Ο Χαράλαμπος Μερακλής καταγράφει και αναλύει τομείς που χρειάζεται να εκσυγχρονιστούν, προκειμένου η οικονομία της Κύπρου να μπορέσει να αναπτυχθεί.
Σαν χώρες και λαοί περάσαμε κυρίως τις δυο τελευταίες δεκαετίες από διάφορες δραματικές κρίσεις όπως οικονομικές κλιματικές αλλαγές και αυτή της φονικής πανδημίας που μας συντάραξαν συθέμελα και μας επέφεραν καθολικές πολιτικές, οικονομικές, κοινωνικές και δημόσιες/ κρατικές ανατροπές.
Μέχρι τώρα ζούσαμε όπως και εδώ στο νησί μας σ’ έναν κόσμο όπου απουσιάζει η κοινωνική δικαιοσύνη, η οικολογική και περιβαλλοντική τάξη και ταυτιστήκαμε άμεσα στην διαχυτική τεχνοαισιοδοξία που σχετίζεται με την σφαιρική ανθρώπινη ανάπτυξη και την ποσοτική οικονομική ανάπτυξη.
Η εμφάνιση της πανδημίας ανάγκασε όλα τα κράτη να αντιμετωπίσουν την προστασία της ζωής, της υγείας και της ευζωίας των πολιτών με ιδιαίτερη συμβολική αξία και όχι με ψυχρά ποσοτικά και τεχνικά κριτήρια όπως συμβαίνει τώρα και με τα οικονομικά αναπτυξιακά έργα και την γενικότερη οικονομία της κάθε χώρας.
Στη δική μας οικονομική ανάπτυξη θα πρέπει να αναζητηθούν και να εφαρμοσθούν νέα μοντέλα οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής πολιτικής που θα μας επιτρέπουν να ξεφύγουμε από το κακό παρελθόν μας και να συμβαδίζουμε με τα διεθνή ζητούμενα που θα έχουν ως πρωτότυπο και σημείο αναφοράς ένα οικολογικό αναπτυξιακό δρόμο μακριά από τους σχεδιασμούς του νεοφιλελευθερισμού.
Οι τομείς που θα πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή σαν κράτος και κοινωνία είναι οι ακόλουθοι:
(α) Είναι η γεωργοκτηνοτροφική παραγωγή το αγροτικό εισόδημα γιατί όπως διαφαίνεται οδηγούμαστε από τις βιομηχανικές αλυσίδες διατροφής και παραγωγής σ’ ένα εκτοπισμό της ντόπιας παραγωγής. Για να περιορισθεί ο αναφερόμενος ανταγωνισμός το κράτος θα πρέπει να εφαρμόσει ένα σύστημα αγροτικού κόστους σε πετρέλαιο, ηλεκτρική ενέργεια, ζωοτροφών, αγροτικής προστασίας από ζημιές κακοκαιρίας, ανάπτυξη αγροτικών δρόμων, καθώς, επίσης και μια ορθή γεωργοκτηνοτροφική περιβαλλοντική ανάπτυξη για την ύπαιθρο που να ελκύει τους νέους να παραμείνουν στην ύπαιθρο και να ασχοληθούν με τον αναφερόμενο κλάδο.
(β) Όσον αφορά τον κλάδο της ηλεκτρικής ενέργειας, θα πρέπει να ξεφύγει από τα μονοπωλιακά συστήματα παραγωγής και πώλησης και να προσαρμοσθεί στην υιοθέτηση της ηλιακής ενέργειας και των ανεμογεννητριών και της γρήγορης έλευσης και της αξιοποίησης του κυπριακού αερίου και άλλων διεθνών συμβάσεων που σχετίζονται με ηλεκτρική ενέργεια.
(γ) Πέρα των αναφερομένων θα πρέπει να αξιοποιηθούν όλοι οι κόμβοι μεταφοράς, του πληθυσμού, εμπορευμάτων διά ξηράς, αέρος και θαλάσσης με τη χρήση σύγχρονων μέσων ούτως ώστε να μειώνονται ο ανταγωνισμός το κόστος των εξαγόμενων και εισαγομένων προϊόντων και προσώπων, η έλλειψη προϊόντων στα ράφια και κινητήριας καύσιμης ύλης μέσω κρατικών συμφωνιών.
(δ) Όσον αφορά τον κλάδο του λιανικού εμπορίου αυτός βρίσκεται στον κυκλώνα των τάσεων του διεθνούς εμπορίου και δέχεται πιέσεις από πάμπολλες πλευρές. Χρειάζεται να μελετηθούν, προσεκτικά και σε βάθος τι είδους επιχειρηματικά μοντέλα μπορεί να αναπτυχθούν και ποιες νέες μορφές εμπορίου μπορεί να αναπτυχθούν, τι είδους συναλλαγματικές διαδικασίες χρειάζονται και ποιος ο ρόλος των τοπικών καταστημάτων.
(ε) Επειδή λόγω της οικονομική κρίσης και της επικρατούσης πανδημίας η πλειονότητα των επιχειρήσεων αδυνατεί να ανταποκριθεί στις ποικίλες υποχρεώσεις επιβάλλεται όπως δημιουργεί ένα νέο καλύτερο επιχειρηματικό περιβάλλον μέσω της παροχής ρευστότητας από τις τράπεζες, της αλλαγής του φορολογικού συστήματος και Φ.Π.Α., την πάταξη της φοροδιαφυγής και της εισόδου ανεμπόδιστων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων σε βάρος του ντόπιου κυπριακού κεφαλαίου.
(στ) Επειδή βρισκόμαστε ανάμεσα στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση και των νέων συστημάτων παραγωγής και εργασίας, καλό θα ήταν να μελετηθούν προσεκτικά και σε βάθος τα υπέρ και τα κατά του ψηφιακού μετασχηματισμού και άλλων εισηγήσεων που προτίθενται να εφαρμοστούν στο νησί μας.
Αυτά θα πρέπει να σχετίζονται με (α) την πράσινη μετάβαση, (β) την απασχόληση, τις δεξιότητες του εργατικού δυναμικού του νησιού και την κοινωνική συνοχή, (γ) την αξιοπρεπή εργασία, την μείωση της μισθολογικής ανισότητας, την εξάλειψη της άτυπης απασχόλησης και των ελαστικών εργασιακών σχέσεων.
(ζ) Όσον αφορά το τουριστικό μας προϊόν αυτό χρειάζεται νέα τουριστική ταυτότητα και νέο στρατηγικό σχεδιασμό γιατί ο τουρισμός μας έχει διαφορετικούς προορισμούς και διαφορετική φυσιογνωμία με επίκεντρο την διατήρηση του πράσινου και ανάπτυξή του στο νησί.
(η) Τέλος, μεγάλη σημασία θα πρέπει να δοθεί από το κράτος, στις επιχειρήσεις στην κοινωνία και ιδιαίτερα στις αναρίθμητες περιοχές που έχουν καταστεί ένας σκουπιδότοπος, που καταστρέφει το οικοσύστημά μας.
Για να απαλλαγούμε ριζικά από αυτή την κακοδαιμονία που οφείλεται όχι μόνο στην υιοθέτηση και εφαρμογή της εκάστοτε νομοθεσίας αλλά και της εξυπηρέτησης των ιδιωτικών συμφερόντων.
Επιβάλλεται όπως σχεδιασθεί και εφαρμοσθεί η λειτουργία μιας κυκλικής οικονομίας προς όφελος του τόπου και του κυπριακού λαού που θα ανταμείβεται ποικιλότροπα από την διεθνή κοινότητα.
