Εκσυγχρονίζονται γάμοι και διαζύγια – Τι αλλάζει

Το συναινετικό διαζύγιο καθώς και το διαζύγιο όταν το ζευγάρι βρίσκεται δύο χρόνια σε διάσταση θεσμοθετούνται πλέον, δεδομένου ότι η Βουλή θα ψηφίσει σήμερα τα σχετικά νομοσχέδια.

Οι σχετικές πρόνοιες περιλαμβάνονται σε υπό ψήφιση νομοσχέδιο, το οποίο συζητείται μαζί με άλλα δύο νομοσχέδια ενώπιον της ολομέλειας της Βουλής.

Η αλλαγή φύλου, επίσης, αποτελεί έναν από τους λόγους διαζυγίου (κατόπιν απόφασης δικαστηρίου) στους οποίους περιλαμβάνονται και οι ακόλουθοι:

– Όταν οι μεταξύ των συζύγων σχέσεις έχουν κλονισθεί ισχυρά για λόγο ο οποίος αφορά το πρόσωπο του εναγομένου ή και των δύο συζύγων σε τέτοιο βαθμό, ώστε βάσιμα να είναι αφόρητη η εξακολούθηση της έγγαμης σχέσης για τον ενάγοντα. 

Νοείται ότι, εκτός εάν ο εναγόμενος αποδείξει το αντίθετο, οι σχέσεις μεταξύ των συζύγων τεκμαίρεται ότι έχουν κλονισθεί και είναι αφόρητη για τον ενάγοντα η εξακολούθηση της έγγαμης σχέσης, σε περίπτωση διγαμίας, μοιχείας ή εγκατάλειψης του ενάγοντα, ή επιβουλής της ζωής του από τον εναγόμενο ή άσκησης βίας εναντίον του ή εναντίον τέκνου από τον εναγόμενο. 

– Όταν οι μεταξύ των συζύγων σχέσεις έχουν αμάχητα κλονισθεί λόγω του ότι βρίσκονται σε διάσταση επί δύο τουλάχιστον χρόνια. Νοείται ότι, η συμπλήρωση του προβλεπόμενου χρόνου διάστασης δεν εμποδίζεται από μικρές διακοπές οι οποίες έγιναν ως προσπάθεια αποκατάστασης των σχέσεων ανάμεσα στους συζύγους και οι οποίες στο σύνολό τους δεν υπερβαίνουν τους τρεις μήνες.

– Όταν οι μεταξύ των συζύγων σχέσεις έχουν αμάχητα κλονισθεί λόγω του ότι οι σύζυγοι με ελεύθερη και ανεπηρέαστη βούληση συναινούν από κοινού όπως ο γάμος τους λυθεί με αίτηση για συναινετική λύση του γάμου.

Νοείται, ότι η αίτηση δύναται να καταχωριστεί από κοινού ή από τον ένα εκ των δύο συζύγων τουλάχιστον έξι μήνες μετά από την τέλεση του γάμου. Νοείται επίσης ότι, η συναίνεση των συζύγων δηλώνεται ενώπιον του Δικαστηρίου

Νοείται έτι περαιτέρω, ότι σε περίπτωση κατά την οποία υπάρχουν ανήλικα τέκνα, το Δικαστήριο εκδίδει απόφαση για λύση του γάμου κατά την εν λόγω συνεδρία, εφόσον οι σύζυγοι έχουν καταχωρίσει στο Δικαστήριο αντίγραφο της δικαστικής απόφασης, η οποία ρυθμίζει ζητήματα επιμέλειας τέκνων ή επικοινωνίας με αυτά, ή αίτηση με την οποία ζητείται από το Δικαστήριο η έκδοση εκ συμφώνου απόφασης για τα εν λόγω ζητήματα, η οποία και εκδίδεται στην ίδια συνεδρία.

– Λόγω αλλαγής φύλου του εναγόμενου ή του ενάγοντα. 

– Λόγω αφάνειας του άλλου συζύγου. 

– Ο θάνατος του ενός εκ των δύο συζύγων επιφέρει λύση του γάμου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Απλοποιούνται οι διαδικασίες για τα διαζύγια – Τι αλλάζει

Αίτηση για έκδοση διαζυγίου μπορεί να καταχωρηθεί και όταν ο ένας εκ των συζύγων πάσχει από φρενοβλάβεια ή αν οι σχέσεις μεταξύ των συζύγων έχουν κλονιστεί και είναι αφόρητη η εξακολούθηση της έγγαμης σχέσης για λόγο που αφορά την άσκηση βίας, εφόσον έχει υποβληθεί επίσημη καταγγελία στην Αστυνομία Κύπρου ή στις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας και έχει εκδοθεί από αυτές σχετική βεβαίωση.

Στόχος των νομοσχεδίων που προωθούνται είναι και η διασφάλιση της ισότητας στους λόγους διαζυγίου για όλους τους πολίτες και κατοίκους της Δημοκρατίας, ενώ παράλληλα επέρχεται και η νομική σαφήνεια και ο εξορθολογισμός της νομοθεσίας.

Για τα ζητήματα που εμπίπτουν στην έννοια του γάμου για όσους ανήκουν στην ελληνική ορθόδοξη Εκκλησία ή ανήκουν σε θρησκευτική ομάδα, το κύρος του γάμου, το διαζύγιο, ο χωρισμός από κοίτης και τραπέζης, η συνοίκηση των συζύγων ή οι οικογενειακές σχέσεις, διαγιγνώσκονται από οικογενειακά δικαστήρια, με βάση τις πρόνοιες της νομοθεσίας.

Διαβήματα σχετιζόμενα με τη δρομολόγηση διαδικασίας διαζυγίου γνωστοποιούνται στον οικείο Επίσκοπο, κάτι το οποίο αποδεικνύεται με την κατάθεση, από τον ίδιο τον αιτητή ή από εξουσιοδοτημένο αντιπρόσωπό του, στη Γραμματεία του αρμόδιου Οικογενειακού Δικαστηρίου της απόδειξης της παράδοσης της σχετικής γνωστοποίησης ή της απόδειξης της ηλεκτρονικής καταχώρισης των στοιχείων μέσω της ιστοσελίδας της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου ή και των Μητροπόλεών της.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Αλλάζουν όλα – Θα ακούγονται και τα παιδιά στο διαζύγιο

Ο οικείος Επίσκοπος καταβάλλει προσπάθεια συνδιαλλαγής και σε περίπτωση αποτυχίας εκδίδει και παραδίδει στους συζύγους βεβαίωση, η οποία δεικνύει την πνευματική λύση του γάμου.

Τελεσίδικη η απόφαση του Οικογενειακού Δικαστηρίου

Ο γάμος μπορεί να ακυρωθεί όταν ένα πρόσωπο θεωρείται ότι δεν συναινεί ελεύθερα για σύναψη του, στις ακόλουθες περιπτώσεις:

Όταν είναι ανίκανο κατά τον χρόνο τέλεσης του γάμου να αντιληφθεί και να εκτιμήσει την πράξη του, ώστε να συναινέσει στη σύναψη γάμου, λόγω νοητικής διαταραχής ή ανεπάρκειας ή λόγω εγκεφαλικής ή άλλης πάθησης ή ασθένειας ή λόγω εξάρτησης από εξαρτησιογόνες ουσίες.

Όσον αφορά την πρόθεση καταχώρησης αγωγής διαζυγίου, αυτή πρέπει να γνωστοποιείται στις εκκλησιαστικές Αρχές και με βάση την προωθούμενη νομοθεσία, ουδεμία αγωγή για λύση γάμου καταχωρίζεται, εάν δεν δοθεί προηγουμένως γνωστοποίηση στον αρμόδιο θρησκευτικό ηγέτη.

Ως προς την προσπάθεια συνδιαλλαγής μεταξύ των συζύγων, ο θρησκευτικός ηγέτης, αφού λάβει τη γνωστοποίηση και την καταχωρίσει στο Μητρώο Γνωστοποιήσεων το οποίο τηρεί, προσκαλεί με γραπτή ειδοποίηση τους συζύγους να εμφανιστούν αυτοπροσώπως ενώπιόν του και καταβάλλει προσπάθεια για συνδιαλλαγή, με όλα τα πρόσφορα κατά την κρίση του πνευματικά μέσα, εντός προθεσμίας έξι εβδομάδων από τη λήψη της εν λόγω γνωστοποίησης. Μετά την παρέλευση των έξι εβδομάδων από την επίδοση της  γνωστοποίησης στον θρησκευτικό ηγέτη, η προσπάθεια συνδιαλλαγής θεωρείται ότι απέτυχε και έκαστος των συζύγων δύναται να καταχωρίσει αίτηση για λύση του γάμου στο Οικογενειακό Δικαστήριο.

Σημειώνεται, πως ο τρόπος και τα μέσα τα οποία χρησιμοποιήθηκαν από τον θρησκευτικό ηγέτη για συνδιαλλαγή δεν ελέγχονται δικαστικώς.

Μετά από την τελεσιδικία της απόφασης για λύση του γάμου αντίγραφό της αποστέλλεται από τον Πρωτοκολλητή του Οικογενειακού Δικαστηρίου το οποίο εξέδωσε την εν λόγω απόφαση στον θρησκευτικό ηγέτη, ώστε να προβεί σε πνευματική λύση του γάμου.

Ο θρησκευτικός ηγέτης προβαίνει στην πνευματική λύση του γάμου εντός χρονικού διαστήματος δεκαπέντε ημερών από την ημερομηνία κοινοποίησης της απόφασης, ενώ σε περίπτωση κατά την οποία για οποιοδήποτε λόγο ο θρησκευτικός ηγέτης δεν προβεί στην πνευματική λύση του γάμου εντός του προβλεπόμενου χρονικού διαστήματος, το κύρος της απόφασης δεν επηρεάζεται.

Η απόφαση του Οικογενειακού Δικαστηρίου για λύση του γάμου καθίσταται τελεσίδικη μετά από την εκπνοή της προθεσμίας για καταχώριση έφεσης εναντίον αυτής.

Γάμος δεν μπορεί να τελεστεί μεταξύ τέκνου και του βιολογικού πατέρα ή βιολογικής μητέρας ή των εξ αίματος συγγενών τους σε ευθεία γραμμή ή σε πλάγια γραμμή μέχρι και του πέμπτου βαθμού.

 

ΑΠΟΨΗ

Θετικό βήμα

Αν ληφθεί υπόψη πως στο παρελθόν η νομοθεσία ταλαιπωρούσε όσους ήθελαν να πάρουν διαζύγιο ακόμη κι αν αναγνώριζαν και οι δύο ότι δεν μπορούσαν πλέον να συζήσουν, τότε κάθε βήμα που διευκολύνει ένα ζευγάρι να απεγκλωβιστεί από μια ανύπαρκτη ή και προβληματική σχέση κινείται προς την ορθή κατεύθυνση, έστω και αν δεν επιλύονται όλα τα προβλήματα. Υπήρξαν περιπτώσεις που για ένα πείσμα ή για σκοπούς εκδίκησης ή και ζήλειας, δεν μπορούσε να εκδοθεί διαζύγιο αλλά υπήρχαν και περιπτώσεις, κυρίως γυναικών, που υπέφεραν τα πάνδεινα και παρέμεναν σε έναν γάμο είτε από φόβο, είτε ένεκα των παιδιών είτε λόγω συγκαλυμμένων ή και ανοικτών απειλών, κάτι το οποίο δεν είναι πλέον νοητό σε μια χώρα που θέλει να ονομάζεται ευρωπαϊκή.