Ο συνδικαλισμός είναι σύμφυτο συστατικό στοιχείο στα θεμέλια της δόμησης του καπιταλιστικού συστήματος κοινωνικο-οικονομικής ανάπτυξης. Όσο υπάρχει μισθωτή εργασία θα υπάρχει και συνδικαλισμός. Ωστόσο, οφείλουμε να είμαστε διαλεκτικοί, δίκαιοι και αντικειμενικοί στις προσεγγίσεις μας. Όπως δεν υπάρχει εξαγνιστική κολυμβήθρα του Σιλωάμ για όσους κατέχουν τα μέσα παραγωγής, δεν υπάρχει και για όσους τα δουλεύουν. Με δυο λόγια, όπως δεν ανήκουν όλοι οι εργοδότες στη χορεία των «κακών», δεν ανήκουν και όλοι οι εργαζόμενοι-συνδικαλιστές στη χορεία των «καλών». Αρνητικά παραδείγματα υπάρχουν και στις δύο πλευρές που συνθέτουν το πλέγμα των εργασιακών, των παραγωγικών σχέσεων.
Όμως το παρόν άρθρο έχει θεματικό επίκεντρο τον συνδικαλισμό, ως αναφαίρετη δημοκρατική κατάκτηση, ως συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα. Τα τελευταία χρόνια στον τόπο μας παρατηρείται μια συντεταγμένη επιχείρηση απαξίωσης του συνδικαλίζεσθαι, συνολικά και σωρευτικά. Πασιφανώς, πρόκειται για μια προσπάθεια κινούμενη από ιδεολογικά και ταξικά ελατήρια. Να απαξιωθεί ο συνδικαλισμός, να αμαυρωθεί και όσο είναι δυνατό να περιοριστεί, να συρρικνωθεί ο ρόλος του και να περιθωριοποιηθεί. Κέντρα λήψης αποφάσεων, πολιτικά, επιχειρηματικά, μιντιακά και άλλα, υπηρετούν με ζέση και προσήλωση αυτό τον στόχο. Δυστυχώς, συνεπικουρούντος και του λαϊκισμού, αυτά τα κέντρα λαμβάνουν αρωγή και από ουδόλως ευκαταφρόνητο τμήμα της χειραγωγούμενης κοινής γνώμης.
Η δημόσια υγεία φθίνει, προς όφελος, ασφαλώς, της ιδιωτικής. Ομοίως, η δημόσια παιδεία ακολουθεί ανάλογη πορεία, με κερδισμένο, φυσικά, τον ιδιωτικό τομέα. Αλλά, αντί στο στόχαστρο να βρίσκονται οι κρατούντες, οι ενασκούντες την εκτελεστική εξουσία και φέροντες την ευθύνη, τίθενται στο εδώλιο του κατηγορουμένου πότε οι συνδικαλιστές ιατροί και πότε οι συνδικαλιστές εκπαιδευτικοί. Εσχάτως, σε μια μικρότερης εμβέλειας διάσταση του όλου ζητήματος, βρέθηκαν στο εδώλιο οι συνδικαλιστές σκυβαλοσυλλέκτες!
Ο αναρχοσυνδικαλισμός, με άλογα παράλογα μέτρα και δυσβάστακτο κόστος, εξέλειπε στον τόπο μας με την έναρξη της μνημονιακής περιόδου και την επιβολή του κουρέματος των καταθέσεων. Ο παρασιτικός συνδικαλισμός, που στενόμυαλα βλέπει οφέλη και προνόμια μιας κάστας, υπό το φως των ίδιων περιστάσεων, τείνει να εξαφανιστεί. Εκείνο που απομένει, στην πλειονότητα των περιπτώσεων, είναι ο υγιής, νουνεχής, συνεκτικός, συναινετικός και υπερβατικός συνδικαλισμός. Αλλά φαίνεται ότι ενοχλεί και αυτός. Γι’ αυτό και πρέπει να διαπομπευθεί, να διασυρθεί όσο γίνεται παραπάνω.
Εκείνο που μπορεί να διασώσει τον συνδικαλισμό, ως θεσμό προάσπισης εργατικών κεκτημένων και προώθησης εργασιακών διεκδικήσεων, είναι η συνδικαλιστική αλληλεγγύη. Μια αλληλεγγύη που οφείλουμε να εκφράζουμε ποικιλότροπα και πολυεπίπεδα όσοι ανήκουμε στο μεγάλο στρατόπεδο της μισθωτής εργασίας. Και αυτό ισχύει σ’ όποιο επαγγελματικό κλάδο κι αν εργαζόμαστε, σε όποιο τομέα κι αν δραστηριοποιούμαστε, δημόσιο ή ιδιωτικό.
Ας μη λησμονούμε πως κάθε βήμα συνδικαλιστικής οπισθοδρόμησης στον δημόσιο τομέα, συνεπάγεται δέκα τέτοια βήματα στον ιδιωτικό τομέα. Ενώ έπρεπε να συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Κάθε βήμα συνδικαλιστικής προόδου στον δημόσιο να αποφέρει και δέκα τέτοια βήματα στον ιδιωτικό τομέα.
Έτσι απαλύνονται οι διαφορές και οι κοινωνικές ανισότητες μεταξύ των εργαζομένων και όχι λοιδορώντας εκ του πονηρού και αναφανδόν τον συνδικαλισμό και το συνδικαλίζεσθαι.
*Προέδρος της Ένωσης Συντακτών Κύπρου.
