Εξήγγειλε την αποχώρησή του από την πολιτική με το τέλος της βουλευτικής του θητείας, το 2021. Κρατά όμως ένα παράθυρο ανοικτό λόγω των πιέσεων που δέχεται από τα μέλη του Κινήματος αλλά και από απλούς πολίτες. Ο Γιώργος Λιλλήκας συνεχίζει στην προεδρία της Συμμαχίας Πολιτών και δηλώνει ότι σε κάθε περίπτωση και ανεξαρτήτως του τι ο ίδιος θα πράξει, θα δώσει όλες του τις δυνάμεις για παρουσία της Συμμαχίας Πολιτών στη νέα Βουλή. Χαρακτηρίζει τις βουλευτικές εκλογές του 2021 ως κομβικής σημασίας και εκφράζει την αισιοδοξία του για επαναδραστηριοποίηση μελών του κινήματος. Αναφέρεται ακόμα στο κοινοβουλευτικό έργο της Συμμαχίας Πολιτών και την ανάγκη ανάδειξής του προς την κοινωνία και τους πολίτες, καθώς επίσης και του γεγονότος ότι η Συμμαχία Πολιτών δεν αποτελεί μέρος του παλαιοκομματικού κατεστημένου και της διαφθοράς. Την ίδια ώρα όμως, καταλογίζει ευθύνη για τη διαιώνιση αρνητικών στοιχείων του πολιτικού συστήματος στους ίδιους τους πολίτες, οι οποίοι παρά τη δυσφορία και την απογοήτευσή τους ψηφίζουν στο τέλος της ημέρας, παραδοσιακά τα ίδια κόμματα…

– Συνεχίζετε στην προεδρία της Συμμαχίας Πολιτών. Ποιοι οι στόχοι και οι προτεραιότητες της νέας σας θητείας; 

– Πάγιος στόχος, που αποτελεί και τον σκοπό ίδρυσης της Συμμαχίας Πολιτών, είναι η διαμόρφωση προτάσεων που μπορούν να συμβάλουν σε μια λύση του Κυπριακού που θα ανατρέπει τα κατοχικά δεδομένα και παράλληλα η προαγωγή και προάσπιση των δικαιωμάτων του απλού πολίτη. Ασφαλώς οι πραγματικότητες δημιουργούν κι άλλους στόχους, όπως είναι η είσοδος της Συμμαχίας Πολιτών στη Βουλή το 2021. Αυτός είναι ο άμεσος στόχος και προτεραιότητά μας είναι η επαναδραστηριοποίηση αδρανοποιημένων μελών μας, καθώς και η διεύρυνση της Συμμαχίας Πολιτών. 

– Ισχύει η απόφαση που ανακοινώσατε για αποχώρησή σας από την πολιτική μετά το τέλος της θητείας σας ή υπάρχει περίπτωση να αλλάξετε άποψη και να σας δούμε ξανά υποψήφιο;

– Είναι γεγονός ότι δήλωσα την πρόθεσή μου να αποχωρήσω από την πολιτική το 2021. Γεγονός είναι επίσης ότι η δήλωσή μου αυτή προκάλεσε έντονες αντιδράσεις εντός της Συμμαχίας Πολιτών. Δεν το κρύβω ότι για εβδομάδες ήμουν δέκτης έντονων παροτρύνσεων και πιέσεων για να αναιρέσω την απόφασή μου. Παροτρύνσεις προς αυτή την κατεύθυνση δέχτηκα και από πολίτες που δεν ανήκουν στο Κίνημά μας. Δεν μπορώ να πω ότι είμαι αδιάφορος στην άποψη όλων αυτών των ανθρώπων. Όπως και να έχει, θα δώσω όλες μου τις δυνάμεις για να πετύχουμε την παρουσία της Συμμαχίας Πολιτών στη νέα Βουλή. 

– Πώς θα πορευτεί η Συμμαχία ενόψει της επόμενης εκλογικής αναμέτρησης στις βουλευτικές εκλογές; Θα επιδιώξετε συνεργασίες με άλλα πολιτικά κόμματα ή θα πορευτείτε αυτόνομα;

– Όπως ξέρετε η Συμμαχία Πολιτών από τα πρώτα της βήματα κατέθεσε πρόταση για τη σύσταση συνασπισμού όλων των δυνάμεων του ενδιάμεσου χώρου για να δημιουργηθεί ένας ισχυρός τρίτος πόλος που θα έχει πρωταγωνιστικό ρόλο. Η διάσπαση του ενδιάμεσου χώρου τον καθιστά κομπάρσο σ’ ένα διπολικό σύστημα Δεξιάς-Αριστεράς. Θεωρώ ότι η προοπτική συνεργασιών είναι στο DNA της Συμμαχίας Πολιτών. Αυτή τη στιγμή βέβαια οργανωνόμαστε για αυτόνομη κάθοδο. Αυτό βέβαια δεν αποκλείει συνεργασία με πολιτικές δυνάμεις με τις οποίες έχουμε συγκλίνουσες θέσεις στο Κυπριακό και στα μεγάλα ζητήματα που απασχολούν τον τόπο. Η όποια συνεργασία ασφαλώς πρέπει να στηρίζεται στον αλληλοσεβασμό και σ’ ένα κοινό προγραμματικό πλαίσιο αρχών και πολιτικών θέσεων. 

– Το μεγάλο στοίχημα είναι ασφαλώς η ανάκαμψη της Συμμαχίας Πολιτών και η είσοδος ξανά στη Βουλή. Πώς θα επιτευχθεί αυτό; Καθορίσατε κάποια στρατηγική; 

– Έχετε δίκαιο ότι είναι κομβικής σημασίας για τη Συμμαχία Πολιτών οι βουλευτικές εκλογές του ’21. Είναι ένα μεγάλο στοίχημα για μας η επανεκλογή βουλευτών. Η κατάργηση του μέτρου της απλής αναλογικής από την πλειοψηφία ΔΗΣΥ-ΑΚΕΛ και η καθιέρωση του 3,6% καθιστά την προσπάθειά μας δύσκολη. Είναι δύσκολο αλλά όχι ανέφικτο. Εκτιμώ ότι είναι στα πλαίσια του εφικτού, ιδιαίτερα αν αναλογιστούμε ότι η μεγάλη αποχή μειώνει σημαντικά τον αριθμό των ψηφοφόρων που απαιτείται για να μπει ένα κόμμα στη Βουλή. 

Η νέα ηγεσία που θα εκλεγεί στο Συνέδριο μας θα καθορίσει τη στρατηγική που θα ακολουθηθεί. Πιστεύω ότι θα πρέπει να βρούμε τους τρόπους να προβληθεί καλύτερα το κοινοβουλευτικό μας έργο για να γίνει γνωστό στους πολίτες, αλλά και να πείσουμε ότι η Συμμαχία Πολιτών βρίσκεται στον αντίποδα του παλαιοκομματικού κατεστημένου. Ότι δεν μοιάζουμε με τα άλλα κόμματα. Ότι εμείς μείναμε μακριά και έξω από τους μηχανισμούς διαπλοκής και διαφθοράς.

– Αυτή η προσπάθεια ξεκίνησε με πολύ διαφορετικές προοπτικές; Τι πιστεύετε ότι πήγε λάθος στην πορεία; Έχασε ο κόσμος που σας ακολούθησε σε αυτή την προοπτική;

– Θεωρώ ότι οι διαδοχικές παραιτήσεις ηγετικών στελεχών του Κινήματος, καθώς και οι αποχωρήσεις δύο βουλευτών, για διάφορους σημαντικούς αλλά και ασήμαντους λόγους, έφεραν απογοήτευση και επηρέασαν τη δυναμική που αναπτύχθηκε. Το κακό αποτέλεσμα των Προεδρικών του 2018 επίσης έφερε απογοήτευση. Όμως εκείνο που διαπιστώνω είναι ότι τα πλείστα από τα παλιά μας μέλη δεν έχουν μετακινηθεί σε άλλους χώρους, παραμένουν κοντά στο Κίνημα αλλά έχουν αδρανοποιηθεί. Στο χέρι μας είναι να μιλήσουμε με αυτούς τους ανθρώπους και να τους πείσουμε ότι στα δύσκολα δεν σηκώνουμε τα χέρια ψηλά, αλλά σηκώνουμε τα μανίκια πάνω. Τέλος θεωρώ ότι η γενικότερη απογοήτευση των πολιτών λόγω των διαφόρων ατιμώρητων σκανδάλων στα οποία εμπλέκονται κόμματα και πολιτικά πρόσωπα επηρέασε, άδικα μεν αλλά επηρέασε και ψηφοφόρους της Συμμαχίας Πολιτών. 

– Πώς πιστεύετε πρέπει να αντιμετωπίσουμε γενικότερα την πολιτική απαξίωση μεγάλης μερίδας των πολιτών; Ο κόσμος πλέον δεν εμπιστεύεται τους πολιτικούς και τα κόμματα;

– Η εμπλοκή κομμάτων και πολιτικών προσώπων σε υπόθεση διαπλοκής και διαφθοράς, όπως και η μανία των παραδοσιακών κομμάτων να εμπλέκονται παντού και να ελέγχουν κάθε Οργανισμό και κάθε θεσμό έφερε την απογοήτευση και την οργή των πολιτών. Εκείνο που επιβάλλεται είναι η πλήρης διαφάνεια αλλά και ο περιορισμός των κομμάτων στη διαμόρφωση πολιτικών και προτάσεων μένοντας μακριά από τη διοίκηση και διαχείριση Οργανισμών και θεσμών. Προς αυτή την κατεύθυνση εμείς ως Συμμαχία Πολιτών καταθέσαμε ολοκληρωμένη πολυσέλιδη Πρόταση για αλλαγή της διαδικασίας διορισμού των μελών των Δ.Σ. των Ημικρατικών Οργανισμών και θεσμών όπως η ΕΔΥ και ΕΕΥ. Πρόταση που βεβαίως απορρίφθηκε από τα κόμματα που βολεύονται όλα αυτά τα χρόνια με το πελατειακό σύστημα που έχουν δημιουργήσει. Πέραν τούτου έχουν και οι πολίτες το δικό τους μερίδιο ευθύνης.

Πολλοί είναι αυτοί που μπορεί να επικρίνουν το κόμμα τους για πέντε χρόνια αλλά το ξαναψηφίζουν για να μην πανηγυρίσουν οι οπαδοί του άλλου κόμματος. Πρέπει και οι πολίτες να μάθουν να διαχωρίζουν και να απονέμουν ευθύνες ονομαστικά εκεί που ανήκουν και όχι να οδηγούνται στη γενίκευση και στην ισοπέδωση. Αν υπάρχουν μέσα στην κοινωνία πολίτες πουν κλέβουν δεν σημαίνει ότι όλοι οι πολίτες είναι κλέφτες. Αν κάποιοι γιατροί, δικηγόροι ή εκπαιδευτικοί δεν είναι καλοί στο λειτούργημά τους δεν σημαίνει ότι όλοι οι γιατροί, όλοι οι δικηγόροι, όλοι οι εκπαιδευτικοί είναι κακοί. Το ίδιο ισχύει και στην πολιτική, στα κόμματα και στο πολιτικό προσωπικό. Η γενίκευση και η ισοπέδωση, όπως και η αποχή ευνοούν και εξυπηρετούν αυτό που οι πολίτες κατακρίνουν. 

ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ ΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ

– Ποια η άποψη για τα όσα λέγονται στο χώρο του ποδοσφαίρου;

– Δεν θα μπορούσε το ποδόσφαιρο να αποτελούσε εξαίρεση από τον κανόνα της σήψης και της διαφθοράς που εισχώρησε στο πολιτικό και κοινωνικό σώμα της χώρας μας. Εδώ και χρόνια βγαίνουν στην επιφάνεια υποθέσεις διαφθοράς και διαπλοκής με σωματεία και διαιτητές. Όλοι τα συζητούν αλλά όλοι ικανοποιούνται με το σύστημα, γιατί κάπου τους βολεύει.  

Άξια και ικανά στελέχη να ηγηθούν του Κινήματος

– Η επομένη μέρα για τη Συμμαχία Πολιτών χωρίς εσάς, ποια θα είναι; Πολλοί θεωρούν ότι δεν θα υπάρξει μέλλον…

– Αυτό το ερώτημα ετίθετο για όλα τα κόμματα διαχρονικά, όταν ετίθετο θέμα διαδοχής του ιδρυτή του κόμματος. Θεωρώ ότι υπάρχουν άξια και ικανά στελέχη για να ηγηθούν του Κινήματος την κατάλληλη στιγμή. Ουδείς αναντικατάστατος. Όπως και στη ζωή έτσι και στην πολιτική, τα πάντα βρίσκονται σε συνεχή ροή. Όλα αλλάζουν. Τα δεδομένα και οι συνθήκες αλλάζουν. Στην Ευρώπη και στην Ελλάδα έχουμε δε ιστορικά κόμματα να συρρικνώνονται εκλογικά και μικρά ή νέα κόμματα να αναλαμβάνουν τη διακυβέρνηση της χώρας. Αυτό βέβαια προϋποθέτει και οι πολίτες να κρίνουν χωρίς δογματισμούς και παρωπίδες και να επιβραβεύουν ή να τιμωρούν με τη συμμετοχή τους και την ψήφο τους. Στην Κύπρο οι απογοητευμένοι από το κόμμα τους πολίτες αντί να ψηφίσουν κάτι άλλο προτιμούν να πάνε σπίτι τους. Αντιλαμβάνονται, λανθασμένα βέβαια, την αποχή ως τιμωρία. Η διαδοχή στην ηγεσία ενός κόμματος μπορεί να προσδώσει νέα δυναμική και νέο στίγμα. 

Η μόνη ουσιαστική μεταρρύθμιση είναι το ΓεΣΥ

– Ποια η θέση σας για την κρατική χορηγία προς τα κόμματα; Υπάρχει μια καχυποψία της κοινωνίας έναντι αυτού. Ευλογείτε τα γένια σας λένε…

– Εφόσον δεν έχουμε άμεση δημοκρατία, είτε το θέλουμε είτε όχι, το σύστημα της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας λειτουργεί στη βάση των κομμάτων που αποτελούν τους βασικούς μηχανισμούς εκλογής των αντιπροσώπων που θα κυβερνήσουν ή θα νομοθετήσουν εκ μέρους του λαού. 
Τα κόμματα έχουν οικονομικές ανάγκες για να συντηρήσουν γραφεία, έμμισθο προσωπικό και για να διεξάγουν προεκλογικές εκστρατείες. Διαχρονικά τα κόμματα στρέφονταν προς τον επιχειρηματικό κόσμο για εισφορές και οικονομική στήριξη. Αυτό δημιουργούσε ένα πλαίσιο συναλλαγής που έφερε τον σπόρο της εξυπηρέτησης ιδιωτικών συμφερόντων και της διαφθοράς και διαπλοκής. Με τη νέα νομοθεσία έχει κάπως ρυθμιστεί αυτό το ζήτημα, αφού θεωρητικά περιορίζεται το ύψος της εισφοράς που μπορεί ένα κόμμα να πάρει από ένα νομικό ή φυσικό πρόσωπο. 

Η άποψή μου, την οποία έχω καταθέσει σε πολλές δημόσιες συζητήσεις για το θέμα αυτό, είναι ότι το κράτος θα πρέπει να είναι ο μόνος χορηγός των κομμάτων, απαγορεύοντας με νόμο στα κόμματα να δέχονται εισφορές από πρόσωπα ή εταιρείες. Δεν εννοώ να γίνεται μια αλόγιστη χορηγία από το κράτος, αλλά μια χορηγία που θα στηρίζεται σε λογικά πλαίσια και με βάση τις πραγματικές ανάγκες ενός κόμματος, βάσει του ρόλου του να διαμορφώνει πολιτικές προτάσεις και να διεξάγει μιαν εκστρατεία. Έτσι θα κόψουμε τις ρίζες της διαπλοκής. 

– Σχολιάζετε και το γεγονός ότι κόμματα όπως η Συμμαχία Πολιτών ενώ ξεκίνησε με τρεις βουλευτές, συνεχίζει με ένα, αλλά λαμβάνει κανονικά χορηγία ως κόμμα τριών βουλευτών. Τι απαντάτε;

– Ο νόμος για την κρατική χορηγία καθορίζει ένα σύστημα βάσει του εκλογικού ποσοστού που τα κόμματα λαμβάνουν στις βυλευτικές εκλογές. Δεν είναι με βάση τις έδρες των κομμάτων που δίνεται η χορηγία. Αν γίνει με βάση τις έδρες, αύριο μπορεί να φύγουν βουλευτές από διάφορα κόμματα, να κάνουν μια δική τους ομάδα και η χορηγία να πηγαίνει σε αυτούς αντί στα κόμματα με το ψηφοδέλτιο των οποίων εκλέγηκαν. 

– Μεγάλο στοίχημα για την Κυβέρνηση οι μεταρρυθμίσεις. Πώς αξιολογείτε ως αντιπολίτευση το μέχρι τώρα μεταρρυθμιστικό έργο της κυβέρνησης και ποια θέματα θεωρείτε ότι πρέπει να μπουν σε προτεραιότητα;

– Η μόνη ουσιαστική και θετική μεταρρύθμιση που υλοποίησε η Κυβέρνηση είναι η εισαγωγή του ΓεΣΥ. Μεταρρύθμιση την οποία ως Συμμαχία Πολιτών στηρίξαμε δυναμικά και με όλες μας τις δυνάμεις. Η πρόταση της Κυβέρνησης για μεταρρύθμιση της δημόσιας υπηρεσίας και του τρόπου αξιολόγησης των δημοσίων λειτουργών για εφαρμογή της αρχής της αξιοκρατίας δεν μπορούσε να είναι πειστική, αφού την ίδια ώρα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διόριζε κομματικούς ως μέλη της ΕΔΥ. Η Πρόταση για μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Πολύ φοβάμαι όμως ότι θα τορπιλιστεί  από τα κόμματα τα οποία άρχισαν να προσμετρούν πόσους δημοτικούς και πόσους κοινοτικούς συμβούλους έχουν και θα χάσουν, πόσους κοινοτάρχες και δημάρχους θα κερδίσουν ή θα απωλέσουν. Οι μικροκομματικές σκοπιμότητες φοβάμαι θα ακρωτηριάσουν την πρόταση ή και θα την ενταφιάσουν. Προτεραιότητα έπρεπε να δοθεί στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση και στην απλοποίηση γραφειοκρατικών διαδικασιών. Σε άλλες χώρες οι πολίτες και οι εταιρείες διεκπεραιώνουν το 80% ή και το 90% των συναλλαγών τους με τον δημόσιο τομέα ηλεκτρονικά και πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Σε αυτό το ζήτημα έχουμε τεράστιο έδαφος. Η γραφειοκρατία ταλαιπωρεί τους πολίτες και επηρεάζει αρνητικά την ανταγωνιστικότητα της κυπριακής οικονομίας. 
 

Η Κύπρος μπορεί να είναι παράπλευρη απώλεια

– Πώς αξιολογείτε τη γενικότερη κατάσταση στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και πού πιστεύετε ότι μπορεί να οδηγήσει; Ανησυχείτε για κάποιο θερμό επεισόδιο;

–  Η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο είναι ρευστή και συνάμα εκρηκτική. Έχουν μαζευτεί πολλά σύννεφα πολέμου στην περιοχή μας, σε ένα μεγάλο παιχνίδι αναδιάταξης του ισοζυγίου δυνάμεων. Οι παλινδρομήσεις των ΗΠΑ έφεραν μια δυναμική παρουσία της Ρωσίας με διεύρυνση του ρόλου και της επιρροής της. Σ’ αυτό το νέο σκηνικό η Τουρκία επιχειρεί διά της στρατιωτικής της ισχύος να καθιερωθεί ως η περιφερειακή υπερδύναμη. Συμπεριφέρεται ως περιφερειακός ηγεμόνας αδιαφορώντας για το διεθνές δίκαιο, παραβιάζοντας τα κυριαρχικά δικαιώματα γειτονικών της χωρών και επεμβαίνοντας στα εσωτερικά ζητήματα ακόμα και απομακρυσμένων από αυτή χωρών, όπως η Λιβύη. 

Δυστυχώς για εμάς, η Ευρωπαϊκή Ένωση λάμπει διά της παντελούς απουσίας της. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και πολλοί Ευρωπαίοι εταίροι μας, είτε υποβαθμίζουν και υποτιμούν τους κινδύνους που εγκυμονεί η επιθετική πολιτική της Τουρκίας, είτε λειτουργούν φοβισμένα απέναντί της. Ενόσω δεν λύνονται με οριστικό, δίκαιο και δημοκρατικό τρόπο ζητήματα, όπως είναι αυτό της Λιβύης, το Κουρδικό, το Παλαιστινιακό και αυτό των τρομοκρατικών οργανώσεων της περιοχής, θα ελλοχεύουν κίνδυνοι για ευρύτερη σύρραξη με τραγικές συνέπειες. Εάν σε όλα αυτά προσθέσουμε και τα ενεργειακά αποθέματα της περιοχής και η προσπάθεια ελέγχου τους από την Τουρκία ή και άλλες τρίτες χώρες, τότε το μίγμα γίνεται ιδιαίτερα εκρηκτικό. 

Δεν πρέπει να αποκλειστεί το ενδεχόμενο η Τουρκία να επιδιώξει ένα θερμό επεισόδιο ή μια ελεγχόμενη σύρραξη, προκειμένου να μας οδηγήσει σε συνομιλίες υπό την απειλή των κανονιοφόρων για να μας επιβάλει τη βούλησή της. Η αδιαφορία ή η αδυναμία που επιδεικνύει η Ευρωπαϊκή Ένωση τροφοδοτεί την τουρκική επιθετικότητα. 
Πέραν του ενδεχόμενου για ένα θερμό επεισόδιο ελλοχεύει και ο κίνδυνος προσάρτησης των κατεχομένων το 2023, χρονικό πλαίσιο που ο Ερτογάν έθεσε για διεύρυνση των τουρκικών συνόρων. Δεν μπόρεσε να υλοποιήσει τους στόχους του στη Συρία λόγω της στάσης της Ρωσίας. Μόνο με προσάρτηση των κατεχομένων εδαφών μας μπορεί να διευρύνει τα σύνορα της Τουρκίας ο Ερντογάν κι αυτός ο κίνδυνος δεν θα πρέπει να υποτιμηθεί. 

– Πώς επηρεάζουν την Κύπρο αυτές οι εξελίξεις και πώς αξιολογείτε τις κυβερνητικές ενέργειες;

– Η έντονη και δυναμική παρουσία της Ρωσίας στην περιοχή αλλάζει τον γεωστρατηγικό χάρτη. Η αμερικάνικη κυβέρνηση δείχνει να έχει θέση ως προτεραιότητά της το να κρατήσει την Τουρκία στο ΝΑΤΟ και στο δυτικό στρατόπεδο, αποτρέποντας το ενδεχόμενο μιας στρατηγικής συνεργασίας Τουρκίας-Ρωσίας που θα άλλαζε άρδην τα δεδομένα. Σ’ αυτήν της την προσπάθεια η Ουάσινγκτον προφανώς θα προσφέρει κάποιο πακέτο ανταλλαγμάτων στην Άγκυρα. Σε αυτή την περίπτωση μπορεί να δούμε να επαναλαμβάνεται το σενάριο του 2003, όπου η λύση του Κυπριακού με τουρκικούς όρους ήταν μέσα στο αμερικάνικο πακέτο για αποκατάσταση των Αμερικανικο-τουρκικών σχέσεων.

Με άλλα λόγια η Κύπρος μπορεί να είναι μια παράπλευρη απώλεια. Η Κυβέρνηση δεν έπεισε ότι έχει μελετήσει σε βάθος τα νέα δεδομένα και ότι έχει διαμορφωμένη στρατηγική με εναλλακτικά σενάρια. Αντίθετα δείχνει να είναι ουραγός των εξελίξεων. Η Κυβέρνηση πέτυχε κάποιες, έστω ανώδυνες κυρώσεις κατά της Τουρκίας από την Ε.Ε., αλλά αρκέστηκε και πάλι σε διακήρυξη κυρώσεων. Επιτρέπει σε αξιωματούχους της Ε.Ε. να παραβιάζουν δεσμευτικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και να μην εφαρμόζεται καμία από τις κυρώσεις που έχουν αποφασιστεί. 

Η Κυβέρνηση πρέπει να γίνει πιο διεκδικητική και να αξιοποιήσει δυναμικά τα γεωστρατηγικά μας πλεονεκτήματα, από τα οποία και η Ε.Ε. και μεγάλες χώρες όπως η Γερμανία αποκομίζουν σοβαρά οφέλη χωρίς να προσφέρουν κανένα ουσιαστικό αντάλλαγμα.