Έρευνα: Στο στόχαστρο οι ΛΟΑΤΙ μαθητές

 

Συντριπτική πλειοψηφία, με ποσοστό 82,8%, σημειώνει ότι μαθητές αναφέρονται στους συμμαθητές τους χρησιμοποιώντας όρους όπως γκέι, λεσβία, αδελφή, ανδρογυναίκα. Παράλληλα το 80% αναφέρει ότι οι μαθητές επικρίνουν ορισμένους συμμαθητές τους λέγοντάς τους να μην συμπεριφέρονται «σαν κορίτσια ή αγόρια», αντίστοιχα.

 

Πρόκειται για στοιχεία της Εθνικής Έκθεσης «Καταπολέμηση ομοφοβικού και τρανσφοβικού εκφοβισμού στα σχολεία», η οποία εκπονήθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος ΗΟΜΒΑΤ από τη συμβουλευτική ψυχολόγο Ζωή Αποστολίδου. Το περασμένο Σαββατοκύριακο πραγματοποιήθηκε η πρώτη εκπαίδευση για τη διαχείριση των κρουσμάτων με μορφή εργαστηρίου, ενώ έχουν προγραμματιστεί ακόμη δύο για τις ερχόμενες εβδομάδες. 

 

 

Η εν λόγω έκθεση παρουσιάζει την εμφάνιση και τα χαρακτηριστικά του εκφοβισμού για λόγους σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου στο περιβάλλον της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Στην έρευνα συμμετείχαν πέρα από 150 άτομα, τόσο από διαδικτυακό ερωτηματολόγιο όσο και από συνεντεύξεις (γονέων – παιδιών, εκπαιδευτικών και σχολικών ψυχολόγων – συμβούλων). Από αυτούς το 78,6% αναφέρθηκαν ως ετερόφυλοι, το 11,4% ως ομοφυλόφιλοι, το 7,1% ως αμφιφυλόφιλοι και το 2,8% δεν απάντησε.  

 

Ειδικότερα, το 82,8% των ερωτηθέντων απάντησε ότι συχνά οι μαθητές αναφέρονται στους συμμαθητές τους χρησιμοποιώντας όρους όπως είναι γκέι, λεσβία, αδελφή, ανδρογυναίκα. Το 80% ανέφερε ότι συχνά οι μαθητές επικρίνουν ορισμένους συμμαθητές τους λέγοντάς τους «να μην συμπεριφέρονται σαν κορίτσια (απευθυνόμενοι σε αγόρια) ή να μην συμπεριφέρονται σαν αγόρια (απευθυνόμενοι σε κορίτσια). Επίσης, το 62,8% των ερωτηθέντων σημείωσαν ότι οι μαθητές απορρίπτουν και αποκλείουν εσκεμμένα τους ΛΟΑΤΙ συμμαθητές τους από διάφορες ομαδικές δραστηριότητες.

 

Το 54% των ερωτηθέντων απάντησε ότι στο σχολείο τους συχνά οι μαθητές κοροϊδεύουν τους ΛΟΑΤΙ συμμαθητές τους. Το ίδιο ποσοστό (54%) ανέφερε ότι συχνά οι μαθητές συκοφαντούν και διαδίδουν φήμες για τους ΛΟΑΤΙ συμμαθητές τους. Το 44% απάντησε ότι συχνά οι μαθητές δημοσιοποιούν αρνητικά σχόλια για τους ΛΟΑΤΙ μαθητές στο διαδίκτυο. Ακόμη το 28,5% ισχυρίστηκε ότι οι ΛΟΑΤΙ μαθητές δέχονται σεξουαλική παρενόχληση από άλλα παιδιά.

 

 

Αναζητώντας το προφίλ των μαθητών που συνήθως αντιμετωπίζουν εκφοβισμό, διαπιστώθηκε ότι τις περισσότερες πιθανότητες, με ποσοστό 72,9%, έχουν παιδιά των οποίων η εικόνα δεν συμβαδίζει με την αναμενόμενη εικόνα ενός αγοριού ή κοριτσιού. Ακολουθούν με ποσοστό 68,6% οι υπέρβαροι μαθητές. Έπειτα, με ποσοστό 54,3% οι μαθητές με μεταναστευτική βιογραφία. Έπονται, με ποσοστό 51,4%, οι μαθητές που αντιμετωπίζουν μαθησιακές προκλήσεις, καθώς και οι μαθητές από φτωχές οικογένειες, με ποσοστό 34,4%. 

 

Σχετικά με τη συχνότητα κρουσμάτων ομοφοβικού και τρανσφοβικού εκφοβισμού στο σχολείο, το 38,6% των ερωτηθέντων απάντησε καθόλου συχνά. Το 38,5% απάντησε συχνά ή ακόμη και πολύ συχνά, ενώ το 22,9% απάντησε ότι δεν γνωρίζει. Ερωτηθείς αν γνωρίζουν άτομο από το σχολείο τους που να έχει υποστεί ομοφοβικό και τρανσφοβικό εκφοβισμό ή αν έχουν ακούσει αρνητικά σχόλια για τη ΛΟΑΤΙ κοινότητα, το 47,1% των συμμετεχόντων απάντησε ότι δεν γνωρίζει. Το 40% απάντησε καταφατικά και το 12,9% αρνητικά.

 

Αξίζει να σημειωθεί ότι η πλειοψηφία των συμμετεχόντων απάντησε ότι δεν διδάσκεται στο σχολείο το μάθημα της σεξουαλικής αγωγής. Συγκεκριμένα, το 61,4% απάντησε αρνητικά και το 38,6% απάντησε καταφατικά. Μάλιστα από εκείνους που διδάσκονται σεξουαλική αγωγή (38,6%) ανέφεραν σε ποσοστό 66,7% ότι δεν περιλαμβάνεται πληροφόρηση σχετικά με τη διαφορετικότητα στο σεξουαλικό προσανατολισμό και στην ταυτότητα φύλου. Επιπρόσθετα, το 90,9% απάντησε ότι δεν περιλαμβάνεται στο μάθημα πληροφόρηση για την αναγνώριση και την πρόληψη του ομοφοβικού και τρανσφοβικού εκφοβισμού. 

 

 

Ως ασπίδα για την πρόληψη και την αντιμετώπιση του ομοφοβικού και τρανσφοβικού εκφοβισμού στα σχολεία, στοχεύει να λειτουργήσει το ευρωπαϊκό πρόγραμμα «Combating HOMophoBic And Transphobic bullying in schools – HOMBAT». Το εν λόγω έργο, το οποίο υλοποιείται σε ακόμη τρεις χώρες της Ε.Ε., συντονίζουν το Υπουργείο Παιδείας και η Accept ΛΟΑΤΙ Κύπρου.

 

Πρόκειται για εκπαιδεύσεις – εργαστήρια που απευθύνονται σε δάσκαλους, καθηγητές, γονείς και μαθητές, με σκοπό την ανάπτυξη δεξιοτήτων που θα αντιμετωπίσουν τέτοιου είδους κρούσματα. Οι εκπαιδευόμενοι του ΗOMBAT θα μπορούν με τη σειρά τους να εκπαιδεύσουν άλλους ενδιαφερομένους λειτουργώντας ως πολλαπλασιαστές. Μάλιστα τα πρώτα εργαστήρια ξεκίνησαν το περασμένο Σαββατοκύριακο και θα συνεχιστούν τα ερχόμενα δύο. 

 

Όπως σημειώνεται σε σχετική ανακοίνωση, σκοπός του HOMBAT είναι ακόμη η ενίσχυση των ικανοτήτων των εκπαιδευτικών και των σχολικών συμβούλων για την πρόληψη και την αντιμετώπιση του φαινομένου. 

 

 

Την ανάγκη να λαμβάνουν κατάρτιση οι εκπαιδευτικοί ώστε να μπορούν να αντιμετωπίζουν και να προλαμβάνουν τόσο τα κρούσματα εκφοβισμού όσο και ομοφοβίας – τρανσφοβίας στο σχολείο, αναφέρουν οι συμμετέχοντες στην έρευνα. Συγκεκριμένα το 65,7% απάντησε ότι υπάρχει η ανάγκη κατάρτισης των εκπαιδευτικών για την πρόληψη οποιασδήποτε μορφής εκφοβισμού.

 

Ενώ το 72,8% απάντησε ότι υπάρχει αυτή η ανάγκη κατάρτισης των εκπαιδευτικών ειδικά για την πρόληψη του ομοφοβικού και τρανσφοβικού εκφοβισμού. Επιπλέον, το 75,7% των συμμετεχόντων χαρακτήρισε τις παιδαγωγικές δεξιότητες, την τεκμηριωμένη πληροφόρηση, την αντιμετώπιση βίαιων ή σιωπηλών αντιδράσεων, ως πολύ σημαντικές πτυχές της κατάρτισης.