ουάσιγκτον, η αναβάθμιση της κ. Ντειβις, μέσω της ανάληψης ενός εκ των πλέον ευαίσθητων και στρατηγικά κρίσιμων διπλωματικών πόστων σε διεθνές επίπεδο, αποτελεί σαφή ένδειξη εμπιστοσύνης και αναγνώρισης των ικανοτήτων της, καθώς και της μακράς εμπειρίας της στη διαχείριση κρίσεων. Μάλιστα σε μια συγκυρία που Τραμπ και Ρούμπιο επιχειρούν να αποκαταστήσουν τις ισορροπίες στο Λευκό Οίκο,  στέλνοντας τον Μάικ Γουόλτς από τη θέση του Συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας στη θέση του πρέσβη στον ΟΗΕ. Τη θέση Γουόλτς ανέλαβε ο Ρούμπιο. Στο πλαίσιο αυτών των κινήσεων εκτιμάται ότι ο ρόλος της Τζούλι Ντειβις αναβαθμίζεται εξαιρετικά πλέον καθώς αποκτά προνομιακή πρόσβαση στα κέντρα λήψης αποφάσεων της αμερικανικής κυβέρνησης, τόσο στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας-τον πυρήνα χάραξης της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής- όσο και στο Πεντάγωνο και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Η Ντειβις, καθοδόν προς το Κίεβο θα συνεχίσει να ασκεί κανονικά και τα καθήκοντά της στην Κυπριακή Δημοκρατία. Όπως μετέδωσε η Λένα Αργύρη, «όταν ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ προχωρήσει στην επιλογή του προσώπου που θα αναλάβει το πρεσβευτικό αξίωμα στην Ουκρανία και ολοκληρωθούν οι σχετικές κοινοβουλευτικές διαδικασίες διορισμού, η κυρία Ντειβις αναμένεται να επανέλθει πλήρως στα καθήκοντά της στην Κυπριακή Δημοκρατία, διαθέτοντας πλέον ενισχυμένο κύρος και ισχυρότερες διασυνδέσεις στους κόλπους της Ουάσιγκτον. Επομένως η εξέλιξη αυτή, πέρα από τα προφανή οφέλη για την ίδια την Τζούλι Ντειβις, εκτιμάται ότι θα επιφέρει πολλαπλά κέρδη και στην ΚΔ όχι μόνο κατά τη διάρκεια της παράλληλης άσκησης των διπλωματικών καθηκόντων, αλλά και κατά την περίοδο της πλήρους επανόδου της στη Λευκωσία». Σε αυτό συνηγορεί και η ανακοίνωση του Αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών καθώς τονίζεται πως, «η απόφαση για τον διορισμό της Τζούλι Σ. Ντέιβις σε καμιά περίπτωση δεν σημαίνει αλλαγή στις σχέσεις και τη στρατηγική συνεργασία ανάμεσα στις  ΗΠΑ και την ΚΔ: «Ο Πρόεδρος Τραμπ και ο Υπουργός Εξωτερικών Ρούμπιο έχουν ορίσει την Πρέσβειρα Τζούλι Σ. Ντέιβις ως Επιτετραμμένη στο Κίεβο σε αυτή την κρίσιμη στιγμή, καθώς προχωράμε προς μια ειρηνευτική συμφωνία για τον τερματισμό της αιματοχυσίας. […]Η Πρέσβης Ντέιβις υπηρετεί επί του παρόντος ως Πρέσβειρα των Ηνωμένων Πολιτειών στην Κύπρο, θέση που κατέχει από τον Φεβρουάριο του 2023. Θα παραμείνει διαπιστευμένη ως πρέσβειρα των ΗΠΑ στην Κύπρο και αυτός ο διορισμός δεν αντικατοπτρίζει σε καμία περίπτωση μια αλλαγή στη σχέση και τη στρατηγική μας συνεργασία με την Κύπρο. Αυτή η χρονική στιγμή είναι αυτή που απαιτεί το καλύτερο από το Υπουργείο και η Πρέσβης Ντέιβις είναι η επιλογή του Προέδρου και του Υπουργού Εξωτερικών».

Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι ο ρόλος της Τζούλι Ντέιβις ήταν καθοριστικός στην πραγματοποίηση της συμφωνίας για τον Στρατηγικό Διάλογο μεταξύ ΗΠΑ-Κύπρου, και της συνάντησης του Προέδρου Μπάιντεν με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη το φθινόπωρο του 2024 στο Λευκό Οίκο. Εξελίξεις που επέδρασσαν καθοριστικά στις σχέσεις των δύο χωρών.

Σε ότι δε αφορά τις προοπτικές επίτευξης λύσης στο Κυπριακό η Τζούλι Ντέιβις, μιλώντας στο Legal Matters του Χριστόφορου Χριστοφή τον περασμένο Δεκέμβριο είχε δηλώσει: «Αυτό που βλέπω είναι ότι ο χρόνος μετράει πολύ. Και κανείς στην Κύπρο δεν χρειάζεται να το ακούσει αυτό από οποιονδήποτε Αμερικανό ή τον Αμερικανό πρεσβευτή. Αλλά ο χρόνος μετράει. Και έτσι το ζήτημα της εκμετάλλευσης των ευκαιριών, επειδή δεν θα υπάρξουν πολλές άλλες, νομίζω είναι αυτό που είναι πραγματικά σημαντικό. Και πρώτα απ’ όλα, δεν είναι ζήτημα αμερικανικής αισιοδοξίας. Είναι ζήτημα του τι θέλουν και προσδοκούν και φιλοδοξούν και ελπίζουν για το μέλλον τους οι άνθρωποι αυτού του νησιού. Έτσι, στο τέλος της ημέρας, μου φαίνεται ότι υπάρχει μια ευκαιρία να εξετάσουμε αυτά. Ξέρετε, είναι το παράθυρο των ευκαιριών ανοιχτό; Νομίζω ότι είναι. Νομίζω ότι είναι. Και το ζήτημα είναι, πώς θα δούμε τους ανθρώπους να εκμεταλλεύονται αυτή την ευκαιρία και τι θα κάνουν με αυτήν. Και πραγματικά, βλέπω και ακούω πόσο πολύ θέλουν οι άνθρωποι να προχωρήσουν πέρα από το σημερινό status quo. Το ακούω εδώ. Το ακούω όταν μιλώ με Τουρκοκύπριους. Το ακούω από ανθρώπους σε όλο αυτό το νησί, ότι θέλουν περισσότερα. Θέλουν περισσότερα για τους εαυτούς τους, θέλουν περισσότερα για τα παιδιά τους. Θέλουν να ζουν με ασφάλεια και θέλουν οικονομικές ευκαιρίες». Τι θα βρεις μπροστά της η Τζούλι Ντέιβις στο Κίεβο, αν λάβουμε υπόψη όσα είπε ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Fox News; Είπε μεταξύ άλλων πως στο χρονοδιάγραμμα του Ντόναλντ Τραμπ είναι να προσπαθήσει να τελειώσει οριστικά τον πόλεμο στην Ουκρανία μέσα στις επόμενες 100 ημέρες: «Ο πρόεδρος θα ήθελε να δει μια διαρκή λύση στη σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας που να μην αφήνει 5.000 νεκρούς και από τις δύο πλευρές κάθε εβδομάδα». Πρόσθεσε τέλος ότι στο τρέχον στάδιο των διαπραγματεύσεων, και οι δύο πλευρές έχουν εκφράσει τις επιθυμίες τους «…και τώρα το καθήκον της διπλωματίας είναι να προσπαθήσει με κάποιο τρόπο να φέρει αυτές τις δύο πλευρές πιο κοντά, επειδή υπάρχει ένα πολύ μεγάλο χάσμα μεταξύ αυτού που θέλουν οι Ρώσοι και αυτού που θέλουν οι Ουκρανοί».  

Αν η Ντέιβις κατορθώσει να γεφυρώσει το χάσμα στην Ουκρανία, ίσως επιστρέφοντας κατορθώσει να γεφυρώσει και το χάσμα της Κύπρου…

paraschos.andreas@gmail.com