Ο Χαράλαμπος Μερακλής γράφει για τις αλλαγές που επέφερε σε όλους τους τομείς της κοινωνικής και οικονομικής ζωής η πανδημία του κορωνοϊού.
Στο πρόσφατο βιβλίο του, ο Γάλλος οικονομολόγος, Robert Boyer, «Οι καπιταλισμοί στη δεινή της πανδημίας» το οποίο κυκλοφορεί και στα ελληνικά, τονίζει πως δεν πρέπει να σταθούμε γύρω από τις γνωστές θεραπείες που εφαρμόσθηκαν στις προηγούμενες κρίσεις λόγω του γεγονότος οι πολιτικές που εφαρμόσθηκαν ήταν αναποτελεσματικές επειδή ανέστειλαν τις οικονομικές δραστηριότητες και ούτε συνέβαλαν στην πάλη κατά της πανδημίας.
Η αναστολή της κάθε παραγωγικότητας επέφερε τέτοιες αλλαγές σε όλους τους τομείς συμπεριλαμβανομένων και εκείνων της οικονομίας, θεσμών, πολιτικών, κοινωνιολογίας, ψυχολογίας που δεν επέτρεψαν στις παλαιές μεθόδους αντιμετωπίσεις των κρίσεων να ανταποκριθούν θετικά επειδή καταστράφηκαν κεφάλαια, επιχειρήσεις, εισοδήματα που όλα μαζί επέφεραν μια διαρκή πτώση του μεσαίου εισοδήματος, ανισότητες, φτωχοποίηση και λαϊκισμό.
Αυτή η κρίση δεν οφείλεται στην οικονομική ύφεση που μας οδήγησε στο οικονομικό σοκ του 2020 που θα μείνει στην ιστορία εξαιτίας των κολοσσιαίων απωλειών των ΑΕΠ και της φτωχοποίησης σημαντικών τομέων ης κοινωνίας όπου τα κοινωνικοοικονομικά καθεστώτα φάνηκαν ανίκανα να δημιουργήσουν όρους αναπαραγωγής και να προχωρήσουν σε ένα ουσιαστικό μετασχηματισμό της οικονομίας που θα σέβεται περισσότερο το περιβάλλον και θα περιόριζε τις ανισότητες.
Δυστυχώς, αυτά τα αναφερόμενα καθεστώτα παρέμειναν προσηλωμένα τις πολιτικές και επιδιώξεις των πλατφόρμων: Google, Apple, Facebook, Amazon, καθώς επίσης και για να διασώζουν τα προηγούμενα σφάλματα, εισοδήματα και επενδύσεις του χρηματικού καπιταλισμού που οδήγησαν τελικά στο κραχ των εταιρeιών της ψηφιακής τεχνολογίας του 2000 και στην κρίση του 2008.
Η πολιτική των πλατφόρμων αυξάνει τις οικονομικές ανισότητες και επηρεάζει σημαντικά τις καινοτόμες νεοφυείς επιχειρήσεις τις παραδοσιακές βιομηχανίες και υπηρεσίες επειδή προσφέρουν μέτριες αμοιβές και ούτε ενδιαφερόταν για την παραγωγή και την βελτίωση της ειδίκευσης.
Αυτές δρουν σαν αρπακτικά σε υπερεθνική κλίμακα για να αγοράσουν προσόντα εξειδικευμένων προσώπων.
Η πανδημία, ο εγκλεισμός και τα μέτρα υποστήριξης της οικονομίας δεν επέφεραν τις αναμενόμενα αποτελέσματα και οδήγησαν τους χαμένους της οικονομίας να στραφούν προς τα κράτη που ήταν ικανά να τους προστατεύσουν από την εξαθλίωση απέναντι στην ισχύ των υπερεθνικών εταιρειών και εκείνων των κρατών που απέκτησαν ρυθμιστικό λειτουργικό ρόλο λόγω της πανδημίας.
Αυτός ο ανταγωνισμός μεταξύ των μορφών του καπιταλισμού έγινα αιτία αποσταθεροποίησης των διεθνών σχέσεων ιδιαίτερα μεταξύ ΗΠΑ – Κίνας, Αγγλίας – Ευρώπης επειδή στόχο είχαν την εδραίωση των οικονομικών τους εξουσιών που τελικά οδήγησαν στην αποτυχία της παγκόσμιας προσπάθειας για την διαχείριση των υγειονομικών ζητημάτων και που οδήγησαν στην άνοδο του λαϊκισμού και στην αποτυχία του περιφερειακού συντονισμού.
Η επικράτηση της υφιστάμενης πανδημίας μας κατέστησε πιο ευάλωτους και άλλαξε τις προτεραιότητες μας που στράφηκαν προς τα συνεχή ανανεωμένα προϊόντα της τεχνικής προόδου αγνοώντας το γεγονός ότι έχουμε καταποντιστεί στην φτώχεια, στην έλλειψη καλής υγείας, στην έλλειψη ανοικτής πνευματικής καλλιέργειας και δημοκρατίας.
Όπως επισημαίνει η Βελγίδα Isabelle Stenyers που σπούδασε Χημεία και Φιλοσοφία των επιστημών και η οποία συνεργάζεται για πάρα πολλά χρόνια με τον νομπελίστα Ilya Prigogine τονίζει ότι θα πρέπει να ξεφύγουμε από τα υφιστάμενα αδιέξοδα του καπιταλιστικού φαντασιασμού στην διαχείριση της επιδημίας που απαξίωσε τις επιστήμες και έθεσε σε σοβαρό κίνδυνο τη δημοκρατία και ανθρωπότητα και ότι θα πρέπει να αναπτύξουμε την κοινωνική αλληλεγγύη μέσω της οποίας έγινε κατορθωτή η επιβίωση της ανθρώπινης ύπαρξης μέσω των χιλιάδων χρόνων λόγω της ανάπτυξης της υψηλής ανεπτυγμένης ικανότητας για αμοιβαία βοήθεια, αλληλεγγύη και συνεργασία.
