Παρακολουθώντας το μεταναστευτικό πρόβλημα εντοπίζει κανείς τν χρήση δύο ορολογιών που πολλοί αδυνατούν να διαχωρίσουν, να κατανοήσουν ή και που κάπου μπορεί να τα έχουν μπερδεμένα στο μυαλό τους.
Σε καθημερινές συζητήσεις μας χρησιμοποιούμε τον όρο μετανάστης και πρόσφυγας. Γνωρίζουμε όμως ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στις δύο αυτές ορολογίες;
Κάποιοι ίσως γνωρίζουν, κάποιοι ίσως όχι!
Δύο όροι με εντελώς διαφορετικό νόημα, με εντελώς διαφορετική σημασία που συχνά μπερδεύονται αναμεταξύ τους προκαλώντας σύγχυση.
Ποιος είναι λοιπόν ο μετανάστης και ποιος ο πρόσφυγας;
Μετανάστης είναι αυτός που μεταναστεύει, που αλλάζει τόπο διαμονής συνήθως για να βρει δουλειά ή αναζητά ένα καλύτερο μέλλον. Ο μετανάστης χωρίζεται σε δύο κατηγορίες (α) τον εσωτερικό και (β) τον εξωτερικό μετανάστη. Πολλές φορές η φτώχεια και οι άθλιες συνθήκες διαβίωσης τούς αναγκάζει να μεταναστεύσουν. Σήμερα, οι μετανάστες εισέρχονται σε άλλη χώρα με παράνομο τρόπο.
Πρόσφυγας σύμφωνα με τη σύμβαση της Γενεύης του 1951, είναι ο κάθε άνθρωπος που εγκαταλείπει χωρίς τη θέληση του εξαιτίας φόβου, πολέμου, διωγμών και συρράξεων, τη χώρα του για να προστατέψει την ίδια του τη ζωή. Πρόσφυγες είναι όλοι όσοι προέρχονται από εμπόλεμη ζώνη. Οι άνθρωποι αυτοί με βάση την προσφυγική τους ιδιότητα έχουν δικαίωμα να αιτηθούν πολιτικό άσυλο σε αντίθεση με τους μετανάστες οι οποίοι χωρίς προσφυγική ιδιότητα αιτούνται πολιτικό άσυλο.
Οι δύο ορολογίες συχνά περιπλέκονται. Η ταύτιση των μεταναστών με τους πρόσφυγες επιφέρει πολλά προβλήματα αφού και οι δύο κατηγορίες αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο.
Καθημερινά άνθρωποι καταφτάνουν μέσω των πλοιαρίων μη μπορώντας να εξηγήσεις αν είναι πρόσφυγες ή μετανάστες. Αφού, και οι δύο κατηγορίες πλέον χρησιμοποιούν την ίδια οδό και διαδικασία για τη μεταφορά τους.
Στην Κύπρο σήμερα παρατηρούμε παρέλαση αφρικανικής καταγωγής ανθρώπων οι οποίοι σίγουρα δεν προέρχονται από εμπόλεμη ζώνη. Ήρθαν αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον μαζί με τα παιδιά τους αποκτώντας βέβαια και δικαιώματα. Σε αντίθεση με τους πραγματικούς πρόσφυγες οι οποίοι ενδεχομένως να μην έχουν τα ίδια δικαιώματα αλλά και που πιθανόν να έχουν και λιγότερα από τους μετανάστες.
Λόγω της αυξημένης ροής των μεταναστών που υπάρχει τα τελευταία χρόνια αλλά και της σύγχυσης σχετικά με το αν είναι πρόσφυγας ή μετανάστης, τα προβλήματα αυξάνονται. Σίγουρα για το γεγονός αυτό φταίει ότι δεν λαμβάνονται άμεσα τα μέτρα που πρέπει για αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού.
Η καθυστερήσεις στην εξέταση των αιτημάτων πολιτικού ασύλου καθώς επίσης η κωλυσιεργία στην απέλαση οδηγεί στα σημερινά προβλήματα που δεν είναι και λίγα.
Οι Κύπριοι βίωσαν τον πόλεμο το μαύρο Ιούλιο του 1974 και γνωρίζουν καλά τι θα πει πόλεμος, τι θα πει προσφυγιά. Μπορούμε να διακρίνουμε ποιος είναι ο πρόσφυγας και ποιος ο μετανάστης. Γνωρίζουμε ποιος χρήζει πραγματικής βοήθειας και ποιος όχι.
Πρόσφυγες είναι όσοι διώκονται και μετανάστες όσοι οικειοθελώς φεύγουν. Αυτή είναι η διαφορά αυτή είναι η θεωρία.
*Αντιπρόεδρος ΓΟΔΗΚ Αμμόχωστου