Η Κίνα στην κορυφή, η Γερμανία σε πτώση — Η Κύπρος 11η παγκοσμίως και 3η στην Ευρώπη

Από τη δημοσίευση της κατάταξης World Fleet Ranking 2024 από τη Vessel Value, έχουν σημειωθεί σημαντικές αλλαγές στις εφοδιαστικές αλυσίδες και τον εκσυγχρονισμό των στόλων. Ωστόσο, λίγα έχουν αλλάξει στην κορυφή της λίστας.

Η Κίνα εξακολουθεί να υπερτερεί της Ιαπωνίας. Οι Κινέζοι πλοιοκτήτες έχουν εδραιώσει την ηγετική θέση της χώρας, με στόλο αξίας 255 δισ. δολαρίων, ξεπερνώντας την Ιαπωνία, της οποίας ο στόλος ανέρχεται σε περίπου 231,4 δισ. δολάρια. Η Κύπρος κατατάσσεται 11η παγκοσμίως και 3η στην Ευρώπη, ενώ ο κυπριακός στόλος αντιστοιχεί περίπου στο 15% του εμπορικού στόλου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στοιχείο που υπογραμμίζει τη σημασία του για την ΕΕ. Η έκθεση επισημαίνει σημαντικές μεταβολές στις αξίες των περιουσιακών στοιχείων και δυναμικές αλλαγές στην αγορά πλοιοκτησίας το 2024.

Η Κίνα διατηρεί την κορυφαία θέση και ως προς τον αριθμό των πλοίων. Πέρασε στην πρώτη θέση και σε αξία στόλου, φτάνοντας τα 255.236 εκατ. δολάρια, ξεπερνώντας την Ιαπωνία. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η Κίνα διαθέτει στόλους bulk carrier και containership αξίας 68,4 δισ. και 63,5 δισ. δολαρίων αντίστοιχα, ενώ η αξία των στόλων και στους δύο αυτούς τομείς αυξήθηκε την τελευταία χρονιά.

Αυτή η εξέλιξη αποδίδεται στη βελτίωση των θεμελιωδών συνθηκών της αγοράς που προέκυψαν μετά την κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα, η οποία αύξησε τη ζήτηση για θαλάσσια μίλια (ton-miles) στους περισσότερους τομείς. Για να αποφύγουν τρομοκρατικές επιθέσεις, τα πλοία αναγκάζονται να επιμηκύνουν τις διαδρομές τους μεταξύ ασιατικών και ευρωπαϊκών λιμανιών, καθώς η διέλευση από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας έχει γίνει πλέον ο κανόνας. Έτσι, η αξία ενός bulk carrier τύπου Capesize 20 ετών (180.000 dwt) αυξήθηκε κατά περίπου 26,98% το τελευταίο έτος, από 13,86 εκατ. σε 17,6 εκατ. δολάρια.

Περίπου το 20% του εμπορικού στόλου τύπου Capesize (130.000–219.999 dwt) ανήκει σε πλοιοκτήτες με έδρα την Ελλάδα. Το 18% ανήκει σε Ιάπωνες πλοιοκτήτες και το 18% σε Κινέζους. Το 7% του στόλου φέρει σημαία Βερμούδων, ενώ το 6% ανήκει σε πλοιοκτήτες με έδρα τη Νότια Κορέα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Banchero Costa.

Η αξία των 20ετών πλοίων τύπου Handy containership χωρητικότητας 1.750 TEU αυξήθηκε επίσης κατά 171,86% μέσα σε ένα χρόνο, από 5,97 εκατ. σε 16,23 εκατ. δολάρια. Η Κίνα διαθέτει επίσης τον μεγαλύτερο αριθμό δεξαμενόπλοιων. Τον Ιανουάριο του 2025, ο στόλος της αριθμούσε 1.764 δεξαμενόπλοια συνολικής αξίας 47,9 δισ. δολαρίων.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Banchero Costa, οι τιμές των νέων δεξαμενόπλοιων, αλλά και αυτών στη δευτερογενή αγορά, αυξήθηκαν σημαντικά στο δεύτερο εξάμηνο του 2024 και παρέμειναν σταθερές τον Ιανουάριο του 2025. Αυτό οφείλεται στην αυξημένη ζήτηση για πλοία «σκιώδους στόλου» (shadow fleets) και στην επέκταση των διαδρομών μεταφοράς πετρελαίου και προϊόντων.

Η ισχύς της Ιαπωνίας στα bulk carriers και της Ελλάδας στα tankers

Η Ιαπωνία έπεσε φέτος στη δεύτερη θέση, παρά το γεγονός ότι η αξία του στόλου της αυξήθηκε από 206,3 δισ. δολάρια το 2024 σε 231,3 δισ. στις αρχές του 2025 — αύξηση περίπου 12% σε ετήσια βάση. Τα τελευταία χρόνια, οι Ιάπωνες πλοιοκτήτες επικεντρώνονται στην ενίσχυση του στόλου bulk carriers.

Κατά τη διάρκεια του έτους, ο ιαπωνικός στόλος bulk carriers αυξήθηκε κατά περίπου 60 πλοία. Η άνοδος των αξιών πλοίων συνέβαλε στην αύξηση της συνολικής αξίας του τομέα. Οι αξίες των bulk carriers παρέμειναν κοντά στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 15 ετών. Πλοία τύπου Capesize ηλικίας 20 ετών έφτασαν στο ανώτατο επίπεδο των 20,32 εκατ. δολαρίων τον Οκτώβριο 2024.

Η Ιαπωνία διαθέτει επίσης τους μεγαλύτερους στόλους LNG carriers (αξίας 40,9 δισ. δολ.), LPG carriers (15,1 δισ. δολ.), reefer carriers (1,3 δισ. δολ.) και car carriers (24,8 δισ. δολ.). Ο στόλος LPG χωρίζεται σε δύο κατηγορίες: μικρά πλοία χωρητικότητας 1.000–12.999 CBM και μεγάλα, πλήρως ψυγεία πλοία άνω των 70.000 CBM.

Η πλειονότητα των LPG δεξαμενόπλοιων, 928 μονάδες, είναι μικρά πλοία κάτω των 13.000 CBM. Τα VLGC (Very Large Gas Carriers) άνω των 70.000 CBM είναι 427 μονάδες, δηλαδή το 26% του στόλου, αλλά αντιστοιχούν στο 73% της συνολικής μεταφορικής ικανότητας, υπολογίζει η Banchero Costa. Περίπου το 19% του στόλου LPG ανήκει σε ιαπωνικές εταιρείες, το 7% σε κινεζικές, το 6% σε ελληνικές και το 5% σε σιγκαπουριανές, ενώ άλλο 5% βρίσκεται υπό ινδονησιακή πλοιοκτησία.

Η Ελλάδα διατήρησε για ακόμη μία χρονιά την τρίτη θέση, τόσο σε συνολική αξία όσο και σε αριθμό πλοίων. Αν και η Κίνα διαθέτει περισσότερα δεξαμενόπλοια, η αξία του ελληνικού στόλου tankers είναι σημαντικά υψηλότερη, 71,3 δισ. δολάρια, δηλαδή 23,3 δισ. περισσότερα από της Κίνας, σύμφωνα με τη Vessel Value. Η Ελλάδα διαθέτει επίσης τον δεύτερο μεγαλύτερο στόλο LNG, με 143 πλοία αξίας 32,4 δισ. δολαρίων, αυξημένη κατά περίπου 1 δισ. σε σχέση με πέρυσι, χάρη στη συνεχιζόμενη υψηλή ζήτηση για tankers και μεταφορές LNG.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες ισχυρές στα κρουαζιερόπλοια

Οι Ηνωμένες Πολιτείες διατήρησαν την τέταρτη θέση, με αξία στόλου 116,4 δισ. δολάρια — αύξηση 16,5 δισ. δολ. σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Η αξία του αμερικανικού στόλου καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τη δυναμική της βιομηχανίας κρουαζιέρας, αξίας 58,6 δισ. δολαρίων. Τον ηγετικό ρόλο διαδραματίζουν οι Carnival και Royal Caribbean. Από το προηγούμενο έτος, η αξία του στόλου κρουαζιερόπλοιων υπό αμερικανική ιδιοκτησία αυξήθηκε κατά σχεδόν 10 δισ. δολάρια. Οι ΗΠΑ κατέχουν επίσης ισχυρή θέση στην αγορά ro-ro, με στόλο αξίας 2,6 δισ. δολαρίων. Ωστόσο, με 40 πλοία ro-ro (πλοία ειδικά σχεδιασμένα για τη μεταφορά τροχοφόρων φορτίων), βρίσκονται πίσω από την Ιαπωνία (88 πλοία) και την Τουρκία (50).

Στους πέντε κορυφαίους αγοραστές ro-ro πλοίων για την περίοδο 2020–2024, η Ιαπωνία προηγείται με 10 παραγγελίες, ακολουθούμενη από τη Grimaldi της Ιταλίας (8 πλοία) και τη Γαλλία (6).

Η Σιγκαπούρη σταθερά στην πεντάδα

Η Σιγκαπούρη διατήρησε την πέμπτη θέση, με στόλο αξίας περίπου 107,2 δισ. δολαρίων — αύξηση άνω των 21 δισ. σε σχέση με πέρυσι. Οι πλοιοκτήτες της κατατάσσονται τέταρτοι παγκοσμίως σε αριθμό πλοίων. Οι στόλοι LPG και OSV (offshore support vessels) αποτελούν τα πολυτιμότερα τμήματα, με αξία 14 δισ. και 4,4 δισ. δολάρια αντίστοιχα. Η αξία αυτών των στόλων αυξήθηκε κατά 50,5% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, λόγω της αυξημένης ζήτησης για θαλάσσιες μεταφορές αερίου.

Η Νότια Κορέα έκτη, με επενδύσεις σε LNG και ro-ro

Η Νότια Κορέα διατηρεί την έκτη θέση, με στόλο αξίας 69,6 δισ. δολαρίων — αύξηση σχεδόν 2 δισ. από πέρυσι. Αν και διαθέτει λιγότερα πλοία από τη δέκατη χώρα της λίστας, ο στόλος της αποτελείται από νεότερα και υψηλής αξίας πλοία. Η θέση της χώρας οφείλεται στις επενδύσεις της στον τομέα LNG, με στόλο αξίας 17,2 δισ. δολαρίων.

Η Κορέα παραμένει βασικός εξαγωγέας αυτοκινήτων και συνεχίζει τις επενδύσεις στη ναυπήγηση. Η εταιρεία Glovis παρήγγειλε έξι πλοία τύπου LCTC, αξίας 125 εκατ. δολαρίων το καθένα, τα οποία θα ναυπηγηθούν στο κινεζικό ναυπηγείο Guangzhou CSSC και θα παραδοθούν έως το 2028, αυξάνοντας περαιτέρω την αξία του κορεατικού στόλου ro-ro.

Η Βρετανία επενδύει στις κρουαζιέρες, η Νορβηγία στο LNG και στα ro-ro

Το Ηνωμένο Βασίλειο ανέβηκε μία θέση, καταλαμβάνοντας την έβδομη θέση το 2025, παρότι δεν βρίσκεται στη δεκάδα ως προς τον αριθμό πλοίων. Όπως και στις ΗΠΑ, περίπου το 25% της αξίας του βρετανικού στόλου προέρχεται από την κρουαζιερόπλοια βιομηχανία, τον πιο πολύτιμο τομέα του.

Ακολουθεί ο τομέας των containerships, που αντιπροσωπεύει περίπου το 17% της αξίας του στόλου, αυξημένος κατά 2% σε ετήσια βάση. Η αξία του βρετανικού στόλου δεξαμενόπλοιων αυξήθηκε κατά 32%, από 7,2 δισ. τον Ιανουάριο 2024 σε 9,5 δισ. τον Ιανουάριο 2025. Οι επενδύσεις στα LPG πλοία διατήρησαν τη συνολική αξία του στόλου σε σταθερά επίπεδα (5,3 δισ. δολ.).

Η Νορβηγία κατατάσσεται πλέον όγδοη, με συνολική αξία στόλου 68,5 δισ. δολαρίων — σχεδόν 10 δισ. περισσότερα από πέρυσι, ξεπερνώντας το Ηνωμένο Βασίλειο. Η άνοδος οφείλεται στις επενδύσεις στη θαλάσσια μεταφορά υγροποιημένου αερίου, συμπεριλαμβανομένων δρομολογίων από τις ΗΠΑ προς την Πολωνία. Ο νορβηγικός στόλος LNG αντιπροσωπεύει περίπου το 20% της συνολικής αξίας (13,6 δισ. δολ.), ενώ ο στόλος LPG το 4,5% (3,1 δισ. δολ.) και τα δεξαμενόπλοια το 16% (10,9 δισ. δολ.). Η Νορβηγία είναι επίσης ο δεύτερος μεγαλύτερος ιδιοκτήτης car carriers, που αντιπροσωπεύουν το 15,8% της συνολικής αξίας του στόλου (10,8 δισ. δολ.).

Η Ελβετία και η Γερμανία κλείνουν τη δεκάδα

Η Ελβετία διατηρήθηκε στη δεκάδα, με στόλο αξίας 68 δισ. δολαρίων, κυρίως λόγω της δραστηριότητας της MSC. Το 2024, η MSC συνέχισε την πολιτική ταχείας ανάπτυξης του στόλου containers, αγοράζοντας 63 μεταχειρισμένα πλοία και υπογράφοντας συμβόλαια για 64 νέα, τα οποία θα ναυπηγηθούν στην Κίνα και θα παραδοθούν το 2026–2029.

Η Γερμανία κατέγραψε πτώση για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, από την 9η στη 10η θέση. Ο γερμανικός στόλος εξακολουθεί να αποτελείται κυρίως από πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων. Οι Γερμανοί πλοιοκτήτες κατατάσσονται δεύτεροι παγκοσμίως ως προς τον αριθμό, αλλά πέμπτοι ως προς την αξία, η οποία ανέρχεται σε 27,7 δισ. δολάρια, αυξημένη από 17,8 δισ. δολάρια το 2024.

Κύπρος, ένας Ναυτιλιακός Προορισμός

Ο εμπορικός στόλος της Κύπρου είναι παγκόσμια ναυτιλιακή δύναμη, καταλαμβάνοντας την 11η θέση παγκοσμίως και την 3η θέση στην Ευρώπη. Επιπλέον, ο κυπριακός στόλος αποτελεί περίπου το 15% του εμπορικού στόλου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γεγονός που υπογραμμίζει τη σημασία του για την ΕΕ. Η εμπορική ναυτιλία στην Κύπρο αναπτύχθηκε ραγδαία τις τελευταίες δεκαετίες, με την Κύπρο να έχει μετεξελιχθεί σε ένα σύγχρονο, αποδοτικό και ολοκληρωμένο ναυτιλιακό κέντρο, αποτελώντας ένα από τα τρία μεγαλύτερα κέντρα πλοιοδιαχείρισης στον κόσμο και το μεγαλύτερο στην Ευρώπη.

Η ανάπτυξη των ναυτιλιακών υποδομών, η εξειδικευμένη γνώση του ανθρώπινου δυναμικού και οι στρατηγικής σημασίας διμερείς συμφωνίες με άλλα κράτη έχουν κατατάξει την κυπριακή σημαία ανάμεσα στις ποιοτικότερες και ανταγωνιστικότερες. Ακολουθώντας τα διεθνή πρότυπα ασφάλειας και προστασίας (Paris & Tokyo MoU «Λευκή Λίστα»), η κυπριακή σημαία διατηρεί υψηλή κατάταξη. Ως αποτέλεσμα, η Κύπρος έχει ισχυρή παρουσία και ενεργό ρόλο στις αποφάσεις διεθνών οργανισμών όπως ο IMO, ο ILO και η Ευρωπαϊκή Ένωση.

ΟΙ ΔΕΚΑ ΙΣΧΥΡΟΤΕΡΟΙ ΠΟΛΕΜΙΚΟΙ ΣΤΟΛΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Οι δέκα μεγαλύτεροι πολεμικοί στόλοι παγκοσμίως, σύμφωνα με διεθνείς στρατιωτικές αναλύσεις και στοιχεία ναυτικής ισχύος, είναι εκείνοι των Ηνωμένων Πολιτειών, της Κίνας, της Ρωσίας, της Ινδίας, της Ιαπωνίας, της Νότιας Κορέας, της Μεγάλης Βρετανίας, της Γαλλίας, της Βόρειας Κορέας και της Ταϊβάν. Η σειρά διαφοροποιείται ανάλογα με τα κριτήρια αξιολόγησης — όπως ο αριθμός πλοίων, η έκταση δράσης, η δύναμη πυρός και η τεχνολογία.

Ηνωμένες Πολιτείες

Οι ΗΠΑ διαθέτουν τον ισχυρότερο ναυτικό στόλο στον κόσμο, με έντεκα ενεργά αεροπλανοφόρα, δεκάδες καταδρομικά, αντιτορπιλικά και υποβρύχια. Η παρουσία τους εκτείνεται σε κάθε ωκεανό, προσδίδοντας στις Ηνωμένες Πολιτείες παγκόσμια στρατηγική ισχύ και επιχειρησιακή ευελιξία.

Κίνα

Η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας έχει επενδύσει μαζικά στον εκσυγχρονισμό του ναυτικού της (PLAN), το οποίο σήμερα κατατάσσεται δεύτερο σε μέγεθος παγκοσμίως. Με αυξανόμενο αριθμό αεροπλανοφόρων, αντιτορπιλικών και φρεγατών, η Κίνα στοχεύει να κυριαρχήσει στην Ασία-Ειρηνικό και να επεκτείνει τη ναυτική της παρουσία έως τον Ινδικό Ωκεανό.

Ρωσία

Παρά τις οικονομικές προκλήσεις, η Ρωσία διατηρεί ένα ισχυρό ναυτικό με έμφαση στα πυρηνοκίνητα υποβρύχια. Ο ρωσικός στόλος θεωρείται κρίσιμος για την πυρηνική αποτρεπτική ισχύ της χώρας και τη στρατηγική της παρουσία στη Μαύρη Θάλασσα, τη Βαλτική και τον Αρκτικό Κύκλο.

Ινδία

Η Ινδία αναπτύσσει ένα σύγχρονο και πολυεπίπεδο ναυτικό, επενδύοντας σε αεροπλανοφόρα, φρεγάτες, υποβρύχια και αποβατικά σκάφη. Η ινδική ναυτική στρατηγική επικεντρώνεται στην ασφάλεια του Ινδικού Ωκεανού και στην αντιμετώπιση της κινεζικής επιρροής στην περιοχή.

Ιαπωνία

Η Ιαπωνία διαθέτει έναν τεχνολογικά προηγμένο στόλο, με εξοπλισμό αιχμής και εξαιρετική ναυπηγική τεχνογνωσία. Αν και τυπικά χαρακτηρίζεται «Αυτοαμυντική Δύναμη», το ιαπωνικό ναυτικό συγκαταλέγεται στα πιο σύγχρονα και αποτελεσματικά του κόσμου.

Νότια Κορέα

Η Νότια Κορέα έχει εξελιχθεί σε ναυτική δύναμη πρώτης γραμμής, διαθέτοντας αντιτορπιλικά, φρεγάτες και υποβρύχια προηγμένης τεχνολογίας, καθώς και μια από τις ισχυρότερες ναυπηγικές βιομηχανίες διεθνώς.

Μεγάλη Βρετανία

Το Βασιλικό Ναυτικό παραμένει κομβικός πυλώνας της άμυνας της Ευρώπης, διαθέτοντας δύο αεροπλανοφόρα κλάσης Queen Elizabeth, καθώς και μονάδες επιφανείας και υποβρύχια εξοπλισμένα με πυρηνικούς πυραύλους Trident.

Γαλλία

Η Γαλλία έχει ένα από τα πιο σύγχρονα ναυτικά στην Ευρώπη, με πυρηνοκίνητα υποβρύχια, ένα αεροπλανοφόρο (Charles de Gaulle) και ανεπτυγμένη ναυπηγική βιομηχανία. Ο γαλλικός στόλος δραστηριοποιείται ενεργά σε ευρωπαϊκές και υπερπόντιες επιχειρήσεις.

Βόρεια Κορέα

Η Βόρεια Κορέα διαθέτει έναν πολυάριθμο στόλο επιφανείας και υποβρυχίων, αν και η τεχνολογία των περισσότερων πλοίων της είναι παλαιότερης γενιάς. Παρά τις περιορισμένες δυνατότητες, η ναυτική της παρουσία θεωρείται σημαντική λόγω του ασύμμετρου χαρακτήρα της άμυνάς της.

Ταϊβάν

Η Ταϊβάν έχει επενδύσει σε σύγχρονα πλοία, φρεγάτες και συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας, με στόχο την προστασία των θαλάσσιων οδών και της εθνικής της ασφάλειας απέναντι στην Κίνα. Το ναυτικό της λειτουργεί κυρίως αμυντικά αλλά με υψηλή τεχνολογική επάρκεια.

Από το τεύχος Οκτωβρίου του περιοδικού Insider