Βρισκόμαστε ένα χρόνο, περίπου, πριν από τις επόμενες βουλευτικές εκλογές, οι οποίες είναι προγραμματισμένες να διεξαχθούν τον Μάη του 2026. Χρονικό διάστημα θεωρητικά μεγάλο, γιατί ως γνωστό στην πολιτική τα δεδομένα μπορεί να αλλάξουν από τη μια μέρα στην άλλη. Χρονικό διάστημα τεράστιο για οποιοδήποτε άλλο τομέα.
Όμως στην προκειμένη περίπτωση θα συζητάμε για επιχειρήσεις ή εταιρείες, συζητάμε για τα πολιτικά κόμματα της Κύπρου, υφιστάμενα και υπό εκκόλαψη. Αυτά δηλαδή που σ’ ένα χρόνο θα περιμένουν εναγωνίως τον κόσμο να πάει να τα ψηφίσει και να επιλέξει τους εκπροσώπους τους στη νέα Βουλή.
Είναι πλέον ξεκάθαρο πως όλα τα κόμματα εργάζονται με γνώμονα τις βουλευτικές εκλογές του 2026. Είτε είναι υφιστάμενα είτε νεοφανή ή υπό εκκόλαψη, όλα τα κόμματα άρχισαν να δουλεύουν για τις επόμενες εκλογές. Δουλεύουν στη βάση μιας συγκεκριμένης ατζέντας, πως θα κερδίσουν περισσότερους πόντους ενόψει εκλογών. Όλα τα κόμματα κινούνται και πολιτεύονται έχοντας στο πίσω μέρος του μυαλού τους τις επόμενες εκλογές. Όποιος πει κάτι διαφορετικό απλώς δεν λέει την αλήθεια.
Όπως δεν θα παραδεχθούν, φυσικά, ότι υπάρχει δυσκολία στο να ετοιμάσουν τα ψηφοδέλτιά τους. Θα μας πουν ότι κινούνται βάση προγραμματισμού, σχεδιασμού, και ό,τι άλλο λέγεται σ’ αυτές τις περιπτώσεις. Θα χρησιμοποιηθεί το όποιο διαθέσιμο επιχείρημα φτάνει να μην φανεί προς τα έξω ότι υπάρχει δυστοκία ή δυσκολία για να ετοιμαστεί ένα ψηφοδέλτιο.
Κι όμως, αυτό που κυκλοφορεί στα πολιτικά πηγαδάκια και στους κομματικούς διαδρόμους είναι η δυσκολία (δεν θα την έλεγα δυστοκία) σε όλα ανεξαιρέτως τα κόμματα να συμπληρώσουν το παζλ με τα 56 κομμάτια. Βεβαίως το πρόβλημα δεν είναι να βρουν 56 κομμάτια για να παζλ του ψηφοδελτίου, αλλά αυτά τα κομμάτια να είναι ισάξια των προσδοκιών και στόχων τους.
Σε μια χώρα στην οποία – σύμφωνα με την εικόνα που ζωγραφίζουν καθημερινά οι πολιτικές δυνάμεις και όλα τα μέσα ενημέρωσης – τίποτε δεν πάει καλά, είναι όλα «μαύρα τζαι γέριμα» για να χρησιμοποιήσουμε τη γνωστή λαϊκή φράση, τα κόμματα θα έπρεπε να ήταν πηγές έμπνευσης για τους πολίτες που θα ήθελα να βάλουν το δικό τους λιθαράκι για να έρθουν καλύτερες ημέρες. Θα έπρεπε να δυσκολεύονται στο πως να αφήσουν κόσμο εκτός ψηφοδελτίων και όχι στο πως να πείσουν κόσμο να μπει σε ψηφοδέλτια.
Γιατί όμως τα κόμματα δυσκολεύονται με τα ψηφοδέλτιά τους;
Εν μέρει μπορεί να είναι και ο τρόπος που πολιτεύονται. Και κυρίως στο ότι αναλώνονται στις πλείστες περιπτώσεις στο να επαναλαμβάνουν αυτά που οι πολίτες ήδη γνωρίζουν ότι υφίστανται ως προβλήματα. Αλλά οι πολίτες δεν θέλουν τα κόμματα να τους λένε γι’ αυτά που ήδη γνωρίζουν ή τους έχει υποδείξει. Περιμένουν λύσεις και τρόπους αντιμετώπισης των προβλημάτων. Δεν θέλουν ανακοινώσεις αλλά πολιτικές. Κι εδώ φαίνεται να δυσκολεύονται.
Υπάρχει και μια άλλη εικόνα που ενδεχομένως είναι και η πιο σοβαρή και έχει να κάνει με αυτό που λαμβάνει ο πολίτης. Η πλειοψηφία των πολιτών θεωρεί ότι περίπου σε κάθε κόμματα λίγο ή πολύ είναι γνωστό ποιοι θα εκλεγούν και στην επόμενη Βουλή. Κατ’ αρχάς οι υφιστάμενοι βουλευτές, κυρίως στα μεγάλα κόμματα, θεωρείται δεδομένο ότι θα επανεκλεγούν. Το να κερδίσει κάποιος που έρχεται από την εξωτερική, είναι από δύσκολο έως απίθανο. Δημιουργούνται κάποιες προοπτικές και υπάρχουν δυνατότητες εκεί και όπου δεν θα επαναδιεκδικήσουν κάποιοι υφιστάμενοι βουλευτές. Αλλά και εκεί δεν είναι εύκολο για κάποιοι μη κομματικό να δεχθεί να μπει σ’ ένα ψηφοδέλτιο με χαμηλά ποσοστά πιθανότητας για επιτυχία.
Από την άλλη, γιατί κάποιος να πάει να μπει σ’ ένα νέο πολιτικό χώρο ο οποίος θα είναι μίας χρήσης, μόνο για τις εκλογές του 2026, όταν ξέρει πολύ καλά πως αυτός που απευθύνει πρόσκληση για συμπόρευση, απλώς ψάχνει για να φτιάξει ένα όχημα για το 2028.
Τα κόμματα δυσκολεύονται να βρουν υποψήφιους αντάξιους των προσδοκιών τους. Και αυτό δεν είναι τυχαίο και δεν έχουν να ψέξουν κανένα άλλο παρά τον εαυτό τους.
