Ο Νίκος Ρώσσος, οικονομολόγος, αναλύει τη συμφωνία της Άγκυρας με το Λονδίνο για την Κύπρο, και τις προϋποθέσεις για επιστροφή της στην Τουρκία.
Η απόκτηση της Κύπρου το 1878 με βάση τη συμφωνία που υπέγραψε η Αγγλία με την Τουρκία ήταν σε προσωρινή βάση, και αν ορισμένα γεγονότα λάμβαναν χώρα η Κύπρος θα έπρεπε να επιστραφεί στην Τουρκία.
Η συμφωνία προέβλεπε τα ακόλουθα:
• Η Τουρκία θα όριζε Επόπτη για τη διαχείριση των περιουσιών που ανήκαν στα μουσουλμανικά σχολεία, τα τζαμιά και άλλα θρησκευτικά ιδρύματα.
• Τα Θρησκευτικά Δικαστήρια «Mussulun» θα συνέχιζαν να λειτουργούν στην Κύπρο.
• Ο Σουλτάνος θα έπρεπε να αναλάβει να προστατεύει τους Χριστιανούς.
• Η Αγγλία έπρεπε να καταβάλλει στην «Υψηλή Πύλη» οποιαδήποτε περισσεύματα από την είσπραξη στην Κύπρο μεταξύ εισπράξεων και πληρωμών, με βάση τα 5 τελευταία χρόνια.
• Η «Υψηλή Πύλη» θα μπορεί ελεύθερα να ενοικιάζει – πουλά περιουσία στην Κύπρο.
• Η αγγλική κυβέρνηση θα δύναται ελεύθερα να αγοράζει σε δίκαιη τιμή γη που θα χρειάζεται για σκοπούς καλυτέρευσης των συνθηκών της Κύπρου. Σαν παράδειγμα δρόμοι δεν υπήρχαν. Ο πρώτος δρόμος που κατασκεύασαν οι Άγγλοι ήταν μεταξύ Λεμεσού και Τροόδους.
• Βάσει της συμφωνίας ο Σουλτάνος δίνει δικαίωμα στους Άγγλους να θεσπίζουν νόμους και συμβάσεις κατά τη διάρκεια της παρουσίας τους στην Κύπρο και όχι για οιοδήποτε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
• Τονίζεται στη συμφωνία ότι η κατοχή της Κύπρου από την Αγγλία είναι προσωρινή και τερματίζεται αν η Ρωσία επιστρέψει στην Τουρκία ορισμένες περιοχές τις οποίες κατέχει.
• Ο κίνδυνος της επανάκτησης της Κύπρου από την Τουρκία, εξέλιπεν όταν στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο η Τουρκία συντάχθηκε με τη Γερμανία, οπόταν η Αγγλία προσάρτησε την Κύπρο και η συμφωνία μεταξύ Αγγλίας και Τουρκίας έπαψε να ισχύει και έπαψε οποιοδήποτε δικαίωμα της Τουρκίας επί της Κύπρου.
Η σημερινή κατάσταση είναι ότι η Τουρκία διοικείται από ένα ιδιαίτερα αυταρχικό καθεστώς και ο Πρόεδρος Ερντογάν και οι υπουργοί του δηλώνουν ότι η Κύπρος τους ανήκει, εφόσον την κατείχαν για 307 χρόνια.
Η Τουρκία επεμβαίνει συνεχώς στην κυπριακή ΑΟΖ με πλοία της τα οποία εισβάλουν εξακολουθητικώς στην ΑΟΖ της Κύπρου.
Δεν αποκλείεται να πρόκειται για προανάκρουσμα νέας εισβολής με ευκαιρία που είτε βρει η Τουρκία είτε δημιουργήσει μια τέτοια ευκαιρία η ίδια.
Γι’ αυτό η Κύπρος οφείλει να λάβει πολύ σοβαρά τη στάση της Τουρκίας και να προβεί άμεσα σε αμυντική συμμαχία με στρατιωτική δύναμη ισχυρότερη της Τουρκίας, όπως θα εξηγήσουμε στο προσεχές μας άρθρο.
