Σε αναγνώριση του εμβληματικού βιβλίου του «Πρόσωπα του Φλαμουδιού, Αναμνήσεις» και την πολύτιμη συνεισφορά του στη διατήρηση της μνήμης της κατεχόμενης κοινότητας του Φλαμουδιού, τιμήθηκε από τον πρόεδρο Χριστοδουλίδη ο Αμερικανός αρχιτέκτονας και βραβευμένος φωτογράφος και designer Ian J. Cohn. Η τελετή απονομής τιμητικής πλακέτας και ανάγλυφου χάρτη της Κύπρου έγινε στη Νέα Υόρκη, στις 25 Σεπτεμβρίου 2025.
Η απόφαση του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας να τιμήσει τον κ. Cohn, ανταποκρινόμενος και σε επιθυμία και εισήγηση της κοινότητας Φλαμουδιού, αποδεικνύει ότι η Κύπρος εκτιμά και αναγνωρίζει τη συμπαράσταση και βοήθεια που διαχρονικά προσφέρουν προσωπικότητες από διάφορες χώρες στον αγώνα της για ελευθερία και δικαίωση. Στα είκοσι δύο του χρόνια, φοιτητής τότε, ο Ian Cohn βρέθηκε το καλοκαίρι του 1972 στο κατεχόμενο σήμερα Φλαμούδι ως φωτογράφος-μέλος αρχαιολογικής αποστολής του πανεπιστημίου Κολούμπια. Στη διάρκεια τής εκεί παρουσίας του έγινε το αγαπημένο παιδί των φιλόξενων κατοίκων, συνδέθηκε μαζί τους και τελικά με τις φωτογραφίες και τα βιβλία του διέσωσε πρόσωπα, μνήμες, στιγμές καθημερινότητας, χώρους, στοιχεία κουλτούρας και συνηθειών των Φλαμουδιωτών, που εγκατέλειψαν τα πάντα κυνηγημένοι από τους Τούρκους εισβολείς το 1974. Κατά τον επιτυχή χαρακτηρισμό του αείμνηστου Παύλου Φλουρέντζου, πρώην διευθυντή του Τμήματος Αρχαιοτήτων, οι φωτογραφίες τού Ian συνιστούν εθνογραφικό θησαυρό.
Δεχόμενος τη μεγάλη τιμή, ο κ. Cohn εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του προς τον πρόεδρο Χριστοδουλίδη, χωρίς να παραλείψει να ευχαριστήσει ονομαστικά όσους τον βοήθησαν να ολοκληρώσει το μοναδικό συγγραφικό του επίτευγμα, που προσεγγίζει και προβάλλει το προσφυγικό πρόβλημα και ευρύτερα το Κυπριακό στο εξωτερικό από την οπτική ενός μη Κύπριου, χωρίς συναισθηματικές εξάρσεις, καθώς το βιβλίο είναι γραμμένο στα Ελληνικά και τα Αγγλικά.
Στη σύντομη ομιλία του, ο κ. Ian Cohn ευχαρίστησε με τα πιο κάτω λόγια τους Φλαμουδιώτες, προβαίνοντας και σε μια γενναία χειρονομία: «Μερικοί από εσάς είπατε ότι οι φωτογραφίες μου αποκατέστησαν τις αναμνήσεις της παιδικής σας ηλικίας. Σε αντάλλαγμα, νοιώθω κι εγώ ότι έλαβα από εσάς ένα δώρο αιώνιας νιότης. Έχω στη δική μου ανάμνηση ζωντανή την εικόνα ενός νεαρού χίπη με ατίθασα σγουρά μαλλιά στους δρόμους του Φλαμουδιού. Μου κάνατε ένα μεγάλο, υπέροχο δώρο, μια φιλία ζωής».
Στη συνέχεια ανακοίνωσε την πρόθεσή του να παραχωρήσει δωρεάν, όχι μόνο στους Φλαμουδιώτες, αλλά σε ολόκληρο τον κυπριακό λαό, το πλήρες αρχείο του. Είναι μία συλλογή φωτογραφιών που εκτείνεται σε περισσότερα από 45 χρόνια, αφού αυτές του 1972 συμπληρώνονται με πολλές άλλες Φλαμουδιωτών της Διασποράς.
Το αρχείο προσφέρει, όπως είπε, «μία συγκλονιστική οπτική αφήγηση της συνέχειας, της μνήμης και της ανθεκτικότητας. Είναι φόρος τιμής στο διαρκές πνεύμα του Φλαμουδιού και των ανθρώπων του. Ελπίζω βαθιά ότι αυτά τα έργα θα χρησιμεύσουν όχι μόνο ως ιστορικό αλλά και ως πολιτιστικό αρχείο, και ως ουσιαστική χειρονομία αλληλεγγύης προς όλους τους Κυπρίους, που έχουν υποστεί τις συνέπειες του εκτοπισμού.
Ξέρω ότι αυτές οι εικόνες έχουν απήχηση βαθιά σε όσους θυμούνται το Φλαμούδι όπως ήταν κάποτε. Πιστεύω θα έχουν και στις νεότερες γενιές που επιδιώκουν να κατανοήσουν και να διατηρήσουν την κληρονομιά της πατρίδας τους».
Ευχαριστώντας για την προσφορά, ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι θα γίνει προσπάθεια αξιοποίησης και προβολής της σημαντικής αυτής συλλογής, στη διάρκεια της επικείμενης κυπριακής προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
*Δημοσιογράφος
pcpavlou@gmail.com
