Η 1η Οκτωβρίου 2025 είναι μια ημερομηνία ορόσημο για το μέλλον της ηλεκτρικής ενέργειας στην Κύπρο. Αν και οι αλλαγές σε αυτό το στάδιο δεν είναι κοσμοϊστορικές και τα αποτελέσματα αυτών των ρυθμίσεων δεν θα είναι άμεσα ορατά, κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί ότι πρόκειται για μια πολύ σημαντική εξέλιξη στα ενεργειακά της Κύπρου.
Το θέμα φαντάζει περίπλοκο και πράγματι είναι, με αποτέλεσμα οι περισσότεροι πολίτες να παρακολουθούν τις εξελίξεις από μακριά, χωρίς να κατανοούν πλήρως τι θα σημαίνει για το δίκτυο και για τις τσέπες τους η λειτουργία της νέας αγοράς. Ο «Φ», επιθυμώντας να αποσαφηνίσει μερικά από τα κύρια σημεία που αφορούν τη λειτουργία της αγοράς, καταγράφει – με όσο το δυνατόν πιο απλό και κατανοητό τρόπο – τη συνεισφορά των ιδιωτών ΑΠΕ στο ηλεκτρικό ισοζύγιο της Κύπρου.
Μέχρι 327 μεγαβάτ για αρχή
Η Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Αγοράς Ηλεκτρισμού (ΣΑΗ), Αγγέλα Ανδρέου, κατά την παρουσίαση της στην προχθεσινή Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου, αναφέρθηκε σε αριθμούς που αφορούν την αγορά ηλεκτρισμού.
Σύμφωνα με την κα. Ανδρέου, μέχρι στιγμής έχουν επενδυθεί από τον ιδιωτικό τομέα περισσότερα από 800 εκατομμύρια ευρώ, με τη συνολική παραγωγή ΑΠΕ να φτάνει σήμερα δυνητικά μέχρι τα 1.075 MW.
Διερευνώντας το θέμα, φαίνεται ότι δυνητικά στην Ανταγωνιστική Αγορά Ηλεκτρισμού από παραγωγούς ΑΠΕ μπορούν να προσφερθούν περίπου 327 MW, δηλαδή περίπου το ένα τρίτο της μέσης ζήτησης ενέργειας. Αυτός ο αριθμός προκύπτει μετά την αφαίρεση των οικιακών φωτοβολταϊκών συστημάτων, που είναι κοντά στα 300 MW, των ιδιωτών παραγωγών που βρίσκονται ήδη στο σχέδιο της ΑΗΚ και προσφέρουν τη δική τους «πράσινη» ενέργεια μέσω συμβολαίων, καθώς και άλλων μικρών παραγωγών που για δικούς τους λόγους δεν θα ενταχθούν στην αγορά.
Αν και η δυναμικότητα ορίζεται στα 327 μεγαβάτ, οι εκτιμήσεις για την πραγματική προσφορά ενέργειας ΑΠΕ στην Ανταγωνιστική Αγορά Ενέργειας, ορίζεται – τουλάχιστον για τα αρχικά στάδια – σε αρκετά μικρότερο ποσοστό.
14 αιτητές μέχρι στιγμής
Μέχρι στιγμής, 14 αιτητές βρίσκονται κοντά στην ολοκλήρωση των διαδικασιών ένταξής τους στην Ανταγωνιστική Αγορά Ηλεκτρισμού. Ουσιαστικά, αυτοί θα αποτελούν τους πρώτους συμμετέχοντες στην ΑΑΗ. Αυτή ήταν η αποκάλυψη που έκανε ο Δρ. Κωνσταντίνος Βαρνάβα, Διευθυντής Λειτουργίας Αγοράς του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου (ΔΣΜΚ) κατά την ομιλία του ενώπιον κρατικών αξιωματούχων, βουλευτών και επιχειρηματιών.
Συγκεκριμένα, ο Δρ. Βαρνάβα κατά την ομιλία του στην Ετήσια Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Αγοράς Ηλεκτρισμού (ΣΑΗ) που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 9 Σεπτεμβρίου, είπε πως μέχρι στιγμής 14 αιτητές, κάποιοι με περισσότερες από μια ιδιότητες, έχουν σχεδόν ολοκληρώσει τις διαδικασίες ένταξης και βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο για να ολοκληρώσουν τις ενέργειες τους με το Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου, τον Φορέα Εκκαθάρισης, να καταβάλουν τις απαραίτητες εγγυήσεις και να ανοιχτούν οι τραπεζικοί λογαριασμοί για τις συναλλαγές.
Σύμφωνα με τα όσα γνωρίζουν, συμπλήρωσε, είναι θέμα ημερών να ολοκληρωθούν και αυτές οι ενέργειες, διευκρινίζοντας πως 8 αιτητές, αφού ενταχθούν, θα έχουν την Ιδιότητα του Προμηθευτή, 5 του Φορέα Σωρευτικής Εκπροσώπησης ΑΠΕ, 2 του Παραγωγού και 3 του Παραγωγού ΑΠΕ.