Τα ινδικά χρηματιστήρια φαίνεται να πιστεύουν ότι η εκστρατεία επανεκλογής του πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι δυσκολεύει. Οι αγορές έκλεισαν με πτώση σε διαδοχικές ημέρες διαπραγμάτευσης την περασμένη εβδομάδα και πολλοί αναλυτές απέδωσαν την πτώση στην αβεβαιότητα σχετικά με τα αποτελέσματα των εκλογών.
Αφού οι αγορές είχαν τη χειρότερη ημέρα των τελευταίων τεσσάρων μηνών, το δεξί χέρι του Μόντι, ο υπουργός Εσωτερικών Αμίτ Σαχ, παρενέβη για να συμβουλεύσει τους επενδυτές να “αγοράσουν πριν από τις 4 Ιουνίου” – την ημερομηνία ανακοίνωσης των εκλογικών αποτελεσμάτων – επειδή, όπως είπε, οι τιμές των μετοχών θα εκτοξευθούν μετά από μια κυρίαρχη νίκη του κόμματος Μπαρατίγια Τζανάτα.
Αν και η αβεβαιότητα σχετικά με τις εκλογές είναι δικαιολογημένη, θα ήταν λάθος να ερμηνεύσουμε κάτι περισσότερο από την έλλειψη αξιόπιστων πληροφοριών στη νευρικότητα των αγορών. Η εκλογική διαδικασία στην Ινδία είναι πολύ μακρά: Ξεκίνησε στις 19 Απριλίου και δεν θα ολοκληρωθεί πριν από τον Ιούνιο. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο νόμος ορίζει ότι δεν μπορούν να δημοσιοποιηθούν δημοσκοπήσεις. Επομένως, δεν έχουμε κανέναν αξιόπιστο στοιχείο για το τι σκέφτονται οι ψηφοφόροι.
Σε μία τουλάχιστον περίπτωση – το 2004, όταν οι εκλογές ήταν μικρότερης διάρκειας – η διάθεση του εκλογικού σώματος φάνηκε να αλλάζει αρκετά μεταξύ των τελικών δημοσκοπήσεων και της ολοκλήρωσης της ψηφοφορίας με την εν ενεργεία κυβέρνηση να χάνει απροσδόκητα.
Επομένως, είναι απολύτως λογικό να υπάρχει λιγότερη βεβαιότητα για τα αποτελέσματα των εκλογών στην Ινδία απ’ ό,τι αλλού και να υπάρχει αντίστοιχος βαθμός μεταβλητότητας στα χρηματιστήρια της χώρας. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι traders έχουν πραγματικές πληροφορίες ότι ο Μόντι κινδυνεύει να χάσει έδαφος.
Ορισμένοι αναλυτές έχουν παρουσιάσει διάφορα στοιχεία για να στηρίξουν τη θέση ότι ο Μόντι έχει πρόβλημα. Η ρητορική του πρωθυπουργού στις προεκλογικές συγκεντρώσεις ήταν πιο επιθετική από ό,τι αναμενόταν, γεγονός που οδήγησε σε εικασίες ότι οι υπεύθυνοι της προεκλογικής του εκστρατείας πιστεύουν ότι έχουν πρόβλημα. Και οι αριθμοί συμμετοχής ήταν χαμηλότεροι από ό,τι ήλπιζε το κόμμα του, κάνοντας ορισμένους να υποθέσουν ότι οι πιστοί του κόμματος δεν ψήφισαν.
Υπάρχουν εξίσου πειστικές εναλλακτικές εξηγήσεις και για τα δύο στοιχεία. Αν ο Μόντι και το κόμμα του αγωνίζονται σαν να βρίσκονται με την πλάτη στον τοίχο, αυτό είναι μάλλον επειδή πάντα αγωνίζονται έτσι. Οι πολιτικοί του κόμματος Μπαρατίγια Τζανάτα θα μάχονταν με την ίδια σφοδρότητα για να κερδίσουν την πλειοψηφία των δύο τρίτων στο Κοινοβούλιο, όπως θα έκαναν αν κινδύνευαν να χάσουν όλες τις έδρες τους. Η επιθετική προσέγγιση στις εκλογές είναι το μυστικό της επιτυχίας τους.
Όσον αφορά τη συμμετοχή, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι λιγότεροι άνθρωποι ψηφίζουν αυτή τη φορά, ειδικά αν οι υποστηρικτές θεωρούν ότι ο πρωθυπουργός δεν χρειάζεται βοήθεια για να φτάσει στη νίκη. Η Ινδία βρίσκεται στη μέση ενός τρομερού κύματος καύσωνα. Θα ήμουν πιο πεπεισμένος να κατηγορήσω την κλιματική αλλαγή παρά την απογοήτευση για τον Μόντι για τα χαμηλά ποσοστά.
Τέλος, ακόμη και αν το κόμμα Μπαρατίγια Τζανάτα είχε πρόβλημα – και, για άλλη μια φορά να τονίσουμε ότι δεν έχουμε καμία πραγματική απόδειξη για κάτι τέτοιο – το αποτέλεσμα των εκλογών θα έχει σχεδόν σίγουρα μικρότερο αντίκτυπο στις αγορές από ό,τι πολλοί φαίνεται να πιστεύουν. Σε αντίθεση, ας πούμε, με τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο Μόντι δεν προσβλέπει στις επιδόσεις της αγοράς για να μετρήσει την επιτυχία του στην εξουσία. Οι traders αγαπούν τον πρωθυπουργό, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι τους αγαπάει και εκείνος.
Πράγματι, η αλήθεια είναι ότι το Νέο Δελχί δεν ενδιαφέρεται πολύ για το τι σκέφτεται η Βομβάη, η οικονομική πρωτεύουσα. Η υπουργός Οικονομικών Νιρμάλα Σίθαραμαν έχει δηλώσει ρητά ότι η κυβέρνηση Μόντι προτιμά να “αφήσει τις αγορές στη σοφία τους”. Ακριβώς επειδή η παρέμβαση του Σαχ ήταν τόσο σπάνια, ήταν και άξια προσοχής για την επικαιρότητα.
Ούτε είναι αλήθεια ότι οι προηγούμενες κυβερνήσεις συνασπισμού υπό την ηγεσία των αντιπάλων του Μόντι ήταν κακές για τις τιμές των μετοχών. Όταν κέρδισε το 2004 ο ασταθής συνασπισμός που διοικείτο από το Ινδικό Εθνικό Κογκρέσο οι αγορές κατέρρευσαν. Στη συνέχεια, όπως επεσήμαναν ο καθηγητής του London School of Economics Maitreesh Ghatak και οι συν-συγγραφείς του σε έκθεσή τους, κατά τη διάρκεια των 10 ετών που εκείνη η κυβέρνηση ήταν στην εξουσία, ο δείκτης μετοχών Sensex της Βομβάης αυξήθηκε κατά 8,3% ετησίως μετά τον έλεγχο του πληθωρισμού, σε σύγκριση με 0,5% ετησίως κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης υπό την ηγεσία του κόμματος του Μόντι που προηγήθηκε.
Με άλλα λόγια, οι αγορές έχουν νευρικότητα επειδή δεν γνωρίζουν αρκετά, όχι επειδή γνωρίζουν κάτι που εμείς οι υπόλοιποι δεν ξέρουμε. Και αυτό που νομίζουν ότι ξέρουν είναι πιθανότατα λάθος ούτως ή άλλως. Η πολιτική στην Ινδία είναι αρκετά περίπλοκη και δυσκολεύει τις προβλέψεις από μόνη της, πόσο μάλλον αν κάποιος εμπλέξει στη συζήτηση και τις τιμές των μετοχών.
Απόδοση – Επιμέλεια: Σ. Κετιτζιάν
