Ο Αντώνης Χατζηαντώνης, με αφορμή άρθρο της δρος Έλσας Νικολαΐδου στον «Φ», γράφει για το πώς βίωσε τον χαμό του παιδιού του.
Σε άρθρο της στον «Φιλελεύθερο», με τίτλο «Επίκτητος: Η ελευθερία του ελέγχου», η δρ Έλσα Νικολαΐδου, κάνει λόγο για την ευτυχία και την ελευθερία του ατόμου. Αρχίζει το κείμενο της με το εξής σημαντικό: «Κανείς δεν μπορεί να παραχωρήσει την ευδαιμονία σε έναν δούλο, αν δεν του δώσει και τον έλεγχο της ζωής του» (Ηθικά, Νικομάχεια 1177 α 89).
Και όντως έτσι είναι. Αν δεν έχεις την ελευθερία σου, πώς μπορείς να καθορίσεις τις πράξεις, οι οποίες θα σε οδηγήσουν στην ευτυχία; Λίγο πιο κάτω, η καλή επιστήμων, αναφέρει: «Των όντων, τα μεν εστίν εφ’ ημίν, τα δε, ουκ εφ’ ημίν», δηλαδή από τα πράγματα, άλλα ανήκουν στον έλεγχο μας κι άλλα όχι.
Ο Επίκτητος, ανήκει στους στωικούς φιλοσόφους. Για αυτό καμιά φορά, όταν μιλάμε για κάποιον που υπέφερε πολύ, αλλά προσπαθεί να αντιμετωπίσει τις δυστυχίες του, με απάθεια και υπομονή, λέμε αυτός αντιμετωπίζει τη μοίρα του στωικά!
Εκείνο όμως, που μου έδωσε μία μεγάλη λύτρωση και μου έφερε και δάκρυα στα μάτια, ήταν προς το τέλος του κειμένου. Η κα. Νικολαΐδου, γράφει: «Τίποτα δεν μας ανήκει. Όλα τα επιστρέφουμε ως οφειλή. Ποτέ και για τίποτα, μην πεις, αυτό το έχασα! Αλλά, αυτό το απέδωσα (απέδωκα). Πέθανε το παιδί σου; Αποδόθηκε. Πέθανε η γυναίκα σου; Αποδόθηκε».
Και εδώ είναι το σημείο που με επηρέασε πάρα πολύ. Με έκανε να κλάψω… Γιατί, στην προσπάθειά μου, επτά χρόνια τώρα, να δικαιολογήσω την απώλεια του παιδιού μου από καρκίνο στα 23 του χρόνια, έλεγα: «Γιατί Θεέ μου; Γιατί το δικό μου γιο;». Πολλές απαντήσεις έλαβα, από διάφορους φίλους, διαδικτυακούς και μη. Άλλος να λέει, ότι ο Θεός δημιουργεί μία στρατιά από νέους, καλούς, αγνούς και ενάρετους ανθρώπους, για έναν στρατό που θα επιβάλει την αρετή στον κόσμο. Άλλοι, προσπαθούσαν να με παρηγορήσουν με άλλες θεωρίες. Προσέξτε πόσο σκληρό και πόσο αμείλικτο είναι όπως το θέτει, ο στωικός φιλόσοφος: «Αν θέλεις τα τέκνα σου, η γυναίκα σου, να ζουν για πάντα, είσαι ηλίθιος, επειδή θέλεις να εξαρτώνται από σένα, όλα όσα δεν είναι δικά σου» (14. 1-2).
Δεν είναι έτσι φίλοι μου; Συχνά, φιλοσοφώντας και ο ίδιος, λέω, ότι έχουμε όλοι ημερομηνία λήξεως. Όπως το γάλα που έχουμε στο ψυγείο μας. Αλλά από πού πηγάζουν όλα; Από πού πηγάζει αυτή η κατάθλιψη και η δυστυχία; Φυσικά από το άτομο μας, τονίζει ο φιλόσοφος. Διότι όσα ανήκουν στον έλεγχο μας, είναι ελεύθερα, ακώλυτα, ανεμπόδιστα. Όμως όσα δεν ανήκουν στον έλεγχο μας, είναι ασθενή, δουλοπρεπή, ξένα…
Θέλω να σας ευχαριστήσω κα. Νικολαΐδου, γιατί πράγματι υπήρξε βάλσαμο στην ψυχή μου, το εξαιρετικό άρθρο σας. Ναι! Απέδωσα το παιδί μου στον Μεγαλοδύναμο. Δεν το έχασα!
Και φυσικά, δεν πέρασε μέρα από το 2013 που το έχασα, που η σκέψη μου είναι κοντά του. Και κάθε πρωί και κάθε βράδυ, στις καθημερινές προσευχές μου, δεν παραλείπω να λέω και το εξής: «Θεέ μου ανάπαυσε την ψυχή του παιδιού μου, σε τόπο Ειρήνης, Γαλήνης, χωρίς οδύνες, άγχος και πόνο… Συμπληρώνοντας πάντα, καλή αντάμωση παιδί μου!
