Πολύς λόγος έγινε τελευταία μετά την καταδίκη της Κυπριακής Δημοκρατίας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) για υπόθεση βιασμού από πολιτικό. Η απόφαση αφορά το Βοηθό Γενικό Εισαγγελέα Σάββα Αγγελίδη. Στη σχετική δημοσιογραφική διάσκεψη που έδωσε (8/7/2025), όπου εμφανίστηκε καθισμένος δίπλα στο Γενικό Εισαγγελέα, όχι μόνο αρνήθηκε να παραιτηθεί αλλά προκάλεσε και το δημόσιο αίσθημα με τη δήλωσή του ότι: «μια ενδεχόμενη παραίτησή του θα αποτελούσε απειλή για τη Δικαιοσύνη». Προκλήθηκε έντονη αντίδραση όχι μόνο των κομμάτων, αλλά και της κοινωνίας ολόκληρης.
Ας ανατρέξουμε στην ιστορία, στον τρόπο συμπεριφοράς διάσημων νομικών και νομοθετών.
Ο διάσημος αρχαίος νομοθέτης Χαρώνδας (600 π.Χ., Σικελία), είναι γνωστός για τους δίκαιους και πρωτοποριακούς νόμους. Είχε νομοθετήσει ότι όποιος έμπαινε στη Συνέλευση οπλισμένος θα θανατωνόταν. Όταν μια μέρα ξέχασε και εισήλθε στη Συνέλευση κρατώντας σπαθί, αυτοκτόνησε. Δεν έθεσε το εαυτόν του υπεράνω του νόμου.
Ο αρχαιότερος γραπτός νομικός κώδικας υπήρξε ο κώδικας του παντοδύναμου Βαβυλώνιου βασιλιά Χαμουραμπί (1750 π.Χ.). Η συλλογή των 282 νόμων, ήρθε στο φως το 1901 ως μια θεόρατη στήλη από βασάλτη που ανακαλύφθηκε στην αρχαία Σούσα. Εκεί γίνεται λόγος για πρώτη φορά για την «αρχή της ανταπόδοσης των ίσων» (το ιουδαϊκό «οφθαλμόν αντί αφθαλμού»). Ο Κώδικας βασίζεται στις αποδείξεις ενοχής και όχι στην κρίση των θεών. Μεταξύ άλλων αναφέρει ότι οι ισχυροί πρέπει να είναι πάντα δίκαιοι απέναντι στους αδυνάτους. Το σημαντικότερο όλων είναι ότι καθιέρωσε την ευθύνη του κράτους: ο δικαστής που λαθεύει εκτελείται!
Δεν ζήτησε κανένας την εκτέλεση του Σ. Αγγελίδη, μόνο την παραίτησή του.
Ο Δράκων ο Αθηναίος ήταν ο πρώτος που κατέγραψε το Αθηναϊκό Δίκαιο (624 π.Χ.). Ο τύραννος παρέδωσε τους διαβόητους για την αυστηρότητα και σκληρότητά τους «Δρακόντειους Νόμους». Περιόρισε τις δικαιοδοσίες του Αρείου Πάγου˙ οι πολίτες είχαν το δικαίωμα να καταγγέλλουν τις αποφάσεις που θεωρούσαν άδικες! (ΔΕΝ υπήρχε αλάνθαστο).
Ο νομοθέτης και ποιητής Σόλων (639 π.Χ.) συμπεριλήφθηκε στους Επτά Σοφούς της Αρχαιότητας. Την περίοδο εκείνη η πόλη των Αθηνών ταλανιζόταν από κοινωνικές αναταραχές και εμφύλιες συγκρούσεις. O λαός της Αθήνας ζητούσε να καταργηθούν τα χρέη και να ξαναμοιραστεί η γη. Του ανατέθηκε η ριζική αναδιάρθρωση της νομοθεσίας. Πριν αναλάβει αυτό το δύσκολο έργο έλαβε διαβεβαιώσεις από τον Άρειο Πάγο ότι οι μεταρρυθμίσεις του θα παρέμεναν ενεργές τουλάχιστον για δέκα χρόνια. Τα νομοθετικά μέτρα του Σόλωνα ήταν πολύ τολμηρά και δραστικά. Ακύρωσε όλα τα χρέη των αγροτών που συνεπάγονταν απώλεια γης ή προσωπικής ελευθερίας (σεισάχθεια), ανακουφίζοντας τις φτωχότερες τάξεις. Απαγόρευσε να γίνεται κάποιος δούλος, επειδή δεν είχε να πληρώσει το χρέος. Έδωσε ελευθερία σε όσους είχαν ήδη γίνει δούλοι.
Πολλούς αιώνες μετά, μετά το «κούρεμα» των καταθέσεων για το οποίο δεν πλήρωσε κανένας έστω και αν κατονομάστηκε στο πόρισμα, οι περιουσίες των πολιτών ξεπουλιούνται από τις τράπεζες. Τα κληρονομικά χωράφια και τα σπίτια του κόσμου κατάσχονται λόγω χρεών.
Ένα από τα θέματα που προκαλούσαν μεγάλες προστριβές μεταξύ των Αθηναίων ήταν το γεγονός ότι οι αριστοκρατικές οικογένειες κατείχαν όλα τα σημαντικά κυβερνητικά αξιώματα, οι γόνοι. Μήπως και σήμερα δεν συμβαίνει το ίδιο, είτε ανήκεις σε «οικογένεια» είτε είσαι κομματικός.
Ο Σόλων εισήγαγε ένα νέο δικαστικό σώμα, με το οποίο όλοι οι πολίτες είχαν το δικαίωμα να εκλέγονται ως ένορκοι και να ασκούν έφεση ενάντια σε οποιαδήποτε απόφαση των αρχόντων του Αρείου Πάγου. ΔΕΝ υπήρχε το ανέλεγκτο.
Ο Σόλων ακολούθως αυτοεξορίστηκε από την πατρίδα του και ταξίδευε.
Ο Λυκούργος ήταν ο νομοθέτης της Σπάρτης (800 π.Χ.), γνωστός για τους αυστηρούς και στρατιωτικούς νόμους του. Παρέδωσε τη νομοθεσία και αφού τους έβαλε να ορκιστούν πως θα την άλλαζαν μόνο αν ήταν ο ίδιος παρών, εγκατέλειψε την Σπάρτη. Θυσιάστηκε για την πόλη του. Επειδή η νομοθετική εξουσία οφείλει να δουλεύει υπέρ του λαού!
Ο Κικέρων υπήρξε η κλασική μορφή του Ρωμαϊκού Δικαίου. Είναι εντυπωσιακοί σε ρητορική δεινότητα οι δικανικοί λόγοι του: «Η διοίκηση μιας κυβέρνησης, καθώς και μιας κηδεμονίας, πρέπει να αποβλέπει στο καλό αυτού που κηδεμονεύεται και όχι στο καλό του κηδεμόνα».
Παραθέτω πιο κάτω τα σχόλια των κομμάτων.
ΑΚΕΛ: «Αντί να απολογηθεί, απάντησε με το θράσος και την αλαζονεία της εξουσίας. …Απειλή για τη Δικαιοσύνη είναι ο ίδιος και οι αποφάσεις του.»
ΕΔΕΚ: «…Ο τρόπος με τον οποίο απευθύνθηκε στην κοινωνία, έριξε λάδι στη φωτιά της δημόσιας κατακραυγής και αύξησε το βαθμό απαξίωσης των θεσμών από την κοινωνία.»
ΑΛΜΑ: « …Αντί ανάληψης ευθύνης και υποβολή παραίτησης, κατηγορεί τους πολίτες, οργανωμένα σύνολα, δημοσιογράφους και πολιτικά κόμματα, που ζητούν την παραίτησή του, για μικροπολιτικές και λαϊκίστικες προσεγγίσεις και ότι συνιστούν απειλή προς τη δικαιοσύνη.»
ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ: «…Κατέληξε να ενισχύσει το κλίμα κοινωνικής οργής και βαθιάς απογοήτευσης….»
Volt: « …Πολιτική ευθιξία σημαίνει την παραίτηση τόσο του Γενικού Εισαγγελέα όσο και του Βοηθού Γενικού Εισαγγελέα…. Η Δικαιοσύνη, κ. Αγγελίδη, δεν είναι το μαγαζί σας.»
Προσωπικά διερωτήθηκα πώς μπορεί να ταυτίζει κάποιος τον εαυτόν του με τη δικαιοσύνη;
Την απάντηση έδωσε ο έμπειρος νομικός Χρίστος Κληρίδης (Φιλελεύθερος 8/7/25): «…H διάσκεψη έκανε ζημιά παρά καλό… Δεν μπορεί ο οποιοσδήποτε λειτουργός της δικαιοσύνης να συνταυτίζει τον εαυτόν του με τη δικαιοσύνη ή με το κράτος δικαίου … ο Βοηθός ΓΕ περιέπεσε σε πολύ σοβαρά σφάλματα… εντελώς άτοπο και λανθασμένο….»
