Τι είπαν Χριστοδουλίδης – Αούν μετά την υπογραφή συμφωνίας οριοθέτησης ΑΟΖ – Ορόσημο στρατηγικής σημασίας για τις σχέσεις Κύπρου – Λιβάνου (εικόνες)

ΒΗΡΥΤΟΣ/ΑΠΟΣΤΟΛΗ

Στη στρατηγική σημασία που έχει για τις σχέσεις Κύπρου και Λιβάνου αναφέρθηκαν οι Πρόεδροι Νίκος Χριστοδουλίδης και Τζοτζέφ Αούν ευθύς μετά την υπογραφή συμφωνίας οριοθέτησης αποκλειστικής οικονομικής ζώνης ανάμεσα στις δύο χώρες. Με την υπογραφή της συμφωνίας κλείνει μια εκκρεμότητα δύο δεκαετιών. Χριστοδουλίδης και Αούν συμφώνησαν και στην προώθηση διερεύνησης ηλεκτρικής διασύνδεσης.

Κατά τη σύντομη τελετή στο Μπάμπντα, την συμφωνία υπέγραψε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης, ενώ εκ μέρους του Λιβάνου την υπέγραψε ο υπουργός Μεταφορών και Δημοσίων Έργων Φαγιέζ Ρασάμνι, παρουσία του Προέδρου του Λιβάνου Τζοτζέφ Αούν.

Χριστοδουλίδης: ορόσημο στρατηγικής σημασίας για τις σχέσεις των δύο χωρών

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης δήλωσε μετά την υπογραφή της συμφωνίας ότι βρίσκεται στη Βηρυτό «με αισθήματα χαράς και περηφάνειας». Όπως ανέφερε, πρόκειται για την τρίτη επίσκεψη που ανταλλάσσουν οι δύο ηγέτες σε λιγότερο από ένα χρόνο, «ένα γεγονός που αντανακλά, ανάμεσα σε άλλα, τους στενούς και διαχρονικούς δεσμούς που ενώνουν τις χώρες μας, όπως επίσης και την προσωπική μας φιλία».

Ο Κύπριος Πρόεδρος χαρακτήρισε την υπογραφή της Συμφωνίας Οριοθέτησης της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης μεταξύ της Κύπρου και του Λιβάνου «ορόσημο στρατηγικής σημασίας το οποίο επισφραγίζει, με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο, το επίπεδο των σχέσεών μας».

Τόνισε ότι με την υπογραφή της συμφωνίας, οι δύο χώρες στέλνουν «ένα ισχυρό, πολιτικό μήνυμα: πως Κύπρος και Λίβανος, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, της σχετικής σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας και φυσικά των σχέσεων καλής γειτονίας, συνεχίζουν να επενδύουν στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης και του αμοιβαίου σεβασμού. Συνεχίζουν να επενδύουν στην προώθηση της διμερούς και περιφερειακής συνεργασίας και σταθερότητας, προς όφελος των πολιτών μας αλλά και της ευρύτερης περιοχής της Μέσης Ανατολής».

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας σημείωσε ότι με τη συμφωνία, «φέρνουμε εις πέρας μια εκκρεμότητα πολλών ετών και κοιτάζουμε πλέον στο μέλλον και στο τι, έχοντας αυτή ως βάση, μπορούν να δημιουργήσουν από κοινού οι χώρες μας».

Ο Χριστοδουλίδης ευχαρίστησε τον Πρόεδρο Αούν, καθώς η υπογραφή της Συμφωνίας δεν θα ήταν δυνατή «χωρίς τη δική σας πολιτική βούληση και αποφασιστικότητα, καθώς και τη συμβολή του πρωθυπουργού Ναουάφ Σαλάμ, της κυβέρνησης, και της πολιτικής ηγεσίας του Λιβάνου». Πρόσθεσε ότι η επιτυχής ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων είναι αποτέλεσμα «άοκνης και μεθοδικής εργασίας, σε πνεύμα εμπιστοσύνης και διαφάνειας, των δυο διαπραγματευτικών μας ομάδων».

Εξέφρασε εκτίμηση και ευγνωμοσύνη στους επικεφαλής των ομάδων, τον υπουργό Μεταφορών και Δημοσίων Έργων του Λιβάνου, Φαγιέζ Ρασάμνι, και τον σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας της Κυπριακής Δημοκρατίας, Τάσο Τζιωνή, ενώ ευχαρίστησε τα μέλη της Διαπραγματευτικής Ομάδας της Κυπριακής Δημοκρατίας, «που με την τεχνογνωσία και την αφοσίωσή τους, συνέβαλαν στη σημερινή επιτυχία».

Ο ΠτΔ υπογράμμισε ότι η Συμφωνία «ενισχύει ουσιαστικά τις προοπτικές συνεργασίας σε κρίσιμους τομείς, όπως η ενέργεια και οι υποδομές. Παρέχει παράλληλα την αναγκαία νομική και οικονομική βεβαιότητα και ασφάλεια σε δυνητικούς επενδυτές, ενισχύοντας την ίδια στιγμή την προσπάθεια των δύο χωρών για περαιτέρω ανάπτυξη των ενεργειακών μας προγραμμάτων».

Ταυτόχρονα, σημείωσε ότι η συμφωνία ενισχύει τις προοπτικές ενεργειακής συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο, προς όφελος των πολιτών, αλλά και την προοπτική της περιοχής να λειτουργήσει ως εναλλακτικός ενεργειακός διάδρομος για την Ευρώπη.

Ο Ν. Χριστοδουλίδης τόνισε ότι «πέρα από το ενεργειακό και οικονομικό αποτύπωμα της, πρέπει να υπογραμμίσω και το αδιαμφισβήτητο γεγονός πως τέτοιου είδους συμφωνίες αποτελούν στρατηγικό θεμέλιο περιφερειακής σταθερότητας και ασφάλειας σε μια δύσκολη περιοχή με πολλές προκλήσεις. Και σήμερα, με αποφασιστικότητα, με όραμα, με βαθιά πίστη στις δυνατότητες των χωρών μας, και μέσα από μια θετική προσέγγιση, κάνουμε ένα ουσιαστικό βήμα για ένα πιο ασφαλές, μέλλον, για τις χώρες μας και την ευρύτερη περιοχή».

Αούν: η συμφωνία ανοίγει δρόμο για εξερεύνηση θαλάσσιων πόρων

Ο Πρόεδρος του Λιβάνου Τζοτζέφ Αούν δήλωσε μετά την υπογραφή ότι με τη συμφωνία ανοίγει ο δρόμος για την εξερεύνηση των θαλάσσιων πόρων των δύο χωρών. Απευθυνόμενος στον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη, τόνισε: «Βρισκόμαστε εδώ για να τιμήσουμε την ολοκλήρωση της οριοθέτησης της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης μεταξύ των δύο χωρών μας. Αυτό θα επιτρέψει τόσο στον Λίβανο όσο και στην Κύπρο να ξεκινήσουν την εξερεύνηση των αντίστοιχων θαλάσσιων πόρων τους και θα ενισχύσει επίσης τη συνεργασία μεταξύ των χωρών μας σε αυτό το επίπεδο».

Ο Τζ. Αούν εξέφρασε την εκτίμησή του προς τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη και ευχαρίστησε όλους όσοι συνέβαλαν στην επίτευξη της συμφωνίας, τόσο στην Κύπρο όσο και στον Λίβανο. Είπε: «Θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες μου σε όλους σας για το ότι αποδεικνύετε σταθερά πως η τήρηση των αρχών του διεθνούς δικαίου ενισχύει τους δεσμούς φιλίας μεταξύ των εθνών και μας ενώνει μέσα από την κοινή μεσογειακή μας γεωγραφία, ιστορία και μέλλον».

Ο Λιβανέζος Πρόεδρος σημείωσε ότι οι δύο ηγέτες έχουν ακόμη πολλά να επιτύχουν μαζί. Ανέφερε ότι μετά την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων, «μπορούμε πλέον να εργαστούμε για την ανάπτυξη διμερών συμφωνιών, διευκολύνοντας και ενισχύοντας έτσι το έργο των εταιρειών εξερεύνησης και στις δύο χώρες».

Ο κ. Αούν είπε ότι μπορεί να προχωρήσει η έναρξη νέων κοινών έργων στους τομείς της ενέργειας, ιδίως των ΑΠΕ, καθώς και στις τηλεπικοινωνίες, στη μεταφορά ηλεκτρισμού και σε κοινά τουριστικά προγράμματα. Παράλληλα, πρόσθεσε, «συνεχίζουμε να συνεργαζόμαστε στον τομέα της κοινής άμυνας και ασφάλειας, με το Κέντρο Έρευνας και Διάσωσης που λειτουργεί από κοινού υπό τα δύο Υπουργεία Άμυνας».

Ο Πρόεδρος του Λιβάνου ανέφερε ότι η χώρα του αναμένει με ιδιαίτερο ενδιαφέρον την ανάληψη από την Κύπρο της Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά το πρώτο εξάμηνο του 2026, «ώστε να ενεργοποιήσουμε και να ενισχύσουμε τους μηχανισμούς επαφής και συνεργασίας μας με την Ευρώπη. Η ευρωπαϊκή μας ατζέντα περιλαμβάνει πολύ σημαντικά ορόσημα, με κορυφαίο το υπό διαμόρφωση σχέδιο στρατηγικής εταιρικής σχέσης μεταξύ Λιβάνου και Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο ελπίζουμε ειλικρινά να υπογράψουμε κατά τη διάρκεια της δικής σας Προεδρίας στην Ένωση».

Πέραν των κοινών έργων ενδιαφέροντος, όπως οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης στη Μεσόγειο, ο Αούν σημείωσε ότι «υπάρχουν οι δεσμεύσεις και οι αναγκαίες προοπτικές για την υλοποίηση και διατήρηση αυτής της ζωτικής αποστολής για την ασφάλεια της Ευρώπης και την κυριαρχία μας, ιδιαίτερα λαμβάνοντας υπόψη τη σταθερή προσήλωση που έχει επιδείξει ο Λίβανος σε αυτόν τον τομέα».

Υπογράμμισε ότι «η συνεργασία μας δεν στοχοποιεί κανέναν, ούτε αποκλείει κανέναν. Δεν αποσκοπεί στο να εμποδίσει τον δρόμο οποιουδήποτε φίλου ή εταίρου. Αντιθέτως, θέλουμε αυτή η συμφωνία να αποτελέσει το θεμέλιο μιας διεθνούς συνεργασίας που επιθυμούμε να επεκτείνουμε σε ολόκληρη την περιοχή μας, ώστε να προσφέρουμε σταθερότητα και ευημερία σε όλες τις χώρες και τους λαούς μας».

Γι’ αυτό, συνέχισε, «απευθύνουμε ανοιχτά και ειλικρινά πρόσκληση για συνέχιση αυτής της θαλάσσιας συνεννόησης με όλα τα μέρη που επιδιώκουν συνεργασία και ευημερία για όλους τους πολίτες μας. Πιστεύουμε ότι αυτός είναι ο μόνος τρόπος να μπει τέλος στη βία, στους πολέμους και στις πολιτικές ηγεμονικής απληστίας που κόστισαν τόσο ακριβά στην περιοχή μας και στους λαούς της».

Κοινό αίτημα προς Παγκόσμια Τράπεζα για μελέτη ηλεκτρικής διασύνδεσης

Οι δύο Πρόεδροι χαιρέτισαν τον διάλογο που έχει ήδη ξεκινήσει για την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου-Λιβάνου. Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ανακοίνωσε ότι «Κύπρος και Λίβανος αποτάθηκαν από κοινού προς την Παγκόσμια Τράπεζα, για ετοιμασία σχετικής μελέτης σκοπιμότητας» για το συγκεκριμένο έργο.

Πέραν της υπογραφής της Συμφωνίας και των συζητήσεων για τα ευρύτερα ενεργειακά ζητήματα, οι δύο ηγέτες είχαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν απόψεις για την περαιτέρω διεύρυνση της διμερούς συνεργασίας, τις περιφερειακές εξελίξεις που επηρεάζουν άμεσα τις δύο χώρες, τις σχέσεις Λιβάνου-ΕΕ, «τις οποίες η Κύπρος στηρίζει έμπρακτα και ουσιαστικά», όπως είπε ο Χριστοδουλίδης, ενώ ενημέρωσε τον Αούν και για τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό.

Απευθυνόμενος στον Λιβανέζο ομόλογό του, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δήλωσε: «Φίλε Πρόεδρε, θέλω να επαναλάβω δημόσια, ακόμα μια φορά, πως γνωρίζουμε πολύ καλά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο Λίβανος, όπως φυσικά αναγνωρίζουμε και στηρίζουμε τις προσπάθειες που καταβάλλετε από την πρώτη ημέρα της εκλογής σας για αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων. Χαιρετίζουμε την αποφασιστικότητα και τη συμβολή σας να φέρετε τον Λίβανο και τον λαό του σε μια νέα, σαφώς καλύτερη εποχή. Και σήμερα θέλω να σας διαβεβαιώσω πως η Κυπριακή Δημοκρατία, παραμένει ο πιο σταθερός, αξιόπιστος και προβλέψιμος εταίρος του Λιβάνου σε αυτή τη μεγάλη προσπάθεια».

Σε αυτό το πλαίσιο, ανέφερε ότι η Κύπρος υποστηρίζει πλήρως την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα του Λιβάνου. Σημείωσε ότι «προσβλέπουμε στην πλήρη εφαρμογή, από όλα τα μέρη, των σχετικών Ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας σχετικά με την UNIFIL. Εξάλλου, ως Κυπριακή Δημοκρατία γνωρίζουμε πολύ καλά πως ένας σταθερός και ισχυρός Λίβανος αποτελεί θεμέλιο για μια ειρηνική και ασφαλή Ανατολική Μεσόγειο και Μέση Ανατολή, και η Κύπρος στηρίζει τις προσπάθειες για την επίτευξη αυτού του στόχου».

Ο Χριστοδουλίδης τόνισε ότι ως το πλησιέστερο Κράτος Μέλος της ΕΕ στην περιοχή, και ενόψει της ανάληψης της Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ σε 40 περίπου μέρες, η Κύπρος «θα ενισχύσουμε ακόμα περισσότερο τον ρόλο μας ως δίαυλος επικοινωνίας και φορέας ουσιαστικής ενίσχυσης της συνεργασίας μεταξύ Λιβάνου και ΕΕ. Θα συνεχίσουμε να είμαστε πρωτεργάτες στην περιοχή, συμβάλλοντας ενεργά στην εμβάθυνση του στρατηγικού διαλόγου και των κοινών δράσεων».

Νέα πρόσκληση Χριστοδουλίδη προς Αούν

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης τον Πρόεδρο Αούν στην Κύπρο και στην τελετή ανάληψης της Προεδρίας στις 7 Ιανουαρίου, καθώς και στο Συμβούλιο τον Απρίλιο, όπου θα συζητηθούν συγκεκριμένοι τομείς, όπως η ενέργεια και η εκπαίδευση. Είπε ότι η Κύπρος θα εργαστεί ώστε να αρχίσει το συντομότερο δυνατόν η έναρξη των συζητήσεων ΕΕ-Λιβάνου για την επίτευξη συμφωνίας.

Καταληκτικά, ο Χριστοδουλίδης τόνισε ότι «η φιλία Κύπρου και Λιβάνου δεν είναι μόνο ιστορική. Είναι και μια σχέση στενή, ειλικρινής, δυναμική και εξελισσόμενη, πάνω στην οποία οικοδομούμε το κοινό μας μέλλον. Με τη σημερινή υπογραφή, προσθέτουμε ένα ακόμα λιθαράκι σε αυτή τη μακρά και στρατηγική πορεία συνεργασίας και φιλίας που αντικατοπτρίζει φυσικά και τις στενές σχέσεις των λαών μας».